Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/640 E. 2023/448 K. 12.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/640 Esas
KARAR NO : 2023/448
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/09/2021
KARAR TARİHİ : 12/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil Şirket ile … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile satış vaadi sözleşmesi akdedildiğini, müvekkil şirket sözleşme ve ekleri bedeli ekli senet teslim bordrosunda belirtilen 2.700.000,00 TL bedelli 16 adet nama yazılı senedi müşterisinden aldığını, alınan nama yazılı senetler 19.11.2020 tarihinde vadesinde tahsil edilmek üzere … Şubesine tahsil amacıyla teslim edildiğini, …’ın bu senetleri keşidecisi …’nin adresine en yakın olan … şubesine gönderdiğini, ancak senetlerin … şubesine ulaştırılırken kaybolduğunu, kaybolan senetlerden 30.11.2020 vadeli 50.000,00 TL senet müvekkil şirket ile herhangi bir ticari ilişkisi olmayan … … adlı kişi tarafından …. İcra Mü inün 2020/… E. Sayılı dosyası ile icra takibine konu yapıldığını, tarafça …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/… E. sayılı dosyası ile menfi tespit ve istirdat davası açıldığını ve …. İcra Müdürlüğü 2020/… E. sayılı dosyası ile ilgili ihtiyati tedbir kararı alındığını ve diğer senetler ile ilgili yine davalar açıldığını, hukuki süreç devam ederken 30.09.2021 vadeli 50.000,00 TL bedelli, 31.10.2021 vadeli 50.000,00TL bedelli, 30.11.2021 vadeli 50.000,00 TL bedelli senetler de davalı … … tarafından tahsili için … Şubesine verildiğini ve bu hususun ihbarname ile bildirildiğini, müvekkil şirketin sözde hamil görünen kişiye, diğer cirantayı herhangi bir borcunun bulunmadığını, davaya konu senet, müvekkil şirket tarafından tahsil cirosu ile bankaya teslim edildiğini, dava konusu senetlerin müvekkil şirket ile müşteri arasından akdedilen Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi eki ödeme planı tahtında düzenlenmiş nama yazılı senet olduğunu, arz ve izah edilen sebeplerle, dava konusu 30.09.2021 vadeli 50.000,00 TL bedelli, 31.10.2021 vadeli 50.000,00 TL bedelli, 30.11.2021 vadeli 50.000,00 TL bedelli senetler hakkında ödememe kararı ve davalı tarafça icra takibine koyulmaması, takibe koyulması halinde icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilmesine, dava konusu edilen senetlerin iptaline, müvekkil şirketin davalıya borçlu olmadığının tespitine ve konu senedin müvekkil şirkete istirdadına, yargılama giderleri ve avukatlık masraflarının karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Usulüne uygun davetiyeye rağmen davalının cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
İhbar olunan … Bankası vekili dilekçesinde: ”Müvekkil banka … Şubesi kredili müşterisi … A.ş. Tarafından … Kurumsal/İstanbul şubemize tahsil amacıyla verilen on altı adet bono tahsil edilmek üzere yine müvekkil bankanın …/İSTANBUL şubesine iletilmek üzere 23.11.2020 tarihinde … Kargo Şirket personeline teslim edilmiştir. Söz konusu kargo şubeye ulaşmamış, kargo firmasında kaybolduğu anlaşılmıştır. Bonoların kargoda kaybolduğuna ilişkin şube personeli tarafından tutanak tutulmuştur. TTK. Madde 563 vd. maddeleri gereğince … Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/… E. Sayılı dosyadan senet iptali davası açılmış, bonolar hakkında ödemekten men kararı alınmıştır. … … isimli şahıs davaya konu senetler hakkında ödemekten men kararı olduğunu ve bunun hakkında ilanlar yapıldığını bilmesine rağmen kayıp senetlerden eline geçirdiği 30.09.2021 vadeli 50.000,00-TL bedelli, 31.10.2021 vadeli, 50.000,00-TL bedelli, 30.11.2021 vadeli, 50.000,00-TL bedelli
üç adet senedi … Bankası A.Ş.’ye tahsil için teslim etmiş, banka tarafından senet borçlusuna 17.09.2021 tarihinde 15.09.2021 tarihli senet ihbarnameleri gönderilmiştir. Kaybolan senetlerin ortaya çıkması nedeniyle … Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/… E. Sayılı dosyadan görülen davada mahkemece ara karar oluşturulmuş, senedi elinde bulunduran … …’na karşı iade davası açıp ihtiyati tedbir kararı almak üzere tarafımıza süre verilmiştir Karar gereği … Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyadan senet istirdadı davası açılmış ve bonolar hakkında tedbir kararı alınmıştır Davaya konu bonolar … A.Ş. Tarafından müvekkil banka … Kurumsal şubesine tahsil amacıyla 19/11/2020 tarihinde teslim edilmiş, teslim esnasında şubeye dilekçe sunulmuş, şubemiz tarafından dilekçeye kaşe vurularak bonolar teslim alınmıştır. Bonolar kargoda kaybolmuş (çalınmış), bonoyu ele geçiren şahıs tarafından … Bankası’na teslim edilmiştir. Bunun sonucunda da müvekkil banka ve bankamız müşterisi … Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı telafisi mümkün olmayan zararlar ile karşı karşıya kalmıştır.”şeklinde beyanla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
… Bankası … Şubesi’ne müzekkere yazılmış olup, davaya konu senetlerin ibraz edilip edilmediği hakkında verilen müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
… Cumhuriyet Başsavcılığına müzekkere yazılmış olup, Başsavcılığa ait 2020/… sayılı soruşturma dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
… Bankası … Şubesine müzekkere yazılmış olup, davaya konu senetlerin ibraz edilip edilmediği hakkında verilen müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır
Mali müşavir bilirkişi … ‘in 30.03.2022 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; her biri 50.000-TL değerinde olan 30/09/2021, 31/10/2021 ve 30/11/2021 tarihli senetler nedeni ile borçlu olunmadığını tespiti ile senetlerin istirdatı istemine ilişkindir.
Tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda bilirkişi mali müşavir … tarafından hazırlanan 30.03.2022 tarihli raporda özetle; “Gerek dava dosyası içeriği, gerekse davacı şirketin ticari defterleri ve belgeler üzerinde yaptığım inceleme ve değerlendirme sonuçları aşağıda arz edilmiştir.
Davacı şirkete ait ticari defterlerinin HMK’nun 222/3. maddesi gereğince TTK hükümlerine göre usulüne uygun yapıldığı, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve birbirini doğrulayan defter kayıtlarının sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, davalı yan, inceleme günü olan 28.02.2022 saat 14:15’de ticari defterlerini sunmadığı yerinde inceleme talep etmediğinden davalı yana ait ticari defter incelemesi yapılamadığı, dava konusu olan 30.09.2021 vadeli 50.000,00 TL, 31.10.2021 vadeli 50.000,00TL ve 30.11.2021 vadeli 50.000,00 TL bedelli 3 adet senedin dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nden alındığı ve davacı şirketin ticari defter kayıtlarında yer aldığı, senetlerin … Şubesine tahsil edilmek üzere teslim edildiği, şirketin kendinden önceki … San ve Tic. Ltd. Şti. ilişkisi bulunduğu ve davaya konu çek alışveriş ilişkileri olduğu, sonraki cirantalar ile ticari ilişkileri bulunmadığı ve davaya konu çek alışveriş ilişkileri olmadığı ve davalının davaya konu çek nedeni ile davacıdan alacaklı olmadığı” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Mahkememizce … İcra müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; 06/01/2021 tarihinde Alacaklı … Ticaret Limited Şirketi tarafından davacı … Yatırım Ortaklığı Anonim Şirketi. aleyhine ilamsız takip başlatıldığı, takip tutarının 50.000TL, takip tarihi diğer asıl alacağı işlemiş faiz olmak üzere takip tarihli toplam alacak miktarının 50.213,01TL
olduğu, takip dayanağının sebebinin 15/10/2020 Tanzim Tarihli, 31/12/2020 Vade Tarihli 50.000,00 TL bedelli senet yönünden talep edildiği, davacının 20/01/2020 tarihli dilekçesi ile, yasal süresi içerisinde takibe, borca, faize ve ferilerinin tümüne itirazı ile takibin durduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce …. İcra müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; 01/12/2020 tarihinde Alacaklı … tarafından davacı … A.Şirketi. aleyhine ilamsız takip başlatıldığı, takip tutarının 50.000TL, takip tarihi diğer asıl alacağı işlemiş faiz olmak üzere takip tarihli toplam alacak miktarının 50.000TL
olduğu, takip dayanağının sebebinin 15/10/2020 Tanzim Tarihli, 30/11/2020 Vade Tarihli, 50.000TL bedeli senet yönünden talep edildiği, davacının 30/12/2020 tarihli dilekçesi ile, yasal süresi içerisinde takibe, borca, faize ve ferilerinin tümüne itirazı ile takibin durduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu her biri 50.000-TL değerinde olan 30/09/2021, 31/10/2021 ve 30/11/2021 tarihli senetler incelendiğinde keşidecisinin dava dışı … …Ltd.Şti., lehtarının ve ilk cirantanın davacı şirket, sonraki cirantanın … Ltd .Şti. … ve hamilin davalı olduğu anlaşılmıştır.
Yine senetlerin hem nama yazılı hem de bono ifadelerini içerdiği, … Bam 22.H.D’nin 2022/… Esas, 2023/… Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere, bono üzerinde emre yazılı olmadığı ya da ciro edilemeyeceği kaydının bulunmadığı, bononun kanun gereği emre düzenlenen senet olması nedeniyle “nama yazılı senet” ibaresinin bonoyu nama yazılı hale getiremeyeceği, bononun kambiyo vasfını taşıdığı, davalının ciro yoluyla bonoyu iktisap etmesi nedeniyle yetkili hamil olduğu anlaşılmıştır.
TTK’nın 710/3 c. 2 hükmüne göre ödeyen kişinin, cirolar arasında düzenli bir silsile bulunup bulunmadığını incelemekle yükümlü ise de cirantaların imzalarının geçerliliğini araştırmak zorunda olmadığı açıklanmıştır. Kanuni düzenlemeler gereğince şeklen yetkili hamil ,cirolar arasında muntazam bir teselsülün mevcut olup olmamasına göre belirlenmekte olup bu ilkelere göre kopma yapmayan muntazam bir ciro zincirine göre hamil olduğu anlaşılan kişi şeklen yetkili hamili sayılmaktadır. Somut olaya bakıldığında senet üzerindeki ciro silsilesinin muntazam bir ciro zincirine göre devam ettiği görülmüş olup davalının şeklen yetkili hamil olduğu saptanmıştır.
Yine Türk Ticaret Kanunu’nun 778/1-a atfı uyarınca bonolar bakımından da uygulama alanı bulan 686. maddesinde” Bir poliçeyi elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde, yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse son ciroyu imzalayan kişi, poliçeyi beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.
Poliçe herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, birinci fıkrada yazılı hükümlere göre hakkı anlaşılan yeni hamil, ancak poliçeyi kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisabında ağır bir kusur bulunduğu takdirde o poliçeyi geri vermekle yükümlüdür.” düzenlemesi yer almaktadır.
Tüm bu gerekçeler ışığında; davacının kendi imzasını inkar etmediği, ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı, davalının yetkili hamil olduğu, davalının senedi kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisabında ağır bir kusur bulunduğu hususlarının ispatlanamadığı, zira davacı ile davalı arasında başka cirantaların da bulunduğu ve bu nedenle zaten taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmasının beklenemeyeceği, davalının ceza yargılaması dosyasında şüpheli olarak da yer almadığı anlaşılmakla; sübut bulmayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafça peşin yatırılan 2.561,63TL harçtan, alınması gereken 269,85TL karar-ilam harcının mahsubu ile bakiye 2.291,78TL harcın talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Dava ret ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4- Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, reddedilen talep üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 23.500TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, davacı vekili ve ihbar olunan vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır