Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/659 E. 2021/983 K. 29.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/659 Esas
KARAR NO : 2021/983

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/12/2014
KARAR TARİHİ : 29/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; müvekkilinin… A.Ş. Çağlayan Şube Müdürlüğünden 14/04/2009 tarihinde 600.000,00 TL bedelli nakit ödemeli konut kredisi aldığını, işbu krediden, tek tek kalemleri belirtmeden komisyon ücreti ve hizmet bedeli vb. adı altında toplam 12.378,00 TL dosya masrafının haksız olarak kesildiğini beyanla fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; masraf tutarı ücreti adı altında kesilen 12.378,00 TL dosya masrafının 14/04/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte taraflarına iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile müvekkili banka arasında konut finansman kredi sözleşmesi akdedildiğini, müvekkili banka tarafından, davacıya tahsis edilen konut kredisi nedeniyle, bazı zorunlu masraflar yapıldığını, bu nedenle, zorunlu olarak yapılan masraflar nedeniyle, davacının müvekkili bankadan masrafların iadesi talebinin yerinde olmadığını, davacı ile müvekkili banka arasında akdedilen kredi sözleşmesinin tüm unsurlarıyla müzakere edilerek oluşturulduğunu ve akdedildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; bireysel ticari emtia kredi ilişkisi kapsamında davalı banka tarafından komisyon masrafı olarak tahsil edilen 12.378-TL’nin iadesi istemine ilişkindir.
Davanın tüketici mahkemesine hitaben açıldığı, kredi işlem dosyasının celp edilmesine müteakip İstanbul … Tüketici Mahkemesinin… esas, … karar sayılı görevsizlik kararı ile dosyanın Asliye Hukuk Mahkemesine tevzi edildiği, anılı mahkeme nezdinde delillerin toplandığı, kök ve ek raporların temin edildiği, bu kez kredi ilişkisinin ticari nitelikte olması gerekçesi ile İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas, … karar sayılı görevsizlik kararı üzerine dosyanın mahkememize tevzi edildiği, ticari kredi (işyeri alımı) sözleşme ilişkisinden kaynaklı alacak istemi yönünden mahkememizin görevli olduğu anlaşılmıştır.
İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda özetle; “…Dosyada yer alan tüm bilgi ve belgeler incelenmiş olup dava ile ilgili belirlemelerimiz aşağıda verilmiştir.
a)Tüketici Kredisi Sözleşmesi
Taraflar arsında Tüketici Kredisi Sözleşmesi 10.04.2009 tarihinde imzalarımıştır
Sözleşmenin Kar payı,Kur Farkı,Vergi,Masraflar ve Komisyonlar başlıklı 4. Maddesinde,
4.1- Müşteri krediye Sözleşmede belirtilen oran ve tutarda kar payı, bunun Üzerinden BSMV,KKDFve sair vergi, ek mali mükellefiyet, komisyon, masraf vb uygulanacağını ve ödemeleri buna göre yapacağını kabul ve taahhüt eder.
4.4- Banka toplam kredi tutarına; dilediği ad altırıda ve uygun göreceği oranda komisyon tahakkuk ettirebilir ve bu komisyonları Müşteriden tahsil edebilir. Müşteri sözleşmeyi imzalamakla tatbik edilecek komisyon tutarlarının, toplam kredi borcunun bir parçası olarak kendisi için her yönüyle bağlayıcı olduğunu kabul ve taahhüt ederler.
Yönündeki hükümle, Müşteriye sözleşmede belirleyeceği oranda komisyon uygulanacağı; Bankanın toplam kredi tutarına dilediği ad altında ve uygun göreceği oranda komisyon tahakkuk ettirebileceği belirtilmektedir.
b) Kredi Geri Ödeme Planı
Kredi Sözleşmesi ekinde yer alan Kredi Geri Ödeme Planında alınan Kredinin kullandırımı ile ilgili bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
¸
Tabloda görüleceği üzere 2. El İşyeri alımı için Kullanılan kredi türü Bireysel Ticari Emtia Kredisidir. Komisyon oranı % 2,0630 olup Kullanılan 600.000,00 TL krediden alınan komisyon BSMV dahil 12.996,90 TL olmaktadır. (Komisyonun ne ile ilgili olduğu yönünde bir açıklama görülmemiştir.)
Kredi Sözleşmesi ve ekinde yer alan Kredi Geri Ödeme Planı , Davalı Banka, davacı … ve kefiller… Ltd Şti, ve…Giyim tarafından imzalanmıştır.
c) Hesap Ekstresi ve Dekontlar
-Sayın Mahkemeye sunulan davacıya ait hesap ekstresi incelenmiş olup;
Dava konusu 12.996,90TL nin 14.04.2009 tarihinde “ … no lu müşteriden iç piyasa – … KREDİSİ açıklaması ile hesabına borç kaydedildiği, aynı gün 13.000,00 TL “Nakit yatan” açıklamasıyla para yatırılarak bu komisyon bedelinin ödendiği görülmektedir
-Dosyaya sunulan 14.04 2009 tarihli dekontta;
-“Fon Kullandırım komisyon Tahakkuk” açıklaması yapılmıştır.
Toplam 12.996,90 TL nin, 12.378,00 TL si Komisyon, 618,90 TL si Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi dir.
Dava dışı diğer komisyonlar ile ilgili dekontlar incelenmiş olup aşağıdaki tabloda açıklamalı verilmiştir.
SONUÇ:
Dava Dasyasında yapmış olduğumuz inceleme sonuçlarına göre görüşümüz aşağıda belirtilmiştir:
1. Davacı … ile Davalı …Bankası AŞ Çağlayan Şube Müdürlüğü arasında 10.04.2009 tarihinde Tüketici Kredisi Sözleşmesi İmzalanmıştır. Sözleşmenin Kar payı, Kur Farkı, Vergi, Masraflar ve Komisyonlar başlıklı 4. Maddesinde;
4.1- Müşteri krediye Sözleşmede belirtilen oran ve tutarda kar payı, bunun üzerinden BSMV,KKDF ve sair vergi, ek mali mükellefiyet, komisyon, masraf vb uygulanacağını ve ödemeleri buna göre yapacağını kabul ve taahhüt eder.
4.4- Banka toplam kredi tutarına; dilediği ad altında ve uygun göreceği oranda komisyon tahakkuk ettirebilir ve bu komisyonla Müşteriden tahsil edebilir. Müşteri sözleşmeyi imzalamakla tatbik edilecek komisyon tutarlarının, toplam kredi borcunun bir parçası olarak kendisi için her yönüyle bağlayıcı olduğunu kabul ve taahhüt ederler.
Yönünde hüküm mevcuttur.
2. Davalı Banka tarafından yollanan Müşteriye ait hesap ekstresinde Dava konusu 12.996,90TL nin 14.04 2009 tarihinde … no lu müşteriden iç piyasa … TİCARİ EMTEA KREDİSİ açıklaması ile müşterinin hesabına borç kaydedildiği, aynı gün 13.000,00 TL yatırılarak ödendiği görülmüştür.
3. Tüketici kredisi Sözleşmesi ekinde yer alan Kredi Geri Ödeme Planı’nda yer alan kredinin kullandırımıyla ilgili bilgiler incelendiğinde kullanılan Kredinin Bireysel Ticari Emtia Kredisi olduğu, Komisyon Oranının % 2,063 olarak belirlendiği ve kullanılan 600.000,00 TL kredi için Komisyon tutarının (BSMV % 5 dahil) 12.996,90 TL olduğu kredinin Gayrimenkul-2. El İşyeri alımı için kullanıldığı görülmektedir
4. Kredi Sözleşmesi ve ekinde yer alan Kredi Geri Ödeme Planı, Davalı Banka, davacı … ve Kefiller tarafından imzalanmıştır.
Netice Olarak; Taraflar arasında Tüketici Kredisi Sözleşmesi ve ekinde yer alan Kredi Geri Ödeme Planı 10.04.2009 tarihinde imzalanmıştır. Kredi Geri Ödeme Planında yer alan bilgilerden; Kullanılan 600.000,00 TL Kredinin türünün, Bireysel Ticari Emtia Kredisi olduğu Gayrimerikul- 2. El İşyeri alımı için kullanıldığı anlaşılmıştır. Geri Ödeme Planında yer alan bilgilerde Komisyon Oranının 44 2,063 ve Komisyon Tutarının (BSMV % 5 dahil) 12.996,00TL olduğu belirtilmiştir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 4. Maddesi 1. ve 4. Bentlerinde, Müşteriye sözleşmede belirlenen oranda komisyon uygulanacağı; Bankanın toplam kredi tutarına dilediği ad altında ve uygun göreceği oranda komisyon tahakkuk ettirebileceği yönünde hüküm bulunmaktadır. Bu şartlara göre, Tüketici Kredisi Sözleşmesi Taraflarca ve Kefiller tarafından imza altına alınarak kabul edilmiştir. Komisyon olarak tahsil edilen 12.996,00 TL nın Davacı … lehine kabul edilip edilmemesi takdirlerindendir…” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi ek raporunda özetle;”…. Sonuç: Yukarıdaki açıklamalarımızın ışığında; konunun hukuki nitelemesi, sözleşme ve yasa maddelerinin yorumu, delillerin değerlendirilmesi ve nihai karan Yüksek Mahkemenize ait olmak üzere;
1- Davalı …Bankası AŞ. ile davacı asıl borçlu … arasında 14.04.2009 tarihinde 600.000,00 TL Tüketici Kredi Sözleşmesi akdedilmiştir.
2- Kullanılan 600.000,00 TL kredi için, BSMV dahil olmak üzere toplam 12.996,90 TL tahsil edilmiştir. Bu tahsilatın; 12.378,00 TL si (%2,063)Komisyon, 618,90 TL si (BSMV % 5) Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi dir. Bu oranlarda; emsal bankalar uygulamasına aykırılık yoktur.
3- Davalı Banka tarafından kredi geri ödeme tablolarına ve komisyonun alınma şekli, komisyon tutarı, faiz oranı gibi unsurları; sözleşme öncesi “form imzalatılarak” Davacı yanı bilgilendirmiştir.
4- Taraflar arasında Tüketici Kredi sözleşmesi düzenlenmiş, davacıya taksitli konut kredisi kullandırılmıştır. Yapılan tahsilâtlar ve uygulanan oranlar; tüketici yasası ve ticaret yasası gereği mümkün olup, haksız şart teşkil edecek bir miktar gözlenmemiştir.
5- Tacir olan veya olmayan bir kimseye, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet görmüş olan tacirin (Davalı Bankanın), münasip bir ücret isteyebileceğini, bundan başka, verdiği avanslar veya yaptığı Masraflar için ödeme tarihinden itibaren faize de hak kazandığını; kaldı ki, Müşterilerin talepteri doğrultusunda kredi temin edilmesi de, davalı bankanın göze aldığı bir risk olduğu; bu doğrultuda masral tahsili yapabileceği, komisyon isteyebileceği, yapılan tahsilâtların emsal bankalar uygulamalarına uygun olduğu, hesaplamalarda bir mütenasipsizlik ve hukuka aykırı bir durumun saptanmadığı, sonucuna ulaşılmıştır.
6- Açıklamalarımız muvacehesinde; Davalı Bankanın davacı …’a iade etmesi gereken; usulsüz, hukuksuz, emsallerine göre mütenasipsiz bir komisyon tahsil etmediği için bu kon komisyon iadesi ile ilgili yükümlülüğü de bulunmamaktadır…” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Huzurdaki dava; davacının kullanmış olduğu kredi kapsamında tahsil edilen komisyon masrafının iadesi istemine ilişkin olup sözleşme metninde her ne kadar tüketici kredisi yazılı ise de banka cevabi yazıları kapsamında celp edilen kredi işlem dosyasının tetkikinde; davaya konu komisyonun bireysel ticari emtia kredisi kapsamında tahsil edildiği anlaşılmıştır. Ticari kredi (bireysel ticari emtia- işyeri gayrımenkul alımı) nedeniyle komisyon ismi altında yapılan 12.378-TL tahsilatın iadesi istemi kapsamında 2009 tarihli sözleşme ilişkisine vaki dava yönünden yürürlükte olan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu hükümlerinin tatbiki gerekmiştir.
Somut olaya uygulanması gereken 6762 sayılı TTK’nın 22. maddesine göre, tacir olan veya olmayan bir kişiye, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet görmüş olan tacir, bu iş ve hizmet karşılığında uygun bir ücret isteme hakkını haizdir. Davaya konu ticari kredi kullanım komisyonu davalı bankanın temel iştigal konularından olan kredi sağlanması hizmeti karşılığında aldığı bir ücret olup, sözleşmede kararlaştırılmış olması kaydıyla bankanın bu ücreti talep edebileceği ilke olarak kabul edilmelidir. Somut olayda, taraflar arasında akdedilen 2009 tarihli kredi sözleşmesinde (4.4 maddesi) davalı banka tarafından kullandırılan kredi dolayısıyla faiz, komisyon, masraf alınabileceğine dair hüküm olmakla birlikte, miktar yahut herhangi bir oranın belirtilmediği görülmüştür. Bu durumda davalı banka tarafından komisyon adı altında yapılan kesintilerin uygun olup olmadığının emsal banka uygulamaları araştırılarak belirlenmesi gerekmi olup uzman bilirkişinin emsal bankalar tarafından tahsil edilen oranlar kapsamında yaptığı inceleme neticesinde, davaya konu tahsilat oranının emsal uygulamalar ile uyumlu olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı vekili tarafından sözleşmenin komisyon tahsilatına cevaz veren 4.4 maddesinin kişilik haklarına, ahlak kurallarına aykırı olması nedeni ile geçersiz kabul edilmesi gerektiği ileri sürülmüş ise de dava konusu kredinin ticari nitelikli kredi sözleşmesine dayalı olup kredi sözleşmesi hükümlerinin tacirin basiretli davranma yükümlülüğü ve sözleşme hürriyeti kapsamında ele alınması gerekmektedir. Sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte olan 818 sayılı BK hükümleri uyarınca, taraflarca imzalanmış sözleşmedeki komisyon tahsilatına olanak veren düzenlemesinin ahlak ve kişilik haklarına aykırılık teşkil eden bir yönünün bulunmadığı saptanmış olup sözleşmeler hukukuna hâkim olan en önemli ilkelerden ahde vefa ilkesi ışığında tarafları bağlayacağının kabulü gerekmiştir.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince, davalı bankanın müşterilerine kullandırmış olduğu ticari kredi nedeniyle hizmet komisyonu giderlerini sözleşme hükümlerine dahil etmesinin ticari kredi sözleşmesinin niteliği göz önüne alındığında anılı tahsilatların; bankanın sermaye maliyeti, munzam maliyet, personel maliyeti, istihbarat maliyeti, iletişim giderleri maliyeti, kırtasiye giderleri maliyeti ve vergisel yükümlülüklerinin maliyeti olduğu dikkate alındığında tahsil edilen ücretlerin fahiş olmadığı, masraf kalemlerinin bankaca verilen bir hizmetin karşılığı olduğu ve uygulamanın emsal bankacılık uygulamaları ile de uyumlu olduğu saptanmakla; sübut bulmayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. (Emsal ilam: Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2020/6124 esas, 2021/5022 karar sayılı ilamı.)
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılmış yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar tesisine yer olmadığına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine,
6- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair; davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/12/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır