Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/133 Esas
KARAR NO : 2023/90
DAVA : Menfi Tespit/İstirdat
DAVA TARİHİ : 19/02/2021
KARAR TARİHİ : 08/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit/İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Mah. … No: … Cad. No: … /İstanbul adresindeki … Cafeterya isimli iş yeri bulunmakta olduğunu, mezkur yerde davalının … no.lu abonesi olduğunu, 01/09/2020 tarihinde müvekkil işyeri sahibinin de işletmede olmadığı bir zamanda davalı çalışanlarınca işyerine girilerek doğrudan mutfak bölümündeki fritözün elektriğinin kaçak bağlandığını tespit ettiklerini söylediklerini, bu kaçak kullanıma ilişkin … no.lu dosya üzerinden alelacele 41.164,71 TL’lik kaçak kullanım faturası tanzim ederek aynı gün bu paranın ödenmesini aksi halde derhal iş yerinin elektriğinin kesileceğini ifade ettiklerini, bunun üzerine müvekkil iş yerinin olmazsa olmazı elektriğinin kesilmemesi için, her ne kadar kaçak tespitini ve buna ilişkin fatura bedelini kabul etmemişse de, geri iadesini istemek üzere o an için ödemek zorunda kaldığını, Haksız ve hukuksuz bir şekilde fazla miktarda kesilen cezaya karşı 30.09.2020 tarihinde davalı kuruma yapılan başvuru da kesilen ceza gibi haksız ve gerekçesiz bir şekilde reddedildiğini, müvekkilinin kaçak elektrik kullanmadığı eski ve yeni tarihli faturalar incelendiğinde ortaya çıkacağını, iş yerindeki Fritöz, kaçak elektrik kullanılarak çalıştırılmadığını, bu durumun önceki dönem faturaları incelendiğinde rahatlıkla vuzuha kavuşacağını, 2020/1 fatura döneminde 6.517,60 TL, 2020/2 fatura döneminde 6.623,20 TL, 2020/3 döneminde 5.100,90 TL, 2020/6 döneminde 7.331,90 TL ve 2020/7 döneminde 9.017,90 TL’lik tüketimlerinin mevcut olduğunu, bunu daha da geriye götürseler yine benzer doğrultuda olduğu görülüp anlaşılacağını, müvekkil eğer gerçekten kaçak elektrik kullansaydı faturalar arasında uyumsuzluk, belirli bir tarihten sonra büyük ve fark edilir düşüşler meydana gelebileceğini, faturalara dikkatlice bakıldığında kaçak kullanım ile düşüş olacağına haziran ve temmuz dönemlerinde tam tersine yükseliş meydana geldiğini, fritözün tespitten 2 gün önce alındığını, müvekkili eski monofaze fritözünün bozulması üzerine yeni bir fritöz aldığını, ancak bu fritöz trifaze elektrik kullandığından ve doğrudan normal 220v. Prize takılamadığından, piyasadan bulduğu bir elektrikçiye bunu bağlattığını, kendisinin anlamadığı bu teknik hususta Elektrikçi doğrudan sigortaya bağlamış ve sonradan davalı görevlilerinden öğrendiğimiz kadarıyla kabloyu güya farkı bağlayarak kaçak kullanıma sebebiyet verdiğini, 30 yıla yakındır aynı yerde kendi tapulu mülkünde aynı işi yapan iş ve yakın çevresinde dürüst, ahlaklı, haramdan kaçınan, faziletli bir kimse olarak bila istisna bilinen müvekkilin gerçekten ve hakikaten bilmediği, haberinin olmadığı ve anlamadığı böyle teknik bir hususta, yıllardır hiçbir şekilde böyle bir ithama maruz kalmamışken bir anda bir fritözün takılması ile davalı görevlilerinin hemen gelmesi arasındaki zamanlamanın ilginçliği, bunun kasten yapılan bir sabotaj olması ihtimali bir yana bir an için tespitin yine de doğru olduğu varsayımında dahi; yeni alınan fritözün bağlı kaldığı bir-iki gün için böyle bir bedel istenilmesi gerekirken buna dahi bakmadan ezbere, gerçekle bağdaşmayan farazi bir hesaplama ile derhal elektrik kesme tehdidi ile zoraki alacak tahsiline girişilmesi her şeyden önce haksızlık olduğunu, hukuka aykırı olarak kesilen ve ödemek zorunda kalınılan kaçak elektrik kullanım cezasının icabında yapılacak keşif ve/veya bilirkişi incelemesi neticesinde hesaplanarak olması gereken değer üzerinden tespiti ile fazla ödenen bedelin iadesine karar verilmesini, fazlaya ilişkin talep ve haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1000-TL harca esas değer üzerinden davamızın kabulünü ve her türlü masraf ve ücretimizin de karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kaçak elektrik kullanım bedelinin ihtirazi kayıtsız olarak ödenmiş olması nedeniyle davacının ödediği bedelin iadesini talep edemeyeceğini, davacı, kaçak elektrik kullanım nedeniyle kendisine tahakkuk ettirilen kaçak elektrik kullanım faturasını herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin ödemiş olması nedeniyle tahakkuk etmiş olan bedeli çekincesiz olarak kabul ettiğini, huzurdaki istirdat davasını açmaya hakkı bulunmadığını, kaçak elektrik kullanımından doğan borcun kaynağının sözleşmesel bir ilişki olmayıp “haksız fiil” olması nedeniyle ödeme sonrası istirdadını talep edecek kimsenin söz konusu ödemeyi ihtirazi kayıt beyanıyla yapması gerektiğini, davacının tahakkuk eden borcu ihtirazi kayıt koymaksızın ödemesi ve davacının kullanımında olan elektriğin mevzuat gereği kesilmiş olması nedeniyle ödediği bedelin istirdadını talep etmekte hukuken korunan menfaati bulunmamakta olduğunu ve huzurdaki davanın hukuki yarar dava şartı eksikliğinden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, alacaklının belirsiz alacak davası açması için, dava açacağı miktar ya da değeri tam ve kesin olarak gerçekten belirlemesi mümkün olmamalı ya da bu objektif olarak imkânsız olması gerektiğini, açılacak davanın miktarı objektif biliniyor yahut tespit edilebiliyorsa, böyle bir dava açılamayacağını, eğer ki davacı taraf kaçak elektrik kullanmadığını ve bu nedenle normal tüketime bağlı olarak normal dönem faturasının kesilmesi gerektiğini talep ve iddia ediyorsa tahakkuk ettirilen cezasız aktif enerji bedeli davacı adına kesilmiş olan faturada açıkça gösterildiğini işbu miktarın tenzili ile bakiye değer üzerinden davanın harçlandırılması gerekmekte olduğunu, müvekkili şirketçe davacı adına kaçak elektrik kullanımından kaynaklı olarak yapılmış olan kaçak elektrik kullanım tespiti ve tahakkuku mevzuata uygun olduğunu, davacı her ne kadar kaçak elektrik kullanmadığını iddia etmiş olsa da; dosyasına iddiasını ve tutanakların aksini kanıtlar nitelikte, tespit tutanağı ve sair belgelerle aynı kapsam ve mahiyette herhangi bir somut delil sunamadığını, davacı tarafından eğer ki kaçak tespit tutanağında tespiti yapılan maddi olgunun aksi ve bu nedenle kaçak kullanım bedelinden sorumlu olunmadığı iddia ediliyorsa buna dair somut argümanlarını sunarak davasını ispatlaması gerekirken dosya kapsamına böylesine somut bir delilin sunulamaması nedeniyle ispatlanamayan davanın reddine karar verilmesi gerekmekte olduğunu, davanın reddine karar verilmesi ve yargılama giderlerinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; kaçak elektrik tüketim tahakkukuna yönelik iki adet fatura yönünden menfi tespit/istirdat istemine ilişkindir.
Davalı kuruma yazı yazılarak dava tarihinden geriye doğru 1 yıllık tüketim ekstreleri ve kaçak elektrik tüketim tahakkukuna ilişkin işlem dosyası celp edilmiştir.
Davaya konu … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 24.991,24-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura ile … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 16.147,58-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura, ödeme belgeleri, kaçak elektrik işlem dosyası, video kaydı (CD) ile davalı kurum kayıtlarının ibraz edildiği görülmüştür.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan elektrik mühendisi bilirkişi … tarafından hazırlanan raporda özetle; ”…İNCELEMELER;
Davalı şirket Kaçak Takip Müdürlüğü Yetkililerince, tutanağa konu … Mahallesi … Sultan Bulvarı No: … adresinde, davacı tarafça faaliyet gösterilen “ticarethanede – Cafe Restaurant” 13.08.2020 tarihli tutanak ile “harici hat çekilerek” kaçak elektrik kullanıldığı tespiti yapılarak kayıt altına alınmıştır.
Akabinde de 24.991,24 TL. kaçak tahakkuku + 16.147,58 TL. kaçak ek tahakkuku olmak üzere toplam 41.138,82 TL. kaçak elektrik tüketim tahakkuku fatura edilmiştir.
– Tutanak Tarihi 13.08.2020
– Tutanakta harici hat üzerinde tespit edilen Güç 11 + 11 + 10 / 3 = 10,66 amper
1,73 x 380 Volt x 10,66 amper x 0,98 = 6867 watt
– Kullanılan Mahal Ticarethane “Cafe Restaurant”
-Harici hat üzerinde tespit edilen güç 7000 watt – Fritöz
TUTANAK ÖNCESİ VE SONRASINA AİT ORTALAMA TÜKETİM DEĞERLERİ;
Çizelge 1;
¸¸¸¸
Sunulan CD kayıtlarında, Sayacın çıkış kabloları çıkartılmış olunmasına rağmen (fotoğraf 1), İşletme içerisinde sadece fritözde enerji bulunduğu açıkça tespit edilebilmektedir. Bu durum tutanak içeriğini destekler yöndedir. Zaten fotoğraf 2 içeriğinde de harici hat açıkça görülebilmektedir. Ampermetre üzerinde tespit edilen akım değeri harici hat üzerinden elektrik kullanıldığına işarettir. Tutanak tarihi itibariyle sayaç harici hat çekilerek elektrik kullanıldığı hususu sabittir.
Tespitler doğrultusunda, Tutanak tarihi itibariyle davacı tüketiminin kaçak elektrik tüketimi olduğuna ilişkin tereddüt bulunmamaktadır.
Sunulan CD kayıtlarında, Sayacın çıkış kabloları çıkartılmış olunmasına rağmen (fotoğraf 1), İşletme içerisinde sadece fritözde enerji bulunduğu açıkça tespit edilebilmektedir. Bu durum tutanak içeriğini destekler yöndedir. Zaten fotoğraf 2 içeriğinde de harici hat açıkça görülebilmektedir. Ampermetre üzerinde tespit edilen akım değeri harici hat üzerinden elektrik kullanıldığına işarettir. Tutanak tarihi itibariyle sayaç harici hat çekilerek elektrik kullanıldığı hususu sabittir. Tespitler doğrultusunda, Tutanak tarihi itibariyle davacı tüketiminin kaçak elektrik tüketimi olduğuna ilişkin tereddüt bulunmamaktadır.
Yukarıda çizelge 1 dahilinde yer alan davacının tüketim ortalamaları, PANDEMİ dönemindeki YASAKLAR (Cafe- Restoranların kapalı olduğu dönemler) ile uyumludur.
Kaçak kullanımlarda tutanak tarihine yakın zamandaki tüketimlerde düşüş beklenir. Oysa, davacının tutanak tarihine yakın dönemlerindeki günlük tüketimleri yüksek değerli olup, ihtilafsız dönem tüketimleri ile uyumludur. Özellikle bu durum harici hattın tutanaktan kısa bir süre önce çekilmiş olabileceği kanaatini doğurmuştur.
Davalı kurumun tutanak tarihinden toplamda 360 gün geriye giderek SANKİ PANDEMİ HİÇ YAŞANMAMIŞ, KAFE RESTORANLAR HİÇ KAPANMAMIŞ GİBİ FRİTÖZÜN GÜNDE 14 SAAT ÇALIŞTIĞI KABUL EDİLEREK YAPMIŞ OLDUĞU HESAPLAMALARA İTİBAR EDİLEMEYECEĞİ KANATİNE VARILMIŞTIR.
Ancak, sunulan CD kayıtları doğrultusunda harici hattın varlığı sabit olduğundan ve harici hattın her okuma döneminde dışarıdan çıplak göz ile fark edilebilir nitelikli olduğuna kanaat getirildiğinden, sadece tutanak tarihi ile öncesinde en son sayaç okuma işlemi yapılan 13 günlük kaçak süreden davacının sorumlu tutulabileceği kanaatine varılmıştır.
Dolayısıyla davacının, 19.08.2019 – 15.02.2020 tarihler arasındaki 180 günlük kaçak ek tahakkukundan da sorumlu tutulamayacağı kanaatine varılmıştır.
Tutanak Davalı … talebi Davacının sorumlu tutulması Davacı tarafça MENFİ TESPİT TALEP
Tarihi 13.08.2020 gereken tutar EDİLEBİLECEK TUTAR
kaçak tahakkuku 24.991,24 TL 1.804,92 TL 23.186,32 TL
kaçak ek tahakkuku 16.147,58 TL 0,00 TL 16.147,58 TL
Toplam 41.138,82 TL 1.804,92 TL 39.333,90 TL
Davacı şirketin 39.333,90 TL. menfi tespit talebi olabileceği…” şeklinde mütalaa ettiği görülmüştür.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan elektrik mühendisi bilirkişiler …, … ve … arafından hazırlanan raporda özetle; ”… İNCELEME VE DEĞERLENDİRME : Dosya kapsamındaki tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde;
3.1 Davacı yetkililerinin, davalının İstanbul İli, … İlçesi, … Mah. … Cad. No: … adresinde yaptıkları ve aşağıda detayları açıklanan kontrolde,
3.2. 13.08.2020 tarihinde yapılan kontrolde, davalı hakkında … seri nolu ’ Kaçak/Usulsüz Elektrik Tüketim Tespit Tutanağı’ nın tanzim edildiği, söz konusu tutanakta ’’ …..yapulan kontrolde giriş sigortası altından ek alınarak harici hat çekmek suretiyle kaçak elektrik kullanıldığı tespit edildi….’’ hususlarının belirtildiği, tutanakta sayaç seri nosunun … olduğu, toplam endeksin 255.879 kWh, demantın 24.6 kW ve harici hat ile beslenen cihazın 7000 W gücünün söz konusu kaçak tutanağının davacı yetkilileri tarafından imzalandığı, davalnını imzasının olmadığı, kaçak tutanağına istinaden 24.991,24 TL kaçak ve 16.147,58 TL ek tüketim olmak üzere toplamda 41.138,82 tutarında faturanın tanzim edildiği,söz konusu faturaların davalı tarafından ödendiği hususlarının dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden anlaşılmıştır.
3.2. Mahal yerinde tanzim edilen kaçak tutanağının aşağıda belirtilen dava konusu ile ilgili yönetmelikteki maddeler doğrultusunda düzenlendiği, davalının mahal yerinde, davacı yetkilileri tarafından kaçak elektrik kullanım hususu ile ilgili tespitin yapıldığı ve bu hususları tutanağa geçirildiği, davacı tarafından tanzim edilen kaçak elektrik tespit tutanağının, aksi sabit oluncaya kadar geçerli olan resmi belgelerden olduğu, aksi ispat edilmedikçe doğru olduğunun kabulü gerekir.
3.3. Kaçak tutanaklarının tanzim tarihlerinin 2020 yılı olması nedeniyle gerek teknik hesaplamalar ve gerekse de değerlendirmelerin, yürürlükteki ve aşağıda sunulan EPDK’nin Yönetmeliği doğrultusunda yapılacaktır.
Kaçak elektrik enerjisi tüketimi halleri :
MADDE 42 – (1) Gerçek veya tüzel kişinin kullanım yerine ilişkin olarak;
a) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma olmaksızın dağıtım sistemine müdahale ederek elektrik enerjisi tüketmesi,
b) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken ayrı bir hat çekmek suretiyle dağıtım sistemine müdahale ederek sayaçtan geçirilmeksizin elektrik enerjisi tüketmesi,
c) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken sayaçlara veya ölçü sistemine müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi,
ç) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin ilgili mevzuata uygun olarak kestiği elektrik enerjisini, mücbir sebep halleri dışında açması,
kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilir.
Kaçak elektrik enerjisi tespit süreci :
MADDE 43 – (1) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında doğrudan dağıtım sistemine yapılan müdahalelerde dağıtım sistemine olan bağlantılar ortadan kaldırılır. Kullanım yerinde EK-5’te yer alan kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenir ve kullanım yerinin elektriği kesilir.
(2) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sayaca müdahale edildiğine ilişkin şüpheye sebep olacak bir bulguya rastlanılması halinde aşağıda belirtilen kaçak tespit süreci başlatılır;
a) Sayaç sökülerek yerine uygun bir sayaç takılmak sureti ile mevcut sayaç incelemeye alınır.
b) Sökülen ve takılan sayaçlarla ilgili EK-6’da yer alan sayaç değiştirme tutanağı düzenlenir.
c) İnceleme sonucunda sayaca müdahale edilerek tüketimin doğru tespit edilmesinin engellenmesi suretiyle elektrik enerjisinin eksik veya hatalı ölçülerek veya hiç ölçülmeden tüketildiğinin laboratuvar raporu ile tespiti halinde EK-5’te yer alan kaçak tespit tutanağı düzenlenir.
ç) Laboratuvar raporu, kaçak elektrik tespit tutanağı ve ödeme bildirimi beraber tüketiciye bildirilir ve aynı süre içerisinde kesme bildirimi düzenlenmek suretiyle kullanım yerinin elektriği kesilir.
(3) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında kullanım yerinde EK-5’te yer alan kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenir ve kullanım yerinin elektriği kesilir.
(4) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, kaçak tespit süreci sonucunda kaçak elektrik enerjisi tüketimi tespit edilen gerçek veya tüzel kişiler ile ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunur.
(5) Kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edilmesinde, ilgili tüzel kişinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır.
(6) Bu madde kapsamında düzenlenen kaçak elektrik tüketim faturası en geç 3 iş günü içerisinde tüketiciye gönderilir.
(7) Bu madde kapsamında yapılan tespit ve işlemler kullanım yerini de içerecek şekilde fotoğraflanır ve iletişim bilgilerinin bulunması halinde kalıcı veri saklayıcısıyla da tüketiciler bilgilendirilir.
Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanması :
MADDE 44 – (1) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamındaki kaçak olarak tüketilen elektrik enerjisi miktarı, tüm tüketiciler için;
a) Öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan yasal şekilde tesis edilmiş sayaç değerine göre,
b) Tüketimi doğru olarak kaydetmiş yasal şekilde tesis edilmiş sayaç değerinin bulunmaması durumunda, ihtilafsız aynı dönemki tüketim miktarına göre,
hesaplanır. (b) bendi kapsamında, kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki aynı dönem, ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa, kullanım yerinin müstakil trafolu olup olmamasına bakılmaksızın;
a) Meskenlerde, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60’ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 kW, diğerlerinde 5 kW’nın altında olmamak üzere bağlantı gücüne ve ortalama günlük çalışma saatine göre, yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak,
b) Diğer tüketici gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0,60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’nın altında olmamak üzere ortalama günlük çalışma saatlerine göre, hesaplanır. Bu tür hesaplamaların yapılamaması durumunda, tüketilen elektrik enerjisi miktarı aynı yörede bulunan benzer kullanım yerlerinin ortalama tüketimlerine göre hesaplanarak tespit edilir
(3) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında, mühürlenmiş sayaçtan geçirilmeksizin ayrı bir hat çekilerek birtakım cihazlar kaçak olarak beslenmiş ise, tüketilen elektrik enerjisi sadece bu hat üzerindeki cihazların kurulu gücü dikkate alınarak hesaplanır.
(4) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi çerçevesindeki tespitlerde; elektrik enerjisinin kesildiği tarihteki endeks değeri ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihteki endeks değeri arasındaki fark dikkate alınarak hesaplama yapılır.
Kaçak elektrik enerjisi tüketim miktarının hesaplanmasında ve faturalanmasında esas alınacak süre :
MADDE 45 – (1) Kaçak elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen tüketiciye yapılacak faturalandırmada, aşağıda yer alan süreler esas alınır;
a) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla kaçak elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu süre 12 ayı geçemez. Doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu süre 90 gün olarak alınır.
b) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada kullanım süresi esas alınır, bu süre 180 günü geçemez.
c) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesindeki tespitlerde; son endeks okuma ile tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme işlemleri gibi, sayaç mahallinde dağıtım şirketince gerçekleştirilmiş olan en son işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez.
ç) Birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen sürenin dışında, tüketicinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır.
1) Kaçak tüketimi ile kaçağa ilişkin normal tüketim hesabında esas alınacak sürelerin toplamı, 12 ayı geçemez. Yapılacak hesaplamada tüketimin yapıldığı kabul edilen dönemlerdeki birim fiyatlar dikkate alınır ve gecikme zammı alınmaz.
(2) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre,tüketicinin tespite konu elektrik enerjisinin kesildiği tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süredir.
(3) Kaçak elektrik enerjisi tüketim miktarının hesaplanmasında ortalama günlük çalışma saatleri;
a) Meskenlerde; 5 saat,
b) Tarımsal sulama tüketici grubunda yer alan tüketicilerde; ilgili Tarım İl Müdürlüğünden ürün bazında alınacak sulama sezonu saati bilgisi çerçevesinde belirlenen saat,
c) Sanayi tüketici grubundan enerji alanlar ile turistik tesisler, akaryakıt istasyonları, hastaneler, alışveriş merkezleri gibi vardiyalı hizmet veren tüketicilerden, tek vardiyalı çalışanlar için 7 saat, iki vardiya çalışanlar için 14 saat, üç vardiya çalışanlar için 21 saat,
ç) Diğer tüketicilerde; 8 saat,
olarak kabul edilir.
(4) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması olmayanlara, çalışma saatleri % 20 oranında artırılarak uygulanır. Üç vardiya çalışanlar için bu süre 24 saat olarak kabul edilir.
(5) Üçüncü fıkranın (c) bendinin uygulanmasında, vardiya sayısının tespitinde kaçak tespiti yapan kuruluşun görevlilerinin tespiti ve şirket kayıtları, bunun mümkün olmaması halinde kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen resmi belgeler göz önüne alınır. Çalışma saatlerinin üçüncü fıkranın (c) bendinde belirtilenlerden daha fazla olmasının tespiti durumunda ise, tespit edilen saatler esas alınır.
Kaçak elektrik enerjisi tüketiminin faturalandırılması :
MADDE 46 – (1) Tüm kaçak kullanımlara ilişkin hesaplamalar Kurul onaylı tarife tablolarındaki ilgili tüketicinin tüketici grubuna ilişkin tek terimli, tek zamanlı aktif enerji ve dağıtım tarifesi üzerinden yapılır. Yapılan hesaplamalarda reaktif enerjiye ve trafo kayıplarına ilişkin bedeller dikkate alınmaz.
(2) Kaçak elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen tüketicinin, 44 üncü madde çerçevesinde hesaplanan tüketimi, dahil olduğu tüketici grubuna kaçak elektrik enerjisi tükettiği dönemde uygulanmakta olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen tarifenin 1,5 katı ile çarpılarak, kaçak enerji tüketim bedeli hesaplanır ve bu bedel fatura edilir.
(3) Tüketicinin aynı veya başka bir kullanım yerinde mükerrer kaçak elektrik enerjisi tükettiğinin tespiti edilmesi durumunda, kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edildiği tarihte yürürlükte olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen tarifenin 2 katı göz önüne alınarak hesaplama yapılır.
(4) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması olmayanlara ilişkin kaçak elektrik enerjisi tüketimindeki hesaplamalar, ticarethane tüketici grubuna uygulanan birinci fıkrada kapsamı belirtilen tarife üzerinden yapılır.
Şeklinde düzenlenmiştir.
3.4. Davalı hesaplamaları 180 gün kaçak tüketim ve 180 gün ek tüketim olmak üzere 360 gün olarak hesapladığı, ancak davacının kullandığı ve dava konusu edilen fritöz makinesinin faturasının tarihinin belli olmaması nedeniyle 180 gün kaçak tüketiminden davacının sorumlu olduğu, ancak 180 günlük ek tüketime ilişkin, davacının kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilemediğinden 180 günlük ek tüketimden davacının sorumlu olmadığı kanaatine varılmıştır.
3.5 Yukarda sunulan EPDK’ yönetmeliğin 42. / 1-b maddesinde ‘’… Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken ayrı bir hat çekmek suretiyle dağıtım sistemine müdahale ederek sayaçtan geçirilmeksizin elektrik enerjisi tüketmesi, …..’’ hususlarının kaçak elektrik kapsamına girdiği, kullanılan kaçak elektrikle ilgili olarak kaçak tespit tarihi esas alınarak ve CD’ deki görüntüler baz alınarak EPDK nin ilgili yönetmeliği ve mahal yerinin ticarethane birim fiyat tarifeleri uygulanarak davacının kaçak tüketim miktarı ve tutarı aşağıda hesaplanmıştır.
Davacının 1 yıl öncesindeki tüketimlerinin dahi düşük olması nedeniyle; Süre bakımından, mevzuat madde 45-(b) ile belirlenen en üst sınır olan 180 gün (kaçak tahakkuk süresi) + 180 gün (kaçak ek tahakkuk süresi) toplamda 360 gün üzerinden davacı taraf kaçak ve eksik tüketim bedellerinden sorumlu tutulabilecektir. Ancak davalı vekilinin cevap beyanlarında da belirtildiği üzere harici hattın kullanım süresinin belirlenmesi gerekeceği, bu kapsamda yukarıdaki aylık ortalama tüketim değerleri dikkate alındığında; kaçak tahakkuk süresi olan tutanak tarihinden 180 gün geriye dönemde 30.06.2020 – 13.08.2020 tarihler arasındaki dönemin kaçak dönemine dahil edilmemesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Bu tarih aralığındaki ortalama tüketim 308 kwh + 311 kwh / 2 = 309,5 kwh /gün olup bu değer, tutanak tarihi sonrası (bağlantılar düzeltildikten sonraki) dönem tüketimleri (318 kwh/gün ; 296 kwh/gün) ile orantılıdır. Açıklanan nedenlerle davalı kurumca dikkate alınan 180 günlük kaçak süreden 30.06.2020 – 13.08.2020 tarihler arasındaki 44 günlük sürenin çıkartılması gerekeceği kanaatine varılmış,30.06.2020 tarihi öncesinde ise pandemi yasakları nedeniyle işletmenin aktif olamayacağı kanaatine varılmıştır. Bu nedenle davacının tüketimlerinin düştüğü kanaatine varılmıştır.
Harici hat, sayacın karşısından çok rahat tespit edilebilir niteliklidir. Bu nedenle kaçak tahakkuku için tutanak tarihi ile tutanak öncesinde en son sayaç okuma tarihi arasındaki dönemin dikkate alınabileceği kanaatine varılmıştır.
Gerekçe 1; Tutanak öncesindeki 44 günlük davacı tüketimi, tutanak sonrası bağlantılar düzeltildikten sonraki dönem tüketim ortalaması ile uyumludur.
Gerekçe 2; 2020 yılında pandemi nedeniyle kafe – restoranlar 1 haziran itibariyle açılmıştır. Pandemide İş yükünün azaldığı hususu sabittir.
1-Davacı hakkında düzenlenen kaçak elektrik tespit tutanağının usulüne uygun düzenlenmiş olduğu,
2-Davalı hesaplamaları 180 gün kaçak tüketim ve 180 gün ek tüketim olmak üzere 360 gün olarak hesapladığı, yapmış olduğu hesaplamalara itibar edilemeyeceği,
sadece tutanak tarihi ile öncesinde en son sayaç okuma işlemi olan 13 günlük kaçak kullanım süresinden davacının sorumlu tutulabileceği kanaatine varıldığı,
3-Ayrıca davacının, 19.08.2019 – 15.02.2020 tarihler arasındaki 180 günlük kaçak ek tahakkukundan da sorumlu tutulamayacağı kanaatine varıldığı,
4-EPDK’nin yayınladığı 30.05.2018 tarihli Yönetmeliğinin 42. / 1-b maddesinin ‘’… Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken ayrı bir hat çekmek suretiyle dağıtım sistemine müdahale ederek sayaçtan geçirilmeksizin elektrik enerjisi tüketmesi, …..’’ şeklinde düzenlendiği, bu hususun kaçak elektrik tüketimine girdiği bu nedenle davacının kaçak elektrik kullandığı,
5-Kullanılan kaçak tüketim tutarının EPDK birim fiyatları ve ilgili yönetmelikleri doğrultusunda kaçak tüketim asıl alacak tutarının toplam 1.804,92 TL hesaplandığı,
6- Davacı, davalıya 41.138,82 TL tutarında ödeme yaptığı, ancak yukarda yapılan hesaplamalarda davacının 1.804,92 TL den sorumlu olduğu, bu nedenle davacının 41.138,82 TL – 1.804,92 TL = 39.333,90 TL menfi tespit talebinin olabileceği…” şeklinde mütalaa ettiği görülmüştür.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan elektrik mühendisi bilirkişiler …, … ve … tarafından hazırlanan ek raporda özetle; ”…İNCELEME VE DEĞERLENDİRME : Dosya kapsamındaki tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde;
3.1 Davacı yetkililerinin, davalının İstanbul İli, … İlçesi, … Mah. … Cad. No:… adresinde yaptıkları ve aşağıda detayları açıklanan kontrolde,
3.2. 13.08.2020 tarihinde yapılan kontrolde, davalı hakkında … seri nolu ’ Kaçak/Usulsüz Elektrik Tüketim Tespit Tutanağı’nın tanzim edildiği, söz konusu tutanakta ’’ …..yapulan kontrolde giriş sigortası altından ek alınarak harici hat çekmek suretiyle kaçak elektrik kullanıldığı tespit edildi….’’ hususlarının belirtildiği, tutanakta sayaç seri nosunun 6104500 olduğu, toplam endeksin 255.879 kWh, demantın 24.6 kW ve harici hat ile beslenen cihazın 7000 W gücünün söz konusu kaçak tutanağının davacı yetkilileri tarafından imzalandığı, davalnını imzasının olmadığı, kaçak tutanağına istinaden 24.991,24 TL kaçak ve 16.147,58 TL ek tüketim olmak üzere toplamda 41.138,82 tutarında faturanın tanzim edildiği,söz konusu faturaların davalı tarafından ödendiği hususlarının dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden anlaşılmıştır.
3.2. Mahal yerinde tanzim edilen kaçak tutanağının aşağıda belirtilen dava konusu ile ilgili yönetmelikteki maddeler doğrultusunda düzenlendiği, davalının mahal yerinde, davacı yetkilileri tarafından kaçak elektrik kullanım hususu ile ilgili tespitin yapıldığı ve bu hususları tutanağa geçirildiği, davacı tarafından tanzim edilen kaçak elektrik tespit tutanağının, aksi sabit oluncaya kadar geçerli olan resmi belgelerden olduğu, aksi ispat edilmedikçe doğru olduğunun kabulü gerekir.
3.3. Kaçak tutanaklarının tanzim tarihlerinin 2020 yılı olması nedeniyle gerek teknik hesaplamalar ve gerekse de değerlendirmelerin, yürürlükteki ve aşağıda sunulan EPDK’nin Yönetmeliği doğrultusunda yapılacaktır.
30/05/2018 TARİH VE 30436 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDAN ELEKTRİK PİYASASI TÜKETİCİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ
Kaçak elektrik enerjisi tüketimi halleri :
MADDE 42 – (1) Gerçek veya tüzel kişinin kullanım yerine ilişkin olarak;
a) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma olmaksızın dağıtım sistemine müdahale ederek elektrik enerjisi tüketmesi,
b) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken ayrı bir hat çekmek suretiyle dağıtım sistemine müdahale ederek sayaçtan geçirilmeksizin elektrik enerjisi tüketmesi,
c) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken sayaçlara veya ölçü sistemine müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi,
ç) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin ilgili mevzuata uygun olarak kestiği elektrik enerjisini, mücbir sebep halleri dışında açması,
kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilir.
Kaçak elektrik enerjisi tespit süreci :
MADDE 43 – (1) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında doğrudan dağıtım sistemine yapılan müdahalelerde dağıtım sistemine olan bağlantılar ortadan kaldırılır. Kullanım yerinde EK-5’te yer alan kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenir ve kullanım yerinin elektriği kesilir.
(2) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sayaca müdahale edildiğine ilişkin şüpheye sebep olacak bir bulguya rastlanılması halinde aşağıda belirtilen kaçak tespit süreci başlatılır;
a) Sayaç sökülerek yerine uygun bir sayaç takılmak sureti ile mevcut sayaç incelemeye alınır.
b) Sökülen ve takılan sayaçlarla ilgili EK-6’da yer alan sayaç değiştirme tutanağı düzenlenir.
c) İnceleme sonucunda sayaca müdahale edilerek tüketimin doğru tespit edilmesinin engellenmesi suretiyle elektrik enerjisinin eksik veya hatalı ölçülerek veya hiç ölçülmeden tüketildiğinin laboratuvar raporu ile tespiti halinde EK-5’te yer alan kaçak tespit tutanağı düzenlenir.
ç) Laboratuvar raporu, kaçak elektrik tespit tutanağı ve ödeme bildirimi beraber tüketiciye bildirilir ve aynı süre içerisinde kesme bildirimi düzenlenmek suretiyle kullanım yerinin elektriği kesilir.
(3) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında kullanım yerinde EK-5’te yer alan kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenir ve kullanım yerinin elektriği kesilir.
(4) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, kaçak tespit süreci sonucunda kaçak elektrik enerjisi tüketimi tespit edilen gerçek veya tüzel kişiler ile ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunur.
(5) Kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edilmesinde, ilgili tüzel kişinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır.
(6) Bu madde kapsamında düzenlenen kaçak elektrik tüketim faturası en geç 3 iş günü içerisinde tüketiciye gönderilir.
(7) Bu madde kapsamında yapılan tespit ve işlemler kullanım yerini de içerecek şekilde fotoğraflanır ve iletişim bilgilerinin bulunması halinde kalıcı veri saklayıcısıyla da tüketiciler bilgilendirilir.
Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanması :
MADDE 44 – (1) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamındaki kaçak olarak tüketilen elektrik enerjisi miktarı, tüm tüketiciler için;
a) Öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan yasal şekilde tesis edilmiş sayaç değerine göre,
b) Tüketimi doğru olarak kaydetmiş yasal şekilde tesis edilmiş sayaç değerinin bulunmaması durumunda, ihtilafsız aynı dönemki tüketim miktarına göre,
hesaplanır. (b) bendi kapsamında, kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki aynı dönem, ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa, kullanım yerinin müstakil trafolu olup olmamasına bakılmaksızın;
a) Meskenlerde, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60’ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 kW, diğerlerinde 5 kW’nın altında olmamak üzere bağlantı gücüne ve ortalama günlük çalışma saatine göre, yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak,
b) Diğer tüketici gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0,60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’nın altında olmamak üzere ortalama günlük çalışma saatlerine göre, hesaplanır. Bu tür hesaplamaların yapılamaması durumunda, tüketilen elektrik enerjisi miktarı aynı yörede bulunan benzer kullanım yerlerinin ortalama tüketimlerine göre hesaplanarak tespit edilir
(3) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında, mühürlenmiş sayaçtan geçirilmeksizin ayrı bir hat çekilerek birtakım cihazlar kaçak olarak beslenmiş ise, tüketilen elektrik enerjisi sadece bu hat üzerindeki cihazların kurulu gücü dikkate alınarak hesaplanır.
(4) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi çerçevesindeki tespitlerde; elektrik enerjisinin kesildiği tarihteki endeks değeri ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihteki endeks değeri arasındaki fark dikkate alınarak hesaplama yapılır.
Kaçak elektrik enerjisi tüketim miktarının hesaplanmasında ve faturalanmasında esas alınacak süre :
MADDE 45 – (1) Kaçak elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen tüketiciye yapılacak faturalandırmada, aşağıda yer alan süreler esas alınır;
a) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla kaçak elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu süre 12 ayı geçemez. Doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu süre 90 gün olarak alınır.
b) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada kullanım süresi esas alınır, bu süre 180 günü geçemez.
c) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesindeki tespitlerde; son endeks okuma ile tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme işlemleri gibi, sayaç mahallinde dağıtım şirketince gerçekleştirilmiş olan en son işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez.
ç) Birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen sürenin dışında, tüketicinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır.
1) Kaçak tüketimi ile kaçağa ilişkin normal tüketim hesabında esas alınacak sürelerin toplamı, 12 ayı geçemez. Yapılacak hesaplamada tüketimin yapıldığı kabul edilen dönemlerdeki birim fiyatlar dikkate alınır ve gecikme zammı alınmaz.
(2) 42 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre,tüketicinin tespite konu elektrik enerjisinin kesildiği tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süredir.
(3) Kaçak elektrik enerjisi tüketim miktarının hesaplanmasında ortalama günlük çalışma saatleri;
a) Meskenlerde; 5 saat,
b) Tarımsal sulama tüketici grubunda yer alan tüketicilerde; ilgili Tarım İl Müdürlüğünden ürün bazında alınacak sulama sezonu saati bilgisi çerçevesinde belirlenen saat,
c) Sanayi tüketici grubundan enerji alanlar ile turistik tesisler, akaryakıt istasyonları, hastaneler, alışveriş merkezleri gibi vardiyalı hizmet veren tüketicilerden, tek vardiyalı çalışanlar için 7 saat, iki vardiya çalışanlar için 14 saat, üç vardiya çalışanlar için 21 saat,
ç) Diğer tüketicilerde; 8 saat,
olarak kabul edilir.
(4) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması olmayanlara, çalışma saatleri % 20 oranında artırılarak uygulanır. Üç vardiya çalışanlar için bu süre 24 saat olarak kabul edilir.
(5) Üçüncü fıkranın (c) bendinin uygulanmasında, vardiya sayısının tespitinde kaçak tespiti yapan kuruluşun görevlilerinin tespiti ve şirket kayıtları, bunun mümkün olmaması halinde kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen resmi belgeler göz önüne alınır. Çalışma saatlerinin üçüncü fıkranın (c) bendinde belirtilenlerden daha fazla olmasının tespiti durumunda ise, tespit edilen saatler esas alınır.
Kaçak elektrik enerjisi tüketiminin faturalandırılması :
MADDE 46 – (1) Tüm kaçak kullanımlara ilişkin hesaplamalar Kurul onaylı tarife tablolarındaki ilgili tüketicinin tüketici grubuna ilişkin tek terimli, tek zamanlı aktif enerji ve dağıtım tarifesi üzerinden yapılır. Yapılan hesaplamalarda reaktif enerjiye ve trafo kayıplarına ilişkin bedeller dikkate alınmaz.
(2) Kaçak elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen tüketicinin, 44 üncü madde çerçevesinde hesaplanan tüketimi, dahil olduğu tüketici grubuna kaçak elektrik enerjisi tükettiği dönemde uygulanmakta olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen tarifenin 1,5 katı ile çarpılarak, kaçak enerji tüketim bedeli hesaplanır ve bu bedel fatura edilir.
(3) Tüketicinin aynı veya başka bir kullanım yerinde mükerrer kaçak elektrik enerjisi tükettiğinin tespiti edilmesi durumunda, kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edildiği tarihte yürürlükte olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen tarifenin 2 katı göz önüne alınarak hesaplama yapılır.
(4) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması olmayanlara ilişkin kaçak elektrik enerjisi tüketimindeki hesaplamalar, ticarethane tüketici grubuna uygulanan birinci fıkrada kapsamı belirtilen tarife üzerinden yapılır.
Şeklinde düzenlenmiştir.
3.4. Davalı hesaplamaları 180 gün kaçak tüketim ve 180 gün ek tüketim olmak üzere 360 gün olarak hesapladığı, ancak davacının kullandığı ve dava konusu edilen fritöz makinesinin faturasının tarihinin belli olmaması nedeniyle 180 günlük ek tüketime ilişkin, davacının kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilemediğinden 180 günlük ek tüketimden davacının sorumlu olmadığı kanaatine varılmıştır.
3.5 Yukarda sunulan EPDK’ yönetmeliğin 42. / 1-b maddesinde ‘’… Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken ayrı bir hat çekmek suretiyle dağıtım sistemine müdahale ederek sayaçtan geçirilmeksizin elektrik enerjisi tüketmesi, …..’’ hususlarının kaçak elektrik kapsamına girdiği, kullanılan kaçak elektrikle ilgili olarak kaçak tespit tarihi esas alınarak ve CD’ deki görüntüler baz alınarak EPDK nin ilgili yönetmeliği ve mahal yerinin ticarethane birim fiyat tarifeleri uygulanarak davacının kaçak tüketim miktarı ve tutarı aşağıda hesaplanmıştır.
¸¸

1-Davacı hakkında düzenlenen kaçak elektrik tespit tutanağının usulüne uygun düzenlenmiş olduğu,
2-Davalı hesaplamaları 180 gün kaçak tüketim ve 180 gün ek tüketim olmak üzere 360 gün olarak hesapladığı, yapmış olduğu hesaplamalara itibar edilemeyeceği, sadece tutanak tarihi ile öncesinde en son sayaç okuma işlemi olan 13 günlük kaçak kullanım süresinden davacının sorumlu tutulabileceği kanaatine varıldığı,
3-Ayrıca davacının, 19.08.2019 – 15.02.2020 tarihler arasındaki 180 günlük kaçak ek tahakkukundan da sorumlu tutulamayacağı kanaatine varıldığı,
4-EPDK’nin yayınladığı 30.05.2018 tarihli Yönetmeliğinin 42. / 1-b maddesinin ‘’… Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken ayrı bir hat çekmek suretiyle dağıtım sistemine müdahale ederek sayaçtan geçirilmeksizin elektrik enerjisi tüketmesi, …..’’ şeklinde düzenlendiği, bu hususun kaçak elektrik tüketimine girdiği bu nedenle davacının kaçak elektrik kullandığı,
5-Kullanılan kaçak tüketim tutarının EPDK birim fiyatları ve ilgili yönetmelikleri doğrultusunda kaçak tüketim asıl alacak tutarının toplam 1.804,92 TL hesaplandığı,
6- Davacı, davalıya 41.138,82 TL tutarında ödeme yaptığı, ancak yukarda yapılan hesaplamalarda davacının 1.804,92 TL den sorumlu olduğu, bu nedenle davacının 41.138,82 TL – 1.804,92 TL = 39.333,90 TL menfi tespit talebinin olabileceğini…” mütalaa ettikleri anlaşılmıştır.
Huzurdaki dava; kaçak elektrik tüketim tahakkukuna yönelik iki adet fatura yönünden menfi tespit/istirdat istemine ilişkin olup iki adet fatura bedelinin ödendiği noktasında davacı delilinin mübrez olduğu, yanlar arasında ödeme yönünden ihtilafın bulunmadığı görülmüştür. Davacı tarafça menfi tespit ve ödenen fatura bedelinin ıslah sureti ile 39.333,90-TL yönünden istidadının talep edildiği anlaşılmış olup uyuşmazlığın; davalı kurumun tanzim ettiği kaçak elektrik tüketim tahakkukuna dayalı iki adet faturanın yasal koşullara uygun olup olmadığı, davacının fazla ödeme yapıp yapmadığı, menfi tespit ve istirdat isteminin haklı olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Menfi tespit ve istirdat istemine konu … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 24.991,24-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura ile … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 16.147,58-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura ve kurum kayıtları üzerinden teknik incelemenin yapılması uzmanlık gerektirmekle dava ve cevap dilekçeleri, video kaydına ilişkin CD kaydı, tutanak/ tüketim tahakkukları, taraf delilleri ve tüm dosya kapsamı irdelenerek Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve EPDK Kurul kararları doğrultusunda video kaydına ilişkin CD’de denetlenmek sureti ile davalının kaçak elektrik kullanıp kullanmadığı, davacının talebine konu kıldığı dönemde talep edilen miktarların yine aynı dönemde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine ve kurul kararlarına göre denetimi yapılarak bu kararlara uygun olup olmadığı, tahakkuk ettirilen miktarların belirtilen mevzuat çerçevesinde tetkiki amacı ile 1 elektrik mühendisi bilirkişi marifeti ile rapor alınmasına karar verilmiştir. Teknik inceleme kapsamında işlem dosyasına ve olay yerine ait video/görüntü kaydını içerir CD kayıtlarında tespit edildiği üzere sayacın çıkış kablolarının çıkartılmış olunmasına rağmen işletme içerisinde sadece fritözde enerji bulunduğunun açıkça tespit edilebildiği, bu durumun tutanak içeriğini destekler yönde olduğu, görüntü içeriğinde de harici hattın açıkça görülebildiği, bu durumun ampermetre üzerinde tespit edilen akım değeri harici hat üzerinden elektrik kullanıldığına işaret ettiği, böylece tutanak tarihi itibariyle sayaçtan harici hat çekilerek elektrik kullanıldığı hususunun sabit olduğu tespit edilmiştir. Anılı tespitler dosya kapsamına uygun, gerekçeli olmakla mahkememizce itibar edilir bulunmuştur. Taraf dilekçe ve beyanları da göz önünde bulundurulduğunda harici hat üzerinden elektrik kullanım tespitine aksi yönde delil ve itirazlarının bulunmadığı da anlaşılmıştır. Bu nedenle tanık dinlenilmesinin maddi vakıalar yönünden yargılamaya katkı sağlamayacağı kanaatine varılmıştır. Uyuşmazlığın asıl noktasının kaçak tüketim tahakkukunun hesaplanması noktasında toplandığı saptanmıştır. İlk alınan raporda davacının tüketim ortalamalarının pandemi dönemindeki yasaklar (Cafe- Restoranların kapalı olduğu dönemler) ile uyumlu olduğu, kaçak kullanımlarda tutanak tarihine yakın zamandaki tüketimlerde düşüş bekleneceği, oysa, davacının tutanak tarihine yakın dönemlerindeki günlük tüketimlerinin yüksek değerli olup, ihtilafsız dönem tüketimleri ile uyumlu olmakla bu durumun harici hattın tutanak tarihinden kısa bir süre önce çekilmiş olduğu kanaatini doğurduğu, davalı kurumun tutanak tarihinden toplamda 360 gün geriye giderek pandemi dönemindeki kapanmaları dikkate almadan fritözün günde 14 saat çalıştığı kabul edilerek yapmış olduğu hesaplamalara itibar edilemeyeceği, tutanak tarihi ile öncesinde en son sayaç okuma işlemi yapılan 13 günlük kaçak süreden davacının sorumlu tutulabileceği kanaatine varıldığı görülmüştür.
Davalı yanın itirazlarının ayıntılı, gerekçeli tetkik edilmesi ve tüm delillerin incelenmesi sureti ile Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve EPDK Kurul kararları doğrultusunda yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine ve kurul kararlarına göre denetimi yapılarak kaçak tahakkunun kararlara uygun olup olmadığı, tahakkuk ettirilen miktarların belirtilen mevzuat çerçevesinde tetkiki ile davacının mevcut ise talep edebileceği alacak miktarının ayrıntılı, gerekçeli, mahkememiz ve kanun yolu denetimine olanak verecek şekilde somutlaştırılması için önceki bilirkişinin yanında görevlendirilmek sureti ile elektrik mühendisi bilirkişiler Dr. … ve … ile önceki bilirkişi elektrik mühendisi Kürşat Tezcan marifeti ile rapor düzenlenmesine karar verilmiştir. Bu suretle üç kişilik bilirkişi heyeti marifeti ile rapor alınmış olup işbu bilirkişi heyet raporunda son ödeme tarihi olarak 28/10/2008 olarak belirtilen 1 adet faturanın kaçak tüketiminin hessplandığı ancak kaçak tüketime ve ek tüketime dayalı her iki faturanın son ödeme tarihinin 31/08/2020 olarak göründüğü ve bu yönü ile ayrı ayrı betimlenmemekle denetleme yapmaya elverişli olmadığı anlaşılmakla, davalı itirazlarının tetkiki ve maddi hatadan uzak şekilde ve her iki fatura yönünden ayrı ayrı mahkememiz denetimine olanak vereck şekilde ayırntılı gerekçeli raopor tanzimi amacı ile son heyetten ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bu suretle alınan ek rapor ve önceki raporlar arasında çelişki bulunmadığı gibi dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, gerekçeli tespitler ile son raporda her iki fatura yönünden doğru tarihler esas alınmak sureti ile maddi hatanın giderildiği tespit edilmiştir. Taraf delilleri ışığında incelemelerin yapıldığı, değerlendirilmeyen aksi yönde taraf delili bulunmadığı saptanmakla usul ekonomisi ilkesi ışığında yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasına yer olmadığı kanaatine varılmıştır. Somut olayda ispat yükü yönünden tatbiki gereken 4721 sayılı TMK’nın 6. maddesi uyarınca kural olarak bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran ve iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecbur olup ispat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerli kabul edilmiştir. Menfi tespit davasında borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşmektedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18/02/2015 tarih, 2013/19-1362 E-2015/826 K. sayılı, 20/04/2016 tarih, 2014/13-856 E-2016/523 K.) Somut olayda davacı, davalıya kaçak elektrik tahakkukuna dayalı olarak 39.333,90-TL yönünden borcunun bulunmadığını iddia ettiğine göre, ispat yükü davalı alacaklının üzerinde bulunmaktadır. Teknik bilirkişi heyeti marifeti ile yapılan hesaplamaların hükme esas alınmaya elverişli olduğu saptanmış olup davacı hakkında düzenlenen kaçak elektrik tespit tutanağının usulüne uygun düzenlenmiş olmakla birlikte davalı hesaplamalarının 180 gün kaçak tüketim ve 180 gün ek tüketim olmak üzere 360 gün olarak hesapladığı, ancak harici hattın kullanım süresinin belirlenmesinin gerektiği, bu kapsamda aylık ortalama tüketim değerleri dikkate alındığında; kaçak tahakkuk süresi olan tutanak tarihinden 180 gün geriye dönemde 30.06.2020 – 13.08.2020 tarihler arasındaki dönemin kaçak dönemine dahil edilmemesi gerektiği , bu tarih aralığındaki ortalama tüketim 308 kwh + 311 kwh / 2 = 309,5 kwh /gün olup bu değerin, tutanak tarihi sonrası (bağlantılar düzeltildikten sonraki) dönem tüketimleri (318 kwh/gün ; 296 kwh/gün) ile orantılı olduğu, açıklanan nedenlerle davalı kurumca dikkate alınan 180 günlük kaçak süreden 30/06/2020 – 13/08/2020 tarihleri arasındaki 44 günlük sürenin çıkartılması gerekeceği, 30/06/2020 tarihi öncesinde ise pandemi yasakları nedeniyle işletmenin aktif olamayacağı, davacının kullandığı kaçak tahakkukuna sebebiyet veren fritöz makinesinin fatura tarihinin belli olmadığı, bu kapsamda tutanak tarihi ile öncesinde en son sayaç okuma işlemi olan 13 günlük kaçak kullanım süresinden davacının sorumlu tutulabileceği, kullanılan kaçak tüketim tutarının EPDK birim fiyatları ve ilgili yönetmelikleri doğrultusunda kaçak tüketim alacak tutarının toplam 1.804,92 TL hesaplandığı, davacının davalı yana 41.138,82 TL tutarında ödeme yapması kapsamında 39.333,90 TL yönünden menfi tespit/ istirdat talebinde haklı olduğu tespit edilmekle; davanın kabulü ile … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 24.991,24-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura ile … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 16.147,58-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura yönünden davacının 39.333,90-TL yönünden davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davacı tarafça ödenen 39.333,90-TL’nin davalıdan istirdadı ile davacıya ödenmesine dâir aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
… seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 24.991,24-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura ile … seri numaralı 31/08/2020 son ödeme tarihli 16.147,58-TL bedelli kaçak elektrik tahakkukuna dayalı fatura yönünden davacının 39.333,90-TL yönünden davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davacı tarafça ödenen 39.333,90-TL’nin davalıdan istirdadı ile davacıya ödenmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 2.686,89-TL ilam harcından peşin alınan 713,95-TL’nin mahsubu ile bakiye 1.972,94-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin harç ve 59,30-TL başvurma harcı ve 654,65-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 773,25-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 838,85-TL’lik yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 2.000,00-TL’lik yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
8-Devletçe karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır