Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/465 Esas
KARAR NO : 2022/337
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/08/2020
KARAR TARİHİ : 11/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasındaki ticari ilişki kapsamında; müvekkili şirket tarafından borçlu firmaya (30 x 75 1.Kalite Seramik) ürünleri siparişinin verildiğini, işbu ürünlerin siparişine istinaden müvekkili tarafından davalı şirkete; 02.09.2019 tarihinde 100.000,00 TL , 30.09.2019 tarihinde 125.000,00 TL olmak üzere toplamda 225.000,00 TL ön ödemenin banka kanalıyla yapıldığını, kalan tutarın ise teslimat esnasında ödeneceği hususunda taraflar arasında anlaşmaya varıldığını, ancak gelinen aşamada, siparişi verilmiş ve ön ödemesi yapılmış olan ürünlerin davalı tarafından eksik teslim edildiği gibi davalı borçluya ödenen ön ödeme bedelinin de müvekkili şirkete iade edilmediğini, davalıya yapılan ödemelere ait banka dekontları incelendiğinde siparişin ön ödemesi olduğunun açıkça yazılı olduğunu, davalı firmanın inşaat malzemesi satan firmalardan ön ödemeleri topladığını ve ödemelerini aldığı malları vermediği gibi almış olduğu ödemeleri de iade etmediğini, bu şekilde İstanbul’da birçok şirketin davalı tarafından mağdur edildiğini, arabuluculuk görüşmeleri neticesinde davalı tarafın arabulucuya gelmediğini ve davalı ile anlaşmanın sağlanamadığını iddia ederek; fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, 100.000,00 TL alacağın ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya usulüne uygun tebligat yapıldığı, ancak davaya karşı cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; davacı tarafından davalıya avans olarak yapılan ödeme karşılığı malın teslim edilmemesi iddiasına dayalı olarak ödemenin tahsili istemli alacak davasıdır.
…, , … Bankasına yazı yazılarak 100.000 ve 125.000TL bedelli ödemelere ilişkin ödeme/dekont belgeleri celp ve tetkik edilmiştir.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan bilirkişi raporunda özetle; “… İnceleme ve değerlendirme : 1. İncelenen Ticari Defter Kayıt ve Belgeler: Davacı vekilince verilen 16.07.2021 tarihli dilekçede; müvekkilinin e-defter tuttuğu belirtilerek, gerekli olan ticari defter kayıtlarının yer aldığı ifade edilen CD Sayın Mahkeme’ye sunulmuştur.
CD içeriğinde; 2020 yılının Eylül dönemine ait yevmiye, kebir defter beratları ile aynı döneme ait yevmiye, kebir defter kayıtları bulunmaktadır.
Ancak, işbu davaya konu davacı ödemeleri 2019 yılına ait olduğundan, CD içeriğindeki ticari defter kayıtlarından ödemelere yönelik herhangi bir tespitin yapılması mümkün değildir.
Bu nedenle, dosya içeriği belgeler incelenmiştir.
2. Davacı Şirket Ödemeleri ve Davalı Şirket Banka Kayıtları İle İlgili Tespitler: Davacı şirketin … nezdindeki hesaptan davalı şirketin 2 ayrı banka hesabına gönderilen ödemelerin toplam tutarı 225.000,- TL olup, ayrıntısı aşağıdaki tabloda gösterildiği şekildedir.
¸
… Bankası tarafından Sayın Mahkeme’ye gönderilen 09.02.2021 tarihli yazı ekindeki hesap hareketlerine göre; davalı şirketin banka nezdindeki TR … Iban no.lu hesabına 02.09.2019 tarihinde “… İnşaat 30*75 1.Kalite Seramik, m²/16 TL Sipariş Ön Ödeme” açıklaması ile 100.000,- TL,
… Bankası tarafından Sayın Mahkeme’ye gönderilen 09.02.2021 tarihli yazı ekindeki hesap hareketlerine göre; davalı şirketin banka nezdindeki … Iban no.lu hesabına 30.09.2019 tarihinde “Gelen EFT-… Siparişimizin Ön Ödemesi” açıklaması ile 125.000,- TL yatırılmış olup, yatırılan tutarlar aynı gün davalı şirketçe çekilmiştir.
3. Sipariş Teslimatı İle İlgili Tespitler: 17.02.2021 Tarihli Ön İnceleme Duruşması Tutanağı’nın 5 no.lu ara kararı uyarınca davacı vekilince verilen 03.03.2021 tarihli dilekçede; “Dava dilekçesinde tarafımızca sehven “eksik teslim edilmiştir.” yazılmıştır. Oysaki davalı şirket siparişi verilen 30 x 75 1. Kalite Seramik ürünlerden hiçbirini teslim etmemiştir.
Davamızın konusu taraflar arasındaki anlaşmaya istinaden siparişlerin ön ödemesinin müvekkil şirket tarafından gerçekleştirilmesine rağmen davalı/borçlu şirketçe siparişi verilmiş ve ön ödemesi yapılmış olan ürünlerin müvekkile hiçbir suretle teslim edilmemesi nedeniyle davalı/borçludan ödenen bedellerin geri iadesidir.” Şeklinde beyan yer almaktadır.
IV. Sonuç :
Bilirkişi görev tanımı, uzmanlık alanı ile sınırlı olarak yapılan inceleme ve değerlendirmeler ışığında;
Davacı şirketçe Sayın Mahkeme’ye sunulan CD içeriğinde; davacı şirketin 2020 yılının Eylül dönemine ait yevmiye, kebir defter beratları ile aynı döneme ait yevmiye, kebir defter kayıtlarının bulunduğu,
Ancak, işbu davaya konu davacı ödemelerinin 2019 yılına ait olduğu, dolayısıyla CD içeriğindeki ticari defter kayıtlarından ödemelere yönelik herhangi bir tespit yapılmasının mümkün olmadığı, bu nedenle, dosya içeriği belgelerin incelendiği,
Davacı şirketçe sunulan ödeme dekontlarındaki tutarların davalı şirket banka hesaplarına geçtiği, anılan tutarların aynı gün davalı şirketçe çekildiği, “Sipariş Ön Ödemesi” olarak gönderilen tutarların toplam 225.000- TL olduğu, açılan davada ise, dava değerinin 100.000,- TL olarak gösterildiği ve 100.000,- TL alacağın faizi ile birlikte tahsilinin talep edildiği… ” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan bilirkişi ek raporunda özetle;”… İncelenen Ticari Defter Kayıt ve Belgeler: Kök rapordan sonra sunulan CD içeriğinde; 2019 yılının Eylül dönemine ait yevmiye, kebir defter beratları ile aynı döneme ait yevmiye, kebir defter kayıtları bulunmaktadır. Aynı yıla ait envanter defterinin noter onay sureti sunulmamış olup, takdiri Sayın Mahkeme’ye aittir.
3. Davacı Şirket Ticari Defter Kayıtlarında Tespitler: CD içeriğinde yer alan ticari defter kayıtlarına göre; davalı şirketle olan ticari ilişki … hesabı altında 320.15.10.0412 kodlu yardımcı hesapta izlenmekte olup, dava konusu ödemeler nedeniyle davalı şirket cari hesabına;
02.09.2019 tarih, … sayılı yevmiye maddesinde 100.000,-TL,
30.09.2019 tarih, … sayılı yevmiye maddesinde 150.000,- TL borç kaydedilmiştir.
4. Davacı Ödemeleri ve Davalı Şirket Banka Kayıtları İle İlgili Tespitler: Kök raporda da yer aldığı üzere; davacı şirketin … nezdindeki hesaptan davalı şirketin 2 ayrı banka hesabına gönderilen ödemelerin toplam tutarı 225.000,- TL olup, ayrıntısı aşağıdaki tabloda gösterildiği şekildedir.
… Bankası tarafından Sayın Mahkeme’ye gönderilen 09.02.2021 tarihli yazı ekindeki hesap hareketlerine göre; davalı şirketin banka nezdindeki … Iban no.lu hesabına 02.09.2019 tarihinde “… İnşaat 30*75 1.Kalite Seramik, m²/16 TL Sipariş Ön Ödeme” açıklaması ile 100.000,- TL,
… Bankası tarafından Sayın Mahkeme’ye gönderilen 09.02.2021 tarihli yazı ekindeki hesap hareketlerine göre; davalı şirketin banka nezdindeki … Iban no.lu hesabına 30.09.2019 tarihinde “Gelen EFT-… …Siparişimizin Ön Ödemesi” açıklaması ile 125.000,- TL, yatırılmış olup, yatırılan tutarlar aynı gün davalı şirketçe çekilmiştir.
Sonuç :
Bilirkişi ek görev tanımı, uzmanlık alanı ile sınırlı olarak yapılan inceleme ve değerlendirmeler ışığında;
Kök rapordan sonra sunulan CD’de yer alan ticari defter kayıtlarına göre; dava konusu edilen, 100.000,- TL tutarındaki ödemenin 02.09.2019 tarih, 25476 sayılı ve 150.000,- TL tutarındaki ödemenin 30.09.2019 tarih, 29128 sayılı yevmiye maddesinde davalı şirket cari hesabına borç kaydedildiği,
Davacı şirketçe sunulan ödeme dekontlarındaki tutarların davalı şirket banka hesaplarına geçtiği, anılan tutarların aynı gün davalı şirketçe çekildiği, “Sipariş Ön Ödemesi” olarak gönderilen tutarların toplam 225.000,- TL olduğu, açılan davada ise, dava değerinin 100.000,- TL olarak gösterildiği ve 100.000,- TL alacağın faizi ile birlikte tahsilinin talep edildiği…” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Davacı vekilinin ıslah dilekçesi kapsamında; 100.000-TL’ lik alacak istemini 125.000-TL arttırarak 225.000-TL’nin tahsilini talep ettiği, dilekçenin davalı yana tebliğ edildiği, ıslah dilekçesine yönelik olarak herhangi bir cevap verilmediği anlaşılmıştır.
Huzurdaki davada; taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle davacı tarafından davalıya avans olarak verilen ödeme karşılığı malın teslim edilmemesi nedeniyle ödemenin tahsili istemli alacak isteminin ileri sürüldüğü, davalı yanın herhangi bir cevap dilekçesi ve delil listesi ibraz etmediği görülmüştür. Bu kapsamda somut olaydaki uyuşmazlığın; taraflar arasındaki akdi ilişki kapsamında avans ödemesinin yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise karşılığında mal tesliminin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği hususlarına ilişkin olduğu saptanmıştır.
HMK’nın 187. maddesi gereğince ispatın konusunu tarafların üzerinde anlaşamadıkları ve uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek çekişmeli vakıalar oluşturmakla olup bu vakıaların ispatı için delil gösterilmektedir. Aynı Kanun’un 190. maddesinde ise ispat yükü düzenlenmiş olup, “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir. ” düzenlemesinin geçerli olduğu görülmektedir. Nitekim kural olarak havale yolu ile yapılan ödeme, mevcut bir borcun ödenmesine yöneliktir. Ancak somut olayda davacı yanın peşin ödemede bulunduğunu ve davalının mal teslim etmediğini iddia ettiği, havale işlemini gösterir dekontlar üzerinde ise sipariş ödemesi kayıtlarının yazılı olduğu, davacı şirketin davalının iki farklı banka hesabına sipariş ön ödemesi ibareleri ile 100.000-TL ve 125.000-TL bedelli olmak üzere iki adet ödeme gerçekleştirdiği, bu ödemelerin ticari defterlerde davalı cari hesabına borç olarak kaydedildiği tespit edilmiş olup anılı yazılı deliller ışığında akdi ilişkinin avans ödemesi ile gerçekleştiği anlaşılmıştır. İspat yükü kendisine düşen taraf bir vakıayı ispat ettikten sonra, artık ispat yükü aksini iddia eden karşı tarafa geçmektedir. Bunun üzerine karşı tarafın o olgunun doğru olmadığını veya başka bir olgu nedeniyle hükümsüz kaldığını ispat etmesi gerekmektedir. Bu noktada sipariş ön ödemesi kayıtları ile iki adet ödeme aldığı sabit olmakla mal teslim yükümlülüğünün davalı şirket üzerinde olduğu gözetilerek değerlendirme yapılması gerekmiş olup teslime dair davacının /davalının imzasını içeren herhangi bir belge ibraz edilmediği gibi malın teslimine dair dosya kapsamında hiçbir delilin bulunmadığı görülmüştür.
Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 77 ve devamı maddelerinde sebepsiz zenginleşme kurumu düzenlenmiş olup, TBK’nın 77. maddesinin; ”Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur.” şeklinde ifade edildiği görülmektedir. Kural olarak sözleşme ilişkisi devam ettiği sürece sebepsiz zenginleşme söz konusu olamayacaktır. Ancak bazen bir sözleşme ilişkisi dolayısıyla kurulan temaslar sırasında sebepsiz zenginleşme ortaya çıkabilir ve bu tür kazandırmalar sebepsiz zenginleşmeye konu olabilmektedir. Zira, yapılan kazandırma sözleşme çerçevesi dışındadır ve bunların sözleşmeden doğan bir hak veya borçla ilgisi yoktur. (Oğuzman, K./Öz, M.T: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2009, s. 746-747) Somut olayda olduğu üzere davalının sipariş ön ödemesi kayıtları ile aldığı ödemeye rağmen mal teslim etmediği sübut bulmakla haklı sebep olmaksızın mal varlığında davacı aleyhine zenginleştiği gözetildiğinde sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca aldığını iade etmek zorunda olduğu, havale sebebinin dekontta açıkça yazılı olduğuna göre karşı tarafın iyiniyetli olarak da kabul edilemeyeceği anlaşılmakla; davanın kabulü ile, 100.000,00-TL’nin dava tarihi olan 26/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile, 125.000,00-TL’nin ıslah tarihi olan 17/02/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili sureti ile davacıya ödenmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
100.000,00-TL’nin dava tarihi olan 26/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile, 125.000,00-TL’nin ıslah tarihi olan 17/02/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili sureti ile davacıya ödenmesine,
2- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 15.369,75 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan ( 1.707,75 TL peşin harç , 2.134,69 TL ıslah harcı olmak üzere) 3.842,44 TL harcın mahsubu ile bakiye 11.527,31 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan 1.055,00 TL yargılama giderinin, davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 24.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
5- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
6-Devletçe karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
7- Davacı tarafça yatırılan 1.707,75 TL peşin harç , 2.134,69 TL ıslah harcı ve 54,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 3.896,84 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.11/05/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır