Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/636 E. 2023/370 K. 17.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/636 Esas
KARAR NO:2023/370

DAVA:Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:15/09/2014
KARAR TARİHİ:17/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket sahibi ve işletmecisi olduğu … Otelin elektrik sistemi için davalıdan bir takım malzemeler alındığını,satın alınan malzemeler arasında otel odalarında elektrik kullanımını aktif hale getiren kart girişi ile akımı sağlayan ve … markalı olması gereken enerji saver rölelerinin bulunduğunu, malzemelerin … marka olması gerekirken fason ürünler kullanıldığını, bunun sonucunda sorunlar ortaya çıktığını ve ürünlerin kalitesiz olduğunun anlaşıldığını, davalı tarafça ayıplı fason ürünlerin değiştirildiğini ancak değişimden sonra ürünlerden kaynaklanan 12.09.2011 tarihinde ilk yangının çıktığını, ancak sorunun giderilemediğini ve 25.02.2012 tarihinde 2. Yangının çıktığını, yangınların ayıplı ve hatalı … markalı olmayan fason ürünlerden kaynaklandığının anlaşıldığını, ürünlerin davalı tarafça değiştirildiğini ancak sorunların yaşanmaya devam ettiğini, her iki yangın sebebiyle müvekkilinin gerek maddi gerekse müşteri kaybına yol açması nedeniyle manevi zarara uğradığını ve ticari itibar kaybettiğini, uğranılan zararın tazmini için davalıya çıkarılan ihtarnameye karşılık olarak sorumluluklarının bulunmadığı yönünde cevap verdiklerini beyanla uğranılan zararların tazmini için 49.644,68 TL maddi ve 50.000 TL ticari itibar kayıplarından kaynaklanan manevi tazminatın en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını, ilk yangından müvekkilinin hiç bir şekilde haberdar edilmediğini, ikinci yangının kusurunun ise davacıya ait olduğunu, yapılan incelemede yangın sebebinin röle ünitesinden değil duvar ünitesinden kaynaklandığını, otelin teknik servisinin …’nun uyarılarına ve tavsiyelerini dikkate almadan yük bölümünü 3 fazlı sisteme göre yeniden tasarlama gereği duyduklarını, 16’lık röle ünitesinin yerine 3 fazlı 40 A’lık kontaktörleri tercih ettiklerini, çıkan yangınların teknik sebeplerinin araştırılmadığını, teknik rapor hazırlanmadığını, yangınların itfaiyeye dahi haber verilmediğini beyanla haksız vemesnetsiz davanın reddini talep etmiş ve savunmuştur.
DELİLLER;
Tarafların sunduğu deliller dosyamız arasına alınmıştır.
Kapatılan …. 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar … mali müşavir … tarafından hazırlanan 21/03/2014 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Kapatılan … 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 20/06/2014 tarihli bilirkişi ek raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar…, mali müşavir … tarafından hazırlanan 10/07/2015 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmış ve bilirkişi elektrik müh. …’nın 10/07/2015 tarihli bilirkişi ayrık raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …., mimar …, mali müşavir …, truzim sektör bilirkişi si … tarafından hazırlanan 04/04/2016 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmış alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh…., makine mühendisi …, mimar …, mali müşavir …, truzim sektör bilirkişisi …, elektrik müh. … tarafından hazırlanan 31/10/2016 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmış alınmış, bilirkişi elektrik müh. … rapora ayrık rapor sunmuş ve dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, yangın uzmanı …, yangın uzmanı …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 25/06/2021 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar …, mali müşavir …, hukukçu …, turizm bilirkişi …, yangın uzmanı …, yangın uzmanı …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 19/04/2022 tarihli bilirkişi ek raporu dosyamız arasın alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar …, mali müşavir …, hukukçu …, turizm bilirkişi …, yangın uzmanı …, yangın uzmanı …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 08/02/2023 tarihli bilirkişi ek raporu dosyamız arasın alınmıştır.
TAHKİKAT:
Mahkememiz dosyasında mali müşavir …, elektirikçi bilirkişi … ve yangın uzmanı makine mühendisi … ve mimar … marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 21/03/2014 tarihli kök rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı kök raporlarında özetle;
“08.10 2013 tarihli 1. celsede, 25.10.2013 günü dosya üzerinde inceleme yapılması ve mahallinde teknik bilirkişilere inceleme yetkisi tanınmasına karar verilmiştir.
Taraf avukatlarının da katılımıyla 20.11.2013 günü Saat 14.30 da, davaya konu, …’ de taraf ilgilileri iştiraki ile yangından etkilendikleri iddia edilen … ve … numaralı odalarda keşfen inceleme yapılmıştır.
Keşfen inceleme esnasında, gösterilen iki odanın da tam tefrişli olarak kullanılabilir durumda oldukları, elektrik tesisatlarında ise davalı firma ürünlerinin bulunmadığı görülmüştür. Keşfen inceleme esnasında alınan fotoğraflar raporun ekinde verilmektedir. Fotoğraflardan da görüleceği üzere görülen mekânlarda yangın olayı ile ilgili herhangi bir iz olayın üzerinden çok zaman geçmiş olması nedeniyle mevcut değildir.
Keşfen inceleme esnasında dava konusu otelde yangının çıktığı iddia olunan … ve … numaralı odalardaki tüketici tesisleri incelenmiştir. Davacı vekilinden otelin zayıf ve kuvvetli akım elektrik tesisat planlarının bilirkişi incelemesine sunulması talep edilmiştir. … sayılı odada otel görevlileri tarafından temin edilen ölçü aleti ile Elektrik Mühendisi bilirkişi ile birlikte televizyon, minibar, saç kurutma makinası, oda ve banyo elektrikleri, başucu lambaları açılmak suretiyle oda içindeki tüketicilerin bazıları devrede olmak üzere çekilen elektrik akımının 9,50 A. olduğu ölçülmüştür. Elektriksel talep gücünün ortalama 3000 W olduğu projede görüldüğünden, ölçülen bu akım değerinin, ( 3000 W / 220 V. = 13,63 A.) maksimum akım değeri altında olduğu tespit edilmiştir.
Keşfen inceleme esnasında otelde mevcut olduğu belirtilen duman algılama sistemi incelenmiş, yangının meydana geldiği günlere ait iki adet Duman Algılama Sinyal Veri Raporlarının heyetimiz tarafından incelenebilmesi için dava dosyasına ibrazı Davacı yan vekilinden talep edilmiştir. Ancak bu raporlar sağlanamamıştır.
Keşfen inceleme esnasında … Otelde … Firması’nın Yangın Alarm Sistemini üstlendiği öğrenilmiştir. Yangın vukuunda ana alarmın devreye girdiği, sistemin İtfaiyeye doğrudan haber verme bağlantısının olmadığı, Yangın Alarm panosunda odanın numarasının çıktığı, bu bilginin Ön panoda da görüldüğü ve dolayısıyla Yangının itfaiyeye otel teknik ekip veya otel resepsiyon görevlileri tarafından haberdar edildiği keşfen inceleme esnasında Otel Teknik Ekip üyeleri tarafından izah edilmiştir.
Dosya kapsamında sunulmuş bir adet yangın raporu vardır. Bu rapor 12.09.2011 düzenleme tarihli olup, 12.09.2011 tarihinde Hotel … isimli otelden 06:37 de ihbar alındığını, 06:41 de müdahale edildiği, aynı gün 07:50 de ise olay yerinden dönüldüğü belirtilmiş olup, söndürüldüğü saat boş bırakılmıştır. Yangına sadece 12 kg Kuru Kimyevi Toz ile müdahale edilmiş, yangının söndürülmesinde su kullanılmamıştır.
Müdahaleden önce yangının durumu kısmında ” Olay yerine varıldığında 6 katlı binanın 6. kat elektrik tesisatından duman çıktığı görüldü” denilmekte;
Yanan şeyin son durumu ” 6. kat elektrik tesisatında başlayan yangın etrafına sirayet etmeden tarafımızca söndürülmüş olup, elektrik tesisatı yanmak 6. kat koridor boşluğu islenmek ve tozlanmak suretiyle zarar görmüştür.” denilmektedir.
Raporda olayın çıkış sebebi olarak ” Söndürmeyi müteakip yapılan incelemede ve araştırmada otel olarak kullanılan binanın 6. kat koridor boşluğunda bulunan elektrik tesisatı kablo bağlantı uçlarında ark sonucu oluşan şerarenin kablo izolelerini tutuşturması sonucu yangın başlangıcının meydana geldiği tahmin edilmektedir (Elektrik Kontağı) “ yazılmıştır.
Bu raporun dışında davacı yan tarafından dosyaya sunulmuş başka bir resmi belge, itfaiye raporu, tespit raporu veya otel sigortalı ise sigorta eksper hasar raporu mevcut değildir.
12.09.2011 tarihinde olan yangın ile ilgili olarak dosyaya sunulmuş olan bir rapor … Otelin kendi personeli tarafından düzenlenmiş bir rapordur.
Otel personeli (Teknik işler Dept.Müd. … ve Resepsiyonist …) imzalı olarak düzenlenen 12.09.2011 tarihli Teknik Raporda, 12.09.2011 tarihinde sabah 06:00 da otelin … nolu odasında yangın çıktığı, otel personeli ile yangına müdahale edildiği ve ayni zamanda itfaiye de çağrıldığı, yangının itfaiyenin müdahalesi sonucu söndürüldüğü, yangının elektrik kontağından çıktığının anlaşıldığı belirtilerek;
Yangından tamamen hasar gören ve kullanılamayacak olan malzemeler:
(Gömme Dolap-Parke-Alçıpan Duvar-Tavan Boyası-Duvar Kağıdı-Elektrik Pano ve Kabloları-Giriş Kapı Yan Pervazı) oldukları, 8 adet Yangın Tüpün kullanıldığı ve diğer hasar gören malzemelerle ilgili tadilat işlerine başlandığı açıklanmıştır.
Davalı … Kollektif şirketi … imzası ve …, … antetli teklif yazısı ile … Turizm San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’ne ürünleri ile ilgili 60 gün geçerlilik süresi olan fiyat teklifi 28.09.2009 tarihinde yollanmıştır. Bu teklif birim fiyat üzerinden ürün tedariki kapsamında olup, taraflar arasında imzalanmış başka bir sözleşme dosyaya sunulmamıştır. Bu teklifin ardından Davacı … Turizm San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti., Davalı … Kollektif şirketinden 17.02.2010, 22.03.2010 , 02.08.2010, 27.08.2010 tarihlerinde … nun bir modeli olan, … , muhtelif tip priz, veavien, ipli acil uyarı gibi elektrik malzemeleri satın alınmıştır. Bu elektrik priz, anahtar v.s. ürünlerin … Otelin elektrik tesisatında kullanıldığı hususunda taraflar arasında bir anlaşmazlık bulunmamaktadır.
… Otelin elektrik tesisat projesi ve projenin uygulaması davalı şirket tarafından üstlenilmemiştir. Tesisatın projelendirilmesi, tasarımı, tesisatın uygulaması ve test ve devreye alması dava dışı şirketler tarafından yapılmıştır. Taraflar arasında bu amaçla yapılarak dosyaya sunulmuş bir sözleşme ve bu sözleşmeye bağlı bir ödeme de mevcut değildir. Dosyaya sunulan belgelerden taraflar arasındaki yegane alışverişin elektrik malzemeleri satışı ile sınırlı olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı … Turizm San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından işletilen … otelde 12.09.2011 tarihinde meydana gelen yangın Davalı firmadan ürünlerin alınmasından bir sene sonra meydana gelmiştir. Davacı tarafından 6. kat … numaralı odanın içinde, odada bulunan ahşap dolabın içindeki elektrik duvar ünitesinde davalı tarafından satılan … ürününden kaynaklandığı iddia edilen yangın, İtfaiye Yangın raporuna göre binanın 6. kat koridorunda elektrik tesisatı kablo bağlantı uçlarındaki elektrik kontağından meydana gelen bir yangın olup, sadece koridorun islenmesine sebep olmuş ve kuru kimyevi tozla söndürülmüştür. Davacı tarafından meydana geldiği iddia edilen ikinci yangına ait ise hiçbir tespit ve İtfaiye raporu bulunmamaktadır.
Yangınların meydana geldiği günlere ait Duman Algılama Sinyal Veri Raporları da mevcut değildir. Bu nedenle dosya kapsamında sunulan belge ve bilgilerden 12.09.2011 tarihinde otelin 6. kat koridorunda koridorun islenmesine sebep olan bir yangın olduğu, ancak otelin … nolu odasında yangın meydana gelmediği anlaşılmaktadır. İkinci yangın ise hiçbir şekilde belgelenmemiştir.
Dolayısıyla heyetimizce yapılan değerlendirme sonucunda, dosya kapsamındaki belgeler çerçevesinde birincisi 12.09.2011 tarihinde söz konusu otelin … numaralı odasında ve İkincisi 25.02.2012 tarihinde otelin 1207 numaralı odasında yangın olayının meydana gelmediği kanaatine varılmıştır.
12.09.2011 tarihinde otelin 6. katında koridorda meydana gelen ve elektrik kontağı kaynaklı yangının sebebine yönelik olarak olay sonrası Otelin o zamanki elektrik hat planı, uygulama şemaları ve uygulayıcı imalat kalite ve özelliklerinin bir tespit dosyası ile tespit edilmemiş olması nedeniyle bir kanaat bildirmek mümkün değildir. Elektrik kaynaklı yangınlarda sadece kullanılan ürünler değil, ancak gevşek bağlantılar, kablolardaki eskime, sıyrılma, kablo bağlantılarının dışardan(tadilat v.s gibi nedenlerle) aldıkları darbeler, prizlere takılan fişlerdeki bozukluklar, fiş-priz temassızlıkları, anlık su kaçakları nedeniyle olan kısa devreler gibi çok farklı neden sebep olabilir. Dolayısıyla Davalı şirketin sadece ürün satmış olması, elektrik sisteminin projesinden sorumlu olmayışı, uygulayıcı olmayışı ve satış işlemi ile olay arasında geçen bir sene boyunca hiçbir sorunla karşılaşılmamış olması nedeniyle yangın olayı ile davalı şirketin ürünleri arasında bir ilişki kurulamamıştır.” şeklinde mütalaada bulundukları görülmüştür.
Mali bilirkişi … ilave görüşü olduğunu bildirmiş olmakla, kök rapor ekinde ilave bilirkişi raporu olarak 20/03/2014 tarihli görüşünü sunmuştur.
Mali Bilirkişi …’nün İlave Raporunda Özetle;
“Sayın Mahkemenizin 18/10/2013 tarihli ara karanda, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, teknik bilirkişilere de HMK 278 gereği mahallinde inceleme yetkisi tanınmıştır.
Teknik bilirkişilerce yerinde inceleme yapıldıktan sonra, esas rapor tanzim edilerek mahkemeye sunulmuş ise de, Sayın Mahkemenizin aksi yönde karar verme seçeneği de dikkate alınarak dosya mevcuduna göre, mali yönden aşağıdaki açıklamaları yapmak gereği hasıl olmuştur.
Davacı vekili özetle, müvekkilinin otelinde meydana gelen yangına, davalıdan aldıkları malzemelerin sebep olduğundan bahisle davalıdan maddi ve manevi tazminat talep etmekte olup, bu maddi tazminatın detayı dava dilekçesinin beşinci sayfasında aşağıdaki gibi özetlenmiştir.
1 Davalıdan satın alınan ürünlerin bedeli 10.050,00
2 İlk yangın sonucu yapılan tadilat bedeli 18.878,90
3 İkinci yangın sonucu yapılan tadilat bedeli 7.296,00
4 Yangın nedeniyle boş kalan odalardan oluşan zarar 13.246,00
5 Çekilen ihtarname bedeli 173,76
49.644,66
Dosyaya sunulan delillere göre;
Davalı yukarıdaki tablonun birinci sırasındaki malları davacıya sattığını zaten inkar etmemektedir ki zaten faturalarda bunu teyit etmektedir.
Tablonun ikinci sırasında gösterilen ve “ilk yangın sonucu yapılan tadilat bedeli 18.878,90.-TL“ açıklaması ile gösterilen masraflara ilişkin olarak davacı delil listesi ekinde (EK : 3 olarak) 6 adet 16/9/2011-12/10/2011 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan 18.878,90.-TL.lik fatura dosyada mevcuttur.
Tablonun üçüncü sırasında gösterilen ve “ikinci yangın sonucu yapılan tadilat bedeli 7.296,00“ açıklaması ile gösterilen masraflara ilişkin olarak davacı delil listesi ekinde (EK : 4 olarak ) 5 adet 06/03/2012-23/03/2012 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan 7.296,02.-TL.lik fatura dosyada mevcuttur.
Yangın nedeniyle boş kalan odalardan oluşan zarar açıklaması ile talep edilen 13.246.-TL ile ilgili olarak dosyaya ( EK : 6 olarak ) 1207 ve … nolu odalara ait oda fiyatlandırması başlıklı bir yazı sunulmuş, ancak bu talebi ispata yarayan herhangi bir veriye rastlanmamıştir.
Çekilen ihtarname bedeli olarak talep edilen 173,76.- ile ilgili olarak, … 20.Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu 173,76.-TL:lik davacı şirket adına düzenlenmiş ihtarname ve noterlik makbuzunu dosyaya sunulmuştur.” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce davacı vekilinin itirazlarının tartışılıp değerlendirilmesi baabında bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış ve konuya ilişkin 20/06/2014 tarihli 1. Ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Biirkişiler anılı ek raporlarında özetle;
“Heyetimiz tarafından davacı vekilinin dilekçeleri incelenmiş, ve Takdiri tamamen Sayın Mahkemenize ait olmak üzere;, dava dosyasına ibraz edilmiş olan deliller ve tüm dosya kapsamı dikkate alınmak suretiyle yapılan bilirkişi ek incelemesinde, aşağıdaki görüş ve kanaate varılmıştır:
Sayın mahkemenin 08.10.2013 tarihli 1. celsesinde, 25.10.2013 günü dosya üzerinde inceleme yapılması ve mahallinde teknik bilirkişilere inceleme yetkisi tanınmasına karar verilmişti. Taraf avukatlarının da katılımıyla 20.11.2013 günü Saat 14.30 da,davaya konu, … adresli … OTEL’ de taraf ilgilileri iştiraki ile yangından etkilendikleri iddia edilen … ve 1207 numaralı odalarda keşfen inceleme yapılmıştır.
Bu keşfen incelemeye … Otel elektrik tesisatı projesini ve uygulamasını yapan dava dışı bir diğer elektrik firma yetkilisi de katılmıştır. Bu inceleme esnasında heyetimize verilen bilgi ve davacı ve davalı vekillerinin dava dilekçesinde de belirttiği gibi bir kısım elektrik malzemelerinin davalı şirketten satın alın ı , elektrik kablolarının çekilmesi, elektrik priz, fiş, kontaktör gibi elektrik malzemelerine ait faturalardır. Bu faturalarda kablo bedelleri ve işçilik bedelleri veya sadece kontrol /mühendislik hizmet bedeli gibi bedeller yer almamaktadır. Dava konusu otel gibi büyük elektrik tesisat işlerinde, otelin onaylı ve tasdikli tesisat projesine göre, tesisat projesinin uygulanması ve imalatı yapılacak ise, uygulayacak firma ile işveren arasında teknik şartnameyi belirten, işin süresi, bedeli ve geçici ve kesin kabul şartlarını içeren bir sözleşme imzalanması genel olan bir uygulamadır. Dava dosyasına delil listesinde taraflarca sunulmuş ve davalı tarafın projelendirme, uygulama ve/veya teknik danışmanlık, süpervizyonluk hizmetleri yapacağına dair bu yönde bir teknik sözleşme de bulunmamaktadır. Bu nedenle heyetimiz dosyaya sunulan deliller ve yapılan dosya ve keşfen inceleme çerçevesinde kök raporda ve sonuç kısmında da belirtilen teknik değerlendirmeye varmış ve Davalı … Kollektif şirketinin Davacı … TurizmSan. ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’ne 28.09.2009 tarihli teklifine istinaden 17.02.2010 ila 27.08.2010 tarihlerinde …, muhtelif tip priz, veavien, ipli acil uyarı gibi muhtelif elektrik malzemeleri sattığı, ancak … Otelin elektrik tesisat projesi ve uygulamasının Davalı şirket tarafından üstlenilmediği, tesisatın projelendirilmesi, tesisatın uygulaması ve test ve devreye alma işlerinin dava dışı şirketler tarafından yapılmış olduğu görüşünü belirtmiştir. Bu konudaki nihai takdir tabii ki Sayın Mahkemenindir.
Kök raporda yangın olayı ile ilgili incelemeye itiraz edilmiştir:
itirazlardan ilki otelin 12.09.2011 tarihinde … nolu odasında yangın meydana gelmediğine yönelik görüş ve kanaate yapılan itirazdır.
Davacı vekili dava dilekçesinde 12.09.2011 tarihinde … numaralı odada Davalı … Koli. Şti. tarafından verilmiş ve onların kontrolünde takıldığını iddia ettiği enerji saver rölelerinden kaynaklı bir yangın olduğunu, bu yangın sonrasında yaptıkları tadilatlara 18.878,9 TL harcadığını iddia etmektedir. Davalı Taraf ise cevap dilekçesinde bu yangın olayından kendilerinin haberdar edilmediğini iddia etmekte, teknik bilgi bulunmadan ve itfaiye raporu oluşturulmadan sorumlu tutulamayacaklarını savunmalarında beyan etmektedirler.
16.04.2014 tarihli Davacı vekili Bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde de bu yangın olayının İtfaiye raporu ile belli olduğunu iddia edilmektedir.
Kök raporumuzda da belirtildiği üzere 12.09.2011 düzenleme tarihli İtfaiye raporunda olayın çıkış sebebi olarak ” Söndürmeyi müteakip yapılan incelemede ve araştırmada otel olarak kullanılan binanın 6. Kat koridor boşluğunda bulunan elektrik tesisatı kablo bağlantı uçlarında ark sonucu oluşan şerarenin kablo izolelerini tutuşturması sonucu yangın başlangıcının meydana geldiği tahmin edilmektedir (Elektrik Kontağı) ” yazılmıştır.
Bu raporda Otelin 6ncı katında … numaralı odasında yangın olduğu belirtilmemekte, yangının koridorda olduğu, sadece kuru toz kullanılarak söndürüldüğü raporda ifade edilmektedir.
Davacı vekili tarafından bu yangın sonrası sunulan faturalar incelendiğinde ise 56 m2 parke faturası, 2000 metre elektrik kablosu , 40 m2 lik bir dolap, 1 adet 2 kapaklı aynalı elbise dolabı gibi ciddi yangın hasarına karşılık gelecek harcamalar mevcuttur. … numaralı odanın parkelerinin komple değişimini gerektirecek,dolap ve odanın tüm elektrik tesisatını etkileyecek seviyede yangın, lokal bir yangın sayılamaz. Bu seviyede hasar, yangınının tam gelişme evresine geçtiği , yangının odadaki diğer eşyalara sirayet ettiği ve yangının alevli olarak ahşap aksama sirayeti demektir. Bu seviyede bir yangının sadece kuru kimyevi tozla kontrol altına alınması ise mümkün değildir.
Oysa Davacı vekili tarafından yangına esas olarak da gösterilen İtfaiye Raporu, sadece kuru kimyevi tozla söndürme yapıldığını, yangının koridorda olduğunu açıkça ifade etmektedir. Bu raporda yangının otelin odasında olduğu ifade edilmemektedir.
Otelde Keşfen inceleme esnasında otelde mevcut olduğu belirtilen duman algılama sistemi incelenmiş, yangının meydana geldiği günlere ait duman algılama sinyal veri raporlarının heyetimiz tarafından incelenebilmesi için dava dosyasına ibrazı Davacı yan vekilinden talep edilmiştir. Ancak bu veriler Davacı vekili tarafından temin edilememiştir. Davacı vekili delil listesinde de bu yangın algılama çıktıları mevcut değildir. Olaydan sonra yaptırılmış herhangi bir bilirkişi tespit dosyası , sigorta eksper raporu gibi belgeler de mevcut değildir.
Bu nedenle heyetimiz o tarihte … otelin koridorunda yangın meydana geldiğini belirten İtfaiye raporunu esas alarak, yangın ile ilgili adresli yani yangının nerede çıktığını gösteren Yangın algılama sistemi olmasına rağmen Duman Algılama Sinyal Veri raporlarının da mevcut olmaması nedeniyle değerlendirilmemesi nedeniyle, dosyada başkaca da bir delil olmaması dolayısıyla 12.09.2011 tarihinde … otel’in … numaralı odasında yangın olayının meydana geldiğine dair yeterli veri ve bilginin mevcut olmadığını, dolayısıyla yangının odada meydana geldiğine dair görüş bildirilemeyeceğini belirtmiştir.
Bu konuda heyetimizin görüş ve kanaatinde bir değişiklik olmamıştır.
Kök rapora yönelik bir diğer itiraz ise otelin 1207 nolu odasında 25.02.2012 tarihinde meydana geldiği iddia edilen yangın olayının incelenmesi ile ilgilidir.
Kök raporun hazırlanması esnasında davacı vekili tarafından bu yangın olayı ile ilgili olarak dosyaya sunulan deliller listesinde;
Dava dilekçesi 4 numaralı ekinde” İkinci Yangın sebebi ile odada yapılan tadilatları gösteren,
Dilekçenin 5. eki ise “Yangından sonra yapılan tadilatlara ilişkin fotoğraflar” olarak delil listesinde belirtilmektedir. Dilekçe 5 nolu eki yangından sonra tadilatlara ilişkin fotoğraflar heyetimizce kök rapor hazırlanırken olmadığından değerlendirilmek üzere itiraz dilekçesi eki olarak tekrar sunulduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya 5 adet çıktı üzerinde toplaml7 fotoğraf sunulmuştur. Bu fotoğraflarda oda numarası ve tarih görülmemektedir. Ancak fotoğraflarda görülen yangının bir elektrik yangını olduğu, kuru kimyevi tozla söndürüldüğü, ( yerlerin kısmen kuru kimyevi toz ile kaplı olduğu,) dolap içinde elektrik kablo yuvasının etrafının parçalanarak çıkarıldığı, yangının alevli yanma olmadığı, hiçbir yere sirayet etmediği, parkelerin, koltuk ve halıda ve asma tavanda kavrulma, alevli yanma meydana gelmediği anlaşılmaktadır.
Bu yangın ile ilgili İtfaiye raporu mevcut değildir.Bu yangın ile ilgili otelde tesis edilmiş olan yangının nerede ne zaman çıktığını gösteren adresli Yangın algılama ve ihbar sisteminin çıktısı mevcut değildir. Ancak sunulan bu fotoğraflar ışığında bir yangın meydana geldiği anlaşılmaktadır. Yangında hasar gören bir kısım eşya, dosyaya Davacı tarafından sunulan hasar faturalarındaki eşyalarla örtüşmektedir. Ancak dosyaya sunulan bu fotoğraflardan yangının sebebinin ve çıkış nedeninin belirlenmesi, yangının davalı … Koli. Şti. tarafından satılan elektrik malzemelerinden kaynaklandığına dair bir görüş bildirilmesi mümkün olamamaktadır.
Davacı vekili tarafından bu yangın sonucunda yapılan harcama için 7296 TL talep edilmiştir.
Sayın Mahkeme tarafından bu yangının Davalı … Kol. Şti. tarafından satılan elektrik malzemelerinden kaynaklandığı takdir edildiği takdirde yapılan bu harcama, fotoğraflarda görülen hasarın giderilmesi için uygun olduğu ” şeklinde mütalaada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce 11/11/2014 tarihli celsede dinlenilen davacı tanığı … beyanında özetle;
“Ben davacı şirkete ait otelde teknik sorumlu olarak çalışmaktayım, otel açıldıktan yaklaşık 3 ay sonra odaların enerjisini devreye alan ve devreden kesen kart sistemlerinde bir takım sıkıntılar çıkmaya başladı, kartlar yuvalarına takılmadan dahi odada enerjinin aktif olduğu durumlar söz konusuydu, bu durumu şirkete haber verdik, şirketle temas halinde yaklaşık 1 yıl süreyle bu duruma katlandık, bu arada da meydana gelen aksaklıklarda ürün değişikliğine zaman zaman gidildi, ancak 2011 yılı 9. Ayın sonlarına doğru … nolu odanın gardrop kısmına gizlenmiş kart sistemi rolesinden kaynaklı yangın çıktı, itfaiye ve bizler müdahale ettik, odada ciddi hasarlar meydana geldi, şirkete haber verdik, bütün 75 odanın roleleri söküldü, davalı şirket sözleşme gereği bize … marka takması gereken roleyi önceden takmadığından bu defa üstünde … yazan roleler taktı ancak sorun giderilemedi, yaklaşık bir kaç ay sonra 2012 yılı şubat ayında bu defa başka bir odada aynı nitelikte yangın çıktı, bu defa itfaiye müdahalesi yaptırmadık, yangının çıkış tarzına göre tozla söndürdük ve bu defa yangının önceki tespit edildiği gibi kesinlikle roleden kaynaklandığından emin olduk, davalı taraf tekrar haber vermemiz üzerine bu defa rolelerin yanına kondektör taktı, ancak bu sistemde çok ses yaptı, müşteriyi rahatsız etti ve verimli olmadı biz de bunları istemediğimiz söyledik, biz de başka bir firmadan legrant marka kondektör marka ve 2,5 yıldır da kullanıyoruz, herhangi bir sorun yaşamadık, yangınlar kesinlikle davalının kullandığı malzemeden kaynaklanmıştır” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 11/11/2014 tarihli celsede dinlenilen davalı tanığı Erdem Demirkol beyanında özetle;
“Ben; dava dışı … firmasında elektirik elektronik ve enerji yöneticesi olarak çalıyorum, yılı tam hatırlamıyorum, ancak bir iki yıl evvel Ocak veya Şubat ayında dava konusu otel ile ilgili yangın bilgisi şirketimize iletildi, ben de malzemelerimizi incelemek için sabah otele gittiğimde otelin yangın çıkan odasında ve benzer odasında aydınlatma ve klimanın kontrol edildiği, enerjisi devreye alan veya devriye kesen kart sisteminin veya diğer elektrik sistemlerinin bağlı olduğu pano bulunduğunu gördüm, yangın pano kaynaklıydı ancak panodaki hangi sistemden kaynaklandığı belirsizdi, dolasıyla doğrudan roleden çıktığı söylenemezdi, ancak kart sistemine sadece klimalar ve aydınlatma bağlantısı yapılması gerekirken priz bağlantısıda yapılarak uygulama hatası gerçekleştirildiğini belirledim, olması gereken 16 amperin üstünde bir enerji bağlıydı, kendilerine kontaktör kullanmalarını tavsiye ettim, ürünümüzü aldık inceledik, ürün kaynaklı hata bulunmadığını belirledik, konuyla ilgili bilgim bundan ibarettir ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 11/11/2014 tarihli celsede dinlenilen davalı tanığı … beyanında özetle;
“Ben; davalı Şen elektirikte satış sorumlusu olarak çalışmaktayım, davacı firmayada elektirik sistemine ilişkin anahtar, priz sattık, bunun dışında role veya kart sistemi satmış değiliz, davacı tarafa … marka ürün teslim ettik, daha sonra otelde yangın olduğunu duyduk ancak gerekli incelemelerden sonra bizden alınan ürünlerle yangının ilgisinin olmadığı anlaşıldı, ürünlerde herhangi bir hata yoktur, biz bu ürünlerde de değişime gitmedik, benimle konuyla ilgili bilgim bundan ibarettir” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 03/02/2015 tarihli celsede dinlenilen Davacı tanığı … beyanında özetle;
“Ben elektrik mühendisiyim davacı şirkete de ücret karşılığı danışmanlık yapıyorum, davacı şirketin işlettiği otelde çıkan her iki yangında da bana bilgi verildi, ben olay yerine gittim, yaptığım incelemede de yangının çıktığı odada elektrik panosunun içinde bulunan rolenin yangına sebebiyet verdiğini belirledim, role pano içinde genel elektriği akıllı bir şekilde anahtarlamak ve oda içindeki elektrik kullanımını sağlayan cihazdır, bu cihazı incelediğimde … etiketi olmasına rağmen fason bir ürün olduğunu belirledim ve firmaya da bildirildi, bu roleler … Firmasının yönlendirdiği bayi tarafından ücretsiz olarak değiştirildi, ayrıca yine meydana gelen ikinci yangında da aynı sebepten yangın çıktığında bu değişen ürünleri tekrar değiştirterek yeni ürünlerin önüne eski ürünlerin sistemdeki elektriği kaldırmadığından bahisle kondoktör koymak istediler, biz de kabul etmedik, onların sistemlerini sökerek başka bir firmaya yaptırdık ve daha sonra da sistemde herhangi bir arıza meydana gelmedi, ayrıca oda gücü de 9,5 ampire geçmemektedir, bilgim bundan ibarettir” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 03/02/2015 tarihli celsede dinlenilen Davalı tanığı … beyanında özetle;
“Ben davalı şirket çalışanıyım ve mağaza müdürlüğü yapıyorum, davacı şirket bizden bir kısım elektrik malzemesi sipariş talebinde bulundu, onaydan sonra biz de sadece tamamı … Markalı talep edilen elektrik malzemelerini gönderdik, montajı şirketimiz yapmamıştır, yargın çıktığından bahisle şirketimize bildirimde bulunulduğunda biz de …’ya bilgi verdik, sonraki işlemler … ile davacı arasındadır, biz herhangi bir işlem yapmadık, sonraki gelişen olaylardan da haberim yoktur, satışlar bizim tarafımızdan yapılmış ise arızalı ürünlerin ürün değişimi de bizim aracılığımız ile …’nun talimatı üzerine yapılmaktadır” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce tanık beyanlarına karşı beyanlarda dosyaya girdikten sonra tanık beyanları da dikkate alınmak suretiyle bilirkişilerden ek rapor alınmış ve konuya ilişkin 2. Ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler 2. Ek raporlarında özetle;
“Deliller ve hukuki değerlendirmelere göre varılacak sonuç tamamen Sayın Mahkemenin takdirinde olmak üzere;
Davalı … Kollektif şirketinin Davacı … Turizm San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’ne 28.09.2009 tarihli teklifine istinaden 17.02.2010 ilâ 27.08.2010 tarihleri arasında … marka … , muhtelif tip priz, veavien, ipli acil uyarı gibi muhtelif elektrik malzemeleri sattığı, ancak … Otelin elektrik tesisat projesi ve uygulamasının Davalı şirket tarafından üstlenilmediği, tesisatın projelendirilmesi, tesisatın uygulaması ve test ve devreye alma işlerinin dava dışı şirketler tarafından yapılmış olduğu, dosya kapsamında sunulan belge ve bilgilerden Davacı … TurizmSan. ve Dış Ticaret Ltd. Şti. ait … Otel’de 12.09.2011 tarihinde otelin 6. kat koridorunda koridorun islenmesine sebep olan ufak çaplı bir yangın olduğu, 25.02.2012 tarihinde otelin 1207 numaralı odasında yangın olayının meydana geldiği;
12.09.2011 tarihinde otelin 6. katında koridorda meydana gelen yangının sebebinin İtfaiye raporundaki tespite göre elektrik kontağı kaynaklı olabileceği; 25.02.2012 tarihinde 1207 numaralı odada meydana gelen yangının ise pano elektrik tesisatındaki gevşek bağlantı v.b. nedenlerden kaynaklanabileceğini, otelde meydana gelen yangın olaylarının Davalı … tarafından satılan ve 75 odalı otelin elektrik tesisatında bulunan toplam 55 adet … thea marka … ünitelerinde sistematik bir hatanın varlığını işaret etmediğini; dolayısıyla yangının Davalı … Kollektif şirketi ürünlerinden kaynaklandığına dair bir kanaat bildirmenin mümkün olamayacağı, dolayısıyla Davacı yan maddi zarar ve manevi tazminat taleplerinin uygun olmadığı görüşüne varıldığı;
Sayın Mahkeme tarafından 25.02.2012 tarihinde 1207 numaralı odada meydana gelen yangının Davalı … Kol.Şti tarafından satılan röleden kaynaklandığı takdir edildiği takdirde ise yangın sonucunda bu odada meydana gelen hasar bedeli olan 7296 TL harcamanın fotoğraflarda görülen hasarın giderilmesi için uygun olacağı; Dolayısıyla
1) Davalıdan satın alınan ürünlerin bedeli 10.050,00 TL,
2) İkinci yangın sonucu yapılan tadilat bedeli 7.296,00 TL,
3) Çekilen ihtarname bedeli 173,76 TL olmak üzere Davacı şirketin 17. 519,76 TL talep edebileceği, boş kalan 1207 sayılı oda sonucu oluşan zarar için 14.08.2012 işyeri ruhsat tarihli otelin 25.02.2012 tarihindeki doluluk oranı ve oda fiyatlandırması hakkındaki bilgilerin dosyaya sunulmaması nedeniyle değerlendirme yapılamayacağı; talep edilen 50.000,00 TL ticari itibar kaybından doğan zarar konusunda ise bir beyanda bulunulamayacağı kanaat olarak arz olunur” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Elektrik yüksek mühendisi bilirkişi … ayrık görüşü olduğunu bildirmiş ve rapor ekinde 10/07/2015 tarihli ayrık görüşünü sunmuştur.
Elektrik mühendisi bilirkişi … ayrık görüşünde özetle;
“Ara karar gereği olarak tanık beyanları incelenmesi sonucu, yangın olayı olan dava konusu otelde elektrik bilirkişisi tarafından 2. Bir keşfen inceleme yapılması gerekli görülmüştür.
26.05.2015 tarihinde yapılan incelemede, yukarda detaylı olarak açıklandığı veçhile (İtfaiye Raporu İle İlgili Tespitler l/b) yangın başlangıç yerinin 6. Kat Koridoru boşluğunda bulunan elektrik tesisatında olamayacağı, zira koridor üzerinde elektrik kabloları içeren bir pano bulunmadığı,) hatalı bir açıklama olması nedeniyle itfaiye raporuna itibar edilemeyeceği, yangın yerinin … nolu odadaki elektrik panosunda kullanılan , (Olayın Değerlendirilmesi bölümü) davalı yanca faturalar karşılığı davacı yana satılan (düşük kaliteli, markasız, fason ve standart dışı oldukları bilirkişilikçe tespit edilen. … ve … Ünitesi) malzemelerden kaynaklandığı, ayni görüşüm 1207 nolu odada oluşan yangın için de geçerli olduğu kanaatindeyim.
Yangın nedeniyle davacı şirketin zarar talebinin elektriksel açıdan yerinde görüldüğünü, ticari itibar kaybı neden gösterilerek talep edilen 50.000,00 TL zarar konusunda bir beyanda bulunulamayacağı, Davacı şirketin oluşan her iki yangınlar nedeniyle zararının (boş odalar için oluşanlar dışında),
1) Davalı şirketten satın alınan ürünlerin bedeli….10.050,00 TL,
2) İlk yangın sonucu yapılan tadilat bedeli ……… 18.878,90 TL,
3) İkinci yangın sonucu yapılan tadilat bedeli…… 7.296,00 TL,
4) Çekilen ihtarname bedeli………….. 173,76 TL olarak belirlenmiştir. Davacı yanca (Yangın nedeniyle boş kalan odalardan oluşan zarar) olarak talep edilen 13.246,00 TL ise ilgili belgelerin davacı yanca sunulması halinde dikkate alınmalıdır kanaatindeyim. Takdir Yüce Mahkemenindir.
Yukarda detaylı olarak açıklamaya çalıştığım (… sayılı odada oluşan yangın için) görüşlerime uymayan 10.07.2015 tarihli bilirkişi kurulu raporuna itiraz ediyorum. İtirazı kayıtla imzaladığım rapora karşı itiraz görüşlerimi ekli olarak Sayın Başkanlığın takdirlerine saygılarımla arz ederim” şeklinde mütalaa ettiği görülmüştür.
Mahkememizce bilirkişi heyetinin yanına turizm ve otel uzmanı sektör bilirkişi ….’ın da dahili bilirkişilerden ek rapor alınmış ve konuya ilişkin04/04/2016 tarihli 3. Ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi 3. Ek raporlarında özetle;
“Doluluk oranları, yangının olduğu gün ve onu takipeden günki doluluklardan daha yüksek olup, doluluklar yangın nedeni ile otelin boşaldığı iddiasını doğrulamamaktadır.
Aynı kattaki diğer odalar devamlı olarak dolu olmakla (yanan oda hariç) bu katın yangından ötürü kullanılamaz olduğu kabuledilemez. Kaldı ki katlar aynı kademede olmayıp, aralarında kot farkı da bulunmaktadır.
12.09.2011 ila 15.09.2011 tarihleri ve 26.02.2012 ila 08.03.2012 tarihleri arasında yangından etkilenen oda dışında, olası müşteriye verilebilecek (en azından) aynı standartta başka odalar bulunmakla, Davacının (14.09.2011 tarihi hariç) gelir kaybına uğramadığı yönündeki görüş ve kanaatimi Sayın Mahkemenin takdirlerine sunarım.
Ancak 14.09.2011 tarihinde, Otelde … No.lu oda dışında sadece 1407 ve 1409 deluxe odalar boştur. eğer yüksek mahkemece; … executive oda yanında 1407-1409 deluxe odaların da yangından zarar gördüğü, bu nedenle kullanılamadığı, otelde başka da boş oda olmamakla, olası 3 oda müşterisinin kabul edilemediği takdir olunursa, 14.09.2011 de davacının bu 3 odayı da satamamakdan ötürü uğradığı zararın:
… executive 450 TL + 1407 deluxe 450 TL + 1409 deluxe 380 TL = 1.280 TL olarak kabuledilebileceği değerlendirilmektedir.
Takdir yüksek Mahkemenindir.
Davacının manevi tazminat talebi yönünden ise; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun kabul tarihi 11.01.2011 olup, her iki olay tarihi itibariyle bu yeni Kanunun hükümlerinin uygulanacağı anlaşılmaktadır. Hukukumuz manevi tazminatın miktarının takdirini Hakime bırakmıştır.
Ekte sunulan Kültür ve Turizm Bakanlığı İstatistiklerinden ve Sektör Medyasındaki beyanatlardan, STR gibi uluslararası, konusunda uzman bir kuruluşun zaman zaman yayınladığı Raporlardan anlaşılacağı üzere İstanbulun ortalama doluluk oranları 2011 yılında 71,1-69,3-49,20, 2012 yılında ise 80,05-72,4-65,4-54,22 dir.
Oysa davaya konu … Otel’in Eylül 2011 deki doluluk oranının %96 ya kadar çıktığı gibi, Şubat 2012 de de %90 a çıktığı görülmektedir.
Yüksek KDV oranları, uçuş süresinin uzunluğu yanında, bulunduğu coğrafi mıntıka itibariyle güvenlik açısından yabancı ülke Dışişleri Bakanlıklarının çoğu zaman güvenli olmayan-gidilmemesi önerilen ülkeler listesinde yer verdiği, Akdeniz Çanağındaki İspanya-İtalya-Yunanistan gibi ülkelerle rekabet içerisinde olan Türkiye’de, üstelik gün be gün artan açılan otel- yatak sayısının mevcudiyetine karşın Davacı Şirketin Tesisinde yakaladığı %95 lere varan doluluklar; yakalamak kolay ve sık rastlanan bir durum değildir.
Bu başarının altında büyük bir emeğin ve maddi harcamaların olduğu kuşkusuzdur.
Konaklayanların isimlerinden de anlaşıldığı üzere olayın olduğu … OTEL’de nerede ise %100 ü yabancı müşteriler konaklamaktadır.
Yukarıda da belirtildiği üzere bunların rezervasyonları münferit olarak değil, yurtdışı internet sitelerinden, yabancı tur operatörlerinden, onların Türkiye’de kontakları olan yerli Seyahat Acentelerinden gelmektedir. Bu internet sitelerinde konaklayan müşterilerin sonrasında yazdıkları olumlu-olumsuz yorumlar da yer almaktadır.
Turizm Sektörü, özellikle Konaklama Sektörü yukarıda bir kısmı arz edilen nedenlerle en kırılgan sektördür. Davacının geldiği noktayı koruyabilmesi, yabancı sitelerin, tur operatörlerinin standartları konusundaki güvenini koruyabilmesi de bir o kadar güçtür. Kültür ve Turizm Bakanlığı mevzuatı uyarınca devamlı denetlenen Özel Belgeli, doluluğu %95lere varan bir Konaklama Tesisinde iki kez (küçük te olsa) yangın çıkması karşısında Davacının, büyük emekle elde ettiği kazanımların bir kıvılcım ile yok olabilmesi endişesini yaşadığı kuşkusuzdur ki takdir Yüksek Mahkemeye ait olmakla birlikte Davacının uğradığı en büyük zararın bu endişe ile geçen günler olduğu düşünülmektedir. Rakamsal olarak değerlendirilmesi kolay olmayan bu endişe, güveni, müşterileri kaybetmeme çabası karşılığında Davacının uğradığı manevi zararın BÜYÜK OLDUĞU, Sayın Mahkemece yangının davalı tarafından satılan elektrik malzemelerinden kaynaklandığı takdir olunduğunda takdir edilecek tazminatın düşük olmayacak bir tutar olabileceği yönündeki görüş ve kanaatimi arz ederim.
Gerek dava dosyası ve gerekse davaya konu olayı gerçekleştiği otelde keşfen yapılan incelemeler neticesinde;
10/7/2015 tarihli 2.ek bilirkişi raporunun sonuç kısmındaki kanaatimizi k buna göre 12/9/2011 tarihli yangının 6.kat koridorunun islenmesine seb bir yangın olduğu, bunun elektrik kontağı kaynaklı olabileceği, 25/2/2^ odada meydana gelen yangının ise pano elektrik tesisatındaki gevşek bağlantı v.b. nedenlerden kaynaklanabileceği, …yangının davalı ürünlerinden kaynaklandığına dair bir kanaat bildirmenin mümkün olamayacağı, ancak mahkemece aksi görüşün benimsenmesi halinde, yani 1207 numaralı odada meydana gelen yangının davalıdan alınan ürünlerden kaynaklandığını takdir edilmesi halinde, davalıdan alınan ürün bedeli 10.050.-TL, ikinci yangın sonucu yapılan tadilat bedeli 7.296.-TL ve çekilen ihtarname bedeli 173,76.-TL olmak üzere toplam 17.519,76.-TL talep edilebileceği,
c.) Heyetimizdeki teknik bilirkişilerden …’nın ise yangınların davalıdan alınan kalitesiz malzemelerden kaynaklandığı ve ilk yangın sonucu yapılan tadilat bedelinin de bu tutara ilave edilmesi ve zararın ( 10.050 + 18.878,90 + 7.296 + 173,76 = ) = 36.398,66.-TL olduğu kanaatinde olduğu, kök rapordaki mali tespitlerde de bir değişiklik olmadığı, ilaveten davacının gerek tadilat ve gerekse emsal boş odalar yönünden sunduğu ve talep ettiği faturaların defterler ile uyumlu olduğu, davacının yangınlar ile ilgili olarak bos kalan odalar açısından 13.246.-TL.lik talebine ilişkin değerlendirmenin ise yukarıda rapor içinde sektörel bilirkişi tarafından detaylı şekilde arz edildiği şekilde olduğu ve talep edilebilecek tutarın 1.280.-TL olabileceği, manevi tazminatın da yine rapor içinde yapılan açıklamalar ışığında mahkemeniz takdirlerinde olduğu” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce kök ve ek raporlarda teknik bilirkişiler arasında yangınların çıkış sebebi ve yangınlara davalıdan satın alınan malzemelerin sebebiyet verip vermediği hususlarında görüş ayrılığı meydana gelmekle iş bu defa teknik bilirkişilerin yanına Elektrikçi bilirkişi …’ın da görevlendirilmesi suretiyle ve adı geçen bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi tanınarak sadece teknik bilirkişilerden yangınların çıkış sebebi ve yangınlara davalıdan alınan ürünlerin sebebiyet verip vermediği hususunda ayrıca var ise tarafların müterafik kusurlarının tartışılması ve oranın tespiti hususlarında ek rapor alınmış ve konuya ilişkin 31/10/2016 tarihli 4. Ek rapor teminle dosyamız arasına katılmıştır.
Bilirkişiler anılı 4. Ek raporlarında özetle;
“Heyete ara karar gereği katılan Elektrik Mühendisi … gerek dosya içeriğindeki bilgi, belge ve tanık beyanları gerekse mahallinde yaptığı inceleme sonucunda aşağıdaki tespitlerde bulunmuştur:
Mahkeme tarafından alınan ara karar ardından otelde mahallinde keş fen inceleme yapılmıştır. Bu inceleme esnasında, her iki odanın da tam tefrişli olarak kullanılabilir durumda oldukları, elektrik tesisatlarında davalı firma ürünlerinin bulunmadığı ve mekânlarda yangın olayı ile ilgili herhangi bir izin olayın üzerinden çok zaman geçmiş olması nedeniyle mevcut olmadığı görülmüştür.
Davalı … firmasının, Davacı … Turizm San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’ne 17.02.2010 ilâ 27.08.2010 tarihleri arasında …’nun …, muhtelif tip priz, veavien, ipli acil uyan gibi muhtelif elektrik malzemeleri sattığı, ancak … Otelin elektrik tesisat projesi ve uygulamasının Davalı şirket tarafından üstlenilmediği, tesisatın projelendirilmesi, tesisatın uygulaması ve test ve devreye alma işlerinin dava dışı şirketler tarafından yapılmış olduğu belirlenmiştir.
Davacı firma yangının çıkış sebebi olarak Davalı firma tarafından satılan enerji saver röle ünitelerinin fason ve ayıplı olmasını, yangının bu ünitelerin aşırı ısınması sonucu çıktığını ileri sürmektedir. Ancak ilk yangın olayından sonra Davalı … firması tarafından değiştirilen ürünlerin ayıplı olup olmadığına dair bir inceleme ve tespit dosya kapsamında mevcut değildir.
Elektrik kaynaklı yangınlarda yangın sebebi olarak;
Tesisatta kullanılan kablo kesitlerinin, kablo cins ve tiplerinin uygun olmamasından, Bağlantı noktalarındaki gevşek bağlantı veya standart dışı bağlantı uygulamalarından, Elektrik tesisaünda kullanılan muhtelif aparey ve aparadann kusurlarından, Enerji dalgalanmalarındaki harmoniklerin sistem üzerindeki negatif etkisinden, Kablo bağlantılarının ve tesisatın dışarıdan tadilat v.s. gibi nedenlerle aldıkları darbelerden, ezilmelerinden ve benzeri unsurlar sayılabilinir.
Dava konusu olay ile ilgili yapılan incelemede ise aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Değerlendirme: İtfaiye raporunun dışında davacı yan tarafından dosyaya sunulmuş başka bir resmi belge, tespit raporu mevcut değildir. Otelin adresli yangın algılama sisteminde yangın çıkan mahallin belirlenmesi mümkündür. Ancak dosyada bu sistemin raporu da mevcut değildir.
Bu yangının sebebi olarak İtfaiye Raporunda “binanın 6. kat koridor boşluğunda bulunan elektrik tesisatı kablo bağlantı uçlarında ark sonucu oluşan şerarenin kablo izolelerini tutuşturması sonucu yangın başlangıcının meydana geldiği tahmin edilmektedir olarak bahsedilmekte olup, panodan yangının çıktığı ifadesi bulunmamaktadır. Bu yangın sebebi yukarda sayılan yangın sebeplerinden gevşek bağlantı veya standart dışı bağlantı uygulamalarından kaynaklanmış olabileceği, bu yangının odalardaki panolarda kullanıldığı ifade edilen davalı … rölesinden çıktığına dair kanaat oluşmamıştır. Bu nedenle …, Mimar…, Mali Müşavir … tarafından verilen kanaatle aynı görüş ve kanaate varılmıştır. Elk.Müh. … tarafından verilen görüşe katılmak mümkün olmamıştır.
25.02.2012 tarihli ikinci yangın ile ilgili ise dosya kapsamında yapılan incelemede dosyaya sunulu fotoğraflarda görülen yangının bir elektrik yangını olduğu, kum kimyevi tozla söndürüldüğü, dolap içindeki elektrik kablo yuvasının etrafının parçalanarak çıkarıldığı görülmektedir. Bu yangın olayının Davalı … tarafından satılan elektrik rölesinden kaynaklandığına, rölenin ayıplı olduğuna dair kesin bir bulgu mevcut değildir. Yukarda sayılan elektrik kaynaklı yangın sebeplerinden -Tesisatta kullanılan kablo kesitlerinin ve kablo cins ve tiplerinin uygun olmamasından, bağlantı noktalarındaki gevşek bağlantı veya standart dışı uygulamalardan, oda panolarının kablo ve montaj dizayn ve işçiliklerinin kalitesizliğinden de kaynaklanmış olabileceği görüş ve kanaatine varılmıştır” şeklinde mütalaada bulunuluğu görülmüştür.
Mahkememizin 21/02/2017 tarih, 2014/381E. 2017/103K. Sayılı kararında;
“Dava; davalıdan satın alınan elektrik tesisatı malzemelerinin ayıplı ve hatalı olması nedeniyle meydana gelen yangından kaynaklı maddi ve mavevi zararın tahsili istemine ilişkindir. Davalı yan; davanın reddini savunmuştur.
Yanlar arasında: davacı … Turizm San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti., Davalı … Kollektif şirketinden 17.02.2010, 22.03.2010 , 02.08.2010, 27.08.2010 tarihlerinde … nun bir modeli olan, … , muhtelif tip priz, veavien, ipli acil uyarı gibi elektrik malzemeleri satın alınmıştır. Bu elektrik priz, anahtar v.s. ürünlerin … Otelin elektrik tesisatında kullanıldığı hususunda taraflar arasında bir anlaşmazlık bulunmamaktadır.
Yanlar arasındaki ihtilaf; davacıya ait otelde çıkan yangınların davalıdan satın alınan malzemenin taahhüt edilen evsafda dışında 2. kalite ayıplı ve hatalı olmasından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacı yanın yangın nedeniyle oluşan maddi ve manevi zarartalebinde bulunup bulunamayacağı hususlarında toplanmaktadır.
Davacıya ait Otelin elektrik tesisat projesi ve projenin uygulaması davalı şirket tarafından üstlenilmemiştir. Davacı tarafça uygulamanın davalı tarafça üstlenildiği kanıtlanamamıştır.
Mübrez kök raporda da ifade edildiği üzere 12.09.2011 tarihinde meydana gelen yangın davalı firmadan ürünlerin alınmasından bir sene sonra meydana gelmiştir. Davacı tarafından 6. kat … numaralı odanın içinde, odada bulunan ahşap dolabın içindeki elektrik duvar ünitesinde davalı tarafından satılan … ürününden kaynaklandığı iddia edilen yangın, İtfaiye Yangın raporuna göre; binanın 6. kat koridorunda elektrik tesisatı kablo bağlantı uçlarındaki elektrik kontağından meydana gelen bir yangın olup, sadece koridorun islenmesine sebep olmuş ve kuru kimyevi tozla söndürülmüştür. Davacı tarafından meydana geldiği iddia edilen ikinci yangına ait ise hiçbir tespit ve İtfaiye raporu bulunmamaktadır. davacı tarafça zarara sebebiyet verdiği ileri sürülen yangının şüpheye yer vermeyecek ve tereddütsüz bir şekilde davalıdan satın alınan ürünlerden kaynaklandığı ve iliyet bağı bulunduğu hususlarının kanıtlanamadığı anlaşılmakla davanın reddi” yönünde karar verilmiştir.
Mahkememizin 21/02/2017 tarih, 2014/381E. 2017/103K. Sayılı kararını davacı vekili İstinaf etmiş olup, İstinaf sonrası mahkememizin 2020/636 Esas sayılı numarasını almıştır.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi’nin 16/10/2020 tarihli, 2020/47 Esas 2020/202 K. Sayılı kararında;
” Yangın olayının çıkış sebebi ve davacı tarafından davalıya satılan elektrik malzemelerinin kalitesinin, yangının meydana gelmesinde bir etkisinin olup olmadığı hususları, davanın aydınlatılmasında önem taşımaktadır. Ancak ne var ki, dosyaya rapor sunan elektrik mühendisi bilirkişi …’nın 30.09.2015 tarihli ek rapora ilave olarak yapmış olduğu değerlendirmeler, kök raporda yapmış olduğu değerlendirmelerin aksi yönünde olup birbiriyle çelişkilidir. Diğer yandan son olarak heyete dahil olan elektrik mühendisi …’ın 31.10.2016 tarihli heyet raporunda yapmış olduğu değerlendirmeler de elektrik mühendisi bilirkişi …’nın değerlendirmeleri ile çelişmektedir. Mahkemece kök rapora, yani elektrik mühendisi bilirkişi …’nın önceki görüşünü içeren kök bilirkişi raporuna atıfta bulunularak hüküm kurulmuş, ancak hangi raporun hangisine hangi nedenle üstün tutulduğu karar yerinde tartışılmamıştır.
Mahkemece, tarafların iddia ve savunmaları kapsamında, bir elektrik mühendisi, iki yangın konusunda uzman, bir inşaat mühendisi ve bir mali bilirkişiden oluşan beş kişilik bilirkişi heyetinden bilimsel ve teknik açıdan denetime elverişli rapor aldırılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği” yönünde karar verilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları üzerinde, gerektiğinde davaya konu adreste yerinde inceleme yapılmak suretiyle, İstanbul BAM 44. Hukuk Dairesinin kaldırma kararı nazara alınarak, dosya kapsamındaki önceki bilirkişi görüşleri arasındaki çelişkiyi giderir mahiyette, ayrıntılı gerekçeli, denetime ve hüküm kurmaya elverişli rapor alınmak üzere mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, yangın uzmanı …, yangın uzmanı …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 25/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Neticede, yangınların meydana gelen odalar dahilinde, yangınların başlangıç merkezi olan orijin noktasında, yangına sebebiyet verecek tek ateş kaynağının elektrik panosu ve pano içine raylara monte edilen enerji saver röle devreleri olduğu, ayrıntıları rapor içinde verildiği şekliyle panolarda iki çeşit … marka röle devresinin kullanldığı, yangınlara … tarafından fason yaptırılan ve davalı … tarafından davacı tarafa satılan ürünlerin sebebiyet verdiği, keşif sırasında yapılan tespitlerde davalıya ait ürünlerin sökülerek, başka marka ürünlerle değiştirilmiş olduğununun görüldüğü ve yangın hadisesinin tekkerrür etmediği, tüm dosya içeriği ve keşif notları birlikte değerlendirildiğinde davacı tarafın güvenilir olmadığını düşündüğü ve teknik bilirkişi heyetimiz tarafından aynı görüşe varılan fason … marka ürünlerin değiştirilmesiyle oluşan 10.050,00 TL. malzeme bedeli, ilk yangından sonra tadilat bedeli 18.878,90 TL., ikinci yangından sonra tadilat bedeli 7.296,00 TL. den davalı tarafın sorumlu olduğu kanaatlerine varıldığı, davacı tarafın dava konusu yangın ile ilgili olarak boş kalan odalar açısından talep edilebilecek zarar/gelir kaybı tutarının değerleme ve hesaplamasının yapılabilmesi için gerekli olan ve daha önceki bilirkişi raporunda incelendiği belirtilen ancak yaporumuzun tanzimi şamasmda davacının ditekçesinin ekinde bulunmayan “otel resepsiyonu tarafından tutulan günlük oda listesi, emniyete verilen polis listesi çizelgesi, polis raporu, oteldeki oda sayısını ve tipini gösteren listelerin” raporumuzun tanzim tarihine kadar Sayın Mahkemenize sunulmaması sebebi ile tarafımızca davacının bu talebi ile ilgili olarak herhangi bir değerlendirme ve hesaplama yapılamadığı, bu belgelerin sunulması halinde hesaplamanın yapılabileceği” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Taraf vekillerinin rapora itirazlarının karşılandığı, yangının fason ürünlerin değiştirilerek … marka yazılı olanın takılmasından sonra çıktığı iddiası karşısında yangının montaj/elektrik bağlantılarındaki hata yerine davalı ürünlerindeki ayıptan kaynaklanıp kaynaklanmadığının detaylı olarak incelenip diğer raporlardan farklı olan görüşlerin nedeninin gerekçeli olarak izah edildiği, yangının davalı ürünlerinden çıktığı illiyet bağının mevcut olduğunun tespit edilmesi halinde davalı ürünlerindeki ayıbın niteliği ile ayıbın niteliğine göre ne kadar sürede fark edileceği ve ayıp ihbarı ve nesafet kesintisi gerekiyor ise miktarı hususlarının uyuşmazlık dönemindeki mevzuat kapsamında değerlendirildiği, yangınların ne boyutta gerçekleştiğinin dosya kapsamındaki itfaiye raporu ve fotoğraflar incelenmek suretiyle belirlendiği, ayrıca davacı tarafça sunulan tadilata ilişkin faturalarının yangının boyutuna uygun olup olmadığı, tadilat dışında yangın izlerinin ortadan kaldırılmasının mümkün olup olmadığı, tadilat faturalarının kadri maruf olup olmadığı, tadilatın ne kadarlık bir ücretle sağlanabileceği, tadilat gerekli ise tadilatın tamamlanabileceği makul sürenin ne olduğu hakkında değerlendirmelerin yapıldığı, davacı yanın boş kalan odalara ilişkin talebinin sektörel anlamda incelerek tadilatların süreceği dönem boyunca davacıya ait otelin tam dolu olup olmadığı, tadilat yapılan odalarla aynı nitelikte başka boş odaların bulunup bulunmadığı da dikkate alınarak var ise davacı yanın kazanç kaybı zararının belirlendiği ve bilirkişi heyetince resen nazara alınarak diğer inceleme konularında ek rapor alınmak üzere mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar …, mali müşavir …, hukukçu …, turizm bilirkişi …., yangın uzmanı …, yangın uzmanı …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 19/04/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Dosyaya yeni bilirkişilerin eklenmesi nedeniyle olay mahallinde yapılan keşif ile dosyadaki belgeler üzerinde yapılan incelemeler sonucunda heyetimizce; Taşınmaz dâhilinde otelin 1207 nolu ve … nolu odaları ile koridor tavanında meydana gelen yangın olayını başlatan tek ateş kaynağı olan elektrik tesisatı olduğu ve yangının meydana geldiği orijin noktasının da pano da bulunan röle savar devrelerin olduğu, 5 ay ara ile … ve 1207 nolu odalarda vukubulan 142.yangın hasarı sonucu olarak; tadilat, tamirat toplamının 12.108,86 – TL (8.701, 26 *3.407,60 -) olduğu, davacı tarafça sunulan “… Nolu Oda Fiyatlandırması” tablosunda listelenen ve yangın sebebi ile boş kaldığı belirtilen odalara ilişkin olarak; 12.09.2011 — 15.09.2011 tarihleri arasında oluşabilecek oda geliri kaybının 3.930.-TL olabileceği, “1207 Nolu Oda Fiyatlandırması” tablosunda listelenen ve yangın sebebi ile boş kaldığı belirtilen odalara ilişkin olarak 26.02.20212 — 08.03.2012 tarihleri arasında oda gelir kaybı bulunmadığı, dava konusu otel Turizm İşletme Belgeli olduğu, yüksek doluluk oranları ile çalıştığı görülmüş olup, davacının ticari itbar kaybından doğan manevi tazminat talebinin Mahkeme’nin takdirinde olduğu, Sayın Mahkemece alıcının ihbar külfetini yerine getirdiğine yahut TBK m.225 uyarınca ihbar külfetini yerine getirmemiş olsa da davalının sorumlu olduğuna kanaat getirildiği takdirde, teknik bilirkişilerimizce yapılan tespitler uyarınca maddi ve gizli nitelikte bir ayıbın bulunduğu ve davalının ayıba karşı tekeffül sorumluluğunun – şartlarının gerçekleşeceği, bu durumda davacının TBK m.227/f.2 ve 112 uyarınca davalıdan tazminat talep edilebileceği ” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Dosyanın rapor sunan tüm bilirkişilere tevdii ile davacı vekilinin ilk takılan ve ayıplı olduğunu belirttiği ürünlerin bedeli ile tadilat sonrasında takılan ve elektriğin düzgün çalışması için yenilenen ürünlerin bedellerinin tarihleri ile birlikte teker teker belirlenmesinin ve ürünlerin değeri nedeniyle davacının oluşan toplam zararının hesaplanmasının istenilmesine, kök rapor ile ek rapor arasında tadilat nedeniyle oluşan zarar kalemlerinin hesaplanmasına ilişkin meydana gelen farklılıkların tüm heyetin katılımı ile denetime elverişli şekilde ayrıntılı olarak açıklanmasının ve taraf vekillerinin rapora itirazlarının gerekçeli olarak değerlendirilmek üzere mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler elektrik müh. …, makine mühendisi …, mimar …, mali müşavir …, hukukçu …, turizm bilirkişi …, yangın uzmanı …, yangın uzmanı …, mali müşavir … tarafından hazırlanan 08/02/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Kök raporda, “İlk Yangın Sonucu Yapılan Tadilat Bedeli 18.878,90 TL” dava dilekçesinin ekinde (Ek-3) yer alan davacı … Turizm Ltd. Şti. adına düzenlenen 6 adet toplam 18.878,90 TL.lık faturaların detay aşağıda arz edilmiştir.¸
¸¸ “İkinci Yangın Sonucu Yapılan Tadilat Bedeli 7.296,00 TL” dava dilekçesinin ekinde (Ek-4) yer alan davacı … Turizm Dış Tic. Ltd. Şti. Adına düzenlenen 5 adet toplam 7.296,02 TL.lık faturaların detay dökümü aşağıda arz edilmiştir.
Dava dilekçesinin ekinde (Ek-1) yer alan davalı … Kollektif Şti. tarafından davacı … Turizm San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. adına 17.02.2010-27.08.2010 tarih aralığındaki tanzim edilmiş 5 adet toplam 17.603,07 TL.lık faturalar içerisinde yer alan davanın konusu ile ilgili davalıdan satın alınan 10.050,00TL. tutarındaki ürünlerin detay dökümü aşağıdaki tabloda arz edilmiştir.
¸değerlendirmelerine yer verilmiş idi. Mahkemenizin ara kararında istenen hususların kök raporda yer aldığı, buna göre fason … marka ürünlerin değiştirilmesiyle oluşan 10.050,00 TL. malzeme bedeli, ilk yangından sonra tadilat bedeli 18.878,90 TL., ikinci yangından sonra tadilat bedeli 7.296,00 TL. olmak üzere toplam zararın 36.224,90TL olduğu hesap edildiği, yerinde yapılan 2.ek inceleme ile hazırlanan 19.04.2022 tarihli ek raporda ise 5 ay ara ile … ve 1207 nolu odalarda vukubulan 1+2.yangın hasarı sonucu olarak; tadilat, tamirat toplamının 12.108,86 – TL (8.701, 26 *3.407,60 £) olduğunun hesap edildiği, meydana gelen farkın elektrik işlerinin ek raporda ilave edilmemesinden kaynaklandığı fason … marka ürünlerin değiştirilmesiyle oluşan 10.050,00 TL. malzeme bedeli dahil edilmesi ile davacının toplam zararının 12.108,86TL + 10.050TL =22.158,86TL. olarak hesap ve takdir edilmiştir.” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizde görülmekte olan dava; davalıdan satın alınan elektrik tesisatı malzemelerinin ayıplı ve hatalı olması nedeniyle meydana gelen yangından kaynaklı maddi ve manevi zararın tahsili istemine ilişkindir.
Davaya konu somut olay ve davanın safhaları incelendiğinde; davacı, işletmecisi olduğu … Otelin elektrik sistemi için davalıdan otel odalarında elektrik kullanımını aktif hale getiren kart girişi ile akımı sağlayan ve … markalı olması gereken enerji saver rölelerinin satın alındığını, malzemelerin … marka olması gerekirken fason ürünler kullanıldığını, bunun sonucunda sorunlar ortaya çıktığını ve ürünlerin kalitesiz olduğunun anlaşıldığını, davalı tarafça ayıplı fason ürünlerin değiştirildiğini ancak değişimden sonra ürünlerden kaynaklanan 12.09.2011 tarihinde ilk yangının çıktığını, ancak sorunun giderilemediğini ve 25.02.2012 tarihinde ikinci yangının çıktığını, yangınların ayıplı ve hatalı … markalı olmayan fason ürünlerden kaynaklandığının anlaşıldığını, ürünlerin davalı tarafça değiştirildiğini ancak sorunların yaşanmaya devam ettiğini, her iki yangın sebebiyle maddi ve manevi zarara uğradığını beyan ederek ve bu zararların tahsilini talep etmiştir. Davalı ise ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını, ilk yangından müvekkilinin hiç bir şekilde haberdar edilmediğini, ikinci yangının kusurunun ise davacıya ait olduğunu, yapılan incelemede yangın sebebinin röle ünitesinden değil duvar ünitesinden kaynaklandığını, otelin teknik servisinin …’nun uyarılarına ve tavsiyelerini dikkate almadan yük bölümünü 3 fazlı sisteme göre yeniden tasarlama gereği duyduklarını, 16’lık röle ünitesinin yerine 3 fazlı 40 A’lık kontaktörleri tercih ettiklerini, çıkan yangınların teknik sebeplerinin araştırılmadığını iddia etmiştir. Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda 21/02/2017 tarih, 2014/381E. 2017/103K. Sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir. Akabinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi’nin 16/10/2020 tarihli, 2020/47 Esas 2020/202 K. Sayılı kararı ile yapılan istinaf incelemesinde dosya kapsamında alınan raporların hangisinin üstün tutulduğu tartışılmadığı belirtilerek, mahkemece beş kişilik heyetten yeni bir rapor alınmak suretiyle hüküm kurulması yoluna gidilmesi gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılmıştır. Mahkememizce bozma sonrası yerinde inceleme yapılarak hazırlanan 25/06/2021 tarihli kök raporda yangının kaynağının elektrik panosu ve pano içlerine monte edilen enerji sever röle devreleri olduğu tespit edilmiştir. Devamında hasar bedelleri ve boş kalan odalardan meydana gelen zararların tespiti için heyete alanında uzman hukukçu, mimar ve turizm bilirkişileri eklenmek suretiyle yerinde inceleme sonrası 19/04/2022 tarihli ek rapor tanzim ettirilmiştir. Yine bedellerin belirlenmesine ilişkin 08/02/2023 tarihli bilirkişi ek raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda dosya kapsamı değerlendirildiğinde; Taraflar arasında bahsi geçen malların satın alındığı noktasında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacı yanın davalı yandan aldığı enerji saver rölelerinin ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise tekeffül şartlarının oluşup oluşmadığı, satın alınan malzemelerin yangına sebebiyet verip vermediği, sebebiyet vermiş ise meydana gelen hasar ile zarar bedellerinin uyumlu olup olmadığı ve davacının manevi zararı olup olmadığı hususlarında toplanmaktadır. Kaldırma ilamında belirtildiği üzere uyuşmazlığın aydınlatılması amacıyla öncelikle yangınların çıkış nedeninin tespiti maksadıyla alanında uzman teknik heyetin incelemesi sonucu alınan raporda “yangının çıktığı yerde yangına sebebiyet verecek tek unsurun elektriksel ısı olduğu, dava konusu ürünler başka bir marka ile değiştirildikten sonra otelde yangın çıkmadığı, ürünlerin kullanımından önce ayıplı olduğunun anlaşılmasının mümkün olmadığı” tespitleri yapılmıştır. Dolayısıyla yangının davalıdan satın alınan ürünlerden kaynaklandığı, ürünlerin ayıplı olduğu, ayıbın ise ancak kullanımla ortaya çıkan gizli ayıplardan olduğu hususunun kabulü gerekmiştir. O halde davalının ayıba karşı tekeffül sorumluluğunun oluşup oluşmadığının tespiti için davacının ihbar bildirimini yapıp yapmadığı irdelenmelidir. Davalı her ne kadar ilk yangın sonrası kendilerine bir bildirimin yapılmadığını beyan etmiş olsa da davacı tarafından gönderilen ihtarnamede yangınlar sonrası davalı şirket yetkililerine şikayette bulunulduğu belirtilmiş ve dinlenen davalı tanıkları … ve … beyanlarında şirkete yangınlarla ilgili bildirimde bulunulduğunu beyan etmişlerdir. Ayıp bildirimi de bir şekil şartına bağlı değildir. Bu nedenle mahkememizce TTK 25, TBK 223/f-2 ve TBK 225 maddeleri gereği davacının ayıbı bildirim yükümlülüğünü yerine getirdiği kanaatine varılmıştır. Kusur, illiyet bağı ve ihbar yükümlülüğünün irdelenmesinin ardından oluşan zararın incelenmesi gerekmektedir. Davacı somut olayda TBK 227 gereği tazminat talep etmektedir. Talep ettiği maddi tazminat kalemleri ise yangının meydana geldiği … ve 1207 numaralı odalardaki tadilat – tamirat bedelleri, odaların boş kalması nedeniyle oluşan gelir kaybı ve ihtarname bedelinden oluşmaktadır. Mahkememizce … ve 1207 numaralı odalardaki tadilat – tamirat bedelleri için bozma sonrası alınan bilirkişi raporları doğrultusunda hasar ile uyumlu, piyasa rayiçlerine göre belirlenen kadri maruf bedeller üzerinden aşağıdaki gibi davanın kabulüne karar verilmiştir. Odaların boş kalması nedeniyle talep edilen tazminat bedeli değerlendirildiğinde ise raporda otelin doluluk oranına ilişkin polis kayıtları ve diğer kayıtlar incelenmiş, her bir oda için ayrı değerlendirme yapılmış, … nolu oda yönünden bu tipte sadece 2 oda olduğu, bir odanın yangın tarihlerinde dolu olduğu diğerinin ise yanan oda olduğu gerekçesiyle bu oda için 3930 TL gelir kaybı tespit edilmiştir. Standart oda tipindeki 1207 nolu oda için ise aynı tarihlerde aynı oda tipi için otelde başkaca boşlukların olduğu bu nedenle yangından kaynaklanan bir nedenle odanın boş kaldığı ve gelir kaybının yaşandığının iddia edilemeyeceği bunun kabulünün mümkün olmadığı tespit edilmiştir. Alınan raporda belirlenen hususların denetime açık, ayrıntılı ve gerekçeli olduğu anlaşılmakla mahkememizce de anılan tespit doğrultusunda 1207 nolu oda yönünden gelir kaybına hükmedilmemiştir. Davacı yan maddi tazminat dışında manevi tazminat da talep etmiş olmakla manevi tazminata uğradığına ilişkin somut bir delil sunmamış ve manevi zarara uğradığını ispat edememiştir. Bu nedenle yasal koşulları oluşmayan manevi tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davacı tarafından açılan maddi tazminata ilişkin davanın KISMEN KABULÜ ile;
A)10.050 TL ürün bedelinin dava tarihi olan 10/05/2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B)8.701,00 TL (… No’lu oda için tadilat bedeli) ve 3.930 TL (… No’lu oda için gelir kaybı) olmak üzere toplam 12.631,00 TL ‘nin ilk yangının meydana geldiği 12/09/2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
C)3.407,86 TL’nin (1207 no’lu oda için tadilat bedeli) ikinci yangının meydana geldiği 25/02/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
D)Talep edilen 173,70 Tl ihtarname bedelinin gerekçeli kararda yargılama gideri olarak değerlendirileceğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
E)Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacı tarafından açılan manevi tazminata ilişkin davanın koşulları oluşmadığından REDDİNE,
3-Alınması gerekli 1.782,13TL harçtan, davacı tarafça yatırılan 1.701,70TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 80,43TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 1.701,70 TL peşin harç ve 24,30 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 1.726 TL’nin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
5-Maddi tazminat yönünden-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9.200 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Maddi tazminat yönünden Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9200 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Manevi tazminat yönünden Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9200 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8- Davacı tarafından bozma öncesi ve bozma sonrası yapılan 14.045,95 TL ve yargılama giderinin ret ve kabul oranına göre hesap edilen 3.792,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı tarafından yapılan 50 TL ve yargılama giderinin ret ve kabul oranına göre hesap edilen 36,50 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
10-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine.
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize verilecek ya da gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/07/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır