Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/106 E. 2022/534 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/106 Esas
KARAR NO : 2022/534
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 10/02/2021
KARAR TARİHİ : 20/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin 26.11.2019 tarihindeki hisse devri öncesinde şirket merkezi olan Merkez Mahallesi, … Caddesi, No…. /lstanbul adresinde şirketin arşiv belgeleri ve bazı resmi belge ve kayıtlarının bulunduğu/saklandığı adresindeki İçme suyu dolum tesisinin İdari kısım, ofis ve arşiv olarak kullanılan bölümünde 27.01.2021 tarihinde yangın meydana geldiğini, söz konusu yangına ilişkin olarak düzenlenen İtfaiye Olay Raporunda, “27.01.2021 tarihinde tahmini 04.52 saatinde su dolum tesisinin zemin üzeri tek katlı ofis ve depo olarak kullanılan bölümünün girişe göre sol taraftaki duvarından geçen kablolardaki elektrik enerjisinin herhangi bir nedenle ısı enerjisine dönüşerek etrafındaki eşyaları tutuşturmasıyla yanma olayının gerçekleştiği ve dahiline sirayet ettiği ” tespit edildiğini, yangın sonucu dava dışı … San. Tic. Ltd. ne ait zemin katı ofis, 1. Kat depo olarak kullanmakta olduğu 2 katlı bina tamamen yandığını, işyerinin tamamen kullanılamaz hale geldiğini, 27.01.2021 tarihinde meydana gelen bu yangın sebebiyle davacı şirkete ait bazı resmi belgeler ile ticari defter ve kayıtların yanarak kullanılamaz hale geldiğini, düzenlenen söndürme işlemi sonrasındaki hasar durumunu gösteren yangın raporu ile kullanılamaz hale gelen resmi belgeler ile ticari defter ve kayıtlar ile ticari belgelerin tespitinin yapıldığını, söz konusu raporda “iki katlı idari kısmın tamamen yandığı, kullanılacak herhangi bir eşya kalmadığı, bulgu niteliği taşıyacak herhangi bir materyale ve suç unsuruna rastlanmadiği” tespit edildiğini, 27.01.2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucu yangın mahallinde bulunan davacı şirkete ait 2018 yılına ait ticari deflerler, faturalar, vergiye esas belgeler, faturalar vs her türlü belge ve kayıtlar zayi olduğundan, söz konusu belge ve kayıtlarla ilgili olarak … Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne 28.01.2021 tarihli … sayılı dilekçe ile bildirimde bulunulduğunu, yangın sonucunda davacı şirkete ait 2018 yılı ve öncesi yıllara ait tüm Yevmiye – Kebir – Envanter ve diğer yasal defterler ile Karar Defteri ve ortaklar pay defterleri, 2018 yılı ve öncesi yıllara ait Alış, Satış, Masraf ve Gider faturalarının tamamı, … ile … no. aralığındaki Sevk İrsaliyesi Faturaların tamamı, 2018 yılı öncesine ait olmak üzere, … no.lu fatura ve öncesi tüm faturalar , … no.lu fatura ve sonrası … ile … no. aralığındaki faturaların tamamının zayi olduğunu, çalışanlara ilişkin 2018 yılı ve öncesi Sosyal Güvenlik Kurumu nezdindeki evraklar, ücret bordroları, bildirgeler vs. belge ve kayıtlar da yandığını ve kullanılamaz hale geldiğini beyanla zayi belgesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER, TAHKİKAT VE GEREKÇE:
Dava; zayi belgesi verilmesine ilişkindir.
Mahkememizce, öncelikle davacı yanın zayi olduğunu ileri sürdüğü belgelerin nitelik ve süre bakımından TTK’nun 82/1. maddesi kapsamında tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olup olmadığı belirlenerek talebe konu belgelerin zayi olup olmadığının uyap ve fiziki dosya kapsamında mevcut deliller üzerinde detaylı karşılaştırma yapılmak suretiyle tespiti amacıyla bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan Bilirkişi … tarafından hazırlanan 18.07.2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
“…
1- Davacı … Ltd. Şti. arşiv depolama alanında 27.01.2021 tarihinde meydana gelen yangın neticesinde Davacı Şirkete ait; 2018 yılı ve öncesine ait; Ticari defterler, karar ve ortaklar pay defterleri, Alış, Satış, Masraf ve Gider faturaları, SGK evrakları, ücret bordroları, bildirgeler, … no aralığındaki Sevk İrsaliyeleri, … no aralığında bulunan faturalar, … no aralığında bulunan faturaların zayi olduğunu,
2- Davacı Şirketin TTK 82. Maddeye göre Sayın Mahkemeye müracaat ettiği,
3- Yapılan incelemeler neticesinde; Davacı Şirkete ait, zayi olan 2018 yılı ve öncesine ait; Ticari defterler, karar ve ortaklar pay defterleri, Alış, Satış, Masraf ve Gider faturaları, SGK evrakları, ücret bordroları, bildirgeler, … no aralığındaki Sevk İrsaliyeleri, … no aralığında bulunan faturalar, … no aralığında bulunan faturaların hakkında Zayi Belgesi verilmesi gerektiği ” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Talep yönünden uygulanması gereken, TTK’nın 82. maddesinin 7. fıkrasına göre; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.”
Anılı hüküm gereğince zayi belgesi verilebilmesi için, istenen belgenin TTK’nun 82. maddesinde zikredilen tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerden olması, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sonucu ve kanuni saklama süresi içinde zayi olması lazım olup, talebin zıyaanın öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde ileri sürülmesi gerekmektedir.
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda;
Davacıya ait belgelerin saklandığı mahalde meydana gelen yangında davacıya ait belgelerin zayi olduğu, talebin 15 günlük hak düşürücü süre içinde ileri sürüldüğü, davacı yanca somutlaştırılan belgeler hakkında mahkememizce ilgili noterliklere ve matbaalara yazı yazıldığı, yazı cevaplarından davacı şirketin zayi olduğunu beyan ettiği defterlerin tasdiklerinin yapıldığının tespit edildiği, bunun dışında talebe konu tüm evrakların yangında zayi olduğunun mali müşavir bilirkişi raporu ile belirlendiği anlaşılmakla ortaklar pay defteri karardefteri, 2005-2006-2007-2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018 yıllarına ait yevmiye, defteri kebir ve envanter defterleri, … no aralığındaki Sevk İrsaliyeleri, … no aralığında bulunan faturaları, … no aralığında bulunan faturaları, 2018 yılı ve öncesine ait alış, satış, masraf ve gider faturaları ile SGK ücret bordrolarının zayii nedeniyle iptaline, ancak anılanlar dışında kalan ve davacı tarafça içeriği somutlaştırılmadığından TTK’nun 82. maddesi kapsamında saklanma yükümlülüğü bulunup bulunmadığı belirlenemeyen diğer SGK evrakları ve bildirgeler hakkındaki taleplerin reddine, böylece davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Davacı şirketin 17/01/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda karar defteri, ortaklar pay defteri, 2005-2006-2007-2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018 yıllarına ait yevmiye, defteri kebir ve envanter defterleri, … no aralığındaki Sevk İrsaliyeleri, … no aralığında bulunan faturaları, … no aralığında bulunan faturaları, 2018 yılı ve öncesine ait alış, satış, masraf ve gider faturaları ile SGK ücret bordrolarının zayii olduğunun tespitine,
2-İçeriği somutlaştırılamayan diğer SGK evrakları ve bildirgeler yönünden talebin reddine,
3-80,70 TL karar ve ilam harcından, davacı tarafça peşin olarak yatırılan 59,30 TL peşin harcın düşümü sonucu kalan 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatırılan avansların kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/09/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır