Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/509 E. 2023/358 K. 04.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/509 Esas
KARAR NO : 2023/358

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2020
KARAR TARİHİ : 04/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin 19-21 Mart 2020 tarihlerinde … Fuarına katılmak istemesi üzerine davalı şirket ile fuar katılım sözleşmesi yapıldığını, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin toplam bedelinin 8.400,00 Euro olduğunu, sözleşme kapsamında davacı şirket tarafından 2.100’er Euro olmak üzere üç taksit halinde toplam 6.300 Euro’nun davalı şirkete ödendiğini, ancak fuar tarihleri öncesinde Covid-19 salgını çıktığı, bu kapsamda ülkeler arası uçuş yasakları getirildiğini, bu tedbirler nedeniyle 19-21 Mart 2020 tarihlerinde … yapılamadığını, müvekkilinin fuara gidemediğini, bu nedenle kalan son taksit bedeli olan 2.100 Euro ‘nun muhataba ödenmediğini, Sözleşmenin 3. Maddesinde “… söz konusu fuar katılımından sorumlu olduğu, ancak doğal afetler, ekonomik krizler vb. mücbir sebepler ile …’nun iradesi dışında meydana gelebilecek gelişmeler sonucu fuarın tarihi ve yerinin değişebileceği, sözleşmenin geçerliliğini koruyacağı, katılımcı fuara katılmaktan vazgeçerse … ‘nun o ana kadar olan maliyetleri dışındaki tutarı katılımcıya iade edeceği ” hükmü yer aldığını, davalı şirketin söz konusu fuarın sözleşmelerde bildirildiği tarihte yapılmayacağını, 4-5 Eylül 2020 tarihinde yeni bir fuar yapılacağını yazılı olarak davacı şirkete bildirildiğini, ancak aynı tarihte pandemi durumunun belirsizliği sebebiyle davacı tarafça 4-5 Eylül tarihli fuara katılım sağlanamayacağının muhatap şirkete bildirildiğini, yapılan ödemelerin iadesinin yazılı olarak talep edildiğini, bu talep sonrası muhatap şirketten geri dönüş yapılmadığını ve iade işleminin gerçekleşmediğini, davalı şirketten cevap alınamaması üzerine, davacı şirket tarafından 07.07.2020 tarihli noter ihtarnamesi ile yapılan toplam ödemenin 3 iş günü içerisinde iadesinin, talep edildiğini, davalı şirketçe 17.07.2020 tarihinde mail yolu ile dönüş yapılarak “Katılımcı bu durumda fuara katılmaktan vazgeçer ise, … o ana kadar olan maliyetleri dışındaki tutarı katılımcıya iade eder. ” Hükmü gerekçe gösterilerek sözleşme bedelinin % 40 oranında kesinti yapılacağını kalan tutarın iade edileceğinin bildirildiğini, müvekkili şirketçe kesintinin kabul edilmediğinin yazılı bir şekilde bildirildiğini, davalı şirket tarafından bildirilen % 40 maliyet oranının çok yüksek olduğunu, hesaplama ilkelerinden uzak olup haksız menfaat sağlamaya yönelik olduğunu, davalı tarafından gerçekten bu maliyetin yapılıp yapılmadığının açık ve kesin olmadığını, bu kapsamda davalının ticari defterlerinin incelenerek söz konusu … Fuarı için yapmış olduğu harcamaların olup olmadığıını var ise nerelere harcama yapıldığını ve toplam ne kadar harcamanın olduğunun ve müvekkili firmaya ne kadar isabet ettiğinin tespit edilmesini talep ettiklerini, davacı tarafça davalı şirkete ödenen sözleşme bedelinin sözleşmedeki fuar hizmetlerinin yerine getirilmemesi sebebiyle 18.07,2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte iadesine, tarafların ticari defterleri incelendiğinde, Davalı tarafından iptal edilen fuar kapsamında yapılmış olan masrafların tespit edilmesi halinde, her iki tarafın da sorumlu olduğu maliyetin hesaplanarak davacının sorumlu olacağı maliyet, ödemiş olduğu sözleşme bedelinden düşüldükten sonra kalan tutarın davacıya 18.07.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirket üzerine bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmişlerdir.
Davalı Vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili …Şti. ile Davacı … Ltd. Şti. arasında 19-21 Mart tarihleri arasında … ‘na katılım konulu, 05.12.2019 tarihli 8.400 Euro bedelli bir fuar katılım sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin işbu sözleşme ile Davacı şirkete … alanında, 2 masa, 8 sandalye ve 27 raf içerecek şekilde 24 m2 alan sağlama borcunu üstlenmiş olup, karşılığında ise Davacı şirket 8.400 Euro bedel ödeme borcu altına girdiğini, iş bu bedelin 10.12.2019 tarihinde 2.100 Euro 10.01.2020 tarihinde 2.100 Euro tarihinde 2.100 lira ve 10.03.2020 tarihinde 2.100 lira olmak üzere 4 taksit halinde ödeneceğinin kararlaştırıldığını, müvekkili şirket tarafından Polonya’daki Fuar alanında görevlendirilen ekip tarafından fuara ilişkin yer ayarlamaları ile fuarda yapılacak reklam tanıtım işlemleri, stant hazırlıkları yapıldığı ve taraflar arasındaki sözleşmede belirtildiği şekilde, 2 masa, 8 sandalye ile 21 raf içerecek şekilde 24 m2 alan 19- 21 tarihlerinde davacı tarafça kullanılmak üzere tahsis edildiğini, Şirket tarafından 05.12.2019 tarihli sözleşmeden doğan borçların süresi içerisine tam ve eksiksiz yerine getirildiğini, Davacı şirket tarafından da açıkça belirtildiği üzere son taksit bedeli olan 2.100 Euro bedelin hali hazırda müvekkili şirkete ödenmediği ve sözleşmeden doğan borç gereği yerine getirilmediğini, Dünya Sağlık örgütünün 9 Mart 2020 tarihli raporuna göre koronavirüsün 100’den fazla ülkede 3 milyonu aşan küresel vaka ile kayıtlara geçmiş olup 11 Mart 2020 tarihinde salgın hastalık olarak kabul edildiğini ve pandemi olarak ilan edildiği, fuara ev sahipliği yapan Polonya ‘da resmi olarak ilk kez 10 Mart 2020 tarihinde, ülkemizde ise 11 Mart 2020 tarihinde tespit edildiği, anılan tarihlerden sonra hem Polonya hükümeti, hem de Türkiye hükümeti tarafından yurtdışı giriş çıkış yasakları, seyahat yasakları, sokağa çıkma yasaklan ve benzeri kısıtlamalar uygulanmaya başlandığını, Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 3. Maddesi; Doğal afetler, ekonomik krizler, güvenlik tehlikesi, iç karışıklıklar, iki ülke hükümetleri arasında alınacak kararlar ve benzeri mecburi sebepleri ile … iradesi dışında meydana gelebilecek gelişmeler sonucu fuar tarihi ve yerinin değişebileceğini, bu durumda sözleşmenin geçerliliğini koruyacağını, katılımcının bu durumda fuara katılmaktan vazgeçer ise …’nun o ana kadarki maliyetleri dışındaki tutarı katılımcıya iade edeceğini, Davaya konu somut olayda sözleşmeye konu …, tüm dünya ülkeleri tarafından koronavirüs pandemisi kapsamında alınan tedbirler ve uygulanan kısıtlamalar sebebiyle sözleşmede kararlaştırılan tarihlerde gerçekleşmemiş olduğundan, müvekkili şirket tarafından sözleşmenin 3. maddesi uyarınca fuar tarihleri 24 Eylül olarak değiştirildiğini ve bu hususun davacıya 11 Mart 2020 tarihinde gönderilen mail ile yazılı şekilde bildirildiğini, Davacı şirket tarafından 08.06.2020 tarihinde müvekkil şirkette gönderilen cevabı mailde 2-4 Eylül 2020 tarihine ertelenen…’da gerçekleşecek olan fuara ilişkin hakların bir sonraki fuar için saklı tutulması talep edilmiş ve bir sonraki fuar için katılım gerçekleştirmek istenildiği hususları açıkça belirtildiğini, müvekkili şirket tarafından müşteri memnuniyeti Ön planda tutularak söz konusu taleplerin kabul edildiğini ve davacının taraflar arasındaki sözleşmeden doğan fuar katılım hakkının bir sonraki fuar Mart 2021 saklı tutulduğunu, Müvekkili şirket tarafından yapılan fuar hazırlık işlemleri sırasında fuara ev sahipliği yapan firmalar tarafından stant alanı, stant hazırlıkları, reklam ve tanıtım hizmetlerinden doğan masraflara ilişkin olarak 03.10.2019- 04.03.2020 tarihleri arasında birden fazla fatura kesildiğini, müvekkili şirket tarafından iş bu faturalara ilişkin ödemeler yapıldığını, söz konusu fatura ve ödemelere ilişkin dekontların dilekçe ekinde sunulduğunu, müvekkili şirket tarafından fuar hazırlık işlemleri sırasında yapılan masrafların yalnızca faturalandırılabilen kısımların taraflar arasındaki sözleşme bedelinin %40 ‘ına tekabül etmekte olup normalde yapılan masraf miktarının bu oranın çok daha üzerinde olduğunu, bu hususun bilirkişi tarafından müvekkil şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılacak inceleme ile ispatlanacağını, Fuar hazırlıkları sırasında yapılan masraf ve maliyetlere Davacı taraftan ve Fuara diğer katılımcı şirketlerden daha çok müvekkil şirketin katlandığı ve mağdur olduğunu, Huzurdaki haksız ve kötü niyetli davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise huzurdaki davaya ilişkin iddia ve talepler hukuki dayanaktan yoksun yersiz ve mesnetsiz olduğundan haksız ve kötü niyetli olarak açılan davalarda davanın esastan reddine, yargılama masrafları ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER , TAHKİKAT VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen fuar katılım sözleşmesinin pandemi nedeniyle gerçekleşmemesi sonucu davacı tarafça ödendiği belirtilen sözleşme bedelinin faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilmesi istemine ilişkindir.
Mahkememizce tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişilerden raporlar aldırılmıştır.
Dosya kapsamına alınan Bilirkişi … tarafından hazırlanan 10/02/2022 tarihli raporda özetle;
“Sözleşme Uyarınca Sözleşme Bedeli ve Ödeme Sekli: Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin sol alt kısmında;
10.12.2019 tarihinde 2.100 EUR
10.01.2020 tarihinde 2.100 EUR
10.02.2020 tarihinde 2.100 EUR
10.03.2020 tarihinde 2.100 EUR
Toplam: 8.400 EUR şeklinde belirlendiği,
Davacı yanın yevmiye defteri 31.12.2020 yılsonu kapanış fişinde, 3280 yevmiye madde, 671 no.lu sayfada 41.139.00 TL bakiye davalı yandan alacak kayıtlı olduğu,
Davalı yanın 2021 yılı yevmiye defteri 01.01.2021 tarihli açılış fişi, yevmiye madde, 1 no.lu sayfada 41.422.08 TL bakiye davacı yana borçlu olarak kayıtlı olduğu,
Davalı yan tarafından dava konusu fuara ait tüm katılımcılar için toplu ödeme yapılan faturalar tarafımıza sunulmuş olup, aralarından davalı yan tarafından dava dilekçesinde belirtilen masraf tarihi 03.10.2019-04.03.2020 seçilerek; toplam 172.791 EUR masraf fatura bedeli bulunduğu, ancak aralarından hangilerinin dava konusu 19-21 Mart 2020 tarihli … Katılım Sözleşmesine ait olduğunun tespiti yapılamadığı,
Yavalı yan tarafından 2020 Eylül ayı düzenlenen fuara 86 katılımcı 5 katılmayan şirket belirtildiği, katılım sağlamayanlar içerisinde davacı şirketin bulunmadığı ve iptal olan fuarın 2020 Mart olması nedeniyle hesaplamalar için 2020 Mart katılımcı listesine ihtiyaç olduğu,
Davalı şirketin fuar katılım listesinin dava dışı şirket “….ŞTI.’ye bildirildiği, davalı şirket tarafından bildirilen fuar katılım listesinin … Vergi Dairesi, … Vergi no.lu, … adres, ….ŞTİ.’den talep edilebileceği,
Katılımcı listesinde yer alan her bir şirket için fuarda ayrılan m2 hesabı oranında gider dağıtımı yapılarak masraf gider maliyet hesabının tespit edilebileceği ” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Bilirkişiler …ve … tarafından hazırlanan 04/10/2022 tarihli raporda özetle;”1. Taraflar arasında 19-21 Mart 2020 tarihlerinde gerçekleşecek … Fuarı Katılım Sözleşmesi imzalandığını,
2. Covid-19 salgını çıkmasından dolayı ülkeler arasında uçuş yasağı getirildiğini, bu tedbirler nedeniyle fuarın ertelendiğini, Davacı Şirket tarafından ertelenen tarihte fuara katılımın gerçekleşmeyeceğini,
3. Davacı tarafından Davalı yan hesabına 6.300,00 EURO ödeme yapıldığı
4. Davalı Şirketin fuar katılım bedeli olarak toplam 477.933,00 Euro toplandığı beyan ettiği, Davalı Şirketin 191.773,00 Euro fuar masrafı yaptığını, Buna göre, yapılan masrafların toplanan paraya oranının (191.773,00 Euro/477.933,00 Euro X 100 ) 40,12 olduğu,
5. Davalı tarafından sunulan fuar katılımcı listesine göre katılan firma sayısının 86 katılmayan firma sayısının 5 olduğunu, Davacı şirketin 03.10.2019-04.03.2020 tarihleri arasında katılımcılardan tahsil etmiş olduğu bedellerin toplamının 477.933,00 Euro olduğunu beyan etmiş olduğu,
6. Yapılan hesaplamalara göre Davacı yanın Davalı Şirketten Dava tarihi olan 15.09.2020 itibariyle 3.780,00 Euro talep edebileceği ” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Bilirkişiler …ve … tarafından hazırlanan 01/03/2023 tarihli EK raporda özetle;”
Taraflar arasında 19-21 Mart 2020 tarihlerinde gerçekleşecek … Sözleşmesi imzalandığını,
Covid-19 salgını çıkmasından dolayı ülkeler arasında uçuş yasağı getirildiğini, bu tedbirler nedeniyle fuarın ertelendiğini, Davacı Şirket tarafından ertelenen tarihte fuara katılımın gerçekleşmeyeceğini,
Davacı tarafından Davalı yan hesabına 6.300,00 EURO ödeme yapıldığı
Dava konusu fuar için, Davalı Şirketin 103.954,17 Euro masraf yaptığının hesaplandığı, Buna göre, yapılan masrafların toplanan paraya oranının (103.954,17 Euro/477.933,00 Euro X 100 ) % 21,75 olduğu,
Davalı tarafından sunulan fuar katılımcı listesine göre katılan firma sayısının 86 katılmayan firma sayısının 5 olduğunu, Davacı şirketin 03.10.2019-04.03.2020 tarihleri arasında katılımcılardan tahsil etmiş olduğu toplam bedelin 477.933,00 Euro olduğunu beyan etmiş olduğu,
Yapılan hesaplamalara göre; Davacı yanın Davalı Şirketten Dava tarihi olan 15.09.2020 itibariyle 4.929,75 Euro talep edebileceği ” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda;
Taraflar arasında Fuar katılım sözleşmesi bulunduğu hususunun tarafların da kabulünde olduğu, 19-21 Mart 2020 tarihlerinde gerçekleşecek … pandemi nedeniyle ertelendiği, davacı tarafın ertelenen tarihte fuara katılım sağlanmayacağından bahisle sözleşmenin 3. Maddesine dayanarak davalı tarafa ödenen 6.300 EURO’nun davalı masrafları düşüldükten sonra tahsili istemiyle eldeki davayı ikame ettiği, taraflar arasındaki sözleşmenin 3. Maddesinin “Doğal afetler, ekonomik krizler, güvenlik tehlikesi, iç karışıklıklar, iki ülke hükümetleri arasında alınacak kararlar ve benzeri mücbir sebepler ile …’nun iradesi dışında meydana gelebilecek gelişmeler sonucu fuar tarihi ve yeri değişebilir, bu durumda sözleşme geçerliliğini koruyacaktır, katılımcı bu durumda fuara katılmaktan vazgeçer ise … o ana kadarki maliyetleri dışındaki tutarı katılımcıya iade eder, mücbir sebep dışında bir nedenle fuarın iptal edilmesi veya sözleşmede belirtilen tarihte gerçekleştirilememesi ve katılımcının da değişen tarihte fuara katılmayı tercih etmemesi durumunda, katılımcının fuar katılımından vazgeçme talebini yazılı olarak 15 gün içinde …’ya bildirmesi durumunda, katılımcıdan alınan ödeme iade edilecektir, …’nun sorumluluğu katılımcının … ‘ya yapmış olduğu ödeme miktarı ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlendiği, taraflar arasındaki mail kayıtlarının incelenmesinde davacının önce ertelemeyi kabul ederek sonraki bir tarihte fuara katılmayı kabul ettiği ancak sonrasında pandeminin devam etmesi nedeniyle katılım sağlamayacaklarını beyan ettiği, davalı tarafa gönderilen 7095 sayılı ihtarname ile de ödenen bedelin 1.355 Euro’sunun iadesinin talep edildiği, bu durumda davalının salgın hastalık nedeniyle tarihi değişen ve davacının katılmaktan vazgeçtiği fuar için masrafları düşerek davacıdan aldığı bedeli iade etmesi gerektiği, taraflar arasındaki asıl ihtilafın masrafların miktarı hususunda olduğu, zira mail kayıtlarında davalı tarafın %40 oranında masraf keserek iadeyi kabul ettiği ancak davacının kesinti oranını yüksek bulduğu, mahkememizce alınan son bilirkişi raporunda sadece davacı için işbu davaya konu fuar kapsamında yapılan masraflar ile genel olarak tüm katılımcılara yapılan masraflardan davacı payına düşen kısmın toplanması suretiyle bir hesaplama yapıldığı, her ne kadar davalı vekilince 04/10/2022 tarihli rapor ile son alınan 01/03/2023 tarihli raporun çeliştiği beyan edilmiş ise de önceki raporda davacı için yapılmayan masrafların da hesaplamaya dahil edilmiş olduğu, bu nedenle son raporun hükme esas alınması gerektiği, buna göre davalının katılımcılardan topladığı ücretin %21,75 ini masraflara harcadığı , davacının yatırdığı taraflarca da kabul edilen 6.300 Euro’dan %21,75 oranında masrafların düşümü sonrası davalıdan 4.929,75 Euro iade talep edebileceği, davanın 2.940-Euro üzerinden ikame edildiği anlaşılmakla taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, 2.940-Euro’nun 1.355-EURO miktarına ihtarname ile verilen süre sonu olan 18.07.2020 tarihinden kalan 1.585-EURO miktarına dava tarihi olan 15.09.2020 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4-a maddesi gereğince işleyecek faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 1.788,44 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 446,35 TL harcın mahsubu ile bakiye 1342,09 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan 1.718 TL yargılama giderinin, davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine
4- Davanın tam kabul ile sonuçlanması nedeni ile davalı tarafından yapılan 1.400 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
6- Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine YEROLMADIĞINA,
7- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
8- Davacı tarafça yatırılan 446,35 TL peşin harç ile 54,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 500,75 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
9-Devletçe karşılanan 1.320 TL arabuluculuk ücretinin, davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, tarafların yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/07/2023

Katip …
eE-imzalıdır

Hakim …
eE-imzalıdır