Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/286 Esas
KARAR NO : 2022/475
DAVA : Tazminat (Sigorta Poliçesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/05/2019
KARAR TARİHİ : 06/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Poliçesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı … arasında 14.09.2013-14.09.2014 tarihleri arasını kapsar nitelikte muhtelif sorumluluk sigortası poliçesi imzalandığını, müvekkili şirketin bu poliçeye ilişkin prim yükümlülüğünü eksiksiz yerine getirdiği gibi davalı sigorla şirketi ile müvekkili şirket arasında 01.08.2006 tarihinden bu yana devam eden sigortacı-sigortalı ilişkisine istinaden davalı … şirketine yıllarca sigorta primi ödendiğini ve halen daha ödenmeye devam edilmekte olduğunu, müvekkili şirketin … Bölge Müdürlüğü Deposunda 03.02.2014 tarihinde araç mazot deposu patladığını, kazanın gerçekleştiği aynı gün kazanın davalı … şirketine bildirildiğini, bu hususun davalı … şirketinden olayla ilişkin hasar dosyasının getirilmesi ile kolayca tespit edilebileceğini, 03.02.2014 tarihinde meydana gelen mazot deposu patlamasında hayatını kaybeden ve 3.kişi konumunda olan …’ın mirasçıları tarafından açılan tazminat davasında … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/ … Esas, 2016/… K. sayılı ilamı ile müvekkili şirket aleyhine maddi-manevi tazminata hükmedildiğini, söz konusu ilamın da … Hukuk Dairesinin 2017/… esas, 2019/… K.sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiğini, davalı … şirketine birçok defa dava ile ilgili bildirim yapıldığını, en son kararın kesinleştiğinin öğrenilmesi ile zararın Sorumluluk Sigorlası Poliçesi kapsamında karşılanması davalı … şirketinden talep edilmişse de sigorta şirketi tarafından bu taleplerinin haksız olarak reddedildiğini, talebin reddinin öncelikle sözlü olarak ve e-posta yazışmaları ile bildirildiğini, son olarak 29.04.2019 tarıhli resmi red yazısının da tarafımıza gönderildiğini, uyuşmazlık konusu olayda zarara sebebiyet veren araç mazot deposu patlamasının poliçede teminat dışı bırakıldığını, kaldı ki aynı poliçede davalı … şirketinin gerekçe olarak gösterdiği Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarının 3B.maddesinin 3.fıkrasına herhangi bir atıf söz konusu olmadığını, davalı … şirketinin poliçede sadece Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarının 3.A.8.A maddesine atıf yapılmış olup bu maddenin emanet mallarda meydana gelecek zararlara ilişkin olduğunu, Sigorta hukukunun diğer sözleşmelerinde, rizikonun ilgili bulunduğu şahıs veya eşya, sigorta mukavelesi yapılırken bilinmekle ve zararın cinsi de sözleşmede tayin edildiğini, sorumluluk sigortalarında ise sigorta ettirenin sorumlu olacağı pek çok zarar ihtimalleri olduğunu ve bunların sözleşme kurulurken tespit edilemeyeceğini, bu sebeple sorumluluk sigortalarında sigortacının mesul olacağı zarar ihtimalleri değil mesul olmayacağı zarar ihtimalleri sayılarak rizikonun sınırlandırıldığı, uygulamada da sigorta poliçelerinde, sigortacının mesul olduğu tüm hallerin sayılmadığı, sadece poliçe kapsamına girmeyen durumların sayılarak riziko tehdit edildiğini, 6102 sayılı TFK’nun 1473.maddesine göre de sigortacı, sorumluluk sigortası ile sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat ödeneceğini, taraflar arasında imzalanan Müuhtelif Sorumluluk Sigortaları Poliçesi ile işyerindeki işletme faaliyetleri sırasında sigorta süresi içinde meydana gelecek bir olay sonucunda yine sigorta süresi içinde üçüncü kişilerin ölmesi, yaralanması veya sağlığının bozulması nedenleriyle üçüncü kişiler tarafından ileri sürülecek tazminat taleplerinin sonuçlarına karşı sigortalıyı güvence altına alındığını, ilgili sigorta poliçesinin teminat dışında kalan durumların sayıldığı özel şartlar 5.maddesi incelendiğinde, mazot deposu patlaması teminat dışı bırakılmadığını, davalı … şirketinin söz konusu poliçe kapsamında müvekkili şirketin mal varlığında oluşan zararı gidermekle mükellef olduğu açık olduğu halde haksız olarak müvekkili şirketin bu taleplerinin reddedildiğini, davalı … şirketinin sorumluluk sigortası kapsamında zararlarını karşılamayı haksız olarak reddetmesi üzerine … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/… E., 2016/ b… K. sayılı ilamına dayalı olarak müvekkili şirket aleyhine başlatılan … İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı takibe ait dosya kapak hesabı ile 504.785,17 TL’yi müvekkili şirketin 29.03.2019 tarihinde ödemek zorunda kaldığını, ödemeye ilişkin dekontun delilleri arasında sunulacağını, taraflar arasında imzalanan sorumluluk sigortası poliçesi kapsamında davalı … şirketinin sorumlu olduğu ve ödemesi gereken tazminatı müvekkili şirketin ödemek zorunda kaldığını, ödenen tutarın sigorta poliçesi kapsamında sorumluluğu dikkate alınarak sigorta şirketinden tazmini için de taraflarınca işbu davayı açtıklarını beyanla sorumluluk sigortası kapsamında sigorta şirketi tarafından karşılanması gereken hasar bedelinin tespitini, müvekkili şirket tarafından ödenmek zorunda kalınan 5.000,00 TL’nin (sonradan artırılmak kaydıyla) ödenme tarihi olan 29.03.2019 tarihinden itibaren işletilecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalı … şirketinden tazminine, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından müvekkili şirket nezdinde düzenlenmiş … nolu muhtelif sorumluluk sigorta poliçesine dayanılarak mahkememizde işbu davayı açtıklarını, işbu poliçede uygulanacak Genel Şartlar Üçüncü Şahıs Sorumluluk Sigortası genel şartları olarak belirlendiğini ve yine poliçede genel şartlara aykırı olmayan özel şartlar ve istisnaların dercedildiğini, poliçeye uygulanacak üçüncü şahıslara karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları Madde 3 B) Ek sözleşme ile teminat altına alınabilecek haller maddesinin 3.fıkrası gereğince “3) Zelzele, seylap. su basması. çığ. heyelan, yanardağ indifar, infilak, yangın, duman, sis, buhar ve su yüzünden uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mesuliyet” ek sözleşme ile teminat altına alınabilecek hallerden olup genel şartlarda yer alan bu hükmün hilafına poliçede herhangi bir ek teminat alınmadığını, davaya dayanak olayın da, müteveffa çalışanının “yakıt tankı altında ateş yakması ile tankın infilakı sonucu yangın” şeklinde meydana geldiğini, tüm bu hususlar nazara alındığında davaya konu talebin poliçe teminatı kapsamında olmadığının açık olduğunu, davayı ve talebi kabul anlamına gelmemek kaydıyla, müvekkili şirketin poliçe kapsamında zararı tazmin yükümlülüğü, sigortalısının sorumluluğunun mevcudiyeti şartıyla ve sigortalının kusuru oranında, poliçe genel ve özel şartları çerçevesinde azami teminat limitleri ile sınırlı olarak doğacağını, davacı, ödediği tazminatın tamamını müvekkili şirketten edemeyeceğini, dayanak ilamda davacı sigortalıya yüklenen kusur oranının %40 olup kabul anlamına gelmemek kaydıyla müvekkili şirketin poliçe teminatı kapsamında sorumluluğunun sigortalısının sorumluluğu yani kusur oranına eşit olduğunu, poliçede belirlenen azami teminat tutarının 250.000,00 USD olup maddi/bedeni ayrımı yapılmaksızın her bir olay için 250,00 USD muafiyet kaydı mevcut olduğunu beyanla davaya konu edilen talep poliçe dışında olduğundan davanın reddine, mahkeme masraf ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; davacı sigortalı şirket tarafından üçüncü kişilere ödenen tazminatın sorumluluk sigorta poliçesine dayalı olarak davalı … şirketinden tahsili istemine ilişkindir.
… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/… esas sayılı dosyası ve … İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı takip dosyası uyap üzerinden celp ve tetkik edilmiştir.
Davaya konu poliçe ve hasar dosyası celp ve tetkik edilmiştir.
Mahkememiz dosya kapsamına alınan 20/01/2020 tarihli bilirkişiler … ve … tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda özetle; “…Davalı … ile davacı (sigortalı-müşteri) …A.Ş. arasında … poliçe nolu “Muhtelif Sorumluluk Sigortaları Poliçesi” düzenlendiği,
Poliçenin,
Başlangıç — Bitiş tarihi — 14.09.2013 – 14.09.2014
Sigorta kapsamı Sigorta bedeli
Poliçe kapsamındaki teminat 250.000,00 USD
Özel Şartlar
Sigorta Kapsamı: Sigortacı bu poliçe ile, sigortalının poliçede yazılı adreste bulunan işyerindeki işletme faaliyetleri sırasında sigorta süresi içinde meydana gelecek bir olay sonucunda yine sigorta süresi içinde,
-Üçüncü kişilerin ölmesi, yaralanması veya sağlığının bozulması,
-Üçüncü kişilere ait mallarda maddi zarar meydana gelmesi, nedenleriyle, üçüncü kişiler tarafından ileri sürülecek tazminat taleplerinin sonuçlarına karşı sigortalıyı poliçede yazılı özel şartlar ve ilişik genel şartlar çerçevesinde güvence altına alır.
Dövizli Poliçelerde: Hasar durumunda ödenecek tazminat tutarı, hasarın ödeneceği tarihteki döviz satış kuru üzerinden hesaplanır.
Tüm Poliçelerde:
Sigortacının yazılı onayı olmadıkça, sigortalı kendisinden tazminat talebinde bulunan kişiyle anlaşamaz, sulh olamaz, kısmen veya tamamen sorumluluğunu kabul veya ikrar edemez veya tazminat ödeyemez.
Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Durumlar:
* Duman, buhar, zehirli gaz asit, alkali, zehirli kimyasal madde, sıvı gaz, atık madde ve diğer rahatsız edici, kirletici ve bulaşıcı maddelerin yere, toprağa, atmosfere veya akar ya da durgun sulara boşaltılmasından, yayılmasından, bırakılmasından veya sızmasından doğan her türlü zararlar, (boşaltma, yayılma, bırakılma veya sızma olmaksızın meydana gelen olaylar teminat kapsamına dahildir, arıcak böyle bir kirlenme veya bu aşamanın önlenmesi için yapılan harcamalar kapsam dışında olup, bunlar için poliçe göre rücu hakkı doğmayacaktır.)
* İyonlayıcı radyasyon, nükleer yakıt, nükleer yakıtın yanması ya da patlamasından kaynaklanan radyoaktivite bulaşmaları ve radyoaktif zehirlenmelerden doğan her türlü zararlar,
* Patlayıcı herhangi bir nükleer yapımın veya bunun nükleer kısmının radyoaktif zehirleyici, patlayıcı ve diğer tehlikeli özelliklerinin dolayı ve dolaysız olarak neden olduğu veya ağırlaştırdığı her türlü zarar, gider ve hasarlar,
* Asbest ve ilgili ürünlerin çıkarılması, işlenmesi, üretimi, dağıtımı, depolarımasından doğan zararlar,
* Kısmen ya da tamamen asbestten yapılmış ürünlerin kullanımından kaynaklanan zararlar,
* ABD ve Kanada ülkelerine ilişkin veya ABD veya Kanada hukuku uygulanarak karara bağlanan sorumluluklar,
* Ürün performans garantisi,
* Sözleşmesel cezalar,
* Sorumluluğun sözleşme ile genişletilmesi halinde, genişletilmiş olan kısım,
* İş durması, kar kaybı vb. her türlü dolaylı zararlar ve bunlardan kaynaklanan sorumluluk,
* Mesleki sorumluluklara ilişkin hasarlar,
* Poliçe başlangıç tarihinden önce sigortalı tarafından bilincn olaylardan kaynaklanan zararlar.
Faaliyet konusu: 604 Şube, 26 Depo ve 20 Bölge Müdürlüğü
Maddi bedeni ayrımı yapılmaksızın her bir hasarda uygulanacak muafiyet tutarı 250,00 USD’dir.
Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları
3.A.8.A maddesine bağlı olarak emanet mallarda meydana gelecek zararlar nedeniyle sigortalıya düşecek sorumluluklar teminat kapsamı dışındadır.
2-) Dava dosyası içerişinde mevcut … Belediyesi İtfaiye
Şube Müdürlüğünün 03.02.2014 tarih 27 kayıt nolu YANGIN RAPORU içeriğinde, aynen;
Yangın türüz Kargo toplama merkezi deposu
Yanan yerin mal sahibiz …
Kiracı veya kullanım— …
Söndürme türü— Su (150 ton) ve köpük (500 kg)
Yangın çıkış nedeni — — Tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu yangın meydana gelmiş
Söndürme sonundaki hasar durumuz …ya ait binanın çatısı tamamen yanmış olup kullanılmaz vaziyettedir. Ayrıca, bina içerisinde bulunan … kamyonet kasa boş, … kasa boş, … kamyonet, … kamyonet, … kamyonet, … Cargo, … kamyonet, … kamyonet, … kamyonet, … Minibüs, … Minibüs, … Minibüs , … , Minibüs …, … Transit Minibüs, … , … Transit, … taksi olmak üzere toplam 19 araç yanarak kullanılamaz halde olup yanan araçların hepsi kasko sigortalı, yanan araçların 17’si kargo malzemesi ile dolu olup malzemeleri ile birlikte tamamen yarımışlardır. Yangın esnasında ölü 4 yaralı vardır.
Taraflar arasında 14.09.2013-14.09.2014 tarihleri arasında kapsayacak şekilde düzenlenen … numaralı Muhtelif Sorumluluk Sigorta Poliçesi Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’na (Genel Şartlar) tabidir. Genel Şart hükümlerine göre sigortanın konusu aşağıda yer almaktadır:
Üçüncü şahıslara gelecek zararlar Genel Şartlarda maddi ve bedeni zararlar olarak belirlenmiştir. Manevi tazminat talepleri, şayet poliçede Özel Şartlar kapsamında herhangi bir teminat verilmemişse, poliçe kapsamı dışında değerlendirilmelidir. Sigorta poliçesi incelendiğinde, Özel Şartlar’da manevi tazminat ile ilgili herhangi bir teminat verilmediği tespit edilmiş ve bu nedenle manevi tazminat taleplerinin teminat dışı olduğu kanaatine varılmıştır. … İcra Dairesi’nin 2016/ … Esas sayılı dosyasına istinaden Davacı tarafından ödenen faiz dahil toplam 59.863,01 TL manevi tazminat tutarı her halükarda sigorta poliçesi kuveri dışındadır.
Maddi ve Bedeni Tazminat Taleplerinin Sigorta Teminatına Girip Girmediği Açısından Değerlendirme
Dava dosyası incelendiğinde, mazot deposunun patlaması sonucunda söz konusu hadisenin meydana geldiği anlaşılmaktadır. Yani hasarın yakın sebebi patlama, diğer bir tabirle infilaktır.
Genel Şartlar’ın Ek Sözleşme ile teminat altına alınabilecek haller başlıklı 3B başlığı aşağıdaki hükmü içermektedir:
“.. Zelzele, seylap, su basması, çığ, heyelan, yanardağ indifar, infilak, yangın, duman, sis, buhar ve su yüzünden uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mes’uliyet”
Yukarıdaki hükme göre, yangın ve infilak sigorta sözleşmesine ek teminat alınarak ilave edilecek rizikolar olarak sayılmıştır. Sigorta sözleşmesi incelendiğinde, yangın ve infilaka ilişkin genişletici herhangi bir ek teminat alınmadığı ve bu nedenle gerçekleşen hasarın … numaralı poliçe kapsamında olmadığı ve teminat dışı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
V-) SONUÇ
Ayrıntıları yukarıdaki bölümlerde arz edilen ibraz edilen davacı şirket defter ve kayıtları ile tüm dosya muhteviyatı belgeler üzerinde yapılan incelemelerde;
Davacı … şirketi tarafından ibraz edilen ticari defter kayıtlarının incelenmesinde; davaya konusu olan yangın ile ilgili olarak dava dışı üçüncü kişilere ödenmek üzere … İcra Müdürlüğünün 2016/ … Esas sayılı İcra dosyasına yatırılmış 504.785,17 TL tazminat ödemesinin davacının ticari defterlerinde 29.03.2109 tarihinde … nolu yevmiye maddesi ile kayıtlı olduğu,
Taraflar arasında gerçekleştirilen sigorta sözleşmesi, Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları ve poliçe Özel Şartları çerçevesinde gerçekleştirilmiş olup. yangın-infilaktan kaynaklanan hasarların sigorta sözleşmesinin teminatı kapsamında olmadığı hususlarının mahkememiz takdirinde olduğu… ” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Davacı vekili tarafından Dr. … tarafından tanzim edilen 03/03/2020 tarihli hukuki mütalaa ibraz edilmekle anılı hukuki mütalaa tetkik edilmiş, hukuki dinlenilme hakkı kapsamında davalı vekiline tebliğ edilmiş ve beyan için 2 haftalık süre verilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen mütalaa içeriği ve önceki rapora vâki itirazlar göz önünde bulundurulmak sureti ile bilirkişi değişikliğine gidilmiş olup, mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler Engin Özaydın, Cevat Peker ve Nuray Dinçment tarafından hazırlanan 02/04/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Mazot patlaması ve yangın hadisesinin poliçenin poliçe kapsamına göre değerlendirilmesi:
5684 sayılı Sigortacılık Kanunun ilgili maddeleri aşağıdaki şekildedir.
Sigorta sözleşmeleri MADDE 11 —
Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, Müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir. Ancak, sigorta sözleşmelerinde işin özelliğine uygun olarak özel şartlar tesis edilebilir. Bu hususlar, sigorta sözleşmesi üzerinde ve özel şartlar başlığı altında herhangi bir yanılgıya neden olmayacak şekilde açık olarak belirtilir.
Sigorta sözleşmelerinde kapsam dahiline alınmış olan riskler haricinde, kapsam dışı bırakılmış riskler açıkça belirtilir. Belirtilmemiş olan riskler teminat kapsamında sayılır.
Uyuşmazlık konusu Sigorta Poliçesinin İncelemesinde poliçenin 3. sayfasında “Uygulanacak Genel Şartlar – 3. Şahıs Sorumluluk Genel Şartları” olarak belirtildiği , ayrıca 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu yukarıda verilen Madde 11. 1 Fıkrasına uygun olarak Özel Şartlar derc edildiği görülmüştür.
Kanun sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası Müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak oları genel şartlara uygun olarak düzenlenmesini emretmektedir. Poliçede uygulanacak genel şartların 3. Şahıs Sorumluluk Sigortası Genel Şartları olduğu açık şekilde belirtilmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın çözümü için poliçede yazan Özel Şartlar ile 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genet Şartlarının birlikte değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davacı vekili mazot patlamasının poliçe özel şartlarında teminat kapsamı dışında bırakılmadığını öne sürerken, davalı vekili 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarına göre Ek Sözleşme kapsamında alınması gereken ve poliçede alınmamış olan 3.B maddesinin 3. Fıkrası gereğince; zelzele Seylap, su basması, çığ, heyeları, yanardağ intifası, infilak, yangın, duman, sis, buhar ve su yüzünden uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mesuliyetin teminat harici olduğunu öne sürmüştür.
Konunun açıklığa kavuşması için zarara neden olan mazot patlamasının ve ardından meydana gelen yangının genel şartta belirtilen Infilak ve yangın olup olmadığının incelenmesi gereklidir.
Türk Dil Kurumu sözlüğünde İnfilak – Güçlü bir biçimde patlama olarak tanımlanmaktadır. Patlama ise gaz basıncının ani ve çok güçtü olarak yayılmasıdır. Patlamalar ikiye ayrılmaktadır.
* Birincisi Mekanik Patlama, basınçlı kapalı kaplarda kabın iç basıncının, iç basıncı hapseden kap cidarının dayanım mukavemetini aşması sonucu kap içindeki basıncın ani şekilde yayılmasıdır. Düdüklü tencere gibi kapların patlaması, buhar kazanı patlaması vb. mekanik patlamadır.
* İkinci patlama ise Kimyasal Patlama’ dır.
Kimyasal Patlama’ lar gaz, sevı veya katı halde bulunan patlayıcı maddenin çok büyük bir hızla, hacminden çok daha büyük bir hacim olan gazlara dönüşmesi ile ortaya çıkar. Tüm dönüşme süresi saliselerle ölçülebilecek zaman süreleri içinde olup biter ve son derece yüksek ısı (binlerce derece) yaratabilir.
Kimyasal Patlamalar ani yanma sonucu oluşan ani ve yüksek gaz basıncının yayılması ile oluşur. Kimyasal patlamalarda yanma meydana geldiği için Isı, ses, ışık ve basınç bir arada görülür. Dinamit patlaması, gaz patlaması, toz patlaması, benzin patlaması vb. Patlamalar kimyasal patlamalara örnektir.
Zarara neden olan olayla ilgili mazot deposu altında ateş yakan … ‘in polise verdiği ifadede mazot depo kapağını açıp, depo altında ateş yaktığını, ateş yanarken patlama meydana geldiğini beyan ettiği görülmüştür.
İfadeden kapağı açık olan mazot deposu altında ateş yakıldığı, yakıt deposu içinde ışınan mazotun buharlaşarak açık olan kapaktan dışarı çıktığı, oksijen ile zenginleşen mazot buharının altta yanan ateşin etkisi ile ani olarak parlayıp yandığı ve patlamayı meydana getirdiği, ani yanma ve patlama sonucu yayılan ısının çevrede bulunan kargo malzemelerini tutuşturduğu, başlayan yangının depo içerisinde sıvılaşarı ve buharlaşan mazotun etkisi ile geliştiği ve yayıldığı ve zarara neden olduğu kanaatine varılmıştır.
Meydana gelen ve mazot patlaması olarak tanımlarıan patlamanın, yukarıda açıklanan şekilde kimyasal patlama infilak olduğu sonucuna varılmıştır.
Gerek mekanik patlamatarda, gerekse kimyasal patlamalarda, patlama nedeni sayılamayacak kadar çok şekilde meydana geleceği için her bir patlama nedenini ayrı ayrı belirtmek mümkün değildir. Meydana gelen Mazot patlaması ve yangının 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarının 3B maddesinin 3. fıkrasında belirtilen infilak, yangın tanımına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak;
Söz konusu Poliçede uygulanacak Genel Şartlarının 3. Şahıs Sorumluluk Sigortası Genel Şartları olduğu açık şekilde belirtilmektedir.
İlgili Genel Şartın 3.B maddesinin 3. Fıkrası gereğince;
Zelzele Seylap, su basması, çığ, heyelan, yanardağ intifası, infilak, yangın, duman, sis, buhar ve su yüzünden uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mesuliyetin ek sözleşme ile teminat altına alınması gerekmektedir.
Poliçede ilgili Genel Şartın 3.B 3. fıkrasının ayrıca teminat altına alındığına dair bir hükme, açıklamaya rastlanılmamış bu maddenin teminat dışında olduğu sonucuna varılmıştır.
SONUÇ :
Dava dosyası içindeki belge ve bilgilerin incetenmesi sonucunda;
Taraflar arasında 4. kez yenilenen sigorta sözleşmesinde uygulanacak Genel Şartlar”ın 3. Şahıs Sorumluluk Sigortası Genel Şartları olduğu,
Sözleşmenin Özel Şartlar Ve 3. Şahıs Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ile birlikte değerlendirilmesi gerektiği,
3. Şahıs Sigortası Genel Şartlarına göre infilakipatlama) ve yarıgın nedeni ile oluşan zararların ancak ek sözleşme ile teminat kapsamına alınması gerektiği ancak poliçede infilak(patlama) ve yangın rizikolarından kaynaklanarı zararların teminata alındığına dair bir açıklama bulunmadığı,
Dava konusu mazot patlaması, yangın olayının yukarıda detaylı olarak açıklanan nedenlerle Genel Şartlarda belirtilen infilak(patlama), yanıgın tanımına uygun olduğu, Dava konusu mazot patlaması yangın olayının sigorta sözleşmesine göre teminat kapsamında olmadığı,
Davacının, davalının aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmediğine dair itirazının Sayın Mahkemece değerlendirmesinin uygun olduğu,
Sn. Mahkemece tazminata hükmedilmesi durumunda davalı … şirketinin 29.03.2019 tarih itibarı ile tazminat yükümlülüğünün 222.939,31 TL olduğu…” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Davacı vekilinin 01/04/2022 tarihli talep arttırım dilekçesi ibraz ettiği, dava dilekçesindeki 5.000-TL tazminat talebinin 217.939,31-TL arttırılmak sureti ile toplam 222.939,31-TL tazminatın ödeme tarihi olan 29/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsilinin talep edildiği, anılı dilekçenin davalı vekiline tebliğ edildiği, davalı vekilinin itirazlarını içerir dilekçe ibraz ettiği görülmüştür.
Huzurdaki davanın tarafları arasında geçerli 14/09/2013 – 14/09/2014 tarihleri arasını kapsayan muhtelif sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında, davacı sigortalı şirket tarafından üçüncü kişilere ödenen tazminatın anılı poliçeye dayalı olarak davalı … şirketinden tahsili isteminin ileri sürüldüğü, poliçenin varlığı ve geçerliliği ile dava dışı 3. kişilere yapılan ödeme noktasında yanlar arasında ihtilafın bulunmadığı ancak, davalı … şirketinin rizikonun teminat dışında kalması nedeni ile davanın reddini savunduğu görülmekle, somut olaydaki uyuşmazlığın; davacı şirketin … Bölge Müdürlüğü deposunda 03/02/2014 tarihinde meydana gelen araç mazot deposunun yanması ve patlaması nedeni ile gerçekleşen ölüme bağlı olarak dava dışı 3. şahıslara ödenen maddi ve manevi tazminat bedelinin sorumluluk sigortası kapsamında davalı … şirketinden tahsili isteminin yerinde olup olmadığı, zararın/rizikonun poliçe ile teminat kapsamında olup olmadığı, teminat kapsamında ise davacının davalı … şirketinden tahsilini talep edebileceği rücuen tazminat miktarının tespiti noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Yargılama kapsamında ibraz ve celp edilen belgeler ile bilirkişi raporları, hukuki mütalaa içeriği ve tüm dosya kapsamının tetkiki neticesinde; somut olaydaki uyuşmazlığın, mazot deposunun yanması ve patlaması neticesindeki rizikonun poliçe teminatı kapsamında kalıp kalmadığı noktasında toplandığı, meselenin hukuki ve maddi nitelendirme yapılmasını zorunlu kıldığı görülmüştür. Nitekim Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre sigorta poliçesinin genel ve varsa özel şartları içermekte olduğu düzenleme altına alınmış olup aynı minvaldeki Sigortacılık Kanunu’nun 11. maddesi gereğince de sigorta sözleşmelerinin ana muhtevasının, Müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenmesinin gerektiği ancak, sigorta sözleşmelerinde işin özelliğine uygun olarak özel şartların tesis edilebileceğinin ifade edildiği görülmekle, bu kapsamda somut olaydaki muhtelif sorumluluk sigorta poliçesinin, genel ve özel şartları ile bir bütün olduğu, uyuşmazlığın çözümü bakımından tüm bu şartların birlikte ele alınması ve sözleşmenin uygulanmasının zorunlu olduğu dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerekmiştir.
Somut olayda davacı sigortalı şirket, mazot patlamasının poliçe özel şartlarında teminat kapsamı dışında bırakılmadığını ileri sürmekte iken davalı vekili 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’na göre ek sözleşme kapsamına alınması gereken ve poliçede ek sözleşme ile teminat alınmamış olan 3.B maddesinin 3. fıkrası gereğince; zelzele, seylap, su basması, çığ, heyelan, yanardağ indifaı, infilak, yangın, duman, sis, buhar ve su yüzünden uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mesuliyetin teminat harici olduğunu savunmuştur. İzah edildiği üzere poliçe genel ve özel şartlarının bir bütün olarak tatbiki gerekmekte olup 06/04/1959 yürürlük tarihli 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nın 3/B-3 maddesi tetkik edildiğinde, infilak ve yangın nedeni ile uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mes’uliyetin ek sözleşme ile teminat altına alınabilecek haller olarak belirlendiği görülmüştür. Her ne kadar poliçe özel şartlarında yangın ve infilak hali teminat kapsamı dışında kalan durumlar içerisinde belirtilmemiş ise de 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nın 3/B-3 maddesi gereğince yangın ve infilak halinin ek sözleşme ile teminat altına alınmasının gerekli olduğu açık olup somut olayda yangın ve infilak nedeni ile doğacak mesuliyetin ek teminat altına alınmadığı anlaşılmaktadır. Ölümlü neticeye sebebiyet veren olayın, kapağı açık olan mazot deposu altında ateş yakılması, yakıt deposu içinde ısınan mazotun buharlaşarak açık olan kapaktan dışarı çıkması, oksijen ile zenginleşen mazot buharının altta yanan ateşin etkisi ile ani olarak parlayıp yanması ve bu suretle patlamayı meydana getirmesi nedeni ile başladığı, ani yanma ve patlama sonucu yayılan ısının çevrede bulunan kargo malzemelerini tutuşturduğu, yangının depo içerisinde sıvılaşan ve buharlaşan mazotun etkisi ile geliştiği ve yayıldığı, böylece meydana gelen ve mazot patlaması olarak tanımlanan patlamanın, kimyasal patlama şeklinde infilak olduğu sonucuna ulaşılmış olup ek sözleşme ile teminat altına alınmaması nedeni ile rizikonun teminat dışında kaldığı kanaatine varılması gerekmiştir. Ayrıca davacı sigortalı şirket tarafından, davalı … şirketinin aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmediği iddiası ileri sürülmüş ise de Türk Ticaret Kanunu’nun 1423. maddesine göre sigortacı, sigorta sözleşmesine ilişkin tüm bilgileri, sigortalının haklarını, sigortalının özel olarak dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmelere bağlı bildirim yükümlülüklerinden oluşan aydınlatma yükümlülüğünü sigortalıya karşı yerine getirmese dâhi sigortalı, sözleşmenin yapılmasına 14 gün içinde itiraz etmemiş ise sözleşme poliçede yazılı şartlar ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlar kapsamında yapılmış olmaktadır. (Emsal ilam: Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 2021/2515 esas, 2021/2764 karar sayılı kararı.) Dolayısıyla sorumluluk sigortası teminat kapsamı, poliçe ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlara göre belirlenmesi gerekmekle birlikte yazılı gerekçeler ışığında, meydana gelen rizikonun poliçe teminat kapsamı dışında kaldığı anlaşılmakla; davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafça peşin olarak yatırılan (85,39 TL peşin harç+3.722,00 TL ıslah harcı olmak üzere) 3.807,39 TL harçtan, 80,70 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına, bakiye 3.726,69TL’nin hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5- Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 24.055,75 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine,
6- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
7-Devletçe karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.06/07/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır