Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/26 Esas
KARAR NO : 2022/74
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ : 31/01/2020
KARAR TARİHİ : 08/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile adına çek keşide edilen … arasında cari hesaba dayalı birden çok kere olarak mal alışverişi olduğunu, bu alışverişler nedeniyle … firmasının davaya konu … Bankası … Şubesi’ne ait keşide yeri İstanbul ve keşidecisi … olan 25/09/2019 tarihli, 42.000 TL bedelli çeki davalı … Ltd. Şti. Firmasına ciro edip teslim ettiğini, … firmasının da çeki … firmasına ciro ettiğini, … firmasının çeki keşide tarihinden önce bankaya takasa verdiğini, müvekkil şirketin çeke ilişkin ödemeyi … firmasının hesaplarına yaptığını, davaya konu çek … firması tarafından iade alındıktan sonra … firmasına geri verildiğini, … firmasının da çekte tahrifat yaparak tarihi değiştirerek ve müvekkilin imzasını taklit ederek 3. Kişi olan … adlı kişi ya da firmaya verdiğini, dava konusu çekin bankada takasa verildiğini yeni öğrendiklerini, çekin ödenmemesi halinde bankaki sicillerinin bozulacağını, şirketlerinin dolandırılmaya çalışıldığını beyanla anılı çekin davalıya ya da 3. Kişilere ödenmemesi ve icra takibi yapılmaması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu çekin daha önceden takasa konulduğuna ve çekin ödendiğine dair bilgilerinin bulunmadığını, müvekkiline kusur atfedilemeyeceği gibi yargılama giderlerine de mahkum edilemeyeceğini, müvekkil lehine vekalet ücreti talep ettiklerini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Dava; … Bankası … Şubesi’nin 25/09/2019 keşide tarihli … seri nolu 42.000 TL bedelli çekinin ciranta … firmasına ödenmiş olmasına rağmen davalı şirket tarafından çekin keşide tarihinin keşideci imzası taklit edilmek suretiyle tahrif edilerek diğer davalıya verildiğinden bahisle çekin iptali ile davacı şirketin davalı yanlara borçlu olmadığının tespiti talebi ile açılmıştır.
Mahkememizin 2020/… esas sayılı dosyasında “Davanın, 6325 sayılı Arabuluculuk Kanunu’nun 18.maddesi, Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A maddesi ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/2 maddesi ile 115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine” dair karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf talebi üzerinde dosya istinaf incelemesine gönderilmiş olup, … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 2020/… E. 2020/… K. sayılı ilamı ile mahkememiz kararı kaldırılarak dosya mahkememize iade edilmiş ve dosya mahkememizin 2021/… sayılı esasına kaydedilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce icra edilen yargılama sırasında davacı vekili 06/07/2021 tarihli dilekçesi ile; dava konusu çekin müvekkilleri şirketçe iade alındığını, davanın konusuz kaldığını, davanın açıldığı tarihte haksız olan tarafın yargılama giderlerini ödemekle yükümlü olduğunu beyanla, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı yana bırakılmasını talep ettiği görülmüştür.
Davacı tarafça dava konusu çekin … şirketinden iade alınmış olması nedeniyle davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerekmiştir. Dava tarihi itibarıyla davacı tarafı menfi tespit davası açmaya zorlayan kötü niyetli bir takibin mevcut olmaması nedeniyle kötü niyet tazminatına hükmedilmesi koşulları gerçekleşmemiştir.
Konusuz kalan davada, tarafların karşı taraflardan yargılama gideri ve vekalet ücreti taleplerinin devam ettiği görüldüğünden, HMK’nun 331/1. maddesinin “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.” düzenlemesi uyarınca tarafların davanın açıldığı tarih itibarıyla haklılık durumlarının mahkememizce araştırılması gerekmiştir.
Dava konusu çekin tetkikinde, keşide tarihi kısmında üzeri çizilmiş bir 25/09/2019 tarihi ile hemen alt kısmında 31/01/2020 tarihi ile paraf imzasının bulunduğu tespit edilmiştir. Çekin davacı şirketin ödemesi üzerine … firması tarafından … şirketine geri verildiği, … şirketinin de çek keşide tarihini değiştirmek suretiyle çeki tahrif ederek diğer davalı …’a verdiği, …’ın çeki bankaya ibrazından sonra … şirketi yetkilisine çeki iade ettiği, … şirketinin de dava devam ederken çeki davacı şirkete verdiği ve davanın bu suretle konusuz kaldığı görülmüştür. Dava tarihi itibarıyla çekin … şirketinin elinde haksız olarak bulunduğu, bu şirketin çeki davacıya iade etmekle davada ileri sürülen çek keşide tarihini tahrif ettiğini kabul ettiği, böylece davacı tarafın bu davalı karşısında dava tarihi itibarıyla haklı olduğu anlaşıldığından bu davalı bakımından davacı lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Çekin ibrazı hakkında bankaya yazılan müzekkereye çekin ilk olarak 07/02/2020 tarihinde … tarafından ibraz edildiği cevabının verildiği, çekin tahriften önceki keşide tarihi 25/09/2019 tarihine göre bankaya ibraz edilmediği saptanmıştır. Nitekim çek bedelinin, … firmasına davalı … şirketinin talebi üzerine davacı tarafça ödendiği beyan edilmekle, dava dilekçesi ekinde sunulan 25/09/2019 işlem tarihli … Bankası dekontuna göre davacı şirketçe dava dışı … firmasına “… nl. 25/09/2019 keşide tarihli çeke istinaden yapılan ödeme” açıklaması ile haricen 42.000 TL ödeme yapıldığı görülmüştür.
Davacı şirketin bir ticaret şirketi olarak basiretli bir iş adamı gibi hareket etmekle mükellef olduğu, somut olayda davacı şirketin çek henüz bankaya ibraz edilmeden ve çek fiziken teslim alınmadan çek bedelini … firmasına ödediği, çekin bankaya ibrazı keşide tarihinden itibaren 3 gün içinde yapılabileceğinden, her ne kadar çek bedeli çek keşide tarihi itibarıyla ödenmiş ise de, bankaya ibraz edilebileceği son güne kadar cirolanması durumunda meşru hamil değişebileceğinden, çek henüz bankaya ibraz edilmeden ve çeki iade alınmadan yapmış olduğu ödeme sebebiyle davacı şirketin ağır kusurlu olduğu, davalı … çeki teslim aldığında çek henüz ibraz edilmemiş olduğundan, çekin ibraz edilmeden önce davacı tarafça ödendiğini bilebilecek durumda olmadığından, çek keşide tarihini değiştirir paraf imzasının sahte olduğunu çıplak gözle tespit edemeyeceğinden, çeki görünüşte kambiyo hukuku kurallarına uygun ciro silsilesi ile iktisap ettiğinden, davacının dava dışı … firmasına yaptığı ödeme ile dava tarihi itibarıyla davalı …’a olan borcundan kurtulamayacağı, bu davalının iyiniyetli hamil sıfatıyla TTK’nun 646/2. maddesine uygun hareket etmeyen davacı karşısında dava tarihi itibarıyla haklı olduğu anlaşıldığından, davacı bakımından bu davalı lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin gerektiği kanaatine varılmıştır.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Dava konusuz kalmakla esası hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan, peşin alınan 717,26 TL harcın mahsubu ile arda kalan 636,56 TL harcın davacıya iadesine,
3-Davalı … kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 6.260 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 6.260 TL vekalet ücretinin davalı …’nden alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 373,20 TL yargılama giderinin davalı …’nden alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılamayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/02/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza