Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/638 Esas
KARAR NO : 2022/724
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 27/09/2021
KARAR TARİHİ : 24/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşideci … LİMİTED ŞİRKETİ tarafından müvekkili adına keşide edilen; … A.Ş. … İstanbul Şubesine ait … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 35.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 35.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 35.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 60.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 65.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 70.000,00 TL Bedelli çek, … T.A.O. … İstanbul Şubesine ait … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı, … seri numaralı toplam 487.000,00 bedelli çek koçanı … T.A.Ş. … Şubesine ait … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 40.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 40.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 38.500,00 TL Bedelli çek, yetkili hamil olan müvekkili uhdesinde iken kaybolduğunu, yetkili hamil olan kişi müvekkili iken zayi ettiği ve rızası hilafına elinden çıkan bu çeklerin, müvekkilinin tanımadığı kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi, haksız olarak piyasaya sunulması ve bankalardan tahsil edilme tehlikesinin söz konusu olduğunu, İşbu nedenlerle telafisi mümkün olmayan başkaca zararlara maruz kalınmaması amacı ile söz konusu çekler üzerine öncelikle teminatsız aksi kanaat halinde mahkeme tarafından belirtilecek teminatın tedbiren yatırılması ile ödemeden men yasağı konulması gerektiğini, açıklanan ve re’sen gözetilecek hususlar kapsamında, öncelikle çekler ile ilgili dava süresince … A.Ş. … Şubesine, … …Şubesine ve … T.A.Ş. … Şubesine müzekkere yazılarak seri numaraları belirtilen çekler üzerine ödemeden men yasağı konulmasını ve söz konusu kaybolan çeklerin İPTALİNE karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce davacının dosyaya sunduğu deliller ve bilgiler celp ve incelenmiş, çek kayıtları ve muhatap bankadan ibraz edilip edilmediğine ilişkin belgeler getirtilmiştir. Davacıya dava devamı sırasında ibraz edildiği tespit edilen çeklerde hamilin kendisi olmadığı anlaşılmakla, mahkememizin 04/10/2022 günlü kararı ile
Mahkememizde açılan iş bu dava, TTK 818/s maddesi yollaması ile TTK 757 ila 763/1 maddelerine dayalı zayi nedeni ile kıymetli evrakın iptalidir.
TTK 757/1 maddesi gereğince “iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir. İptal isteminde bulunan kişi poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.”
Davacıya dava devamı sırasında ibraz edildiği tespit edilen çeklerde hamilin kendisi olmadığı anlaşılmakla, mahkememizin 04/10/2022 günlü kararı ile dava konusu;
“1)Dava dilekçesinde iptali istenen çeklerin keşide tarihi ve meblağı belirtilmeyen çekler yönünden keşide tarihleri ve çekte yazılı meblağların açıklanması TTK’nın 780/1 maddesi gereğince zorunlu unsurlar olduğu, işbu unsurların bildirilmemesi halinde 781 maddesi gereğince çek niteliğini taşıyıp taşımadığından 6100 sayılı HMK’nın 119/d-e-f ve ğ maddeleri gereğince neticei talebin açık bir sonucu içermeyen dilekçedeki eksikliklerin 119/2 maddesi gereğince 1 haftalık kesin süre verilmesine, aksi halde unsurları bildirmeyen çekler yönünden TTK’nın 757 ila 763 ve 764 maddeleri gereğince zayi nedeniyle çek iptali talep etme koşulları oluştuğu iddiasından vazgeçmiş sayılacağı ve işbu çekler yönünden davanın açılmamış sayılacağı hususunda karar verileceğinin ihtarına, (tebliğin ihtar sayılmasına)
2)Dava konusu;
a)… A.Ş. … Şubesine ait; … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 60.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 65.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 70.000,00 TL Bedelli çekler,
b) … T.A.Ş. … Şubesine ait; … seri numaralı 50.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 40.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 40.000,00 TL Bedelli çek, … seri numaralı 38.500,00 TL Bedelli çekler,
c)… Şubesine ait; 5134 seri numaralı 75.000,00-TL bedelli, 5136 seri numaralı 46.000,00-TL bedelli, 5135seri numaralı 46.000,00-TL bedelli, 5128 seri numaralı 30.000,00-TL bedelli, 5127 seri numaralı 50.000,00-TL bedelli,
çeklerin ilgili bankalara sunan şahısların çeklerde ciranta ve lehtarın davacı olmadığı anlaşılmakla, işbu çekleri yasal hamili olduğuna dair davacıya varsa çekler dışındaki delillerin 2 haftalık kesin süre içerisinde dosyaya ibraz etmesi ve aynı zamanda bu çeklerin istirdatı için 6102 sayılı TTK’nın 763 maddesi gereğince davacı hamili olduğu iddia edene 4 haftalık kesin süre verilmesine, bu süre içinde dava açmadığında dosya kapsamına göre başkaca delil toplanmalarının 3.şahıslarca muhatap bankalara ibraz edilen çekler yönünden dosya kapsamına karar verileceği hususunun davacı yana ihtarına, (tebliğin ihtar sayılmasına)” şeklinde ara karar oluşturularak dava konusu çekler hakkında, TTK 780/1 maddesi gereğince çekin zorunlu unsurlarının açıklanması aksi halde TTK 781.maddesi gereğince talep konusu çeklerin çek niteliğini taşıyıp taşımadığı, 6100 sayılı HMK’nın 119.maddesi gereğince açıklamanın yapılması halinde değerlendirilebileceğinden davacı yana verilen bir haftalık süre içerisinde herhangi bir açıklama yapılmadığı gibi istirdat davası da açılmadığı tespit edilmiştir.
Davacı vekili duruşmaya gelerek çekler hakkında açıklama dilekçesi sunmadığını ve istirdat davası açmadığını mevcut delil duruma göre karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce, keşidecinin taraf ehliyeti ve hukuki menfaati bulunup bulunmadığı yönünden dava şartları öncelikle incelenmiştir.
6102 sayılı TTK’nun 757 vd. Maddelerinde düzenlenen, poliçeye ilişkin düzenlemeler yapılan atıf ile bono ve çekler hakkında da, hamilin iradesi dışında elinden çıkan bono ve çekin ödenmesine muhatabın men edileceği düzenlenmiş olup, iş bu dava sonucunda verilecek iptal kararının hamile sağladığı fayda, hamilin keşideci ve muhataba iptal kararını ibraz etmek suretiyle, kambiyo senedi bedelini talep hak ve yetkisini vermektedir. Yani senedin teşhis fonksiyonunu, böylece mahkemmizce verilen karar sağlamaktadır.
Bu nedenle yasa koyucu tarafından 6100 sayılı TTK’nın 757/1 maddesi gereğince çek iptali davası açma hakkı hamile ait olduğu düzenlenmiş olup, ayrıca davacının çekin yetkili hamili iken kendisi tarafından zayi edildiğinin 6102 sayılı TTK’nın 759/2 maddesi gereğince inandırıcı bir şekilde gösterilen deliller ile senedin bir suretini ibraz etmek veya senet içeriği hakkında zorunlu unsurları gösterir şekilde bilgiyi vermekle mükellef olup, bu şekilde gerekli unsurları içermesi halinde TTK’nın 760 ve 761,762 maddeleri gereğince yapılacak ilan sonrasında 3 aylık yasal süreyi geçmesi halinde kambiyo senetlerinin iptal edilebileceği açıktır.
Mahkememiz tarafından davacıya ibraz edilen unsurları içeren çekler yönünden istirdat davası açmak üzere süre verilmiş, TTK 758.maddesi gereğince verilen süre içerisinde istirdat davası açıldığı belgelendirilmediği gibi çeklerin keşide tarihi konusunda mahkemeye bilgi verilmemiş ve mahkemece dava konusu çekler yönünden bir kısmı bakımından ibraz edilip edilmediğine ilişkin araştırma yapılmadığı gibi çeklerin haklı ve yasal hamili olduğuna ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı gibi çeklerin ibraz edilenler üzerinde davacıya ait herhangi bir ciro yer almadığı gibi 3.şahıs şirketlerin lehdar olduğu ve çeklerin tedavül gördüğü anlaşılmakla davacının açtığı çek iptali davasının, bir kısmının ibraz edilmiş ve kimin elinde olduğu bilinmesine rağmen istirdat davası açılmamış olması ve bir kısmının da zorunlu unsurlarının mahkememize bildirilmemesi nedeniyle davacının dava konusu çeklerin zorunlu unsurları içerdiği ve yasal ve haklı hamil olduğu ispat edemediği mahkememizce benimsenmekle davanın REDDİNE, ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Zayi nedeniyle dava konusu çeklerin iptal koşulları oluştuğu ispat edilemediğinden istemin REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin olarak alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Yargılama giderinden kalan miktarın 6100 sayılı HMK 331/2 md. gereğince karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı yana İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 24/11/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır