Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/716 E. 2022/149 K. 08.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/716 Esas
KARAR NO : 2022/149
DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 23/12/2019
KARAR TARİHİ : 08/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 12.04.2019 tarihinde Genel Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye istinaden davalı tarafından vade farkları ödenmek suretiyle müvekkili şirkete finansman sağlandığını, müvekkilinin davalı ile Genel Faktoring sözleşmesine istinaden kullanacağı finansmana karşılık dava dışı … A.Ş. den olan 530.114,60- TL fatura alacağının davalıya temlik edildiğini, davalının temlik karşılığında %29 faiz oranı ile her üç ayda bir ay sonlarında faiz bedeli ödenmesi karşılığında müvekkili şirkete 424.000,00-TL taraflarına 417.300,00- TL fatura vadesi beklenmeden ödenmek üzere finansman sağladığını, bu sözleşmeye göre dava dışı … A.Ş. den 30.11.2019 vadeli fatura alacağının davalı tarafa temlik edildiğini, bu fatura alacağının %80 i olan 417.300,00 –TL nin derhal , fatura bedelinin kalan %20 sine denk gelen 104.550,00- TL si ise fatura bedelinin tamamının dava dışı … A.Ş. tarafından davalıya ödenmesi ile müvekkiline ödenmesine karar verildiğini, müvekkili şirketin dönem faizlerinin davalı ile aralarında akdedilen finansman sözleşmesine ilişkin tüm yükümlülükleri yerine getirilerek ödendiğini, ancak dava dışı … A.Ş.’nin tarafından davalıya temlik olunan alacağın tamamının 16/10/2019 tarihinde ödenmesine rağmen sözleşme gereği müvekkili şirkete ödenmesi gereken faturanın % 20 sinin davalı tarafından ödenmediğini, davalı firma yetkilileri ile müvekkil firmanın yapmış olduğu görüşmelerde müvekkil şirketin yaklaşık 104.550,00- TL olan alacağını; konusu başka olan finanasman ilişkisi nedeniyle takas- mahsup hakkına dayanarak ödenmeyeceğinin bildirildiğini, davalının muaccel olmayan bir alacak için müvekkiline ait 104.550,00- TL 16.10.2019 tarihinden bu yana haksız olarak elinde tutmasının hukuken kabul edilemeyeceğini, bu durumun davalı tarafa … Noterliğinin 23.10.2019 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile bildirildiğini, ilgili ihtarnamenin davalının daimi çalışanına 25.10.2019 tarihinde tebliğ edildiğini beyanla davalı ile müvekkili şirket arasındaki finansman sözleşmesi gereği yükümlülüklerini yerine getiren müvekkiline ödenmeyen 104.550,00- TL nin 16.10.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirket ile müvekkili şirket arasında 12.04.2019 tarihinde Genel Factoring Sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşmeye istinaden faktoring işlemleri yaptırıldığını, davacının iddiasının aksine davaya konu edilen ve müvekkili şirket tarafından takas mahsuba konu edilen tutarın 104.286,96 TL olduğunu, 12.04.2019 tarihli diğer faktoring işleminde; borçlusu … Şirketi’nin 6 adet faturadan kaynaklanan alacağını müvekkili şirkete temlik eden davacı şirketin , her bir faturanın teminatı olmak üzere … Şirketi tarafından keşide edilen dört adet bonoyu ciro ederek müvekkili şirkete teslim ettiğini, bonoların tahsili için müvekkili şirket tarafından 17.04.2019 tarihinde … AŞ’ne verildiğini, bonolardan 28.09.2019 vadeli 435.000,000 TL bedelli bononun tahsil edilmediği anlaşıldığından, banka ile irtibata geçilmesi sonucu bononun banka uhdesinde iken kaybolduğunun anlaşıldığını ve buna ilişkin senedin iptali davası açıldığını, müvekkili şirketin alacağının doğumuna neden olan olayların kendi kusur ve davranışlarından kaynaklanmadığını, davacı şirketin müvekkili şirketin alacağını ödemeyeceğini ve sorumluluğunu … şirketinde olduğunu beyan etmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, dava dışı … şirketinin fatura borçlusu olmasına karşın faturanın ödeme vasıtası olan senedin aslının kendisine teslimi halinde ödeme yapabileceğini, kaybolma hadisenin doğru olması halinde dahi bono iptal davasının neticelenmesi ve gerekçeli kararın kendisine tebliğ edilmesi halinde ödeme yapabileceğini beyan etmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
DELİLLER , TAHKİKAT VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasındaki faktoring ilişkisi uyarınca haksız tahsil edilen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… talimat sayılı dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda özetle;

..
Davalı … A.Ş ile davacı … A.Ş arasındaki ticari ilişkinin kaynağı faktoring işlemidir. Bahse konu 28.09.2019 vadeli , 435.000 TL tutarlı … A.Ş keşideli senet 12.04.2019 tarihli faktoring işleminin ödeme aracı olarak Davalı … Faktoring A.Ş ye verilmiş,
Kaybolan senet hakkında ödeme yasağı olmadan 28.09.2019 tarihinde ödeme yapılması halinde borçluların senede iki defa ödeme yapmak zorunda kalabileceği,
Bahse konu ödeme vasıtası olan senedin kaybolması , ödeme yasağı veya iptaf kararı olmaması nedeniyle 28.09.2019 tarihinde borçlu tarafından ödenemediği bu nedenle de gecikme faizi hesaplamasının 28.09.2019 tarihinden başlatılamayacağı,
Genel Faktoring sözleşmesinin tahsil edilen alacakların her ne sebeple olursa olsun müşterinin mevcut her türlü borçlarının kapatılmasına tahsil edileceğini ve müşterinin borcun ödenmesinden sorumlu olduğunu belirten maddeleri gereğince , Davalı … A.Ş’nin 16.10.2019 tarihinde 356 hesabına alacak geçtiğini beyan ettiği (Davalı … A.Ş muhasebe kayıtları evraklar arasında görülemedi.) 104.286,96 TL yi mahsup edebileceği,
T.C … Asliye Ticaret mahkemesince 21.10.2019 tarihli ödeme yasağı kararı alınmasıyla kaybolan senedin herhangi bir kişi tarafından ibrazı ile senet bedelinin ödeme yükümlülüğünün ortadan kalkmış olduğu değerlendirilerek, Mahkemece ödeme yasağı kararının ihtar edildiği tarihten senet borcunun ödendiği tarih arasındaki dönem için (Bahse konu 435.000 TL tutarlı senedin ne zaman ödendiğine dair ödeme evrakı, dosya içerisinde görülemedi) Genel Faktoring Sözleşmesinin çeşitli hükümler başlıklı 7. Maddesinde belirtilen gecikme faizinin hesaplanabileceği,
Gecikme faizi hesaplanırken; Davalı … A.Ş 104.286,96.TL yi 16.10.2019 tarihinde 356 hesaba alacak geçerek ödemediğini beyan etmiştir. Senet borçlusu tarafından ödendiği beyan edilen 435.000.TL senet bedelinden, iade edilmeyen 104.286,96. TL düşüldükten sonra geriye kalan 330.713,04 TL için gecikme faizi hesaplanabileceği , hesaplanan gecikme faizi düşüldükten sonra kalan bakiyenin davacı … A.Ş’ye ödenmesi gerektiği ancak bu hususlardaki takdirin Sayın Mahkemenize ait olduğu ” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… talimat sayılı dosyasında aldırılan bilirkişi ek raporunda özetle;

..
Davalı … A.Ş ile davacı … A.Ş arasındaki ticari ilişkinin kaynağı faktoring işlemidir. Bahse konu 28.09 2019 vadeli , 435.000 TL tutarlı … A.Ş keşideli senet 12.04.2019 tarihli faktoring işleminin ödeme aracı olarak Davalı … A.Ş ye verilmiş.
Bahse konu ödeme vasıtası olan senet kaybolduğu için , ödeme yasağı veya iptal kararı olmaması nedeniyle 28.09.2019 tarihinde borçlu tarafından ödenemediği bu nedenle de gecikme faizi hesaplamasının 28.09.2019 tarihinden başlatılamayacağı,
Genel Faktoring sözleşmesinin tahsil edilen alacakların her ne sebeple olursa olsun müşterinin mevcut her türlü borçlarının kapatılmasına tahsil edileceğini ve müşterinin borcun ödenmesinden sorumlu olduğunu belirten maddeleri gereğince , Davalı … A.Ş’nin 16.10.2019 tarihinde 356 hesabına alacak geçtiği 104.285,99.TL yi mahsup edebileceği,
T.C … Asliye Ticaret mahkemesince 21.10.2019 tarihli ödeme yasağı kararının Mahkemece ihtar edildiği tarihten, senet borcunun ödendiği tarih arasındaki dönem için (Bahse konu 435.000.TL tutarlı senedin ne zaman ödendiğine dair ödeme evrakı, dosya içerisinde görülemedi) genel faktoring sözleşmesinin çeşitli hükümler başlıklı 7. Maddesinde belirtilen gecikme faizinin hesaplanabileceği,
435.000 TL tutarlı senedin gecikmee faizi hesaplanırken, iade edilmeyen 104.285,99. TL’nin dikkate alınarak hesaplamanın yapılması gerektiği ancak bu hususlardaki takdirin Sayın Mahkemenize ait olduğu ” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda;
Taraflar arasında 12.06.2019 tarihli faktoring sözleşmesi imzalandığı, bu nedenle davacının dava dışı … A.Ş. den olan 530.114,60- TL fatura alacağını davalıya temlik ettiği, davalının da fatura vadesi beklenmeden ödenmek üzere davacıya finansman sağladığı, sözleşmeye göre dava dışı … A.Ş. den 30.11.2019 vadeli fatura alacağının davalı tarafa temlik edildiği, bu fatura alacağının %80 i olan 417.300,00 –TL nin derhal , fatura bedelinin kalan %20 sine denk gelen 104.550,00- TL si ise fatura bedelinin tamamının dava dışı … A.Ş. tarafından davalıya ödenmesi ile davalının da davacıya ödemesinin kararlaştırıldığı, ancak dava dışı … A.Ş. tarafından davalıya temlik olunan alacağın tamamı 16/10/2019 tarihinde ödenmesine rağmen sözleşme gereği davacıya ödenmesi gereken faturanın % 20 sinin davalı tarafından ödenmediğinden bahisle işbu davanın ikame edildiği anlaşılmıştır.
Davalı taraf takas mahsuba konu ettikleri tutarın 104.286,96 TL olduğunu , taraflar arasındaki diğer bir faktoring işleminin de 12.04.2019 tarihinde yapılan sözleşme olduğunu, bu sözleşme uyarınca davacının keşidecisi dava dışı … Servis… A.Ş olan bonolar verdiğini ve bonolardan 28.09.2019 tarihli ve 435.000 TL bedelli olanın banka uhdesinde iken kaybolduğunu, dava dışı … A.Ş nin senedin teslimi veya bono hakkında iptaline yönelik gerekçeli karar sunulması halinde ödeme yapabileceklerini beyan ettiklerini, oysa borcun faturadan doğması nedeniyle bu talebin haksız olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin 18. Ve 25. Maddeleri uyarınca takas mahsup hakkı olduğunu ve bu hakkı kullandıklarını beyan etmiştir.
Taraflar arsındaki sözleşmenin 18. Ve 25. Maddelerinin incelenmesinde, faktor(davalı), tahsilatları müşterinin(davacının) borçlarından derhal takas mahsup edebilir ve borçlulardan yapılan tahsilatlar kullandırılan finansmanın ve müşterinin sair borçlarının kapatılmasına tahsil edilir şeklinde olduğu, bu durumda davalının yapmış olduğu tahsilatlar ile davacının borçlarını takas mahsup edebileceği ancak işbu davada davalının, sözleşme hükümlerinin aksine yapamadığı tahsilatı davacının borçlarına ekleyerek davacıdan tahsil ettiği, davalı taraf … nin keşideci olduğu bononun kaybolmasında kusuru olmadığını ileri sürmüş ise de senet ibraz edilmediği sürece senet borçlusunun ifadan kaçınabileceği zira senet borçluya geri dönmedikçe alacaklı tarafın senede dayanarak yeniden alacak talebinde bulunabileceği, senedin kaybolması halinde ise ancak iptal kararı ile hamilin senede dayanmadan da alacağını talep edebileceği, bu nedenle ne senedi ne de iptal kararını sunmayan davalıya, davacı ve dava dışı … A.Ş. tarafından ödeme yapılmamasının haklı olduğu, senet veya iptal kararı sunulmadığı için muaccel hale gelmiş ve takas mahsuba konu edilebilecek bir tutarın da bulunmadığı, böylece davalının taraflar arasındaki 12.06.2019 tarihli faktoring sözleşmesi uyarınca dava dışı … A.Ş.den temlik olunan alacağın tamamını 16/10/2019 tarihinde tahsil etmesi sonrasında, bilirkişi raporu uyarınca yapılan hesaplamada 104.286,96 TL olarak belirlenen ve fatura bedelinin kalan %20 sine isabet eden tutarı davacıya ödemesi gerektiği anlaşılmakla davanın bu tutar üzerinden kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kıurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
104.286,96-TL alacağın 16/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 7.123,84 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 1.785,46 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.338,38 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3- Davacı tarafça yapılan 3.190,00 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesaplanan 3.182,025 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4- Davalı tarafça yapılan 56,5 TL yargılama giderinden davanın red oranına göre (% 0,25) hesaplanan 0,14 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
5- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 13.857,26 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
6- Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, reddedilen talep üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 263,04 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7- Taraflarca yatırılan avansların kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, istek halinde ilgili tarafa iadesine,
8- Devletçe karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davanın kabul oranına göre hesaplanan 1.316,70 TL ‘sinin davalı taraftan, bakiye 3,3 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
9- Davacı tarafça peşin yatırılan 1.785,46 TL harç ile 44,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 1.829,86 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Dair, tarafların yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/03/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır