Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/391 E. 2022/542 K. 21.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/391 Esas
KARAR NO : 2022/542
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 21/07/2017
KARAR TARİHİ : 21/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Cad. No:… /ÎST., adresinde Tekne Turu İşletmeciliği yaptığını, bu tekne için müvekkil adına … tesisat nolu elektrik aboneliği yapıldığı halde, sayaç harici hattan enerji kullanıldığı gerekçesiyle 27/03/2017 tarihinde … seri numaralı zabtın tanzim edildiğini, 03/11/2015 tarihinde müvekkiline ait sayacın arızalanması üzerine, sayaç talebinde bulunulduğu ve Davalı Şirket yetkililerin de sayacı değiştirdiklerini, eski kablolar sökülmediğinden, kabloların atıl vaziyette, yeni sayaç ve yeni kablolarla birlikte durur vaziyette bırakıldığını, müvekkilinin … nolu sayacı yaklaşık 5 yıldır kullanmakta olup ödemelerini de aksatmadan yaptığını, müvekkilinin aylık ödemeleri kontrol edildiğinde herhangi bir kaçak kullanım olmadığının ortaya çıkacağı beyan edilerek 14.661,40 TL kaçak elektrik bedel yönünden müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, avukatlık ücreti dahil yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından kullanılan … nolu tesisata ait mahalde, müvekkili şirket çalışanlarına yapılan kontrolde, harici hat çekilerek kaçak elektrik kullanıldığının tespit edildiğini, bunun üzerine … nolu 27/03/2017 tarihli kaçak elektrik tespit tutanağının tanzim edildiğini, ilgili tutanağa istinaden 28/09/2016-27/03/2017 tarihleri arasında harici hattan kurulu gücüne göre; 180 gün x 9.9 kW x 8h = 14256 kWh karşılığı 8.735,20 TL kaçak tahakkuku, 01/04/2016-28/09/2016 tarihleri arasında 180 gün x 9,9 kWh x 8h = 14256kWh karşılığı da 5.926,20 TL kaçak ek tahakkukunun oluşturulduğunu, 27/03/2017 tarihli kaçak tespitinde sayaç haricinde giden hattan R fazında 0.11 Amper, “S” fazında 17 Amper, ” T” fazında 28 Amper olmak üzere 45 Amper yük olduğunun tespit edildiğini, davacının iddiasındaki gibi hattın boş olmadığının apaçık ortada olduğunu, tedbir kararının hükümsüz kaldığının tespitini, alacaklarının %100 teminata bağlanmasını, haksız ve mesnetsiz davanın tümden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; kaçak elektrik tüketim tahakkukuna yönelik menfi tespit istemine ilişkindir.
Davalı …’a yazı yazılarak dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık tüketim ekstreleri ve kaçak elektrik tüketim tahakkukuna ilişkin işlem dosyası celp edilmiştir.
Mahkememizin 2017/680 esas, 2018/1263 karar sayılı 31/12/2018 tarihli kararı ile; “…Davanın kabulü ile, davacının 14.661,40-TL kaçak elektrik bedeli yönünden davalıya borçlu olmadığının tespitine… ” dair verilen kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, dosya İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmiş olup İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2019/1392 esas, 2021/1285 karar sayılı 27/04/2021 tarihli ilamı ile; “…Somut olayda sayaca müdahale edilmesi durumu değil, harici hatla elektrik kullanıldığı iddiası ve bu konuda tutulmuş tutanak bulunmaktadır.
MADDE 29 – (1) Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketiciye yapılacak faturalandırmada, aşağıda yer alan süreler esas alınır.
a) 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla kaçak elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu süre 12 ayı geçemez. Doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu süre 90 gün olarak alınır.
b) 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesindeki tespitlerde,
1) Kullanım yerine ilişkin olarak; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma yapılmış olan yerler için, kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; son endeks okuma ile tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme işlemleri gibi, sayaç mahallinde dağıtım şirketince gerçekleştirilmiş olan en son işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez. Ancak, sayaçtan geçirilmeden ayrı bir hatla kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespiti halinde, kullanım süresi esas alınır. Ancak bu süre 180 günü geçemez.
2) (1) numaralı alt bentte belirtilen sürenin dışında, tüketicinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak (1) numaralı alt bent çerçevesinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır.
Dosyaya davalı tarafça fotoğraflar ibraz edilmiş olup,bilirkişi tarafından bu fotoğrafla ve diğer deliler incelenmeden, harici hat iddiası ile ilgili yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri uyarınca inceleme ve değerlendirme yapılmadan, konu ile ilgili olmayan endeks kriterine göre değerlendirme sonucu oluşturulan bilirkişi raporunun hüküm vermeye elverişli olmadığı anlaşılmıştır.Bu sebeple tutanak imzacısı tanıklar dinlenip,gerektiğinde mahallinde keşif yapılarak,dosyaya ibraz edilen fotoğraflar ile beyan edilen CD incelenerek,yeniden uzman bilirkişi raporu alınıp,sonucuna göre bir karar verilmesi gerekli olmakla ,davalının istinaf başvurusunun kabulü ile, kararın, HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasıyla,yukarıda izah edilen şekilde, yeniden yargılama yapılıp bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine geri gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir…” gerekçeleri ile kaldırılması üzerine mahkememizin yukarıdaki esasa kaydı yapılmış ve yargılamaya devam edilmiştir.
Kaçak elektrik tutanağını tanzim ve imza eden davalı tanığının beyanı tetkik edilmiştir.
Mahkememizce HMK’nın 278/son maddesi gereğince yerinde inceleme yetkisi verilerek görevlendirilen elektrik mühendisi bilirkişi … tarafından hazırlanan 27/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Dava konusu mahal ve … elektrik tesisat dağıtım sisteminde yapılan tetkikler neticesinde, teknede trifaze değil monofaze elektrik kullanıldığı,
Dolayısı ile tekne kıçındaki monofaze fiş çekilip çıkartılınca, sahil kofre dağıtım panosundaki, tekneyi (tekne sayaç panosunu) besleyen faz akımının, IR= 0 (sıfır ) olarak ölçüldüğü,
Dolayısı ile içinde sayaç bulunmayan, kofre sahil dağıtım panosundaki bıçaklı sigortalı bu fazlardan sadece birinin, davacının tali sayaç panosuna oradan da teknesine, monofaze besleme hattı olarak gitmekte olduğu,
Diğer iki fazın, diğer tekne tali panolarını ve tekneleri bestediği halde (davalının teknesinin enerji beslemesi ile alakası olmadığı halde), harici kaçak hat zannedildiği, 27.03.2017 tarih, H/… numaralı tutanak notlarından da anlaşılmaktadır. Üç faza ait akımların (IR = 0 Amp., IS = 17 Amp., IT =28 Amper olarak) kaydı tutulmuş.
Ayrıca, zaten pens anıpermetre ile akımların ölçüldüğü panonun (davalı … Şti., elemanlarının kaçak delili diye dava dosyasına sundukları fotoğraflarda da görüldüğü gibi, üç fazın devresinde 3 Ad. 160 Amper bıçaklı sigorta mevcut) , kıyı şeridindeki teknelerin tali sayaç panolarını besleyen, sahil kofre dağıtım panosu olduğu, zabıtla ilgili resimlerdeki bıçaklı sigortaların akım seviyelerinin (160 Amper) yüksekliğinden de belli olduğu görülmektedir.
Davacı şirket elemanlarının , … parkı elektrik dağıtım altyapısındaki yanlış bilgiye dayalı yorumla, davacı adına Kaçak Elektrik kullanım takibini başlatmış oldukları,
Ayrıca;
… sektöründe iş programlarının standart olmayıp değişkenlik ihtiva etmesi nedeni ile motoryatların kıyıdaki park alanlarına gelme ve konaklama süreleri de çok değişkenlik arz ettiğinden, elektrik tüketim inceleme ve mukayeselerinin de aylık değil, yıllık bazda (Günlük ortalama) olması gerektiği, (Zaten bu yüzden ilgili yönetmeliklerde de zabıttan bir yıl önceki ve bir sonraki dönem tüketim ortalama sonuçlarının mukayeseleri de istenmektedir)
Tüketim ekstresindeki dönemsel günlük tüketim ortalamalarının birbirine çok yakın olduğu gibi, zabıt öncesi ve sonrası dönemlerdeki tüketim ortalamasının da birbirine çok yakın olduğu, hesapladığım dönemsel tüketim mukayese sonuçlarının, önceki bilirkişi raporundaki mukayeseli tüketim çalışmaları ile birebir örtüştüğü,
…ciliğinin kazançlı bir sektör olması hasebiyle Kaçak Elektrik kullanımına tevessül edilemeyeceği gibi, yapmış olduğum dönemsel tüketim sonuçları mukayesesinde, davacının menfaat sağlayacağı bir farkın olmadığının belirlendiği,
Davacıya ait tüketim ekstresi incelendiğinde; davacının 28.04.2011-05.03.2018 tarihleri arasındaki yaklaşık 7 yıllık aboneliğinde aylık elektrik faturalarının her ay muntazaman ödenmiş olduğu tespit edilmiştir.
SONUÇ:
1-Yukarıdaki tespitlerimin yanı sıra dava konusu mahal ve mahaldeki elektrik tesisat dağıtım alt yapısı ile dosya münderecatındaki inceleme ve tespitler muvacehesinde;
Davacıya ait motoryatta kullanılan elektriğin tamamının, gene kendisine ait abonelikte, tali sayaç panosundaki sözleşmeli resmi sayacından geçilerek kullanılmış olduğu, davalı … şirketinin tüketim zararının meydana gelmemiş olduğu,
Dolayısı ile dava konusu mahalde kesinlikle kaçak elektrik kullanılmamış olduğu kanaatim oluşmuştur.
2-Davacının Kaçak Elektrik Kullanımı söz konusu olmadığından , davalı …’ın davacıya tahakkuk ettirmiş olduğu, 14.661,40 TL kaçak elektrik bedelinin geçersiz olduğu ve davacının bu tahakkuktan sorumlu olmadığı,
3-Geçersiz olan kaçak elektrik tahakkuku haricindeki, normal tarifeden aylık elektrik tüketim faturalarının tamamı ödenmiş olduğundan, başkaca bir tahakkuk hesabının söz konusu olmayacağı anlaşılmıştır… ” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Huzurdaki davada uyuşmazlığın; davalı yanın düzenlediği kaçak elektrik tespit tutanağının yerinde olup olmadığı, davacının menfi tespit isteminde haklı olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Somut olayda davalı şirket tarafından tanzim edilen 27/03/2017 tarihli kaçak elektrik kullanım tespit tutanağı kapsamında harici hat çekerek kaçak elektrik kullanıldığının tespit edildiği görülmüş olup her ne kadar dosyadaki bilgi ve belgelere göre; davalı … görevlileri tarafından dava konusu tesisat mahallinde tutulan … seri nolu, 27/03/2017 tarihli “Kaçak/ Usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı”nda harici hatla elektrik kullanıldığının tespit edildiği şeklindeki tutanağa istinaden, davacı hakkında 24/04/2017 son ödeme tarihli 8.735,20 TL’lik “Kaçak Elektrik Tüketim Tahakkuku, 24/04/2017 son ödeme tarihli 5.926,20 TL’lik “Kaçak Elektrik Tüketim Ek Tahakkuku” düzenlediği görülmüş, video ve fotoğraflar bulunduğu tutanağa yazılmış ise de video görüntü içerir herhangi bir CD’nin mevcut olmadığı, yalnızca fotoğrafların yer aldığı işlem dosyasının sunulduğu anlaşılmıştır. Duruşma sırasında hazır edilen davalı tutanak tanığı beyanında tutanak içeriği ve imzasını kabul etmekle birlikte kaçak tespitin ana trafodan mı yoksa davacı sayacından mı kontrol edildiğine yönelik açıklayıcı beyan sunmadığı, trafo ile sayaç arasındaki mesafeyi hatırlamadığını ifade ettiği görülmüştür. Davacı tarafın menfi tespit iddiasına dayanak olarak 03/11/2015 tarihinde sayacın arızalanması nedeniyle sayaç değişikliği talebinde bulunduğunu ve sayacın davalı tarafça değiştirildiğini ve sayaç üzerinden eski kablolar sökülmediğinden eski kabloların atıl vaziyette yeni sayaç ve yeni kablolarla birlikte durur vaziyette bırakıldığını, davalı şirket ekiplerinin atıl vaziyette duran eski kabloların kaçak olarak kullanıldığından bahisle tutanak tanzim ettiklerini ileri sürdüğü anlaşılmıştır.
Bu kapsamda davada ispat yükü yönünden tatbiki gereken 4721 sayılı TMK’nın 6. maddesi uyarınca kural olarak bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran ve iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecbur olup ispat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerli kabul edilmiştir. Menfi tespit davasında borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşmektedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18/02/2015 tarih, 2013/19-1362 E-2015/826 K. sayılı, 20/04/2016 tarih, 2014/13-856 E-2016/523 K.) Somut olayda davacı, davalıya kaçak elektrik tahakkukuna dayalı olarak borcunun bulunmadığını iddia ettiğine göre, ispat yükü davalı alacaklının üzerinde bulunmaktadır. Anılı istinaf ilamı gereğince yeniden inceleme yapılmış olup tutanak tanığının kaçak elektrik tutanak içeriğini kabul etmekle birlikte teknik incelemeye dair yeterli bilgiye rastlanılmadığı görülmüştür. Mahallinde yapılan tespitler ışığında düzenlenen bilirkişi raporunun ayrıntılı, gerekçeli olması kapsamında hükme esas alınmaya elverişli olduğu, davalı yanın itirazının kaçak elektrik tutanağının aksi ispat edilene kadar geçerli belge olması noktasında toplandığı görülmekle yeniden rapor alınmasının yargılamaya katkı sağlamayacağı kanaatine varılmıştır. Bu kapsamdaki teknik incelemeler ışığında; dava konusu mahal ve … elektrik tesisat dağıtım sisteminde yapılan tetkikler neticesinde, teknede trifaze değil monofaze elektrik kullanıldığı, bu nedenle tekne kıçındaki monofaze fiş çekilip çıkartılınca, sahil kofre dağıtım panosundaki, tekneyi (tekne sayaç panosunu) besleyen faz akımının, IR= 0 (sıfır ) olarak ölçüldüğü, içinde sayaç bulunmayan, kofre sahil dağıtım panosundaki bıçaklı sigortalı bu fazlardan sadece birinin, davacının tali sayaç panosuna oradan da teknesine, monofaze besleme hattı olarak gitmekte olduğu, diğer iki fazın, diğer tekne tali panolarını ve tekneleri bestediği halde, harici kaçak hat zannedildiğinin 27/03/2017 tarih, H/… numaralı tutanak notlarından da anlaşılmakta olduğunu zira üç faza ait akımların (IR = 0 Amp., IS = 17 Amp., IT =28 Amper olarak) kaydının tutulduğu, ayrıca pens anıpermetre ile akımların ölçüldüğü panonun (davalı … Şti., elemanlarının kaçak delili diye dava dosyasına sundukları fotoğraflarda da görüldüğü gibi, üç fazın devresinde 3 Ad. 160 Amper bıçaklı sigorta mevcut) , kıyı şeridindeki teknelerin tali sayaç panolarını besleyen, sahil kofre dağıtım panosu olduğu, zabıtla ilgili resimlerdeki bıçaklı sigortaların akım seviyelerinin (160 Amper) yüksekliğinden de belli olduğu, davacı şirket elemanlarının, … parkı elektrik dağıtım altyapısındaki yanlış bilgiye dayalı yorumla, davacı adına kaçak elektrik tutanağını tanzim ettikleri, ayrıca … sektöründe iş programlarının standart olmayıp değişkenlik ihtiva etmesi nedeni ile motoryatların kıyıdaki park alanlarına gelme ve konaklama süreleri de değişkenlik arz ettiğinden, elektrik tüketim inceleme ve mukayeselerinin de aylık değil, yıllık bazda (Günlük ortalama) olmasının gerektiği, tüketim ekstresindeki dönemsel günlük tüketim ortalamalarının birbirine çok yakın olduğu gibi, zabıt öncesi ve sonrası dönemlerdeki tüketim ortalamasının da birbirine çok yakın olduğu, dönemsel tüketim mukayese sonuçlarının, önceki bilirkişi raporundaki mukayeseli tüketim çalışmaları ile birebir örtüştüğü anlaşılmakla, davacı yanın menfi tespit istemine cevaz verilmesinin gerektiği kanaatine varılmıştır. Davalı taraf yemin deliline dayanmış olsa dahi yemin konusu vakıaların ( kaçak elektrik kullanım iddiası) mahiyeti itibariyle somut olayda olduğu gibi konusu suç teşkil eden hususlara ilişkin olması halinde yemin teklif edilemeyeceğinden yemin deliline işbu davada başvurulamayacağı, bu durumda davalının davacıdan alacaklı olduğunu ve davacının harici hat ile elektrik kullandığını mevcut delillerle ispatlayamadığı, her ne kadar kaçak elektrik tutanakları aksi sabit oluncaya kadar geçerli belge niteliğinde ise de mahallinde yapılan teknik inceleme neticesindeki tespitler ışığında tutanağın aksinin ispatlandığı anlaşılmakla; davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
Davacının 14.661,40 TL kaçak elektrik bedeli yönünden davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 1.001,52 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 250,39 TL harcın mahsubu ile bakiye 751,13 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan 1.500,00 TL bilirkişi ücreti ile 288,50 TL posta ve yargılama gideri olmak üzere toplam 1.788,50 TL yargılama giderinin, davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davalı taraf yargılama gideri yapmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
6-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
7- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
8- Davacı tarafça yatırılan 250,39 TL peşin harç ile 31,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 281,79 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/09/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır