Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/674 Esas
KARAR NO : 2022/321
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/10/2021
KARAR TARİHİ : 26/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıya ait …, … plakalı araçlar ile ücret ödenmeksizin 05/11/2019 ile 31/08/2020 tarihleri arasında ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerinin tahsili amacıyla davalı borçlu hakkında icra takibine girişildiğini beyanla davalının takibe haksız itirazının iptalini, takibin devamını ve davalının %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması talep ve dava etmiştir.
Davalının cevap dilekçesi sunmadığı, duruşmalara da katılmadığı görülmüştür.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gerekli delillerde celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce celp edilen …. Müdürlüğü’nün 2020/… takip sayılı icra dosyasının yapılan tetkikinde; takibin davacı tarafça davalı aleyhine otoyol geçiş ücreti alacağına istinaden faiz ve KDV dahil toplam 13.005,79 TL alacağın avans faizi ile birlikte tahsili ile birlikte tahsili için yapılan ilamsız icra takibinden ibaret bulunup davalının vekili marifetiyle yasal süre içerisinde sunduğu itiraz dilekçesi ile; asıl geçiş ücreti olan 2330 TL haricindeki borca, ferilerine itiraz ettiği, takibin durduğu ve davanın yasal süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi Uğur Karadavut tarafından düzenlenen 21/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
Dosya içerisinde bulunan tarafların iddia ve savunmaları ile diğer evrakların
incelenmeleri neticesinde;
6001 Sayılı kanunun 30/5 maddesinde ‘…geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç
sahiplerinden, işletici şirket tarafından…geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin 10 katı tutarında ceza,
genel hükümlere göre tahsil edilir’ düzenlemesine yer verildiğini, ancak 25.05.2018 tarihinde
yürürlüğe giren 7144 Sayılı kanunun 18. maddesi ile ‘ 10 katı tutarında ’ ibaresinin ‘ 4 katı
tutarında ’ olarak değiştirildiğini, değişikliğin tahsil edilmemiş cezaları da kapsadığını, dolayısıyla uyuşmazlık konusu takibe konu alacakta yasa gereği azalma meydana geldiğini;
davalının aşağıda tabloda belirtildiği üzere ;
Ücret ödemeksizin köprü ve otoyol geçişi yaptığını, alacağın tahsili amacıyla ….
İcra Müdürlüğü’ nün 2020 / … E. Sayılı dosyasında başlatılan takibin davalının itirazı ile icra
takibinin geçiş ücreti ve para cezası olarak 11.630,25 TL, takip tarihinden önce işlemiş faiz
1.165,71 TL ve Kdv 209,79 TL olmak üzere 13.005,79 TL takip talebinde gösterilen şartlarla
devamına, icra takibine konu alacağın % 20 ‘ sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkar
tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargı giderleri ve vekalet ücretinin
davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyaya sunulan belirtilen tarih aralığındaki plakaların dosya muhteviyatında bulunan CD
içeriğinde İhlalli Geçiş Bilgileri içeriğinin tetkiki neticesinde ;
… ve … plakalı 2 adet aracın geçiş görüntüleri ile giriş-çıkış istasyonu,
çıkış tarih saati ve işlem no bilgilerinin yer aldığı bilgilerin, belgeler ile birlikte CD ortamında
dosya içerisinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca müvekkil şirketçe, davalı/borçluya ait plakaya ilişkin provizyon sorgusu kontrolü
yapılmış ve geçişlere ilişkin provizyon sorgusunun ” Ürün kara listede, Ödeme Talimatı
bulunmuyor, … de Tanımlı Olmayan Plaka ” sonucu ile döndüğü anlaşılmıştır. Hesabı müsait
olmayan ve geçişe ilişkin banka provizyon sorgusu olumsuz dönen davalının geçiş ücreti
çekilememiş ve ücreti ödenmeyen geçişleri için geçiş ücreti ve bu geçiş için yukarıda açıklandığı
üzere ceza bedeli borçları tahakkuk ettirildiği, yapılacak olan hesaplamayla da görüleceği üzere
müvekkil şirket kanuna uygun olarak ihlalli geçiş ücreti tahakkuk ettirmiş ve cezai yaptırım
uygulandığını,
1 Ocak 2019 tarihi itibari ile huzurdaki dava açısından zorunlu arabuluculuk dava şartı
getirilmiş olup, bu doğrultudaki 7155 sayılı kanun 18/12/2018 tarihinde resmi gazetede
yayımlanmıştır. Bu nedenle zorunlu olarak başvurulan arabuluculuk müessesesine ilişkin
belirtildiği üzere, zorunlu olarak başvurulan arabuluculuk müessesi kapsamında yapılan
görüşmelerde, herhangi bir anlaşmaya varılamadığı belirlenmiştir.
Dosya içeriğinde … ve … plakalı 2 adet aracın Görevli Şirket
otoyolundan 05.11.2019 – 31.08.2020 tarihleri arasına ait 521 adet tahsile edilmemiş geçişlerin
olduğu,
… ve … plakalı 2 adet aracın ihlalli geçişleri sebebi ile başlatılan
İstanbul 27. İcra Müdürlüğü 2020 / … E. sayılı icra dosyasına istinaden, 05.11.2019 –
31.08.2020 tarihleri arasına ait 521 adet geçiş ihlallerinin olduğu, ihlalli geçişlerin 15 günlük
yasal süre içerisinde geçiş ücretlerinin tahsilatı gerçekleşemediği için 4 kat cezalı geçiş ücreti
yansıltıldığı belirlenmiştir.
6001 Sayılı ‘ Karayolları Genel Müdürlüğü’ nün Hizmetleri Hakkında Kanun’ un ‘Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali ’ başlıklı 30. Maddesinin 5. fıkrasında ;
‘4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen
otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş
yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücretini ödemeden giriş çıkış yaptığı
mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin 4 katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil
edilir.’ hükmüne yer verildiği,
Dosyanın Uyap Sisteminde bulunan … Daire Başkanlığı’ na ait aşağıda belirtilen
bahse konu;
… plakalı araca tanımlı … numaralı … ürününe ait bakiye ve
ücretlendirilen geçiş bilgilerinin yer aldığı hesap hareketleri ve provizyon hareketleri ile;
… plakalı araca tanımlı … numaralı … ürününe ait bakiye ve
ücretlendirilen geçiş bilgilerinin yer aldığı hesap hareketleri ve provizyon hareketleri
incelendiğinde ;
Davacı … ve İşletme Anonim Şirketi’ ne ait, dosyada bulunan CD içeriğindeki İhlalli geçiş
görüntüleri ve bilgileri karşılaştırıldığında, İhlalli geçişler ile alakalı, geçiş giriş istasyonu
tarih ve saati, geçiş çıkış istasyonu tarih ve saatlerinin uyuşmadığının tespit edildiği
belirlenmiştir.
… Daire Başkanlığı’ na ait bahse konu … ürünlerinin giriş-çıkış yapılan
tarih ve saatlerde … etiketlerinde yeterli bakiyenin olduğu, ara ara bu … etiketlerine
bakiye yüklemesi yapıldığının belirlendiği, fakat Davacı yana ait tespit edilen İhlalli
geçişlerin bu geçişler ile uyuşmadığının tespit edildiğinden davaya konu takiple istenebilir
alacağının bulunduğu,
İlgili ‘Yönetmelik ve Kanun Maddeleri’ başlık altından yapılan değerlendirmeler
doğrultusunda,
Davalının dosya içeriğinde herhangi bir banka hesap dökümü veya herhangi bir
ödeme noktasından geçiş ücretlerinin ödendiğine dair belgenin bulunmadığı, … ve …
kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini yetkili idare olan Karayolları Genel
Müdürlüğü arasında imzalanan ve … ’nun
işletme esaslarını düzenleyen İşletme Protokolü’nün 7.1. maddesi hükmüne göre araç
sahipleri, “… veya … aracılığı ile Otoyol’u kullanmak istiyorsa, kullanmak istediği
sistemin abonesi olmak ve kullanılabilir durumda yeterli Bakiye’ye sahip Etiket
bulundurmak…”, 7.7. maddesine göre ise “… Geçiş Ücreti, Hesap’tan elektronik olarak tahsil
edilemez ise Araç Sahibi/Sürücü Ücret Toplama Sistemi doğrultusunda belirlenen Geçiş
Ücreti’ni Manuel Ödeme şeklinde yapmak…” zorunda olduğunu,
Davacı-Alacaklının Müvekkil Şirket’in gerek 6001 sayılı Kanun uyarınca gerekse de
başkaca ilgili mevzuat kapsamında ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine, ihlalli geçiş yapıldığına
ilişkin herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğü bulunmadığını, bu yolu kullanan sürücülere
daha öncesinde trafik işaret ve levhalarla ücretli yol bilgilendirmesi yapıldığını,
belirtilen tarih aralıklarında İhlalli geçişlerin ödendiğine dair dosya içeriğinde
herhangi bir belgenin bulunmadığı, fakat 07.12.2020 tarihinde Davalı tarafından Asıl Alacak
bedeli 2.326,05 olmasına rağmen 2.330,00 TL yatırılarak dosyaya eklenmiştir.
Merkez Bankası’nın kısa vadeli kredilere uyguladığı avans faiz oranı olan %19,50 olarak
belirlenip, borca yasal düzenlemeler uyarınca faiz uygulandığını, Ancak borç ödeninceye kadar
avans faiz oranında değişiklik yapılması halinde dönem dönem değişen faiz oranlarına göre
kademeli olarak faiz hesabı yapılması gerektiğini,
7144 sayılı Torba Kanun ile, Torba Kanun’ un yürürlük tarihi olan 25.05.2018 tarihi
itibari ile ve sadece tahsil edilmemiş ceza tutarları hakkında uygulanmak üzere, geçiş
ücretinin geçiş tarihinden itibaren 15 ( on beş ) gün içerisinde ödenmemesi halinde tahakkuk eden
geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki ceza ; 4 katı olarak değiştirilmiş ve hazine payı uygulaması
ortadan kaldırılmıştır. Takibe konu ; İhlalli geçiş ücreti ve ceza tutarlarının … ve … plakalı 2 adet aracın
aşağıda yapılan tabloda hesaplamalara göre Toplam 11.630,25 TL olduğu tespit edilmiştir. ” şeklinde mütalaada bulunmuştur.
Dava, İİK’nun 67. maddesi gereğince davacının geçiş ihlalinden kaynaklı davalıdan olan alacağının tahsili amacıyla başlattığı takibe karşı davalı itirazının iptali istemine ilişkindir.
Davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5. maddesinde “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. …” hükmü düzenlenmişken 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.05.2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27.03.2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin 18.01.2018 tarih, 2017/166 E. 2018/8 Karar sayılı kararında “…. İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…. kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi’nin 2018/1124 Esas, 2021/347 Karar sayılı ilamı)
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sonucunda, ihlalli geçiş kayıtları incelenmek suretiyle hazırlanmakla ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli olmakla mahkememizce hükme esas alınan bilirkişi raporu ile tespit edildiği üzere, davalının sahibi olduğu … ve … plakalı araçlar ile davacı işletimindeki ücretli otoyollardan … hesabında yeterli bakiye bulundurmaksızın 521 defa ihlalli geçiş yaptığı ve geçiş ücretini 15 günlük süre içinde ödemediği, bu nedenle yasa gereğince geçiş bedelinin 4 katı tutarında ceza bedelini de ödemekle mükellef olduğu, davalı tarafça icra takibindeki asıl alacağın kabul edilerek ödenmesinin ihalli geçişlerin davalı yanın da kabulünde olduğunu gösterdiği, davacı yanın takip dosyası ve dava kapsamında işlemiş faiz ve faizin KDV’si talepleri de bulunmakla; ihlalli geçişte bulunana bildirim yapma zorunluluğunun olmayışının geçiş ücreti ve ceza bedelinin talep edilebilmesine ilişkin olduğu ve ihlalli geçiş tarihi itibarıyla faizin işlemeye başlayacağı anlamına gelmediği, temerrüt faizi talep edilebilmesi için TBK’nun 117. maddesi uyarınca alacaklının ihtarı ile borçlunun temerrüde düşürülmesinin gerektiği, anılı hüküm uyarınca davalı yanın takip tarihinden önce temerrüde düşürüldüğü ispatlanamadığından davacı yanın alacağa işlemiş faiz ve faizin KDV’si taleplerinin yerinde olmadığı anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, ceza bedelinden ibaret 9.300,25 TL yönünden itirazın iptaline, alacak likit olmakla davalı yanca da belirlenebilir olduğundan takibe haksız itiraz nedeniyle alacağına geç kavuşan davacı lehine %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine dair açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
… İcra Müdürlüğünün 2020/… esas sayılı takip dosyasında, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan asıl alacak olmak üzere 9.300,25 TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazın iptali ile asıl alacak 9.300,25 TL’ye takip tarihinden itibaren takipte belirtilen oranlarda faiz uygulanmak sureti ile takibin diğer kayıt ve şartlarla aynen devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Alacağın % 20’si oranındaki 1.860,05 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 635,30 TL karar harcından davacının peşin yatırdığı 117,29 TL harcın mahsubu ile 518,01 TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 117,29 TL peşin, 59,30 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 176,59 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre davanın kabul kısmı üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 800,00 TL bilirkişi ücreti, 140,60 TL tebligat vs.posta masrafı olmak üzere toplam 940,60 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre hesap edilen 819,41 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul ve ret oranına göre hesap edilen 1.149,92 TL’sinin davalıdan, 170,08 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2022
Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır