Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/99 E. 2022/548 K. 22.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/99 Esas
KARAR NO : 2022/548
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 05/02/2021
KARAR TARİHİ : 22/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … … …’a ait diğer davalı kooperatif uhdesinde bulunan “… Mah. … Sok. … Sitesi … Blok No: … …/İstanbul adresinde bulunan villa niteliğindeki taşınmazı davacı ile davalı … … … arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre taşınmaz için 1.050.000,00 TL, kooperatif hissesi için 600.000,00 TL olmak üzere toplam 1.600.000,00 TL üzerinden satın alma konusunda anlaştıklarını, anlaşma doğrultusunda 1.650.000,00 TL bedelin satıcıların yönlendirilmesi nedeniyle davalı … … … ve oğlu …’ın hesaplarına, 15.000,00 TL aracılık bedelinin ise aracı … …’un banka hesabına ödediğini, tapuda davalı … … … tarafından satış ve devir işlemini yaptığını, ancak kooperatif hissesini devretmekten kaçındığını, bu nedenle halen kooperatife üyelik işleminin gerçekleşmediğini belirterek iş bu davaya konu olan yukarıda adresi belirtilen ve tapuda davacıya devri yapılan, “İstanbul … … Mah. … ada, 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılan 2/84 arsa paylı D Blok, B+Z+1+ç kat ve 10A nolu tribleks mesken niteliğindeki bağımsız bölüm için davacının üzerine tüm yükümlülüklerini yerine getirmesine karşın devralmaya hak sahibi olduğu kooperatif hissesini devretmekten kaçınması nedeniyle, davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu tespit edilmesini ve aksi halde 600.000,00 TL devir bedeli dayanaksız ve konutsuz kalmış olması sebebiyle faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizin 02/07/2021 günlü duruşmasında terditli talep olan 600.000,00 TL devir bedelinin davalı … … …’dan tahsiline ilişkin talep yönünden dosya tefrik edilmiş ve mahkememizin 2021/ … sayılı görevsizlik kararı ile Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, bu kararın istinaf edilmesi üzerine … BAM … .Hukuk Dairesinin 2022/ … sayılı ve 13/10/2022 günlü mahkememizce karar verildikten sonra, “davacının hem kooperatif üyeliğinin tespitini, olmadığı takdirde davalı üye …’a ödediği bedelin tahsilini talep ettiği, kooperatif üyeliğinin tespiti talebinde davalı gerçek kişi ile davalı kooperatifin yasal hasım olduklarını, talepler arasında hukuki ve ekonomik bağlantı bulunduğu, davada üyeliğin tespitine ilişkin asıl talep yönünden karar verdikten sonra feri nitelikteki alacağın, asıl talebin kabul veya reddine göre değerlendirilmesi gerektiği, bu nedenle mahkemece bedelin tahsili davası yönünden tefrik ve görevsizlik kararı verilmesinin yerinde olmadığı”, gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılarak dosya mahkememize dönmüş ve mahkememizin 2022/… esas sayısına yeniden kayıt edildiği anlaşılmıştır.
CEVAP: Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin maliki bulunduğu … tarafından yapılan ve bireysel tapulu olarak üyeler adına tescil edilen … Sitesi, … … adresinde bulunan ve tapuda …, … mah. 1852 ada parselde kayıtlı, kat Mmülkiyeti tesis edilmiş tripleks villa tarzında taşınmazı, 23,06,2020 tarihinde 1,050,000.TL bedelle davacıya sattığını, müvekkilinin kendi adına kayıtlı bulunan ve bireysel tapulu taşınmazı , sadece tapu kaydında görülen hak ve mükellefiyetleri ile birlikte sattığını, taşınmaz Kat Mülkiyeti tesis edildiğini, üçüncü kişilere karşı herhangi bir hak ve yükümlülük içermeyen müstakil bir taşınmaz olduğunu, tapu dairesince düzenlenen resmi tapu satış senedi incelendiğinde, tapu kaydı üzerinde herhangi bir hak ve mükellefiyetin bulunmadığının görüleceğini, tarafların resmi senettede belirtildiği üzere sadece tapu üzerinde görülen hak ve mükellefiyetleri kabul ve taahhüt ederek bu satış – işlemini gerçekleştirdiklerini, bunun sonucu olarak davacının satış bedelini ödediğini, müvekkilinin davalının da teslim aldığı satış bedeline istinaden satışa konu tapuyu davacı adına ferağ ettiğini, davacı tarafın, satışa konu taşınmazı, banka kredişi kullanarak satın aldığını, kreditör banka taşınmaz ile ilgili olarak yapmış olduğu ekspertiz ve bir kayıt ve şerh düşülmediğini, zira yasa ve uygulamanın gereğinin bu olduğunu, kooperaliflerce yapılmış , müstakilen tapuya tescil edildiğini, kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazlarda , taşınmazın satışında yapılmakta olduğunu, Kooperatif üyeliğinin ise devir yöntemiyle el değiştirmekte olduğunu, bu nedenle satış ve devir arasında illiyet bağının kurulmasının mümkün olmadığını, 1- Müvekkilim maliki bulunduğu , … tarafından yapılan ve bireysel tapulu olarak üyeler adına tescil edilen … Sitesi , … adresinde bulunan ve tapuda , … , … mah. … ada parselde kayıtlı , kat Mmülkiyeti tesis edilmiş tripleks villa tarzında taşınmazı , 23,06,2020 tarihinde 1,050,000.TL bedelle davacıya sattığını, müvekkilinin kendi adına kayıtlı bulunan ve bireysel tapulu taşınmazı sadece tapu kaydında görülen hak ve mükellefiyetleri ile birlikte sattığını, belirttikleri üzere taşınmaz Kat Mülkiyeti tesis edildiğini, üçüncü kişilere karşı herhangi bir hak ve yükümlülük içermeyen müstakil bir taşınmaz olduğunu, tapu dairesince düzenlenen resmi tapu satış senedi incelendiğinde, tapu kaydı üzerinde herhangi bir hak ve mükellefiyetin bulunmadığı görüleceğini, taraflar resmi senettede belirtildiği üzere sadece tapu üzerinde görülen hak ve mükellefiyetleri kabul ve taahhüt ederek bu satış – işlemini gerçekleştirdiklerini, bunun sonucu olarak davacınıon satış bedelini ödediğini, müvekkili davalının da teslim aldığı satış bedeline istinaden satışa konu tapuyu davacı adına ferağ ettiğini, davacı tarafın satışa konu taşınmazı, banka kredisi kullanarak satın aldığını, kreditör banka taşınmaz ile ilgili olarak yapmış olduğu ekspertiz ve bir kayıt ve şerh düşülmediğini, zira yasa ve uygulamanın gereğinin bu olduğunu, kooperaliflerce yapılmış müstakilen tapuya tescil edilmiş , kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazlarda , taşımmazın satışında yapılmakta olduğunu, Kooperatif üyeliği ise devir yöntemiyle el değiştirmekte olduğunu, bu nedenle satış ve devir arasında illiyet bağının kurulmasının mümkün olmadığını, açıklanan nedenlerle huzurunuzdaki haksız ve mesnetsiz olan işbu davanın REDDİNE karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmilini talep etmiştir.
Diğer davalı kooperatife usulüne uygun olarak dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, kooperatif vekili davaya cevap sunmamış sadece delil listesi ve beyan dilekçesi sunarak, 15/12/2021 günlü mahkememize verdiği beyan ve ekinde sunduğu delillerde, davacı tarafından kooperatife ….Noterliğinin 23 Kasım 2020 gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile hisse devir işlemlerinin yapılmasına ilişkin talep dilekçesi ve ekinde sunduğu belgelerin bulunduğunu, ancak kooperatif ana sözleşmesi gereğince üyelik devrini gerçekleştirebilmesi için devredenin kooperatife yazılı başvurusunun gerekli olduğunu şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizde açılan iş bu davada tarafların delil listesinde gösterdikleri tüm deliller celp ve incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Mahkememizde açılan iş bu davada davacı … tarafından, davalı … … …’a ait diğer davalı kooperatif uhdesinde bulunan “… Mah. … Sok. … Sitesi … …/İstanbul adresinde bulunan, ” … … Mah. … ada, 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılan … arsa paylı D Blok, B+Z+1+ç kat ve 10A nolu tribleks mesken niteliğindeki bağımsız bölüm (villa) niteliğindeki taşınmazı davacı ile davalı … … … arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre satın alması nedeniyle davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespiti talep ve dava edilmiştir.
Mahkememiz tarafından dosya içerisine celp edilen “İstanbul … Mah. … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılan 2/84 arsa paylı D Blok, B+Z+1+ç kat ve 10A nolu tribleks mesken niteliğindeki bağımsız bölümün davalı … … …’a ait iken 23/06/2020 gün ve … yevmiye nolu satış işlemi ile davacı … ‘a tapuda satış suretiyle devir ve temlik edildiği ve taşınmaz üzerine … A.Ş. Tarafından aynı günlü 2.000.000,00 TL bedelli ipotek tesis edildiği, davacının beyanında geçen taşınmaz satış bedelinin davalı … … … ve davalının oğlu olduğu anlaşılan …’ın banka hesaplarına havale edilmek suretiyle 1.650.000,00 olarak ödendiği, dosyadaki dekont örnekleriyle sabittir.
Mahkememizde açılan iş bu davada; davacının terditli talebi olup, öncelikle kooperatif üyesi olduğunun tespiti, mümkün olmadığında bedelin tahsili talep edilmektedir.
Mahkemece hataen bedel tahsili yönünden, mahkememizce yapılan tefrik ve görevsizlik kararı verildiği, … Hukuk Dairesinin 2022/1006-1156 sayılı ve 13/10/2022 günlü kararıyla, her iki davanın birlikte görülebileceği belirtilerek mahkememiz kararı kaldırılmıştır. Ancak iş bu karardan önce mahkememiz asıl talep yönünden davanın kabulüne ilişkin verilecek kararı, tefrik edilen bedelin tahsiline ilişkin davanın sonucunun etkili olmayacağı, tam tersine mahkememizce üyeliğin tespitine ilişkin talebin reddi halinde, bedelin iadesi talebinin değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla, görevsizlik kararının sonucu beklenmeksizin dosyadaki delillerin davanın kabulüne ilişkin olması nedeniyle yargılamanın uzamaması bakımından davacının üyeliğinin tespiti talebi yönünden dosya incelenmiş ve mahkememizce değerlendirilmiştir.
Mahkememizce davacının kooperatif üyeliği yönünden, esasen davalı kooperatif davaya cevap vermemiş, davacı yanın yaptığı başvuruyu eski üyeliği devreden davalı …’ın kooperatife bildirmemesi ve gelip kooperatifte üyeliğin davacı yana devrettiğine dair beyanda bulunmaması sebebiyle davacıyı kooperatife üye olarak kabul ve kayıt edemediklerini, esasen kendilerine husumet yöneltilmesinin doğru olmadığını beyan etmiştir.
Davacı ile davalı … … … arasındaki uyuşmazlık, dava konusu üyelik hakkının karşılığında, kendisine davalı kooperatife intikal eden … … Sitesi, … numaralı taşınmazı tapu kaydını, tapu kaydında görülen hak ve mükellefiyetlerle birlikte devir ettiğini beyan ve kabul etmekte ancak kooperatif üyeliğini bu devirle bağlantılı olmadığını, kooperatifçe yapılmış ve müstakilen tapuya tescil edilmiş, kat mülkiyeti tesis edilmiş taşınmazda taşınmazın satışında kooperatif üyeliğinin de bu satışla birlikte davacıya geçmeyeceğini, bu nedenle kooperatif üyeliğinin devri ile tapuda yapılan satış arasında bağ kurulamayacağının belirtilerek, kooperatif üyeliği için ayrıca bir bedel ödenmediğini ve kooperatif üyeliğini de bu nedenle devretmediğini belirttiğinden taraflar arasındaki uyuşmazlık tapudaki devir ile birlikte kooperatif üyeliğinin de davacıya geçip geçmediği noktasında toplanmaktadır.
Davalı kooperatifin dava konusu yukarıda bilgileri işlenen satışa konu villada bulunduğu sitenin sahibi ve kooperatif üyelerine iş bu parseldeki bütün bağımsız bölümlerin inşaatını yapılması suretiyle sonrasında ferdileşme sonucunda dava konusu taşınmazın davalı … … …’a kooperatiften intikal ettiği, ferdileşme ile birlikte esasen kooperatif üyeliği hakkının karşılığının dava konusu davacıya davalı iş bu üye tarafından devredilen taşınmaz olduğu, davalının kooperatife başka üyeliği bulunduğu iddia ve buna ilişkin herhangi bir delil dosyaya sunulmamıştır. Davacının taşınmaz için 1.050.000,00 TL ve yine 600.000,00 TL kooperatif hissesi için ödeme yaptığına ilişkin iddiası dosyadaki mevcut para dekontları ve aracıya ödenen ödeme dekontu ile sabit olup, mahkememizce üyelik ile taşınmaz devri arasında sıkı sıkıya bağlı olan ve taşınmazın devri ile birlikte kooperatif üyeliği için de ödeme yapıldığı, davacı tarafından sunulan dekont ve ödeme belgeleriyle belgelendirilmiş olması karşısında üyelikten kaynaklanan hakların davacıya geçtiğinin kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır. Çünkü davacı tarafından kooperatife başka bir üyeliğin varlığı ve kooperatifte böyle bir üyelikle ilgili herhangi bir bilgi ve belge dosyaya sunulmamıştır.
Davalı üyenin kooperatif üyeliği karşısında aldığı taşınmazı davacıya tapuda devretmesine rağmen üyelik devrinin gerçekleştirmemesi MK 2.maddesindeki iyi niyet kurallarına aykırı olup, mahkemece iş bu davalının iyi niyet kurallarına aykırı kötüniyet davranışını hukuken koruması mümkün olmayacağı kanaatine varılmıştır.
Kaldı ki dosya içerisine celp edilen ana sözleşmenin 17.maddesinde ortaklık yazılı şekilde “yönetim kuruluna bildirmek suretiyle 10.maddedeki ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilebilir. Yönetim kurulu bu şekilde ortaklığı devrelan kişiyi ortaklığı kabulden kaçınamaz, devir halinde eski ortağın kooperatife karşı tüm hak ve yükümlülükleri yeni ortağa geçer. Bu devir sebebiyle taraflarca ayrıca bir ödeme talebinde bulunamaz. ” şeklinde düzenlemeyi içermekte olup buradaki yazılı bildirimin kimin tarafından yapılacağı açık olmadığı gibi, özellikle olayınızdaki gibi kooperatif ortaklığı, kooperatif tarafından yapılan ferdileşme sonucu, üyelik karşılığı gayrimenkule dönüşmesi halinde artık kooperatife bildirim yapılmasının kurucu değil, şekli bir işlemden ibaret olduğu, kooperatifin üyeliği karşısında alınan gayrimenkulü devreden üyenin bu aşamadan sonra kooperatif üyeliğinin kendisine ait olduğunu ileri sürmesinin TMK 2 ve 3.maddesi gereğince korunması mümkün olmadığı, mahkememizce benimsenmiş. İnşaat kooperatiflerinde ferdileşme sonrasındaki taşınmaz devrini üyelik ilişkisinin kurulması yönünden yeterli olacağı mahkememizce benimsendiğinden aşağıdaki gibi davacının açtığı davanın kabulü gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
Davacının davalı kooperatif de, diğer davalı … … …’ın kooperatif üyeliğinden kaynaklanan ve devir eden davalı üye ferdileşme nedeniyle tescil edilen bağımsız bölümün davacı adına tapuda devir ve tescil edildiği ve bedellerin dosyaya yansıyan ödemelerle ödenmiş olduğu anlaşılmakla, davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun TESPİTİNE,
2-Fazlaya ilişkin terditli taleplerin dosyadan tefrik edildiği ve mahkememizin 2021/… esas sayılı dosyasına kaydedildiği ve sonradan görevsizlik kararı verilmiş olup istinaf aşamasında olduğu görülmekte iş bu dosyadan iş bu talepler hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3-Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin olarak alınan 59,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davalılardan alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan 234,45 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Av.A.Ü.T’ne göre hesaplanan 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.22/09/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır