Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/273 Esas
KARAR NO : 2023/67
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 21/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2008 yılında işyerinden hırsızlık yoluyla 15 adet boş çek yaprağının çalındığını, çalınan grup çeklerinden olan davaya konu … … liman şübesine ait … A.Ş emrine … Ltd. Tarafından keşide edilen 22/04/2008 tarih ve … numaralı, 06/05/2008 tarih ve … numaralı ve 10/06/2008 tarih ve … seri nolu her biri 25.000 YTL tutarındaki toplam 75.000 TL’lik çeklerdeki keşideci ve paraf imzası ile çekler üzerindeki yazıların müvekkile ait olmadığı halde davalı tarafça takibe konu edildiğini, çekler ve takip nedeniyle müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitini, ayrıca takip sonrası borç ödendiğinden ödenen kısmın istirdadını ve davalı yanın kötüniyetli takip nedeniyle %20’den az olamak üzere kötüniyet tazminatı ile sorumlu tutulmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı …Ş. cevap dilekçesinde özetle; müvekkil Faktoring şirketi olduğunu, dava konusu çeklerin faktoring mevzuatına uygun olarak faturaya dayalı alındığını, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu, şahsi defilerin müvekkile karşı ileri sürülemeyeceğini, davacı yanın çalındığını iddia ettiği çeklerin davacı tarafından diğer davalı … Gıda’ya onun tarafından da … … San. Tic. A.Ş.’ye ciro edildiğini, bu şirket tarafından da faktöring sözleşmesi ile müvekkile ciro edildiğini, dosyadaki mübrez Emniyet Genel müd. Grafoloji ve sahtecilik Lab. uzmanınca hazırlanan rapor gereği imzanın davacı şirket yetkilisi … …’e aidiyetinin belirlendiğini, yine Adlı Tıp Kurumundan alınan raporunda aynı raporu teyit ettiğini, davacı tarafın imza inkarının haksız ve yersiz olduğunu, çek keşidecesi ile ciranta firmaları arasında ticari ilişki ve mal teslimi ile ilgili sözleşme olduğunu, davacı tarafın ciranta firmalara borçlu olduğunu, ayrıca bu hususun iyi niyetli hamil olan müvekkile karşı ileri sürülemeyeceğini beyanla haksız ve mesnetsiz davanın reddini ve kötüniyetli takip nedeniyle %20’den az olamak üzere icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulmasını talep etmiştir.
Diğer davalı … A.Ş. usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER :
… İcra dairesine müzekkere yazılarak müdürlüğe ait 2008/… Esas sayılı dosyası istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/… Esas sayılı dosyası uyap üzerinden istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2009/… Esas dosyası uyap üzerinden istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… İcra Hukuk Mahkemesinin 2008/… Esas dosyası uyap üzerinden istenilmiş davaya konu çek asılları ile birlikte dosyamız arasına alınmıştır.
… Asliye Asliye Ceza mahkemesinin 2013/… Esas dosyası uyap üzerinden istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/… Esas dosyası uyap üzerinden istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/… Esas dosyası uyap üzerinden istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… CBS … na ait 2013/… Esas sayılı soruşturma dosyası uyap üzerinden istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… Asliye Ceza Mahkemesinin 2008/ … Esas dosyası istenilmiş, uyap üzerinden dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; davaya konu çalındığı iddia edilen ve takibe konu edilen çekler nedeniyle davacının borçsuzluğunun ispatı ve takip sonrası ödenen kısmın istirdadı talebinden ibarettir.
Mahkememizce celp edilen … İcra Müdürlüğü’nün 2008/… takip sayılı icra dosyasının yapılan tetkikinde; takibin davacı tarafça davalı aleyhine her biri 25.000 TL bedelli 22.04.2008,13.02.2008 ve 13.02.2008 tarihli toplam 75.000 TL bedelli çeklere istinaden 75.000 TL’si asıl alacak olmak üzere toplam 82.151,72 TL alacağın %28 temerrüt faizi ile birlikte tahsili için yapılan ilamsız icra takibinden ibaret bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce emsal dosyalardaki huzurda alınan şirket temsilcilerine ait imzalar ve emsal imzalar ile mahkememiz kasasına alınan çek asıllarının ve … Noterliğinden celp edilen evrak fotokopilerinde bulunan yazı ve imzaların karşılaştırılması, ayrıca dava konusu çeklere ilişkin … C.Başsavcılığınca Adli Tıp Kurumundan alınan grafoloji raporu da değerlendirmek suretiyle çeklerdeki imzaların şirket temsilcilerine ait olup olmadığı, yine çeklerdeki paraf imzasının şirket temsilcilerine ait olmadığı ve ait olmaması halinde çeklerdeki orjinal tarihlerin tespiti yönünde… Öğretim Üyesi bilirkişiler … 06/11/2015 tarihli kök rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı kök raporlarında özetle;
“Davaya konu çekler üzerinde iki ayrı el, yazı ve mürekkep izi olduu, imzalar bölümünün bir, çeklerin üst kısmının ise farklı bir el ürünü ve farklı bir mürekkepli kalem ile oluşturulmuş olduğu, dava dosyası içinde bulunan şahsa ait imza örneklerinden huzurda alınanlar ile fotokopilerde gözüken imzaların birbirlerinden farklı gözükmesine rağmen yapılan inceleme sonucu, huzurda alınan imzaların bir nedenden farklı atıldığının anlaşıldığı, şekil olarak farklı duran bu imzanın yapılış ve yönleri, motor hareketleri açısından farklılık arz etmediği, sadece yatay iki çizginin yer değiştirdiğinin gözlemlendiği, ayrıca sol üstte yapılan dairesel hareketin altında gerçekleştirilen zikzakların sayısal açıdan çekler ve imza sirkülerinde bir adette olduğu (3,4 adet), huzurda alınanlarda ise motor hareketler açısından farklı sayıda ve karalama şeklinde yapıldığı, sonuç olarak; fotokopi belgeler ile çeklerin üzerindeki imzaların, yapılış, boy, motor hareketler açısından şahsın orijinal imzaları ile benzerlikler gösterdiği, çeklerin diğer kısımlarının kimin tarafından ve hangi zaman diliminde doldurulduğunun anlaşılamadığı” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce 12/06/2014 tarihli celse 3 nolu inceleme ara kararında işaret olunan tüm hususları, özellikle çeklerin sağ üst köşesindeki imzalar ve … … yönünden inceleme içermediğinden ve ayrıca raporda dosyamız arasında bulunan … ATM dosyasında yer alan şirket temsilcilerine ait imzaların incelenip incelenmediği açıkça belirtilmediğinden, bu hususlardaki eksikliğin giderilmesi baabında bilirkişiler ek rapor alınarak konuya ilişkin 14/07/2016 tarihli 1. ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı 1. ek raporlarında özetle;
“Yapılan inceleme sonucu, davaya konu olan çekler üzerinde iki ayrı el, yazı ve mürekkep izi olduğu, imzalar bölümünün bir el ürünü olduğgu, çeklerin üst kısmının ise farklı bir el ürün ve farklı bir mürekkepli kalem ile oluşturulmuş olduğu, zaman açısından hangi bölümün önce doldurulduğunun ise anlaşılamadığı, çeklerin ise bir seferde ve aynı eller tarafından hazırlandığının anlaşıldığı, dava dosyası içinde bulunan şahsa ait imza örneklerinden huzurda alınalar ile fotokopilerde gözüken imzaların birbirlerinden farklı gözüktüğü, kurumumuz dışında yaptırılan bilirkişi incelemelerinde, 23 Eylül 2008 tarihli vekaletname fotokopisi (… … imzası benzer), 09/01/2008 tarihli imza sirküleri fotokopisi (… … imzası Benzer) belgelerinin dikkate alınmadığı bu sebeple itirazların oluştuğu dosya incelendiğinde anlaşılmıştır.Bu belgelerin orjinallerinin dosyaya halen eklenmediği görülmüş olup değerlendirme fotokopi belgeler üzerinden tekrar yapılmıştır.Huzurda alınan imzaların, yapılış ve yönleri, motor hareketleri açısından farklılık arz etmediği, sadece yatay iki çizginin yer değiştirdiğinin gözlemlendiği, ayrıca sol üstte yapılan dairesel hareketin altında gerçekleştirilen zikzakların sayısal açıdan çekler ve imza sirkülerinde bir adette olduğu (3,4 adet)… Noterliğinden verilen vekaletname ve imza sirküleri isimli belgeler üzerinde ise, … …’e ait imzaların belirgin bir biçimde, dava konusu çekler üzerindeki imzalar ile benzerlikleri olduğu, yapılış biçimleri, motor hareketleri ve tekrarları açısından aynı isimli kişiye yani … …’e ait olduğu ” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce … Noterliği’nden kalan ıslak imzalı asıllarının da celbi ile incelenmesi baabında bilirkişiler ek rapor alınarak konuya ilişkin 24/05/2017 tarihli 2. Ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı 2. Ek raporlarında özetle;
“22/08/2016 tarihli itiraz dilekçesinde önceki raporla yeni ek rapor arasında çelişki olduğu belirtilmiştir. Temelde çelişki yoktur. Huzurda alınan imzalardaki yatay iki çizginin yer değiştiği konusunda fikir beyan edilmiş ama ek raporda buna tekrar değinilmiş olsa bile bu durumun tali bir mesele olduğu telakki edilip ana konuya yani karşılaştırmanın yapıldığı, çekler ve 23 Eylül 2008 tarihli vekaletname ile 31
Aralık 2008, 09/01/2008 tarihli imza sirkülerine yoğunlaşılmıştır. Bu çelişki değil davanın ağırlık noktasının değişmesi ile ilgilidir.
Dava dosyası içinde bulunan şahsa ait imza örneklerinden huzurda alınanlar ile vekaletname ve imza sirkülerinde gözüken imzaların birbirlerinden farklı olduğu, huzurda alınan imzalardaki yatay iki çizginin yapılış sırasının değişikliği göze çarpmıştır.
Kurumumuz dışında yaptırılan bilirkişi incelemelerinde; 23 Eylül 2008 tarihli vekaletname (… … İmzası Benzer), 09/01/2008 tarihli imza sirküleri ( … … İmzası Benzer) belgelerinin dikkate alınmadığı, bu sebeple itirazların oluştuğu, dosya incelendiğinde anlaşılmıştır. Bu belgelerin asılları gelmiş olup inceleme bunun üzerinden devam etmiştir. İlk rapor ve sonraki ek raporlar sırasında bu konuya dikkat çekilmiştir.
Davaya konu çekler üzerinde iki ayrı el, yazı ve mürekkep izi olduğu, imzalar bölümünün bir el ürünü olduğu” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizin 19/12/2017 tarih, 2014/… Esas, 2017/… sayılı kararı ile; Dosyada mübrez emniyet Genel Müdürlüğü …’na ait … tarihli grafoloji raporunda; dava konusu edilen çeklerin ön yüzlerindeki tanzim yazıları ile arka yüzlerindeki tüm ciranta imzalarının … …, … ,… … ve …’un eli mahsulü olmadığı kanaatine varıldığının mütalaa edildiği görülmüştür.
Dosyada mübrez Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’nın 27.12.2012 tarihli grafoloji raporunda; davaya konu çeklerdeki yazıların … …, … …, …’un eli mahsulü olmadığı, çeklerdeki keşideci imzasının … …’in eli mahsulü olduğu, çeklerdeki sağ üst köşedeki imzaların … …’in eli mahsulü olmadığı, diğer şahısların eli mahsulü olup olmadığının ise tespit edilemediği hususlarını mütala ettikleri görülmüştür.
Dava konusu çeklerdeki keşideci imzasının gerek Adli Tıp Kurumu, gerek Polis Kriminal, gerekse mahkememizce güzel sanatlar uzmanlarına yaptırılan grafolojik incelemede; davacı şirket münferit temsilcisi … …’e ait olduğu tespit edilmiştir.
Davalı … vekili, kendisinin iyi niyetli hamile olduğunu ve davacı ile diğer davalı yada cirantalar arasındaki temel ilişkiden kaynaklanan defilerin müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı … olup, faktoring şirketine yapılan ciro faktoring mevzuatı gereğince alacağın temliki hükümlerine tabidir ve temel ilişkiden kaynaklı defiler faktoring şirketine karşı ileri sürülebileceği gibi faktoring şirketi, faktoring mevzuatına uygun olarak çekleri temlik almalı ve usulüne uygun yetkili hamil olmalıdır.
Davacı taraf; her ne kadar çeklerin çalındığını beyanla, lehtar … Pazarlama ile aralarında temel ilişki bulunduğunu belirterek buna ilişkin defi ileri sürmemiş ise de, davalı … çekleri faktoring mevzuatına uygun olarak faturaya dayalı ve gerekli araştırmayı yaparak usulüne uygun temlik almak yasal zorunluluğu altında olduğundan mahkememizce, bu anlamda yapılan fatura araştırmasında davalı … ile Faktoring sözleşmesi imzalayan … Anonim Şirketinin celb edilen BA BS formlarında Faktoring sözleşmesine ve temlike dayanak faturaların vergi dairesine bildirildiği, dolayısıyla faktoring şirketinin usulüne uygun yetkili hamil olduğu görülmüştür.
Mahkememizce icra edilen yargılama ve tekmil dosya münderecatından edinilen vicdani kanat gereğince; kanıtlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.”
Davacı vekili mahkememizin 19/12/2017 tarih, 2014/… Esas, 2017/… sayılı kararını İstinaf etmiş olup, … Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 19/03/2021 tarihli 2018/… Esas, 2021/… sayılı kararı ile;
Mahkememizin 19/12/2017 tarih, 2014/… Esas, 2017/… sayılı kararının kısmen kabulü ile kaldırıldığı, davacı vekilince İstinaf tarafından verilen kararın temyiz isteminde bulunulması üzerine İstinaf mahkemesince 21.04.2021 tarihli ek karar ile temyiz talebinin reddine karar verdiği, kararı davacı vekili temyiz etmiş olup, Yargıtay … hukuk dairesi’nin 15/09/2021 tarihli 2021/… Esas, 2021/… sayılı kararı ile … Mahkemesi … hukuk Dairesince verilen davacının ek karara yönelik temyiz isteminin reddi ile ek kararın onanması yönünde karar verildiği görülmüştür.
…. Asliye Ticaret Mahkemesine ait 2013/… Esas sayılı dosyası, mahkemenin kapatılması nedeniyle mahkememizin 2014/… Esas sayılı dosya numarasını almış olup, Mahkememizin 19/12/2017 tarih, 2014/… Esas, 2017/… sayılı dosyası … Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 19/03/2021 tarihli 2018/… Esas, 2021/… sayılı kararı ile kaldırılarak mahkememize devrolmuş 2021/… Esasına kaydedilmiş ve yargılamaya mahkememizce devam olunmuştur.
Kaldırma ilamı sonrası mahkememizin 25/01/2022 tarihli ara kararı ile tarafların defter ve belgeleri üzerinde iddia ve savunma doğrultusunda istinaf kaldırma ilamı uyarınca mali müşavirce inceleme yapılmasına karar verilmiş olup, davacı şirketin şirket defterlerinin …/İZMİR’de bulunması sebebiyle … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Talimat numarasıyla mali müşavir bilirkişi … … tarafından bilirkişi raporu hazırlanıp mahkememize sunulmuştur.
Mali müşavir bilirkişi … … tarafından davacıya ait ticari defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 25/07/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı vekilinin … İcra müdürlüğü 2008/… sayılı icra takibi dayanağı, toplam 75.000TL bedelli 3 adet çeklerden dolayı müvekkilinin davalılara borcunun
olmadığının tesbiti istemiyle açılan işbu dava ile alakalı olarak; davacı ticari defter ve
kayıtları ile dava dosyasındaki belge, beyanların atraflıca incelenmesi sonucu;
davacı … A.Ş.’nin ticari defter ve belgelerinin incelenmesi ile ilgili 22.07.2022 günü işyerine gidilmiş
olmakla birlikte 2018/Temmuz döneminde davacı şirketin … A..Ş.
satıldığı ihtilaflı döneme ilişkin ticari defter ve belgelrin zamanaşımı
nedeniyle eski yönetim tarafından imha edildiği bilgisi verilerek 2007-2008
yılları davalı ile ilgili … Satıcılar (… San.Tic) ve
… Alınan Sipariş Avansları (… San.Tic) alt
hesaplarında izlenmiş olduğu belirtilmek suretiyle söz konusu hesapların
muavin defter dökümleri bilgisayar çıktıları ibraz edilmiş olduğu,
davacı işyerinde yapılan incelemede tutulan 22.07.2022 tarihli tutanak ve
sunulan 2007-2008 yılları davalı ile ilgili … satıcılar (…
San.Tic) ve 159.01.728 Alınan Sipariş Avansları (…
San.Tic) alt hesapları Muavin Defter Dökümleri Bilgisayar çıktıları dosya
içerisine alınmış olduğu,
mevcut tüm bu doneler birlikte değerlendirildiğinde, davacının davalı … Pa.A.Ş. ne borçlu olmadığı, çeklerin bedelsiz olup olmadığı hususunun ihtilaflı döeneme ilişkin davalı … Pa. A.Ş. ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılacak böyle bir inceleme ve dosya
içerisine alınan davacı şirketin ticari defterleri dayanağı olarak sunduğu 320.01.728
satıcılar (… San.Tic) ve … Alınan Sipariş Avansları (…
San.Tic) alt hesapları ile alakalı 2007 ve 2008 yılı muavin defter dökümü bilgisayar
çıktılarının karşılaştırılması sonucu belirlenebileceği” yönünde mütalaada bulunduğu görülmüştür.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; davacının menfi tespite ilişkin açtığı dava hakkında mahkememizce verilen ret kararı … Mahkemesi … Hukuk Dairesi 2018/ … -2021/… Karar sayılı kararı ile onandığından bu hususta yeniden inceleme yapılmamış, karar tesis edilmemiş ve açılan menfi tespit davası hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
Davacının bedelsizlik iddiası ve istirdat talebi yönünden yapılan değerlendirmede; … Mahkemesi … Hukuk Dairesi 2018/ … -2021/ … Karar sayılı kararında, davacının davalılara karşı bedelsizlik iddiasını faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceği ancak keşideci davacı ile çekin lehdarı davalı … . A.Ş’ye karşı bedelsizlik iddiasını ileri sürebileceği vurgulanmış ve davacı ile davalı … gıda… A.Ş’nin ticari defterleri incelenerek hüküm kurulması gerektiği belirtilmiştir. İstinfa ilamı uyarınca inceleme yapılması için mahkememizce 27/06/2022 tarihli ara karar tesis edilmiş ve davacı ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için mahal mahkemesine talimat yazılmıştır. Alınan raporda “davacı şirketin … A..Ş. satıldığı ihtilaflı döneme ilişkin ticari defter ve belgelrin zamanaşımı
nedeniyle eski yönetim tarafından imha edildiği bilgisi verilerek 2007-2008
yılları davalı ile ilgili … Satıcılar (… San.Tic) ve
… Alınan Sipariş Avansları (… San.Tic) alt
hesaplarında izlenmiş olduğu belirtilmek suretiyle söz konusu hesapların
muavin defter dökümleri bilgisayar çıktıları ibraz edilmiş olduğu, bu bilgilerin doğruluğunun ise ancak ticari defter ve kayıtların incelenmesi sonucu ortaya çıkabileceği” belirtilmiştir. Davalı yan ise defterlerini incelemeye sunmamıştır. Bu hali ile her ne kadar davalı ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmemiş olsa da davacının sunduğu belgeler HMK 222. maddesi gereği ehine delil olarak değerlendirilemeyeceğinden davacının açtığı ve ispatlayamadığı davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜ K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından davalılara yöneltilen menfi tespit davasının reddine karar verildiği ve İstinaf incelemesinden geçmek suretiyle kesinleştiği anlaşılmakla, bu hususta yeniden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan istirdat davasının REDDİNE,
3-Davacı tarafından yatırılan 2.618,15TL peşin ve tamamlama harcından 179,90TL karar ve ilam harcının mahsubu ile arda kalan 2.438,25 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı …Ş. kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince hesap ve taktir olunan 23.995,30TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan ve artan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı ve davalı … vekillerinin yüzüne karşı, diğer davalı … A.Ş’nin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır