Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/262 Esas
KARAR NO : 2021/859
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 09/04/2021
KARAR TARİHİ : 01/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirket, 20.12.2018 tarihli gümrük çıkış beyannamesi ile davalı imalatçı-ihracatçı şirkete ait … sayı 02.11.2017 tarihli Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında davalı şirketin üretip ihraç ettiği … marka, 39782,4 kg, beher 160 gr, ayçiçek yağda 5180 kap, 39782,4 kg Ton Konserve ürününü Libya ülkesinde mukim … Libya şirketine navlun bedeli dahil olmak üzere … seri ve sıra nolu 19.12.2018 tarihli 198.912,00 USD tutar ile satılması işini aracı ihracatçı olarak üstlendiğini, davalı şirket tarafından davacı müvekkil şirkete ihraç edilme kayıtlı kesilen fatura ile Libya’ya gönderilen ürün, alıcı ülke Libya gümrüğü tarafından, “izin verilen ağırlığın altında olması ve bileşiğinde mevcut olan tuz çözeltisinin izin verilen oranın üzerinde olması” dolayısıyla Libya ülkesi tarafından iade edilmiş ve ihracat işlemi tamamlanamadığını, davacı müvekkil, daha önce defalarca davalının ürettiği bu ürünlerin Libya ülkesine ihracını sağlamış ve hiçbir sorun yaşanmadığını, ancak bu ihracatı gerçekleştirememesi nedeniyle Libya’daki alıcı şirket nezdinde ciddi itibar ve kar kaybı yaşadığını, taleplere konu ihracat girişiminde davalı tarafından üretilen mallar, ulusal ve uluslararası gıda standartlarına uygun olmadığından ihracat işlemi tamamlanmadığını, bu yüzden malın ülkeye tekrar ithali ve üretici firmaya ulaştırılması için masraflar yapılması gerektiğini, durum davalı şirkete bildirildiğinde davalı hiçbir itirazda bulunmadığını, üründeki ayıbı kabul ederek “yeni ürün üretilip firmanıza verileceğinden, tüm ürünü geri alıp ithalatı ve gümrüğü bitmiş olarak … fabrikasına teslim etmeniz gerekmektedir..” şeklinde kabul beyanında bulunduğunu, böylece ürünlerin alıcı ülke tarafından standartlara aykırı olması sonucu iade edilmesi sebebiyle, ürünlerin tekrar ihraç edilemeyecek olmasından dolayı dahilde işleme rejimine istinaden ülke içine davalının dahilde işleme belgesine istinaden tekrar ithali gerektiğini, ürün, … Gümrük Müdürlüğü, … Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü, Ticaret Bakanlığı … Bölge Müdürlüğü ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünce yapılan yazışmalar ve alınan izinler neticesinde 14.06.2019’da İzmir gümrüğüne gelen malın muayenelerini yaptırdığını, 18.07.2019 tarihinde İzmir de antrepoya konulan mallar 24 ve 25 Aralık 2019 tarihinde ithalat ve gümrük işlemleri bitmiş olarak 30.12.2019 tarihinde davacı müvekkil tarafından davalı şirkete kesilen irsaliyeli iade faturası ile davalıya teslim edildiğini, davacı şirket bu süreçte; ekli listede tarih, belge numarası, ödeme yapılan firmalar ve ayrıntıları belirtildiği üzere; ürünün muayenesi, kapı çıkış ücreti, ardiye masrafı, demuraj bedeli, Libya-İzmir arası navlun bedeli, transit hizmeti, gümrükleme iade alımı, antrepo nakliye bedeli, İzmir-Çanakkale arası nakliye iade masrafı olarak 14.488,84 USD ve 73.785,67 TL harcadığını, malın Libya dan geri getirilmesi için müvekkil şirket tarafından yapılan bu masraflar davalı şirketten talep edildiğinde yapılan ticaret içinde bunların halledileceği söylenerek uzun zaman oyalandığını, müvekkil de davalı şirketin tanınırlığına, güvenilirliliğine ve ticaretlerinin devam ediyor oluşuna itimat ederek bu masrafların ödenmesini uzun zaman beklemiştir. Verilen sözler yerine getirilmediğinden arabuluculuk yolu ile çözülebileceği düşünülmüş, arabuluculukta anlaşma sağlanamadığını, müvekkil şirketin aracı ihracat firması olduğunu, davalı … … San A.Ş. ise … markası ile Türkiye’de konserve balık üretiminde birinci sırada üretim yapan ve dünyanın çeşitli ülkelerine ürün gönderen, tanınmış marka sahibi bir üretici olduğunu, davalı, ürünlerini “Türkiye’nin Balık Uzmanı” sloganı ile tüketiciye sunmakta ve sadece Türkiye’de değil, dünyanın çok sayıda ülkesinde güven oluşturarak ciddi bir pazara sahip olduğunu, davalının alanında öncü bir üretici-ihracatçı olarak kendisinden beklenenin aksine ağır kusuru ile, ürettiği ürünün ulusal ve uluslararası gıda kodekslerine aykırı olması, akabinde durumu kabul etmek sureti ile ürünü derhal iade alarak yerine yeni ürün üretmesi zaten davacı müvekkilin taleplerindeki haklılığını ortaya koymakta olduğunu, davalının da kabul ettiği üzere ağır kusuru sonucu, ihracatın tamamlanamaması sebebi ile oluşan 14.488,84 USD ve 73.785,67 TL zararımızın davalıdan faizi ile tahsilini, arabuluculuk sürecine dair maktu vekalet ücreti de dahil olmak üzere yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin de davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirketin, Libya’ya ton balığı ihracatı yapmak amacıyla müvekkil şirket ile irtibat kurarak, müvekkil şirketten ton balığı üretimi yapmasını talep ettiğini, müvekkil şirket de kendisine verilen siparişe, davacı yanca onaylanmış ekli Proforma Faturaya uygun şekilde ton balığı üretimini yapmış, davacı firmaya da fatura karşılığında satışını yaparak ürünleri teslim ettiğini, davacı yanca sunulan gümrük çıkış beyannameleri ve satış faturalarında da görüleceği üzere; davacı firma iddia edildiği gibi aracı ihracatçı değil sadece ihracatçı bir firma olup müvekkil şirket de imalatçı olduğunu, ürünlerin izin verilen ağırlığın altında, bileşiğinde mevcut olan tuz çözeltinin ise izin verilen oran üzerinde olduğu gerekçesiyle Libya tarafından ürünlerin ülkeye girişi için izin verilmemiş ise de müvekkil şirket, davacı yanca kendisine bildirilen özelliklere uygun şekilde üretim yapmış, davacı yanca gerekli kontroller de yapıldıktan sonra mallar kabul edilmiş, ödemesi yapılmış ve ürünler teslim alındığını, bu bağlamda davacı yanın, müvekkilin ağır kusurlu olduğuna yönelik iddialarının kabulü mümkün olmadığını, ürünlerin Libya tarafından ülkeye girişine izin verilmemesi sebebiyle davacı firma tarafından yeni ürün talep edilmesi üzerine müvekkil şirket, iyiniyetli olarak ve taraflar arasındaki ticari ilişkinin devamlılığı açısından yeni ürün üretimine olumlu cevap vermiş ancak bunun için ürünlerin kendisine iade ve tesliminin sağlanması gerektiğini belirttiğini, davacı yan müvekkilin bu davranışını, kusurun kabulü olarak yorumlamakta ise de ürünlerin Libya tarafından ülkeye giriş izni verilmemesi müvekkilin değil; davacının kusurundan kaynaklanmakta olduğunu, davacı yan müvekkil şirkete tuz ve/veya ağırlık konusunda ve/veya Libya’ya ihracat ile ilgili özellikli bir uyarıda bulunmamış, müvekkil şirket de davacının siparişine uygun şekilde üretim yaptığını, Libya tarafından ürünlerin ülkeye giriş izni verilmemesi sebebiyle ihracatın tamamlanamaması üzerine davacının yaşadığı olumsuzluğun çözümü olarak da davacının yeni ürün üretilmesi talebine olumlu cevap verildiğini, kusurlu olan taraf davacı iken, yeni ürün üretilmesine ilişkin davacı talebinin kabulünün, kusurun müvekkil tarafından kabulü şeklinde yorumlanarak müvekkilden alacak talep edilmesi kabul edilemeyeceğini, davacının işbu davasının reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava; dahilde işleme belgesine istinaden tekrar ithal işlemleri kapsamında ürün muayenesi, kapı çıkış ücreti, ardiye masrafı, demuraj bedeli, Libya-İzmir arası navlun bedeli, transit hizmeti, gümrükleme iade alımı, antrepo nakliye bedeli, İzmir-Çanakkale arası nakliye iade masrafının tahsili istemlerine ilişkindir.
6100 sayılı HMK’nın 114/1-c ve 115 maddeleri gereğince görev hususu; kamu düzenine ilişkin dava şartlarından olmakla; mahkememizce davanın her aşamasında resen nazara alınması gerektiğinden dava dosyası öncelikle görev noktasında incelenmiştir.
Deniz alacakları 6102 sayılı TTK’nın 1352/1. maddesinde tanımlanmış olup 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6103 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 8. maddesi uyarınca 6762 sayılı Kanun’un 4. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca kurulmuş Denizcilik İhtisas Mahkemesi’nin görmekte olduğu davaların Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından Türk Ticaret Kanunu ile diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevli kılınacak Asliye Ticaret Mahkemelerine devredileceği düzenlenmiş, bu itibarla 13/07/2012 tarih 451 karar numaralı Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurul Kararı uyarınca adı geçen uyuşmalıklar için ihtisas mahkemesi olan Asliye Ticaret Mahkemeleri görevlendirilmiştir.
Huzurdaki davada; davalı tarafça üretilen ürünlerin alıcı ülke tarafından standartlara aykırı olması sonucu iade edilmesi sebebiyle, ürünlerin tekrar ihraç edilemeyecek olmasından dolayı dahilde işleme rejimine istinaden ülke içine davalının dahilde işleme belgesine istinaden tekrar ithali işlemleri kapsamında bir kısım alacak kalemi ile birlikte deniz yolu ile taşımasından kaynaklı demuraj bedeli, Libya-İzmir arası navlun bedelinin talep edildiği görülmüş olup davacı tarafından deniz taşımasından kaynaklı demuraj bedeli talep edildiğine göre, uyuşmazlığın çözümünde 6102 sayılı TTK’nın “Deniz Ticareti Sözleşmeleri” başlıklı 1119 vd. maddelerinin hükümlerinin uygulanması gerektiğinden, davanın görülüp sonuçlandırılmasının denizcilik ihtisas mahkemesinin görevine girdiğinin kabulü gerekmiştir. (Emsal ilam: Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2014/4955 esas, 2014/7742 karar sayılı ilamı) Bu kapsamda TTK’nın 5. kitabında yer alan 931 ile 1400. maddeleri arasında düzenlenen uyuşmazlıkların deniz hukukuna ilişkin olmakla Denizcilik İhtisas Mahkemesinde görülmesinin gerektiği, mahkememizin görevli olmadığı anlaşılmakla; HMK’nın 114/1-c ve HMK’nın 115/2 maddesi uyarınca davanın usulden reddine, kararın kesinlemesine müteakip iki haftalık süre içinde talep halinde dosyanın TTK 5. kitapta düzenlemesini bulan Deniz Ticaretine ilişkin davalara bakmakla görevli İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesine (Denizcilik İhtisas Mahkemesi) gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin görevsizliği nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine,
2-Kararın istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesine müteakip bu tarihten itibaren istinaf yoluna başvurulması ve istinaf talebinin reddinin kesinleşmesine müteakip iki haftalık süre içinde talep halinde dosyanın görevli İstanbul 17 Asliye Ticaret Mahkemesine ( Denizcilik İhtisas Mahkemesi) gönderilmesine, süresi içinde gönderilme başvurusunun olmaması halinde davanın açılmamış sayılacağına karar verileceğine,
3-HMK’nın 331. maddesi uyarınca harç ve yargılama giderlerinin görevli mahkemece değerlendirilmesine,
4-Dosyanın kanuni süresi içinde gönderilmemesi durumunda talep halinde yargılama gideri ve vekalet ücretinin mahkememizce karara bağlanmasına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize verilecek ya da gönderilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.01/12/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır