Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/72 Esas
KARAR NO : 2023/219
DAVA : İtirazın İptali (Akaryakıt Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA DEĞERİ : 722.255,18 TL
KABUL EDİLEN MİKTAR : 622.018,74 TL
REDDEDİLEN MİKTAR : 100.236,44 TL
DAVA TARİHİ : 28/01/2021
KARAR TARİHİ : 11/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı … Ticaret Ltd. Şti. arasında 02/08/2018 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve protokolünün akdedildiğini, davalı şirket tarafından söz konusu sözleşmenin 09/07/2019 tarihli Noter ihtarnamesi ile haksız şekilde feshedildiğini, bu nedenle müvekkilinin telafisi imkansız zararlara uğradığını, müvekkilinin davalıdan cari hesaptan doğan 481.038,19 TL alacağının bulunduğunu, alacağının tahsili amacıyla davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatarak ödeme emri gönderdiğini, davalının takipte yetkiye, borca ve ferilerine itiraz ettiğini, itirazlarının haksız olduğunu beyanla malvarlığını kaçırma, elden çıkarma riski nedeniyle öncelikle teminatsız olarak aksi halde uygun bir teminat mukabilinde davalının malvarlığı üzerinde ihtiyati haciz uygulanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı vekilinin cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememiz tarafından tarafların delil listesinde gösterdikleri tüm deliller celple incelenmiş, icra dosyası getirtilmiş, icra takip tarihi itibari ile davacının davalıdan talep edebileceği alacak bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mahkememizde açılan işbu dava, davacı ile davalı şirket arasındaki bayilik sözleşmesi ve protokolün davalı hiçbir gerekçe gösterilmeden feshedilmiş olması nedeniyle; Bayilik Protokolünün 5.3. maddesinde düzenlenen “taraflar arasındaki akaryakıt bayilik ilişkisinin feshi halinde (…) … nezdinde bulunan tüm cari hesap borçlarının (…) muaccel hale geleceğe” hükmü gereği cari hesap alacağının tahsiline ilişkin başlatılan …. İcra Dairesi’nin 2020/… sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememiz dosyası arasına celp ve tetkik edilen …. İcra Dairesi’nin 2020/… sayılı takip dosyasında özetle; … Anonim Şirketi tarafından … Limited Şirketi aleyhine icra takibi başlatıldığı, 481.038,19 TL cari hesap ilişkisinden doğan alacak, 10.246,11 TL KDV alacağı, 14.124,48 TL KDV alacağı, 6.439,90 TL KDV alacağı, 5.985,32 TL KDV alacağı, 56.922,85 TL temerrüt faizi, 78.469,35 TL temerrüt faizi, 35.777,22 TL temerrüt faizi ve 33.251,76 TL temerrüt faizi olmak üzere toplam 722.255,18 TL alacağın tahsilinin talep edildiği, davalı tarafça yapılan takibe, borca ve yetkiye itiraz edildiği ve takibin durduğu anlaşılmıştır.
İcra dosyasında; davalı borçlu … …. Ltd. Şti.’nin icra dairesinin yetkisine itiraz ederek yetkili icra dairesinin davalı şirketin merkezinin bulunduğu … İcra Dairesi olduğuna yönelik usulüne uygun olarak itirazda bulunduğu, mahkememizin 04.11.2021 günlü celsesinde “Her ne kadar davalı tarafından İcra Müdürlüğü’nün yetkisine itiraz edilmiş ise de; taraflar arasında akdedilen ticari nitelikteki sözleşmenin 54. maddesi ile; taraflar arasında bu sözleşmenin uygulanmasından doğabilecek uyuşmazlıklarda İstanbul İcra Dairelerinin yetkili olduğuna dair yetki sözleşmesi yapıldığı anlaşılmakla İİK’nın 50. maddesinin atfı ile HMK’nın 17. maddesi uyarınca davalının icra dairesinin yetkisine itirazının reddine ” şeklinde , yetki sözleşmesinin usulüne uygun olarak HMK 17.maddesine uygun olduğu benimsenerek icra dairesinin yetkisine yönelik itirazın reddine karar verilmiştir.
Ayrıca davalı icra takibinde borcun zamanaşımına uğradığı itirazında bulunduğu görülmüş, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 02.08.2018 tarihinde 5 yıl süreli olarak yapıldığı, sözleşmenin … Noterliği’nin 09.07.2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarı ile tek yanlı olarak fesih edildiği, dava konusu sözleşmenin fesih nedeni ile cari hesap ilişkisinden kaynaklanan alacak için icra takibinin 03.11.2020 tarihinde yapıldığı ve sözleşmeye dayalı cari hesap ilişkisinden kaynaklanan davanın , 6098 sayılı TMK’nın 146.maddesi gereğince 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu yasada dava konusu bayilik ilişkileri için ayrıca öngörülmüş bir zamanaşımı süresinin olmadığı mahkememizce benimsenmiş ve zamanaşımı itirazına itibar edilmemiştir.
Mahkememiz tarafından taraf delilleri toplandıktan sonra dosya Bilirkişi …’a tevdii edilmiş ve iş bu bilirkişi tarafından tanzim edilen 20.09.2022 günlü raporda özetle;” Davacı tarafından ibraz edilen ticari defterler, davalı şirket tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… Esas sayılı dosyasına sunulan 2018-2019 yılları Yevmiye defterleri ve Sayın Mahkemeniz dosyasına 07.01.2022 tarihli dilekçe ekinde sunulan flash bellek içerisindeki 2020 yılı yevmiye-kebir defterlerinin ve tüm dosya muhteviyatı belgeler üzerinde yapılan incelemelerde; Taraflar arasında 02.08.2018 tarihli 5 yıl süreyle geçerli “Akaryakıt Sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme ile “… ili, … ilçesi, …köyü/mahallesi, …mevkünde bulunan ve Tapu Müdürlüğü’nün ..cada, …pafta, …parsel numarasında kayıtlı yüzölçümlü taşınmaz üzerinde yer alan akaryakıt (ve otogaz LPG) satış ve servis istasyonuyla ilgili olarak … İnş. San. Tic. Ltd. Şti. … Şubesi’ne … markası ve … kurumsal kimliği altında Petrol Piyasası Kanunu’ndaki “Akaryakıt ve Petrol” tanımı kapsamında tanımlanmış olan ve bunlardan … tarafından ve/veya …’in anlaşmalı olduğu kişi/kuruluşlar tarafından dağıtımı yapılan her türlü petrol ürününün (benzin türleri, motorin türleri, biyodiz fuel oil türleri, kalorifer yakıtı, nafta, gazyağı, jet yakıtı, ihrakiye türleri ve benzeri gibi beyaz ürün, siyah ürün türleri ve … tarafından dağıtımı yapılan sair petrol ürünleri), madeni yağ ürünlerinin ve otogaz LPG ürünlerinin satışı için İstasyonlu Akaryakıt Bayiliği Hakkı” verildiği, Sözleşmenin fesh edildiğine dair davalı … İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından davacı … ve Tic. A.Ş. adına … Noterliği’nce düzenlenen 09.07.2019 tarihli … yev. numaralı fesih ihbarnamesinin keşide edildiği, Davacı şirket tarafından incelemeye sunulan 2019 ve 2020 yıllarına ait ticari defterlerinin Yevmiye ve Defter-i Kebir E-Beratlarının oluşturma tarihlerinin süresi içerisinde olduğu, Envanter Defterlerinin açılış noter tasdiklerinin zamanında yaptırılmış olduğu, kayıtlarının düzenli ve muhasebe ilkelerine uygun bulunması nedeniyle ticari defterlerin TTK.m.64 ve mütcakip maddelerinde ve HMK.m.222 de belirli kanuni şartları taşıdıkları sabit olmakla davacı lehinde delil olma ve ispat kuvvetine sahip bulundukları, İncelenen davalı şirketin 2018-2019 yılları Yevmiye defterlerinin açılış ve kapanış noter tasdikleri zamanında yaptırılmış olduğu, ancak Defter-i kebir ve Envanter defterlerinin ibraz edilmediği, 2020 yılı Yevmiye ve Defter-i Kebir E-Beratlarının oluşturma tarihlerinin süresi içerisinde olduğu, ancak Envanter defterinin de ibraz edilmemesi sebebi ile davalı kayıtlarının lehine kesin delil vasfının bulunmadığı hususunun Sayın Mahkemenizin takdirlerinde olduğu, Tarafların ticari defter kayıtlarında takip tarihi 03.11.2020 tarihi itibari ile; Davacı şirketin kayıtlarında davacı şirketin davalı şirketten 436.517,42 TL alacaklı olduğu, Davalı şirketin kayıtlarında davalı şirketin davacı şirkete 219.228,14 TL borçlu olduğu, Buna göre tarafların cari hesapları arasında 217.289,28 TL’lık fark olduğu, bu farkın 221.979,78 TL’lık kısmını oluşturan hareketin 2020 yılı öncesinden kaynaklandığı, ancak davalı şirketin 2018-2019 yılları defterlerinin toplu işlenmesinden ve davalı tarafça tarafıma bu yıllara ait cari hesap ekstresinin sunulmaması sebebi ile 2020 yılı öncesi cari hesap farkını oluşturan hareketlerin tespitinin yapılamamasından kaynaklandığı, — kalan 4.690,50 TL.lık farkın da 2020 yılında davacı tarafından davalı adına tanzim edilmiş, davalı şirketin ticari defterlerinde davacı lehine davacının alacağı olarak kayıtlı olan 3 adet toplam 4.690,50 T.lık faturaların davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olmamasından kaynaklandığı, Bu durumda taraflar arasında imzalanan sözleşmenin ilgili maddesindeki ;
XIV-) Ticari Defter ve Kayıtlar
Madde 51: İşbu Bayilik Sözleşmesi’nin tatbikatı sırasında, Bayi ile … arasında herhangi bir ihtilafın doğması durumunda …’in ticari defter ve kayıtlarının HUMK 287.madde anlamında münhasır ve kesin delil teşkil edeceği taraflarca kabul edilmiştir. Bayi, bayilik faaliyetlerinden doğan tüm ticari muameleleri kanuni defterlerine tam ve doğru olarak geçirmek ve her türlü vesaiki kanuni süresince muhafaza etmekle yükümlüdür. Bayi, …’in her türlü talebinde ve … tarafından belirlenecek süre içinde … ile hesap “mutabakatı yapmakla yükümlüdür. Bayi kayıtları ile … kayıtları arasında bir farklılık olması durumunda, …’in kayıtları geçerli olacaktır. hükmüne göre Sayın Mahkemeniz tarafından davacının kayıtlarının kabulü halinde takip tarihi 03.11.2020 tarihi itibari ile davacının davalıdan 436.517,42 TL. alacaklı olacağı, Davacının takip talebindeki faiz talebi ile ilgili olarak taraflar arasında imzalanan 02.08.2018 tarihli 5 yıl süreyle geçerli “Akaryakıt Sözleşmesi” nin faiz oranları ile ilgili maddesinde ;
1X-) Feshin Sonuçları :
Madde 46 : Sözleşmenin feshinin sonuçları aşağıdadır.
g) BAYİ, satın aldığı mallardan dolayı …’e borcunun olması durumunda bu borcu, malların teslim edildiği tarihten itibaren başlamak ve bedellerinin ödenme tarihine kadar devam etmek şartıyla … tarafından tespit edilerek uygulamaya konulan ödeme tarihindeki temerrüt faiziyle birlikte ödemeyi beyan, kabul, ve taahhüt eder”. hükmünün yer aldığı görülmekte olup, tarafıma verilen yerinde inceleme yetkisi ile yapılan inceleme sürecinde davacı vekilinden sözleşme gereğince uygulanan faiz oranları ile ilgili belgeler talep edilmiş olup, ancak rapor tarihime kadar bu belgeler tarafıma sunulmadığından davacı tarafça talep edilen faiz oranlarının sözleşmeye uygun olup olmadığının tarafımca teyidi/tespiti yapılamadığı,
Davacı tarafça bu belgelerin Sayın Mahkemenize sunulması, sunulan belgelerin takipte talep edilen faiz oranları ile uyumlu olması, Sayın Mahkemeniz tarafından da davacının alacağının varlığının ve bu faiz oranları üzerinden faiz talep edebileceğinin kabulü halinde; Tarafımca davacının ticari defter kayıtlarından tespit edilen 436.517,42 TLlık alacağa … tarafından talep edilen faiz oranları üzerinden yapılan hesaplamaya göre davacının takip talebinde talep edebileceği faiz tutarının 185.501,72 TL. olacağı hususlarını, sayın mahkemenizin takdirene sunarım” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Mahkememiz dosyası tarafların bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyanları üzerine ek rapor düzenlenmek üzere yeniden Bilirkişi… ‘a tevdi edilmiş ve ek raporda özetle; “Kök raporumda arz edilen inceleme ve değerlendirmelerimin aynen devam ettiği, sayın mahkemenizce sunmuş olduğum kök raporumda da belirttiğim üzere sayın mahkemeniz tarafından davacının alacağının varlığı ve bu faiz oranları üzerinden faiz talep edilebileceğinin kabulü halinde, tarafımca davacının ticari defter kayıtlarından tespit edilen 436.517,42 TL’lik alacağa … tarafından talep edilen faiz oranları üzerinden yapılan hesaplamaya göre davacının takip talebinde talep edebileceği faiz tutarı toplamının 185.501,72 TL olarak hesaplandığı ” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; davacı ile davalı şirket arasında 02/08/2018 tarihinde akaryakıt bayilik sözleşmesinin imzalandığı, bu sözleşme ile davalı şirketin “İstasyon Mahallesi, Mehmet Ülkü Bulvarı No: 49/A … …” adresinde davacının bayisi olarak faaliyette bulunmaya başladığı, davalı şirketin … Noterliği’nce düzenlenen 09.07.20119 tarihli … yevmiye numaralı fesih ihbarnamesi ile Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi’ni tek taraflı olarak feshedildiğini, bilirkişilerce yapılan incelemede; takip tarihi 03.11.2020 itibari ile; davacı şirketin kayıtlarında davacı şirketin davalı şirketten 436.517,42 TL alacaklı olduğu, davalı şirketin kayıtlarında davalı şirketin davacı şirkete 219.228,14 TL borçlu olduğu, buna göre tarafların cari hesapları arasında 217.289,28 TL’lik fark olduğu, bu farkların 221.979,78 TL’lik kısmının 2020 yılı açılış / 2019 yılı kapanış bakiyelerinden kaynaklandığı, ancak davalı şirketin 2019 yılı defterlerinin toplu işlenmesinden ve dosyaya herhangi bir cari hesap ekstresi sunulmadığından dolayı fark oluşturan hareketlerin tespitinin yapılamadığı, 4.690,50 TL’lik kısmının davacı tarafından davalı adına tanzim edilmiş 3 adet faturanın davalı şirketin ticari defterlerinde davacı lehine davacının alacağı olarak kayıtlı olduğu, ancak bu faturaların davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olmamasından bu farkın oluştuğu , davacı tarafından açılan icra takibinde faizin başlangıç tarihinin cari hesaptaki alacak bakiyesinin başlangıç tarihi olarak 08.08.2019 tarihinin kabul edileceği, 08.08.2019/10.10.2019 faiz dönemi için 39,5 faiz oranı, 11.10.2019/20.12.2019 faiz dönemi için 38,25 faiz oranı, 21.12.2019/12.06.2020 faiz dönemi için 33,75 faiz oranı ve 13.06.2020/02.11.2020 faiz dönemi için 30 faiz oranı esas alınarak yapılan hesaplama sonucunda takip talibinde talep edilebilecek faiz tutarı toplamının 185.501,72 TL olması gerektiği mahkememizce benimsenmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; taraflar arasındaki ilişki bayilik sözleşmesinden kaynaklanan cari hesap ilişkisinden kaynaklanmakta olup, davacının , delil niteliğindeki 6100 sayılı HMK’nun 222/3 maddesine göre usulüne uygun olarak tutulmuş ticari defter ve kayıtları ile , cari hesap alacağının 436.517,02 TL olarak bilirkişi kurulu tarafından tespit edildiği, bu tespitin dosya kapsamındaki delillerle uyumlu olduğu, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri (sözleşmenin 46.maddesindeki faize ilişkin düzenlemeler) ve yasal düzenlemeler gereğince bilirkişi kurulu tarafından dava konusu işbu asıl alacak için 185.501,72 TL’lik işlemiş faizin davacı tarafından talep edilebileceği, fazlaya ilişkin taleplerin yerinde olmadığına ilişkin bilirkişi tespitlerinin dosya kapsamı ile uyumlu olduğu, davacı ticari defter ve kayıtlarının sözleşmenin 51.maddesine göre davacı lehine kesin delil niteliği taşıdığı anlaşılmakla, dosya kapsamına uygun bilirkişi raporuna itibar edilerek, davacının açtığı davanın KISMEN KABULÜ İLE, Davalı … İNŞAAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nin …. Müdürlüğünün 2020/… takip Esas sayılı icra takibine yaptığı itirazın; 436.517,02 TL asıl alacak,185.501,72 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 622.018,74 TL tutarı kadar alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazının iptali ile takip talepnamesindeki diğer koşullarla birlikte iş bu miktar üzerinden DEVAMINA, Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE dair karar verilmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Ayrıca dava konusu alacağın belirlenebilir olduğu ve buna göre İİK 67 maddesi gereğince icra inkar tazminatı talep koşullarının oluştuğu anlaşılmakla, mahkememizce kabul edilen toplam miktar olan 622.018,74 TL üzerinden İİK 67.maddesi gereğince hesaplanan alacağın %20’si oranına isabet eden 124.403,75 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmış ve aşağıdaki gibi hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1)Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
Davalı … İNŞAAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nin …. Müdürlüğünün 2020/… takip Esas sayılı icra takibine yaptığı itirazın;
436.517,02 TL asıl alacak,185.501,72 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 622.018,74 TL tutarı kadar alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazının iptali ile takip talepnamesindeki diğer koşullarla birlikte iş bu miktar üzerinden DEVAMINA,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2) Kabul edilen (622.018,74TL) alacağın % 20’si oranına isabet eden 124.403,75-TL icra inkar tazminatının İİK 67.maddesi gereğince davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
3) Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 42.490,10 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 8.723,04 TL harcın mahsubu ile bakiye 33.767,06 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir KAYDEDİLMESİNE,
4) Davacı tarafça yapılan 3.141,25 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesaplanan 2.705,30 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5) Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 86.422,06 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ÖDENMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından İADESİNE,
7) Davacı tarafça peşin yatırılan 8.723,04 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8) Devletçe karşılanan 1.320 TL arabuluculuk ücretinin, davanın kabul oranına göre hesaplanan 1.136,81 TL ‘sinin davalı taraftan, bakiye 183,19 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir KAYDEDİLMESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.17/05/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır