Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/233
KARAR NO : 2021/811
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 14/04/2020
KARAR TARİHİ : 18/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin, tünel açma ve kalıp makinaları imalatı yaptığını, bu bağlamda da davalı konumunda bulunan şirkete de almış olduğu … projesinde kullanılmak üzere … makinesi yaparak teslim ettiğini, bu hususta davalı ile müvekkili arasında tedarik sözleşmesi imzalandığını, davalının …’den almış olduğu bu işte kullanılan ve müvekkili tarafından imalatı yapılan makinenin, ülkemizde yerli ve milli olarak üretilen ve bir projede kullanılan ilk … makinesi olma özelliğine sahip olduğunu, davalının müvekkilinden imzalanan sözleşmeye göre teslim almış olduğu … makinesini kullanarak …’den almış olduğu işin konusunu oluşturan … inşaatını tamamladığını, müvekkilinin davalı ile imzalamış olduğu sözleşme çerçevesince işe başlamak için davalıdan avans ödemesi aldığını, karşılığında da sözleşmeye uygun olarak dava konusunu oluşturan 725.000 TL bedelli … Şubesi muhataplı 21/02/2017 Tarihli ve 262.107564.87 sayılı teminat mektubunu verdiğini, bu teminat mektubunun işe başlamak için davalının sözleşmeye göre müvekkiline ödeyeceği makine bedelinin teminatı olarak verildiğini, avans teminat mektubu olarak da isimlendirildiğni, davalının müvekkilinin sözleşmeye göre yapıp teslim ettiği … makinesini kullanarak sözleşme konusu işi yapıp bitirdiğini, fakat müvekkilinden sözleşmeye göre yapacağı avans ödemesinin teminatı olmak üzere almış olduğu avans teminat mektubunu iade etmediğini, bu teminat mektubunu nakde çevirme tehdidi ile müvekkiline teminat mektubunun süresini uzattırarak ekstra ilave işler yaptırdığını, davacı müvekkili davalıdan teminat mektubunu talep ettiğinde, kendisinden … makinesini tünelden çıkarıp bakımını yapmasını, ellerinde bulunan makinelere bakım yapmasını vs farklı ve sözleşme konusunun dışında bir çok taleplerde bulunarak farklı işler yaptırdığını, teminat mektubunun süreli olarak verilmiş olduğunu, kati ve süresiz verilmiş bulunan bir teminat mektubu olmadığını, davacı müvekkili tarafından davalının baskıları neticesinde uzatılmaya devam eden avans teminat mektubunun süresinin 23/04/2020 olduğu için davalı tarafından yeniden uzatılması ya da nakde çevrilmesi yönünde müvekkiline de baskı yapılacağından öncelikle teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi bakımından tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini beyanla sonuç olarak müvekkilinin teminata konu herhangi bir yükümlülüğü de kalmadığından … Şubesi muhataplı 21/02/2017 Tarih ve 262.107564.87 sayılı, 725.000 TL bedelli teminat mektubunun hükümsüzlüğüne ve müvekkiline iadesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle huzurdaki davada dava şartı olan zorunlu arabuluculuk söz konusu olup davacının davasını ikame ederken arabuluculuk son tutanağını ibraz etmesi gerektiğini ancak taraflarınca bu hususta herhangi bir arabuluculuk faaliyeti yürütülmemiş olup işbu davada dava şartı olan arabuluculuk başvurusu yapılmadığını, davacının dava şartı olmaksızın ikame ettiği davasının bu sebeple reddinin gerektiğini, öte yandan her ne kadar … Bankası … Şubesi’nin 21/02/2017 tarih ve … sayılı, 725.000 TL bedelli teminat mektubunun hükümsüzlüğü ve iadesi talep edilmiş ise de, söz konusu teminat mektubunun taraflarınca bankaya verildiğini, teminat mektubu bankada bulunmakta olup taraflarınca iadesinin mümkün olmadığını, bu sebeple dava konusuz kalmış olup karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm tesis edilmesi gerektiğini, huzurdaki dava ikame edilirken davacı tarafın mahkemeyi yanıltmak maksatlı olarak olayları çarpıtmış ve teminat mektubunun iadesi bakımından kendisini haklı göstermeye çalıştığını ancak olay davacı anlatımları gibi olmayıp müvekkili tarafından teminat mektubunun nakde çevrilmesinin istenilmesinin haklı olduğunu, davacı tarafından müvekkili ile iş ilişkisi kapsamında yapılan sözleşmeler gereğince üstlenilen işler süresinde ve gereği gibi yerine getirilmemiş olup bu sebeple davacı aleyhine cezai şart uygulandığını, davacı işleri süresinde ve gereği gibi yerine getirmeyerek müvekkilinin ayrıca zararına sebebiyet verdiğini, davacı bu iş kapsamında müvekkiline halen borçlu olup müvekkili tarafından avans olarak ödenen paranın da borç kapsamında iadesinin gerektiğini, ayrıca davacının dilekçesinde belirttiği … makinesiyle ilgili olarak gerekli ölçüm aletlerini müvekkiline teslim etmeyerek bu yönden de zarara sebebiyet verdiğini, davacı tarafından avans alınan iş gereği gibi yerine getirilmemiş olduğundan avans ödemesinin borçtan mahsuben taraflarına iadesinin gerektiğini, davacının talepleri üzerine müvekkilinin iyi niyet göstererek nakde çevrilmesi gereken mektubu nakde çevirmemiş ve süresinin uzatılmasına muvafakat etmiş olduğunu ancak davacının, müvekkilinin iyi niyet ile yaptığı bu süre uzatımına rağmen zararın tazmini ve borcunun ödenmesi noktasında ödeme yapmamış olduğunu, davacıya hitaben verilen teminat mektubu nakde çevrilmiş olmasına rağmen müvekkilinin davacıdan halen alacaklı olduğunu beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sözleşme gereği verilen ve paraya çevrilen avans teminat mektubu bedelinin iadesi talebine ilişkindir.
Davacı taraf dava dilekçesi ile taraflar arasında akdedilen 01/02/2016 yürürlük tarihli tedarik sözleşmesi uyarınca davalıya verilen, … Bankası … Şubesi’ne ait 21/02/2017 tarihli, … sayılı ve 725.000 TL bedelli teminat mektubunun, sözleşme konusu edimlerin ifa edilmiş olması sebebiyle iadesini talep etmiş, davalı tarafça teminat mektubunun paraya çevrildiği beyan edilmekle ilgili bankaya yazılan müzekkereye cevaben, teminat mektubunun davanın açılmasından sonra 15/05/2020 tarihinde davalı tarafça paraya çevrildiği bildirilmiş, davacı vekili bu aşamada sunduğu 06/04/2021 tarihli dilekçesi ile talep sonucunu teminat mektubu bedelinin iadesi olarak ıslah etmiştir. Her ne kadar davalı taraf, davanın zorunlu arabuluculuğa tabi olduğunu ve davacı tarafından dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmaması sebebiyle, davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini iddia etmiş ise de, dava açılış tarihindeki talebin teminat mektubunun iadesi olduğu ve TTK’nın 5/A. maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuğa tabi olmadığı, yargılama sırasında mektubun paraya çevrilmiş olması sebebiyle talebin bedel istirdadına dönüştüğü anlaşıldığından bu itirazın reddine karar verilerek esas yönünden incelemeye geçilmiştir. Cevap dilekçesinde ileri sürülen savunma sebeplerinin yeterince açık olmaması sebebiyle davalı vekiline HMK’nın 31. maddesi kapsamında, teminat mektubunun hangi sebeple paraya çevrildiği, cezai şartın hangi sebeple uygulandığı ve miktarı, işin gereği gibi ifa edilmediği iddiasının kapsamının ne olduğu, teslim edilmediği iddia edilen ürünlerin ne olduğu ve bedelleri hususunda açıklama yapmak üzere süre verilmiş, davalı vekili 09/07/2021 tarihli dilekçesi ile, davacı tarafın cari hesap nedeniyle müvekkiline borçlu olduğunu, davacının sözleşme ile üstlendiği edimi süresi içerisinde ifa etmediğini, müvekkilinin zararına sebep olduğunu, bu nedenle davacı aleyhine cezai şart uygulandığını, davacının … makinesiyle ilgili olarak gerekli ölçüm aletlerini müvekkiline hiç teslim etmediğini, bu nedenlerle avans ödemesinin borçtan mahsuben taraflarına iadesinin gerektiğini beyan ederek ilgili belgeleri dosyaya ibraz etmiştir. Mahkememizce dosya kapsamı ve tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ise de, davacı tarafça bilirkişi ücreti yatırılmadığından inceleme yapılamamış ve rapor alınamamıştır.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasında akdedilen 01/02/2016 yürürlük tarihli tedarik sözleşmesi ile davacının, ek listedeki tüm kalemleri içeren bir adet 3156 metre kesme çapı olan, … back up sistemlerini ve yardımcı malzemelerini, sözleşmede belirtilen hüküm ve şartlar ve spesifikasyonlar doğrultusunda tali ekipmanlar da dahil olmak üzere tasarlamayı, imal etmeyi ve davalıya teslim etmeyi üstlendiği, sözleşmenin 5. maddesinde … ve … Ekipmanının şantiye teslim fiyatının 1.600.000 USD olduğu; 6.1.1. maddesinde sözleşmenin imzalanmasını müteakiben 480.000 USD’nin teminat karşılığında avans olarak ödeneceği; 6.3. maddesinde tedarikçinin, alıcı tarafından onaylanan T.C. Bankalarından 350.000 USD karşılığı teminat mektubu vereceği, kalan 130.000 USD bedeli senet olarak tamamlayacağı; 7.7. maddesinde teslim programındaki herhangi bir aşamada 5 günden fazla gecikme olması halinde gecikilen her bir gün için tedarikçiye 7.000 TL ceza uygulanacağı, gecikme cezasının tedarikçiye ayrı bir protesto çekilmesine gerek kalmaksızın ödemelerden kesileceği, cezanın ödemelerden karşılanmaması halinde ayrıca tahsil edileceği, sözleşme imzalanması veya avans ödemesinin 01/02/2016; … fabrika kabulünün 01/11/2016; … şantiye teslimi, montajın bitirilmesi ve 10 mt tünel kazılmasının 01/01/2017 ve nihai kabulün 01/02/2017 tarihinde yapılacağı; 9. maddesinde tedarikçinin sözleşme konusu makine ve ekipmanları taahhüt ettiği 01/12/2016 tarihinde kurmasına rağmen kurulan makinenin işlevine uygun olarak, tünel kazısı yapamaması, tam kapasite çalışmaması halinde, tedarikçiye tüm eksiklikleri giderip makine ve ekipmanları tam kapasite çalışır hale getirmesi için 2 ay süre verileceği, tedarikçinin verilen süre içerisinde de makine ve ekipmanları sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde çalışır hale getiremezse almış olduğu 1.360.000 USD ve diğer cezaları herhangi bir itiraza gerek kalmadan kayıtsız şartsız 15 gün içerisinde iade edeceğinin kabul edildiği, sözleşmenin ekinde … ve ekipman listesinin detaylı şekilde düzenlendiği, davacı tarafından davalıya verilen … Bankası’na ait 21/02/2017 tarihli 725.000 TL bedelli teminat mektubunun, sözleşmenin 6.1.1. maddesi uyarınca avans alınan bedel için yine sözleşmenin 6.3. maddesi uyarınca verilmiş avans teminat mektubu olduğu, davalı tarafından davacıya gönderilen … Noterliği’nin 11/07/2017 tarihli ihtarnamesi ile; sipariş edilen ürünlerin sözleşmenin 7. maddesinde belirlenen sürede teslim edilmediği, teslim tarihi geçmiş olmasına rağmen listesi verilen … makinesi ekipmanlarının teslimat adresi olan içme suyu şantiyesine getirilmediği, teslim edilmeyen ekipmanların 3 gün içerisinde teslimat adresine teslim edilmemesi halinde yasal yollara başvurulacağı, yine teslim edilen … ve ekipmanlarında çeşitli ayıpların bulunduğu, ayıpların 3 iş günü içerisinde giderilmesi veya ayıpsız misli ile değiştirilmesi, … makinesinin kazı çalışmalarına katılmadığı bildirilerek 3 iş günü içerisinde kazı çalışmalarına katılması, verilen süre içerisinde söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde teminat mektubunun irad kaydedileceğinin ihtar edildiği, bundan sonra davacının da imzasını taşıyan 20/07/2017 tarihli tutanağın düzenlendiği ve tutanakta davacının gönderilen Noter ihtarnamesindeki eksiklileri gidermediğini kabul ettiği, eksiklikleri en son tarih 28/07/2017 olmak üzere gidermeyi, ayrıca ölçme ve yönlendirme sistemini en geç 05/08/2017 tarihinde eksiksiz şekilde teslim edeceğini taahhüt ettiği, bu taahhütden sonra davacı tarafından eksik ekipmanların teslim edildiği ve sözleşme gereği üstlendiği tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğine dair bir delil ibraz edilmediği, buna göre davalı tarafından davacıya sözleşmenin 6.1.1. maddesi uyarınca yapılan avans ödemesinin sözleşmenin 9. maddesi uyarınca iadesinin gerektiği, bu nedenle davalı tarafça avans teminat mektubunun paraya çevrilmesinin haklı olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar ve ilam harcı 59,30 TL’nin peşin alınan 12.381,19 TL harçtan mahsubu ile kalan 12.321,89 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 53.300 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 18/11/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır