Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/325 Esas
KARAR NO : 2023/470
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/05/2021
KARAR TARİHİ : 20/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; “müvekkil şirket, … A.ş., “3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” hükümlerine göre, … ‘nun İstanbul’un Anadolu (Asya) yakasında bulunan kısmının (… ilçesine bağlı Kurnaköy gişelerinden başlayıp İzmit’in Sevindikli ilçesine kadar devam eden otoyolun) işletme hakkı sahibi; borçlu davalı ise, işletme hakkı müvekkil şirkette bulunan ücretli geçiş yolunu, ücret ödemeksizin kullanmak suretiyle, ihlalli geçiş sağlamış bulunan tüzelkişi olan tacirdir. İşletme hakkı müvekkil şirkette bulunan … ndan ( …’ndan) yapılan ihlalli araç geçişleri 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapılmaktadır. Davalı, … plakalı araçları ile 12.06.2019 – 08.08.2019 tarihleri arasında ücret ödemeksizin, … ‘ndan ihalli geçişler gerçekleştirmiştir. … ‘nun geçiş bedelini muntazam şekilde ödediğini ispat yükü, davalı borçluya aittir. Zira ödemelerini muntazam yapan kişi, hukuki mesnediyle iddiasını ispatla mükelleftir. Davalı borçlunun, otoyol geçiş ücretlerini ödemediği müvekkil şirket kayıtlarından görülmekle; icra takibine itiraz eden davalı borçlunun itirazında haksız olduğu açıkça anlaşılmaktadır. Ayrıca alacağın miktarı da ilgili yasal mevzuat çerçevesinde belirlenmiş olduğundan davalı tarafça bilinebilir ve likit niteliktedir. Davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden ve icra dosyasında haksız bir şekilde takibe itiraz ederek takibin durmasına sebep olduğundan davacı yararına İİK’nın 67/2 maddesi uyarınca icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekir. Dört katı tutarında ceza 6001 s. Kanunun m.30/5 hükmü gereğince getirilmiş olup, sayın mahkemenin, tarafımızın ve davalı borçlunun, taktir hakkı olmadığı ortadadır. Araç maliki, bahsi geçen kanun hükmü uyarınca, ücret ödemeksizin yapılan ihlalli geçiş sebebiyle, 15 gün içerisinde ilgili geçiş ücreti de ödenmediğinden, açık kanun hükmü uyarınca 4 katı tutarındaki cezayı da ödemek durumunda kalır şeklinde düzenlendiğini beyanla İst. BAM. 18. HD.’nin, 2020/219 E., 2020/291 Karar, 06/02/2020 T. ve İst. BAM. 17. HD.’nin 2017/1294 Esas., 2017/1079 Karar., 06.07.2017 Tarihli istinaf kararları uyarınca teminatsız olarak, ihtiyati haciz kararı verilmesini, davamızın KABULÜ ile … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasında davalının icra takibine vaki itirazının iptaline,takibin devamına, davalı borçlu tarafından icra takibine haksız bir şekilde itiraz edildiğinden icra takibine konu alacağın %20sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına, peşin olarak ödenen yargılama giderleri ve harçlarla tespit edilecek avukatlık vekâlet ücretinin davalı borçludan tahsiline” karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde: “davacı yan, davalı müvekkil şirketlere ait araçların, alacaklı tarafından işletilen otoyol ve/veya köprülerden ihlalli geçiş yaptığından bahisle, geçiş ücreti-para cezası alacağı takip konusu yapmış, itiraz üzerine, eldeki itirazın iptali davası açmıştır. müvekkil şirkete ait araçların ihlalli geçiş yapması fiilen mümkün değildir. Zira, müvekkil şirket nakliye işleri yapan bir firma olduğundan, tüm araçlarında … etiketi ve buna bağlı işleyen aktif bir … hesabı bulunmaktadır. Eğer, alacaklı taraf sistem arızası ya da sistem yetersizliği nedeniyle müvekkil şirkete ait araçların … hesabından gerekli tahsilatı yapamamışsa bunun cezasını müvekkil şirkete yükleyemez. Müvekkil şirkete ait araçların … hesap bilgiler istendiğinde, … hesabının bulunduğu ve iddia edilen ihlalli geçiş tarihi itibariyle hesabında yeterli bakiyenin olduğu anlaşılacaktır. Bu durumda, ihlalli geçiş iddiası doğru olmayacağından, cezalı geçiş ücreti istenmesi hukuka aykırı olmuştur. Cezalı geçiş ücreti tahakkuk etmesi için ya … hesabı olmadan geçiş yapılması ya … hesabı olmasına rağmen yeterli bakiyenin olmaması ya da … hesabı olmasına rağmen yeterli bakiyenin olmaması ve yetersiz bakiyenin yasal süre içinde tamamlanmaması şartlarından birinin gerçekleşmesi gerekmektedir. Müvekkil şirkete ait araçlar için böyle bir durum söz konusu olmadığından, ihlalli geçiş iddiasına bağlı cezalı geçiş tahakkuku kabul edilemez. 6001 Sayılı Kanun’un, geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali başlıklı 30. Maddesinin (5) numaralı fıkrası; “4046,3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletmeci şirket tarafından “geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye” ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin ok katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” düzenlemesini içermektedir. Ancak yukarıda değinildiği üzere, müvekkil şirketlere ait araçların geçişi sırasında tahakkuk eden ücretin tahsil edilebilmesi için yeterli bakiyeyi içerir … hesabı bulunduğuna göre, geçiş ücreti ödememe niyetinden ve teşebbüsünden söz edilemez. Yeterli bakiyeyi içeren … hesabından tahsilatı yapma görevi davacı (alacaklı/işletici) firmaya aittir. Gerekli tahsilatı müvekkil şirkete ait aracın … hesabından yapmayan alacaklı şirketin ihlalli geçişten bahsetmesi ve cezalı geçiş ücreti tahakkuk ettirmesi yasal dayanaktan yoksun olmuştur. davanın reddine, davacı (alacaklı) aleyhine %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiş ve savunmuştur.
DELİLLER:
Trafik Tescil müdürlüğüne müzekkere yazılmış olup, dava konusu … plaka sayılı araçların trafik tescil kayıtları dosyamız arasına alınmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2020/… esas sayılı dosya sureti dosyamız arasına alınmıştır. … ne müzekkere yazılmış olup, davaya konu … plakalı araçların 12/06/2019 ile 08/08/2019 ihlalli geçiş yaptığı tarih aralığında ve son geçiş tarihi 08/08/2019 tarihinden 15 gün sonrasına ilişkin hesap hareketlerinin, provizyon dökümleri dosyamız arasına alınmıştır.
… İlçe Emniyet müdürlüğüne müzekkere yazılmış olup, … plakalı araçlara ait trafik kaydı belgeleri dosyamız arasına alınmıştır.
… Bankasına müzekkere yazılmış olup, davaya konu araçların geçiş bilgilerini içerir kayıtlar dosyamız arasına alınmıştır.
… A.Ş’ne müzekkere yazılmış olup, … plakalı araca ait geçiş bilgilerini içerir kayıtlar dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi adli trafik uzmanı … tarafından hazırlanan 21/01/2022 tarihli raporu ile bilirkişiler …, bilgisayar mühendisi …, bankacı … tarafından hazırlanan 14/03/2023 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizde görülmekte olan dava; İİK’nın 67. maddesi gereğince davacının geçiş ihlalinden kaynaklı davalıdan olan alacağının tahsili amacıyla başlattığı … İcra Dairesi 2020/… Esas sayılı takibe karşı davalı itirazının iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasının celp edilerek incelenmesi ile; davacı … Anonim Şirketi tarafından davalı … Limited Şirketi aleyhine 04/09/2020 tarihinde 346,75TL asıl alacak üzerinden davalı … Ticaret Limited Şirketi aleyhine ilamsız
takip başlatıldığı, davalının yasal süresi içerisinde takibe ve borca itirazı ile takibin durduğu, iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı iddiası doğrultusunda bilirkişi tarafından davalıya ait araçlarla otoyoldan ihlalli geçiş yapılıp yapılmadığı, davalıya ait hesapta bakiye bulunmasına rağmen tahsil edilip edilmediği, davacının alacak talebinin haklı olup olmadığı, ne miktarda haklı olduğu, neticeten var ise davacı alacağının hesaplanarak, ayrıntılı, gerekçeli, taraf ve mahkeme denetimine elverişli ihlalli geçiş görüntülerine raporda yer verilmek suretiyle, bilirkişi adli trafik uzmanı … tarafından hazırlanan 21/01/2022 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Bilirkişi adli trafik uzmanı … raporunda özetle; “davalı firmaya ait … plakalı araçların 12.06.2019/01.08.2019 tarihleri arasında 10 defa davacı firma tarafından işletilmekte olan otoyollardan eksik bakiyeli araçları ile geçiş yaptığının bildirildiği; geçiş yaptığı belirtilen araçlardan 9 adetinin yarı römork olduğu, çekici olan … plakalı aracın ise geçiş sırasında yeterli bakiyesinin olmadığı, dava dosyası içerisinde icra takibi ile ilgili bir evraka rastlamılmadığı ve reaskont faizi ile ilgili bir hesaplamanın yapılamadığı; geçiş ücretine uygulanan dört katı ceza miktarı hesaplanırken aşağıdaki formülden hareket edildiği; Geçiş Ücreti X 4 Katı Ceza + Geçiş Ücreti= ödenmesi gereken toplam ücretin 69,35TL( Geçiş ücreti)XA(Katı ceza)>277,4(Ceza Miktarı)+67,35(Geçiş Ücreti)=346,755TL ödenmesi gereken toplam tutar olmakla birlikte tabloda belirtilen çekicinin geçiş sırasında yeterli bakiyesinin olmadığı, bahsi geçen römorkların ise geçiş sırasında yeterli bakiyeye sahip oldukları” yönünde mütalaada bulunduğu görülmüştür.
Bilirkişi adli trafik uzmanı …, bilgisayar mühendisi … ile bankacı … tarafından hazırlanan 14/03/2023 tarihli raporunda özetle; … plakalı araca tanımlı … numaralı … hesabına ait hesap hareketleri incelendiğinde, 12.06.2019 00:56’da 5-… gişesinden yapılan geçiş kaydı ileriye dönük 15 günlük kayıtlar incelendiğinde ilgili kaydın yer almadığı; 11.06.2019 — 12.06.2019 günlerinde … numaralı … hesabında yeterli bakiye bulunduğu; Elde bulunan veriler ile kayda geçmemiş olan 12.06.2019 00:56’da … geçişinin sisteme kaydedilmesini engelleyen durum hakkında kanaat bildirmenin mümkün olmadığı” yönünde mütalaada bulunduğu görülmüştür.
6001 Sayılı ‘ Karayolları Genel Müdürlüğü’ nün Hizmetleri Hakkında Kanun’ un ‘Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali ’ başlıklı 30. Maddesinin 5. fıkrasında ;
‘4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen
otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş
yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücretini ödemeden giriş çıkış yaptığı
mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin 4 katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil
edilir.’ hükmüne yer verildiği,
İlgili ‘Yönetmelik ve Kanun Maddeleri’ başlık altından yapılan değerlendirmeler
doğrultusunda,
Davalının dosya içeriğinde herhangi bir banka hesap dökümü veya herhangi bir
ödeme noktasından geçiş ücretlerinin ödendiğine dair belgenin bulunmadığı, … ve …
kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini yetkili idare olan Karayolları Genel
Müdürlüğü arasında imzalanan ve …’nun
işletme esaslarını düzenleyen İşletme Protokolü’nün 7.1. maddesi hükmüne göre araç
sahipleri, “…. veya … aracılığı ile Otoyol’u kullanmak istiyorsa, kullanmak istediği
sistemin abonesi olmak ve kullanılabilir durumda yeterli Bakiye’ye sahip Etiket
bulundurmak…”, 7.7. maddesine göre ise “… Geçiş Ücreti, Hesap’tan elektronik olarak tahsil
edilemez ise Araç Sahibi/Sürücü Ücret Toplama Sistemi doğrultusunda belirlenen Geçiş
Ücreti’ni Manuel Ödeme şeklinde yapmak…” zorunda olduğunu,
Davacı-Alacaklının Müvekkil Şirket’in gerek 6001 sayılı Kanun uyarınca gerekse de
başkaca ilgili mevzuat kapsamında ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine, ihlalli geçiş yapıldığına
ilişkin herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğü bulunmadığını, bu yolu kullanan sürücülere
daha öncesinde trafik işaret ve levhalarla ücretli yol bilgilendirmesi yapıldığını,
belirtilen tarih aralıklarında İhlalli geçişlerin ödendiğine dair dosya içeriğinde
herhangi bir belgenin bulunmadığı görülmüştür.
Davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5. maddesinde “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. …” hükmü düzenlenmişken 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.05.2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27.03.2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin 18.01.2018 tarih, 2017/… E. 2018/8 Karar sayılı kararında “…. İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…… kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…..” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi’nin 2018/1124 Esas, 2021/347 Karar sayılı ilamı)
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sonucunda; banka kayıtlarının incelenmesi sonucu alınan 14/03/2023 tarihli bilirkişi heyet raporunda da tespit edildiği üzere davalıya ait … plakalı araca ait … plakalı … hesabında, aracın geçiş tarihinde geçiş ücretine yeterli bakiye bulunduğu sabittir. Buna göre … hesabında yeterli bakiye olması halinde, davalının … hesabından geçiş ücretinin tahsil edilmemiş olmasından kaynaklanan sorumluluğun davalı tarafa yüklenmesinin mümkün olmadığı, ceza bedeli tutarı talep edilmesinin koşullarının oluşmadığı ancak geçişin yapıldığı sabit olduğundan davacının sadece geçiş ücretini talep edebileceği anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle ceza bedeline ilişkin kısım yönünden takibe yapılan itirazın haklı ve yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Yapılan tüm açıklamalar doğrultusunda;
… İcra Dairesi’nin 2020/… esas sayılı takip dosyasında, davacının davalıdan asıl geçiş ücreti olmak üzere 69,35 TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazın iptaline, takibin aynı şartlar altında devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, kabul edilen asıl alacağın likit olduğu anlaşılmakla takip tarihindeki haklılık durumu gözetilerek 13.87 TL icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine dair açıklanan gerekçelerle karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
… İcra Dairesi’nin 2020/… esas sayılı takip dosyasında, davacının davalıdan asıl geçiş ücreti olmak üzere 69,35 TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki İTİRAZIN İPTALİNE, takibin aynı şartlar altında devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Kabul edilen asıl alacağın likit olduğu anlaşılmakla takip tarihindeki haklılık durumu gözetilerek 13.87 TL icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 269,85 TL Maktu karar ve ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 59,30TL harcın mahsubu ile bakiye 210,55 tl’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30TL peşin harç ve 59,30TL başvurma harcı toplamı 118,6TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 69,35TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 277,4TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 4.256,90TL ve yargılama giderinin ret ve kabul oranına göre hesap edilen 851,38 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, arta kalan 3.405,52TL bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Devletçe karşılanan 1.320TL arabuluculuk ücretinin, davanın ret-kabul oranına göre hesaplanan 1.056TL’sinin davacı taraftan, kalan bakiye 264TL’nin davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
9-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır