Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/444 Esas
KARAR NO:2022/796

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:24/06/2021
KARAR TARİHİ:28/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıya ait … ve … plakalı araçlar ile 13.02.2019-30.06.2019 tarihleri arasında müvekkilinin işletmesinde bulunan köprü ve otoyol gişelerinden defalarca geçiş ücreti ödemeksizin geçtiklerini, söz konusu ihlaller nedeni ile ücretlerin ödenmemesinden dolayı alacağın tahsili için müvekkili tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından icra takibi başlattığını, ancak takibe haksız olarak itiraz edildiğini ve takibin durduğunu beyanla itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış, ancak davaya karşı cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; geçiş ihlali sebebine dayalı geçiş bedeli ile yasadan kaynaklı para cezasının ferileri ile birlikte tahsili amacı ile başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili tarafından ihlalli geçiş tablosu, geçiş bildirim sureti, geçiş görüntülerini içerir delillerin CD marifeti ile ibraz edildiği görülmüştür.
Karayolları 1. ve 4. Bölge Müdürlüğü yazı cevapları, araç tescil kayıtları, ticaret sicil kayıtları ile vergi kayıtları celp ve tetkik edilmiştir.
İtirazın iptali istemine konu …. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyası uyap üzerinden celp ve tetkik edilmiş olup davacı tarafından davalı aleyhine 23.157,75 TL geçiş ücreti-para cezası, 1.037,24 TL faiz ve 186,70 TL KDV olmak üzere toplam 24.381,69 TL üzerinden takip başlatıldığı, takibe vâki itiraz üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan elektrik mühendisi bilirkişi … tarafından hazırlanan raporda özetle; “…Davalı şirkete ait, Rapor ekindeki listeye konu …plakalı araçların 13.02.2019 – 26.06.2019 tarihler arasındaki ihlalli geçişleri dosya kapsamına CD içerisinde sunulmuş olup, rapor Ek-1 içeriğinde de görülebileceği üzere genel itibariyle; ürünün kara listeye düşerek ihlalli geçişlere sebebiyet verildiği (bakiye yetersizliğine bağlı provizyon alınamadığı) anlaşılmaktadır.
… ve k… geçişlerinde dava konusu ihlalli geçişlere esas … gişelerinin Bariyerli gişe olduğu, Gişelerde bariyer ve gişe görevlilerinin bulunduğu, bariyerin açılmaması nedeniyle araç sürücülerinin gişe görevlileri ile iletişim halinde kalacakları. Ödemenin alınamadığı hususunda araç sürücüsü bilgilendirilmeden – ihlalli geçiş bildirim formu araç sürücüsüne tebliğ edilemeden bariyerin açılmayacağı kanaatine varılmıştır. Açıklanan gerekçelerle gişedeki görevlinin varlığı gözetilerek davalı şirket araç sürücüleri durumdan (ücreti ödenmeyen geçiş) haberdar edildiği, olay günü itibariyle araç sürücülerine ihlalli geçişi bildiriminin yapılmış olduğuna kanaat getirilmiştir. İhlalli geçiş bildirimlerinden davalının şoförlerce haberdar edilmesi gerekeceği,
Dava konusu ihlalli geçişlere esas istoç – Başakşehir güney geçişlerinin ise bariyersiz sistem ile HGS/OGS hesapları üzerinden tahsilatların yapılmakta olduğu, geçişler esnasında HGS/OGS cihaz ve etiketlerinin takılı ve hesaplarda yeter bakiye bulunması gerekeceği, Davalı tarafça bu hususta (yeter bakiye üzerinden ödemenin yapıldığı) belge sunulmamıştır.
HGS-OGS bakiye bilgilerinin hesabın açıldığı … A.Ş. veya ilgili bankanın internet sitesinden görülebildiği, Araç sürücüsü veya davalı tarafça internet ortamı ve mobil uygulamalar ile ihlalli geçiş sorgulamaları yapılabilmekte, İhlal tarihinden 15 gün içerisinde ödeme yapılabilmektedir. İhlalli geçişi takip eden 15 gün içerisinde davalı tarafça sunulmuş ödeme yapıldığına ilişkin belge de görülememiştir.
Geçişler esnasında HGS/OGS hesaplarında yeter bakiye bulunmuş olsa … gişelerindeki bariyerler açılacak geçişlerde cezalı duruma düşülmeyecekti.
Davacı tarafça sunulan fotoğraflar ile geçişler belgelenmiştir.
Temerrüt Tarihi Tespiti:
Davacı ile Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı arasında “… (…) Kesiminin Yap-İşlet-Devret Modeli İle Yapılması, İşletilmesi Ve Devri İşine Ait İşletme Protokolü “ yapıldığı,
Düzenlenen protokol md. 8/2 bendinde; “Ücret toplama sistemlerine abone bir araç sahibinin veya manuel ödeme yaparak çıkış yapacak araç sahibinin/sürücünün, çıkış anında herhangi bir nedenle ödemesi gereken ücreti ödeyemediği durumda, bu geçişler ihlalli geçiş olarak işlem görür ve genel hükümler çerçevesinde tahsil edilir. Protokol tarihi itibariyle yürürlükteki kanunlar kapsamına ilgili araç sahibi tarafından ihlalli ile geçişin yapıldığı tarihten itibaren 15 (on beş) gün içinde ödeme yapılması durumunda ihlalli geçiş prosedürü sonlandırılır. Şüpheye mahal vermemek adına 6001 sayılı Kanun’un 30.cu maddesi uyarınca görevli şirketin ihlalli geçiş tarihinden itibaren 15 (on beş) günlük süre içerisinde herhangi bir bildirimde bulunmak yükümlülüğü bulunmadığı tarafların kabulündedir.” Şeklinde yazılı olduğu görülmüştür.
Yukarıda açıklaması yapılan sözleşme nedeniyle; Davalının ihlalli geçiş tarihlerini izleyen 15 (onbeş) gün içinde Geçiş Ücretlerini cezasız ödeyebileceği sürelerin sonu (15.gün) temerrüt tarihi olarak baz alınmıştır.
FAİZ: Rapor Ek-2 de detayı verildiği üzere,
Raporumun “Temerrüt Tarihi Tespiti” kısmında yapılan açıklamaya istinaden ihlalli geçişlerde 15 (on beş) günlük süre sonrası tarih temerrüt tarihi olarak tespit edilerek, hesaplamalar temerrüt tarihi ve takip tarihi aralığında gerçekleştirilmiştir.
29.06.2018 tarihi sonrası için % 19,50
Faiz formülü= Anapara (İhlalli Geçiş + Gecikme Cezası) x Faiz (%19,50) x Gün/ 36000 Takibe konu 27 ayrı geçiş için 4.631,55 TL. + 18.526,20 TL. = 23.157,75 TL. asıl alacak (geçiş + ceza) bedeline, temerrüt tarihi olan 15 günlük Geçiş Ücretini cezasız ödeyebileceği süre ile takip tarihi (17.07.2019) aralığında yıllık 19,50 değişen faiz oranları dahilinde 1042,08 TL. faiz tutarı hesaplanmıştır. Nihai karar sayın Mahkemenize ait olmak üzere davacı vekilinin 1037,24 TL. faiz talebine bağlı kalınabilecektir.
Davacı tarafından talep edilen KDV hesaplamasının kanuni hükümleri aşağıdaki gibidir;
“KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU
Kanun Numarası: 3065
Matraha dahil olan unsurlar:
Madde 24 – Aşağıda yazılı unsurlar matraha dahildir:
a) Teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri,
b) Ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurlar,
c) Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler.”
Yukarıdaki kanun hükümleri gereğince 1037,24 TL. x 0,18 KDV= 186,70 TL. KDV, tutarı hesap edilmiştir.
Yukarıda “Yönetmelik ve Kanun Maddeleri” başlık altında yapılan değerlendirmeler doğrultusunda,
7144 sayılı Torba Kanun ile, Torba Kanun’un yürürlük tarihi olan 25.05.2018 tarihi itibari ile ve sadece tahsil edilmemiş ceza tutarları hakkında uygulanmak üzere, geçiş ücretinin geçiş tarihinden itibaren 15 (onbeş) gün içerisinde ödenmemesi halinde tahakkuk eden geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki ceza; 4 katı olarak değiştirilmiş ve hazine payı uygulaması ortadan kaldırılmıştır.
V- SONUÇ; Davalı şirkete ait (aksi yönde davalı iddiası bulunmamakla birlikte Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün 10.11.2021 tarihli yazı içeriğinden, takibe konu 20 PZ 666 plakalı aracın ihlalli geçiş tarihleri itibariyle davalı adına tescilli olduğu anlaşılmaktadır.) rapor ekindeki listeye konu 20PZ666, 20ZD343 plakalı araçların 13.02.2019 – 26.06.2019 tarihler arasındaki Kuzey Marmara otoyolu gişelerinden ihlalli geçişleri nedeniyle davalı şirket adına itiraza konu takip başlatılmıştır. İhlalli geçişlere sebep; davalıya ait araçların HGS/OGS hesaplarındaki bakiyenin gişe geçişleri esnasında geçiş bedelini karşılamamasıdır.
Rapor Ek – 1 içeriğinde davalı araçlarının ihlalli geçişleri listelenmiştir.
Yine Rapor Ek – 2 içeriğinde temerrüt – takip tarihi arası işlemiş faiz hesaplamaları yapılmıştır. (Hesap şekli için yukarıda ayrı başlık açılmıştır)
Rapor EK – 1 de çizelge içeriğinde yer alan Provizyon Red Neden açıklamaları, İhlalli Geçiş Bildirim Numaraları doğrultusunda, davacı tarafça davalıya ait araçların HGS/OGS hesaplarının geçişler esnasında sorgulanmış olduğu anlaşılmaktadır.
Gişelerde bariyer ve gişe görevlilerinin bulunduğu, bariyerin açılmaması nedeniyle araç sürücülerinin gişe görevlileri ile iletişim halinde kalacakları. ödemenin alınamadığı hususunda araç sürücüsü bilgilendirilmeden – ihlalli geçiş bildirim formu araç sürücüsüne tebliğ edilmeden bariyerin açılmayacağı kanaatine varılmıştır. açıklanan gerekçelerle gişedeki görevlinin varlığı gözetilerek davalı şirket araç sürücüleri durumdan (ücreti ödenmeyen geçiş) haberdar edildiği, olay günü itibariyle araç sürücülerine ihlalli geçişi bildiriminin yapılmış olduğuna kanaat getirilmiştir.
İhlalli geçişlere esas gişelerdeki HGS/OGS tahsilatı hususunda davacı tarafa herhangi bir kanuni yükümlülük, yasal düzenleme ve protokol ile sorumluluk yüklenmemiştir. HGS/OGS protokolleri araç sahibi ile banka veya PTT arasında yapılmaktadır ayrıca ihlalli geçişlerden haberdar olan davalı şirketin ihllalli geçişleri takip eden 15 gün içerisinde geçiş bedelleri cezasız ödenebilecekken ödenmemiştir. Açıklanan nedenlerle, ihlalli geçişler esnasında davalı araçlarının HGS hesabında gişe geçiş bedelini karşılar yeter bakiye bulunsa bile takibe konu ihlalli geçişlerin tamamı için davalı şirketin 4 kat ceza bedelleri toplamından da sorumlu tutulabileceği kanaatine varılmıştır.
Takip formundaki her bir ihlalli geçiş talebi, dosya kapsamına sunulan CD kayıtlarındaki geçişler ve sunulan fotoğraflar ile karşılaştırılmış, Yukarıda “Değerlendirmeler” bölümünde yapılan tespitler doğrultusunda,
4.631,55 TL. + 18.526,20 TL. = 23.157,75 TL. (Asıl Alacak) + 1.037,24 TL. (işlemiş faiz) + 186,70 TL (Faiz KDV si) = 24.381,69 TL. üzerinden takibin davalı … adına devam edebileceği…” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Huzurdaki davada itirazın iptali istemine konu olan icra takibine dayanak alacağın, davacı tarafından işletilen köprü/otoyoldan araç maliki davalıya (gerçek kişi tacir) ait araçların ücret ödemeden geçiş yapması iddiasına dayalı olduğu saptanmış olup davalı /gerçek kişi tacirin takibe vâki itirazı üzerine huzurdaki davanın ikame edildiği anlaşılmıştır. Somut uyuşmazlığa tatbiki gereken 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrasına göre; “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Ücretin dört katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, işletici şirket tarafından Hazine payı olarak, yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirimle ödenir. İşletici şirket tarafından Hazine payının eksik bildirilmesi veya hiç bildirilmemesi ya da bildirildiği halde süresinde ödenmemesi halinde, Hazine payının ödenmesi gerektiği tarih ile tahsil edildiği tarih arasında geçen süreye 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.” 6. fıkrasına göre; “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.” 7. fıkrasına göre; “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” düzenlemesi câri olup araç maliklerinden geçiş ücreti ve ceza tutarının tahsil edileceği öngörülmüştür. Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya HGS yahut OGS sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmekte olup OGS ve HGS kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. (Emsal ilam: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 2019/105 esas, 2022/389 karar sayılı kararı)
Dosyada mübrez kamera/fotoğraf kayıtları, bildirim evrakları, Karayolları 1 ve 4. Bölge Müdürlüğü yanıtları, provizyon ve geçiş tablosu kapsamında huzurdaki davada, işletmesi davacıya ait köprü/otoyoldan davalının maliki olduğu araçların geçiş ihlali yaptığının sabit olduğu, aksinin tüm dosya kapsamında ispatlanamadığı, davalının araç maliki olmakla sorumluluğunun bulunduğu, nitekim anılı 6001 sayılı Kanun’un 30/5. fıkrasına göre araç maliklerinin geçiş ücretleri ve cezalardan sorumlu olduğu anlaşılmıştır. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. fıkrasına göre araç maliklerinin geçiş ücretleri ve cezalardan sorumlu olduğu gibi anılan hükme göre tebliğ edilmesi dâhi öngörülmediğinden kanuni 15 günlük sürenin geçmesine müteakip mütemerrit olunmakla davacı alacağının sübut bulduğu anlaşılmıştır. Tüm bu nedenlerle; davacı yanın davalı taraftan takip tarihi itibariyle 23.157,75-TL asıl alacak, 1.037,24-TL işlemiş faiz, 186,70-TL faizin KDV’si (3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 24. maddesi uyarınca) olmak üzere toplam 24.381,69-TL alacaklı olup bu tutar yönünden başlatılan icra takibine davalı takip borçlusunun vâki itirazının haksız olduğu sonucuna varılmıştır.
Son olarak icra inkar tazminatı yönünden inceleme yapılmış olup somut olayda takip konusu alacak miktarının tespiti yargılamayı gerektirmediğinden, bir başka ifade ile alacak, dava tarihi itibariyle likit ve muayyen olduğundan, davacının icra inkar tazminatı isteminin kabulüne karar verilmesi gerektiği (Emsal karar: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesinin 2020/1586 esas, 2020/80 karar sayılı kararı) anlaşılmakla; davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
…. İcra Dairesinin … E. sayılı icra takip dosyasının davalı yanın itirazının iptali ile takibin aynen devamına,
2-Alacak likit olmakla alacağın %20’sine tekabül eden 4.876,33-TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 1.665,51 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 294,47 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.371,04 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
4-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan 700,00 TL bilirkişi ücreti ile 161,40 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 861,40 TL yargılama giderinin, davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
6- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
7- Davacı tarafça peşin yatırılan 294,47 TL harç ile 59,30 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 353,77 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-Devletçe karşılanan 1.320 TL arabuluculuk ücretinin, davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 28/12/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır