Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/676 Esas
KARAR NO : 2023/59
DAVA : Menfi Tespit-Bedelsizlik-Mal Teslimi Yapılması
DAVA TARİHİ : 25/11/2020
DAVA DEĞERİ : 2.500,000,00 TL
KARAR TARİHİ : 16/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile 25.11.2016 tarihinde bir protokol yaptıklarını, bu protokol ile davalı ve yöneticisi ve ortağı olduğu … Ltd.Şti ne 2.500.000.-TL lık plastik ham
maddesi vermeyi ve bu 2.500.000.-TL tutarında cari hesabın teminatı olarak 28.11.2016 vadeli 1.250.000.-TL ve 28.11.2016 vadeli 1.250.000.-TL lık iki adet Bono (senet) verildiğini,
28.11.2016 tarihinde …. İcra Müdürlüğü’ne gidilerek 2016/… Esas sayılı dosyası açıldığını ve dosya borcunu kabul ederek üzerine kayıtlı … İlçesi … Mah. … Pafta … Ada … Parsel de kayıtlı 3240 M2 arsa ve binanın
üzerine haciz konulmasına muvafakat ettiğini, Sözleşmenin 2. Maddesi gereğince 2.500.000.-TL lık cari kredi açılacağını ve 400.000.-TL önceki dönemden amcası … …’ın borcuna mahsup edildikten sonra
2.100.000.- (İkimilyon Yüzbin) TL tutarında plastik ham maddesi şirketi … Ltd.Şti. verileceğini, kendisinin de davalıya bu arsada imar mevzuatı gereğince 1 daire vereceğini ve dairenin fiyatı ile cari hesaptan kaynaklanan borcun ödeneceğini, davalının sözleşme ve akabinde …. İcra Müdürlüğünde 2016/… Esas sayılı dosyada borcu kabul ve gayrimenkulüne haciz konulmasına muvafakat etmesinden sonra davalının taahhüt ettiği plastik hammadde verme edimini yerine getirmediğini, gayrimenkulü satış aşamasına getirmiş olup 1. Satışın 1.12.2020 tarihinde yapılacağını öğrenmiş bulunduğunu, davalı alacaklıya sözleşmede belirtildiği gibi bir daire vermeyi taahhüt ettiği bu dairenin … İmar planları onanmadığı için anlaşma yapılan (kat karşılığı inşaat sözleşmesi) şirket tarafından henüz teslim edilmediğini, davalının sözleşmeye uymayarak olmayan alacak için gayri menkul satışını haksız ve hukuka aykırı şekilde yapması onarılmaz zarar ve ziyana sebep vereceğinden öncelikle satışın durdurulmasını talep etmenin zorunlu hale geldiğini, davalının tacir olup tüm kayıtları ve defterleri ve ortağı olduğu şirket olan … Ltd. Şti. nin kayıtları incelendiğinde sözleşmeye uygun bir ticaret olmadığı bu nedenle bu alacağın karşılıksız kaldığını ve borçlu olmadıklarının ortaya çıkacağını, sözleşmede açıkça anlaşılacağı ve icra dosyasında bizzat kabul ve gayrimenkule haciz konulmasına muvafakat ettikleri gibi bu senetlerin müstenidatının …. İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı dosyasının teminat dosyası olduğunun çok açık olduğunu belirterek davalıya borçlu olmadığına, öncelikle icra satışının durdurulmasına ve ileride avukat tuttuğunda dava avukatlık ücreti ve dava masraflarının davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun şekilde dava dilekçesinin tebliğ edildiği davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşıldı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE G E R E K Ç E :
Mahkememiz tarafından tarafların delil listesinde gösterdikleri tüm deliller celp ve incelenmiş ve dava konusu senetler yönünden taraf defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına ilişkin bilirkişi ara kararı oluşturulmuş ve bilirkişiden rapor alınmıştır.
Mahkememizde açılan iş bu dava, davacının taraflar arasındaki 25/11/2016 tarihli sözleşme (protokol) gereği davacının yöneticisi ve ortağı olduğu … Ltd.Şti’ne davalının sahibi bulunduğu … şahıs firmasından plastik hammaddesi satın alınması konusunda yapılan anlaşma gereği davacının ortağı ve yöneticisi olduğu şirkete davalı tarafından verilecek plastik hammaddesi karşılığında dava konusu icra takibine konu iki adet 1.250.000,00 TL meblağlı toplam 2.500.000,00 TL’lik bonodan ötürü, davalının mal teslimini yapmaması nedeniyle bonoların bedelsiz kaldığı iddiasıyla açılan İİK 72.maddesine dayalı menfi tespit davasıdır.
Mahkememiz tarafından celp ve incelenen ….İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklısının …, borçlusunun … olduğu, iki adet 25/11/2016 keşide tarihli 1.250.000,00 TL meblağlı ve vadesi 25/11/2016 yazılı borçlusu … olan T.C.No: … yazılı toplam 2.500.000,00 TL’lik bonoya dayalı arkasında lehtar …’nin cirosu bulunan bonoya dayalı olarak kambiyo senedine ilişkin icra takibi yapıldığı, takibin icra takibine bizzat takip dosyasında borçlu … tarafından 29/11/2016 tarihinde, “borcu kabul ettiğini herhangi bir itirazın bulunmadığını”, mal beyanı olarak … Tapu Müdürlüğü 1641 ada, 6 parsel sayılı taşınmazı mal beyanı olarak gösterdiğini beyan ederek ödeme emrini icra dairesinde tebellüğ ettiği ve iş bu dosyadan mal beyanında bahsi geçen İstanbul …, … Mahallesi, … ada, 6 parsel sayılı 3240,90 m2 alanlı bahçe nitelikli taşınmazın kaydına haciz işlendiği, taşınmazın satış işlemlerinin yapılması için … İcra Dairesinin 2017/… talimat sayılı dosyası üzerinden devam edildiği, taşınmaz üzerinde … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/… esas sayılı dosyasından açılan tapu iptal ve tescil davasında tedbir ve yapılan satışla ilgili … İcra Hukuk Mahkemesinin 2020/… esas sayılı dosyasında ihalenin feshi davası açıldığı, icra dosyası kapsamı ile sabittir.
Mahkememiz dosyası içerisinde bulunan 25/11/2016 günlü sözleşmenin incelenmesinden; mahkememizdeki davanın davacısı … ile icra takibinin alacaklısı …’nin imzalarının yer aldığı, esasen sözleşmenin … …’ın …’ye, …’nin müdürü olduğu … Ltd.Şti.’nin cari hesap alışverişinin teminatı olarak borçlusu … olan, dava konusu meblağ ve vadeli bonoların düzenlendiği, bu bonoların icra takibine konulacağı ve …’ın İstanbul, …, … Mah. pafta … m2’lik taşınmaza ihtiyati tedbir konulmasına muvafakat edileceği, davalı alacaklı …’nin borçlu kefili … tarafından verilen bu teminat karşılığında, … …’ın ortak ve temsilcisi olduğu … Ltd.Şti.’ne cari kredi açılacağını, öncelikli olarak 400.000,00 TL’lik … … borcunun mahsup edileceğini, bakiye 2.100.000,00 TL’lik kısım için ise plastik mamul ve hammaddesi faturalı olarak verileceği, ayrıca alacaklı sözleşme tarafı … tarafından …’a 150.000,00 TL nakit ödeme yapılacağı,
…’ın alacaklı borcunu ödeyemez ve herhangi bir olumsuzluk olması halinde … tarafından kendisine isabet edecek dairelerden (150-250 m2 alanlı) …’ye bedelsiz olarak devredileceği ve bu dairenin bedelinin 760.000 USD değerinde kabul edilerek, daire tesliminde dairenin değerine göre borç miktarına göre taraflar artı-eksi yaparak ona göre borç miktarının belirleneceği, uyuşmazlıkların çözümünde … mahkemelerinin yetkili olduğu düzenlenmiştir.
Mahkememiz tarafından dosya kendisine tevdi edilen bilirkişi … tarafından düzenlenen 10/10/2022 tarihli bilirkişi raporunda; Davalı tarafça yasal defter ve dayanak belgelerin incelemeye ibraz edilmediği
bu nedenle dava konusu olaylar yönünden davalı yasal defterlerinde herhangi bir inceleme yapılamadığı, davalı tarafça sadece 2017 yılı ocak ayı yevmiye defteri e-defter beratının ibraz edildiği sadece e-defter beratı üzerinde inceleme yapılarak dava konusu olaylar yönünden bir değerlendirme yapılmasının olanaklı olmadığı, dava dışı … şirketi tarafından incelemeye ibraz edilen 2016 ve 2017 yılı yasal defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin kanuni sürelerinde yaptırıldığı, taraf defterlerinin birbirlerini teyit edip etmediği hususunda davalı tarafın yasal defterlerini incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle bu aşamada bir tespit
yapılamadığı, taraflar arasında akdedilen sözleşme kapsamında dava konusu her biri 1.250.000 TL bedelli 2 adet toplam 2.500.000 TL tutarındaki senedin davacı tarafça davalıya verildiği, sözleşme kapsamında 400.000 TL’lik kısmın borç ödemesi karşılığında kalan 2.100.000 TL tutarının ise mal alımı karşılığında verildiği, dava konusu 2 adet senet üzerinde yapılan incelemelerde senetlerin düzenlenme ve ödeme vade tarihlerinin 25.11.2016 tarihi olduğu senedin ne için verildiği kısmında malen yada nakden vb. ibarenin olmadığı ve boş olduğu dava konusu senetlerin sözleşme kapsamında verildiğinin anlaşıldığı,
dava konusu senetler karşılığında davalının davacıya kredi açtığı ve karşılığında mal satışı yaptığı hususunda herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı,
davalı tarafça yasal defter ve dayanak belgeler incelemeye ibraz edilmediğinden davalı yasal defterlerinde davacıdan takip tarihi itibariyle alacaklı olup olmadığı yönünde bir tespit yapılamadığı,
dava dışı … şirketi yasal defterlerinde yer alan kayıtlara göre takip tarihi itibariyle davalının dava dışı şirkete 197.762,18 TL borçlu olduğu yönde bakiyesinin bulunduğu dava dışı … şirketinin davalıya takip tarihi
itibariyle herhangi bir borcunun bulunmadığı, dava konusu her biri 1.250.000 TL bedelli 2 adet toplam 2.500.000.- TL tutarındaki senedin sözleşme kapsamında 400.000.- TL lik kısmının borç
ödemesi karşılığında kalan 2.100.000 TL tutarının ise mal alımı karşılığında verildiği bu çerçevede davacının 400.000.- TL tutarındaki borcun varlığını kabul etmekle dava konusu senetlerin 400.000.- TL lik kısmının menfi tespit konusu edilemeyeceği 2.100.000 TL lik kısmının ise karşılığında mal teslim edildiği hususunun dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler dava dışı …
şirketinin yasal defter kayıtlarının incelemeye ibraz edilmesi, davalının yasal defterlerini incelemeye ibraz edilmemesi hususları birlikte değerlendirildiğinde bu aşamada mal teslim edilmemesi nedeniyle dava
konusu senetlerin 2.100.000 TL’lik kısmının menfi tespit konusu olabileceğinin sayın mahkemenin takdirinde olduğu, inceleme ve tespitlerimiz hakkındaki takdir Yüce Mahkemenin olmak üzere, Saygı ile arz
ederim. “şeklinde rapor düzenlemiştir.
Mahkememiz raporu taraflara tebliğ etmiş, davalı tarafından rapora herhangi bir beyan ve itiraz sunulmamıştır.
Mahkememizde açılan iş bu davada gerek davacının, gerekse davalının vergi ve ticaret sicil kayıtları olduğu, tacir oldukları, bononun da ticaret kanununda düzenlenmesi ve buna dayalı İİK 72.maddesine göre açılan menfi tespit davası olması sebebiyle mahkememizin TTK 4-5.maddeleri gereğince görevli olduğu tartışmasızdır.
Davacının dava konusu bonoları bono üzerinde malen, nakden veya teminat olarak ahz olduğuna ilişkin herhangi bir açıklama olmamasına rağmen sunulan 25/11/2016 tarihli sözleşme hükümlerine göre, bononun illendiriliği ve davacı tarafından dava dışı … …’ın ve bu şahsın ortak ve yöneticisi olduğu … Ltd.Şti.’nin 400.000,00 TL’lik borcu ve geri kalan 2.100.000,00 TL’lik kısım dava dışı işbu firmaya … … tarafından plastik ürün ve hammadde verilmesi için kısmi borç ödeme, kısmi ise yapılacak alışverişin avansı niteliğinde teminat olarak, bonoya dayalı yapılacak icra takibi sonrasında davacı taşınmazına haciz konulması için verildiği tartışmasızdır.
Davacı tarafından 6100 sayılı HMK’nın 200 ve devamı maddeleri gereğince dava konusu bononun veriliş sebebi ispatlanmış olup, sözleşme hükümleri gereğince bononun kısmen borç ödeme, kısmen de alışverişin devamı için kredi sağlanması bakımından teminat olarak verildiği tartışmasız olup, bono kayıtsız şartsız bir borç ikrarı niteliğinden çıkmış ve sözleşme ile illendirilmiş (sebebe) bağlanmıştır. Davacı sözleşme kapsamına göre davalıya olan 400.000,00 TL’lik borcunu ve dosyaya sunduğu ödeme dekontu ile de davalının kendisine 150.000,00 TL ödeme yaptığını ikrar ve kabul etmiştir.
Böylece icra takibi nedeniyle, davacının davalıya toplam dava konusu bonolar ve icra takibi nedeniyle 550.000,00 TL’lik borcunun olduğu tartışmasızdır.
Davalı tarafından sözleşme ile 2.100.000,00 TL’lik mal verileceğine ilişkin taahhüdün gerçekleştiğine, ifa edildiğine yönelik herhangi bir delil ve iddia ileri sürülmemiştir.
Dava konusu işbu bedel için davalının sebepsiz olarak 150.000,00 TL’lik havalesi düşüldükten sonra 1.950.000,00 TL’lik bono bedeli yönünden davalı tarafından 6100 sayılı HMK’nın 100 ve devamı maddeleri gereğince mal teslimi yazılı delili ve ticari defter ve kayıtları ile ispatlanması gerekirken mahkememizce yapılan incelemede mal teslimi konusunda sözleşmede belirtildiği gibi davacı yanın malın teslimini kabul ettiği, dava dışı … Ltd.Şti’nin ticari defter ve kayıtlarında davalı tarafından yapılan herhangi bir mal teslimi tespit edilememiştir.
Bu nedenle davacı vekilinin 16/02/2023 günlü duruşmadaki beyan ve kabulü de dikkate alınarak, davacının açtığı davanın kısmen kabulü ile, dava konusu ….İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı icra takibine konu borç nedeniyle, 1.950.000,00 TL davalı alacaklıya borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine ilişkin aşağıdaki gibi İİK 72.maddesi gereği hüküm tesis etmek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmış, aşağıdaki gibi hüküm tesis etmek gerekmiştir.
H Ü K Ü M / Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile dava konusu protokol ve protokol gereği düzenlenen bonoların icra takibine konu edildiği ….İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı icra takibi nedeniyle, davacının davalı yana 1.950.000,00 TL borçlu olmadığının TESPİTİNE,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Alınması gereken 133.204,50 TL harçtan peşin olarak alınan 5.123,25 TL harç ile 37.570,50 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 90.510,75 TL harcın davalıdan alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
Davacının peşin olarak yatırdığı 5.123,25 TL ile 37.570,50 TL’nin toplamı olan 42.693,75 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan 75,00 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesaplanan 58,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalı tarafından yapılan 1.500,00 TL yargılama giderinden davanın red durumuna göre hesaplanan 330,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Av.A.Ü.T’ne göre davanın kabul durumuna göre hesaplanan 196.500,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Av.A.Ü.T.’ne göre davanın red durumuna göre hesaplanan 78.500,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 16/02/2023

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır