Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/260 E. 2020/550 K. 03.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/260 Esas
KARAR NO : 2020/550

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 02/05/2019
KARAR TARİHİ : 03/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalılardan … A.Ş.’nin alt yüklenicisi ile diğer davalı …Ltd. Şti. tarafından yapılan çalışma sırasında davacı müvekkil şirkete ait tesislere hasar verildiğini, 2.700,47 TL hasar bedelinin hasar verenler aleyhine tahakkuk ettirildiğini, bedelin ödenmemesi sonucu icra takibi başlatıldığını ve davalıların icra takibine itiraz ettiklerini beyanla beyanla takibe vaki davalıların haksız itirazlarının iptalini, takibin devamını ve davalıların %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulmalarını talep ve dava etmiştir.
Davalı …A.Ş. Vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle husumet itirazlarının bulunduğunu, hasarın muhatabının müvekkil şirket olmayıp…şirketi olduğunu, müvekkili ile diğer davalı …Ltd. Şti. arasında imzalanan yapım sözleşmesi gereğince, sözleşmeye konu olan işin yapımı sırasında yüklenicinin 3. Şahıslara verdiği zarardan iş sahibinin sorumlu olmayacağını, davacının kusur durumunun da araştırılmasının gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla faize ve icra inkar tazminatı talebini kabul etmediklerini beyanla davanın öncelikle husumet yokluğu aksi halde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin diğer davalı …şirketinin alt işvereni olduğunu, müvekkilinin diğer davalı tarafından alınan izinler doğrultusunda çalışma yaptığını, davacının uyması gereken kurallara uymadığını, hasarın meydana gelmesinde tek ve asli kusurun, ikaz bandını gerekli yere yerleştirmeyen davacıda olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gerekli delillerde celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce celp edilen İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… takip sayılı icra dosyasının yapılan tetkikinde; takibin davacı tarafça davalı aleyhine faizler dahil toplam 2.811,00 TL alacağın yasal faizi ile birlikte tahsili için yapılan ilamsız icra takibinden ibaret bulunup davalıların vekili marifetiyle yasal süre içerisinde sunduğu itiraz dilekçesi ile; ödeme emrine, borca, ferilerine itiraz ettiği, takibin durduğu ve davanın yasal süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda elektrik elektronik mühendisi …eleme icra edilerek konuya ilişkin 06/11/2019 bilirkişi kök raporu teminle dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler anılı kök raporunda özetle;
“Dava dilekçesinde…’ın … İşletme Müdürlüğü hizmet sahasında bulunan Bağcılar ilçesi Yıldıztepe Mahallesi … Sokak ile Bağcılar Caddesi köşesi Bağcılar/İstanbul adresinde davalılardan … A.Ş. ile alt yüklenicisi diğer davalı … şirketi arasında yapılan çalışma sırasında müvekkil şirkete ait tesislere zarar verildiği, müvekkil şirket personelince arızanın giderilmesi ve tesise enerji verilmesine müteakip hasara maruz kalan tesislerin onarımı için kullanılan malzeme ve işçilik ile birlikte 2.700,47 TL. hasar bedelinin hasar verenler aleyhine tahakkuk ettirildiği belirtilmiştir. Dosya içeriğinde 30.03.2018 tarihli olay mahalli krokisi ve fotoğraflar, 30.03.2018 tarihli Hasar Tespit Tutanağı, Hasar Keşif Tutarı Formu ve hasarın onarıldığına dair bakım ve onarım yapan müteahhit firma tutanakları bulunmaktadır.
Davacı …’a göre,…A.Ş.’nin sahada bakım, onarım ve yer altı kablo güzergâh tesis etme işini ihale yoluyla yüklenicilere vermiş ise de, işin denetim, gözetim ve kontrolörlük safhası olduğundan meydana gelen hasarlarda sorumluluğunun devam edeceğini, hasarlarda yüklenici ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını savunmaktadır. …ise, anahtar teslim olarak yüklenici … İnşaat firmasına verilen işler eser sözleşmesi mantığında anahtar teslimi olarak verildiğinden meydana gelen hasarlarda sözleşme maddeleri gereğince sorumluluk kabul etmemektedir. … İnşaat firması icra takibine itiraz yazısında özetle; … hattının yeterli derinlikte olmaması ile olması gereken ikaz şeridi, dolgu malzemesi ve tuğlanın hat üzerinde bulunmadığı, standart olmayan imalatlarda meydana gelen arıza ile müvekkil şirket arasında bir ilgi bulunmadığını beyan ederek icra takibine itiraz etmişlerdir.
Dosyadaki bilgilere göre taraflar haksız eylemden kayanaklanan zarar nedeniyle öncelikle arabulucu …’un bürosunda görüşme yapmışlar, yapılan müzakereler sonucunda anlaşmaya varamamışlardır. Tarafların üzerinde anlaşamadıkları uyuşmazlık konusu 30.03.2018 tarihli Yıldıztepe Mah. … Sok. Bağcılar adresinde ortaya çıkan… kablosunun hasarlanma olayında oluşan zararın tahsili için açılan stanbul … İcra Dairesi’nin …No’lu dosyasıyla icra dosyasına yapılan itirazın iptalidir. İstanbul … İcra Dairesi’nin …No’lu dosyasıyla takip 12.09.2018 tarihinde 1) … A.Ş. ve 2)…Ltd. Şti. adına başlatılmıştır. Takip icra takip formunda asıl alacak 2.700,47 TL. ve işlemiş faiz 110,53 TL. olmak üzere toplam takip miktarı 2.811,00 TL. hesaplanmıştır.
… – Bakım ve Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü’nün 29.07.2018 tarihli Sayın Mahkemeyi bilgilendirme yazısında özetle; Bağcılar ilçesi, …Mah. … Sok. ile Bağcılar Caddesi köşesinde 30.03.2018 tarihinde yapılan kazı çalışmasına ait bir adet kazı ruhsatının yazı ekinde bulunduğu, kazı ruhsatının İstanbul 1. Bölge … Müdürlüğü tarafından istendiği, bunun üzerine talep edene 30.03.2018 tarih… CBS no’lu kazı ruhsatının verildiği, kazı ruhsatının 1. sayfasında kazı çalışmasına başlanmadan önce İgdaş’ın aranması, çalışma yapılacak güzergâhta bulunan mevcut alt yapı tesislerine zarar verilmeden çalışma yapılması kaydıyla ruhsatn verildiği belirtilmiştir. Ruhsat ekinde çalışma yapılacak güzergahın krokisi ve fotoğraflar bulunmaktadır. Kroki ve fotoğraflara göre … Sok. ile Bağcılar Caddesi köşesinde …ekibi kendilerine ait menholü arama çalışması yaparken ve sokağın karşısına doğru alfalt kaplama üzerinde mini tranşe açma çalışma yaparken kazı alanından geçmekte olan … hattına hasar verildiği anlaşılmaktadır.
Söz konusu hasarla ilgili… evrakları incelendiğinde hasarın meydana geldiği yerde… A.Ş.’ye ait tabela olduğu, tabelada işi yapan taşeronun… İnşaat firması olduğu, hasarın …Mah. Bağcılar Caddesi ile … sokak köşesi Bağcılar/İstanbul adresinde 30.30.2018 tarihinde …şirketi tarafından yapılan kazı çalışması esnasında …yeraltı kablosuna zarar verilmiştir.
Bilirkişi İncelemeleri :
… A.Ş.’nin kendilerine ait hatları sürekli yenilediği, sistemlerini daha çok sayılaştırdığı ve eskiyen bakır kabloları fiber optik kablolar ile değiştirdiği bilinmektedir. Bu nedenle yer altı kablo tesisi için kazı çalışması yapılması gerekmektedir. … A.Ş. söz konusu kazı çalışmalarının yapılması için davalılardan…firmasıyla sözleşme imzalamıştır. Sözleşme konusu; ayrıntıları ek protokollerde belirtilen fiber optik ve bakır kablolu erişim şebekelerinin yapım işleri ile birlikte proje ve ankastre yapımı işlerinin kısımlar halinde veya bir bütün halinde yapılması, bu işlerde kullanılacak malzemelerin temin edilmesi de dahil olmak üzere her türlü erişim şebeke yapım işinin yüklenici tarafından yapılmasıdır. Sözleşme konusuna göre, davaya konu olan hasar münferit bir iş sırasında meydana gelmemiş olup sözü edilen sözleşme konusunun küçük bir parçasının yapılması sırasında meydana gelmiştir. …’un sözleşme ile verdiği iş her ne kadar tranşe açıp kablo döşemek gibi görünüyor ise de, bu kablolar nihayetinde saha dolaplarında, menhollerde ve binalarda hassas cihazlarla irtibatlandırılacaklarından, tranşe işi ve akabinde yapılan kablo döşeme işinin herhangi bir hataya sebebiyet vermemesi için,… ekibinin denetimi ve gözetiminde yapılması gerektiğini düşünmekteyim.
O halde, tranşe yapılacak alanda iş sahibi…’un gerekli izinleri aldıktan sonra tabelasını iş sahasına koyması varlığını iş bitinceye kadar orada olduğunu göstermektedir. Görüş ve kanaatime göre …ekibinin sadece tranşe çalışmasında orada bulunmaması gibi bir durum varsa, bu durum denetim ve gözetim yükümlülüğünü ortadan kaldırmaması gerekmektedir. Asfalt kaplamalı yolda tranşe testereye benzer bir iş makinası ile açılmaktadır. Tranşe genişliği 10 cm derinlik ise 40-70 cm arasında olabilmektedir. Bu ölçüler kazı yapılacak saha için önceden belirlenmektedir. Tranşe çalışması sırasında alfalt altındaki tesisleri tespit etmek mümkün olamayacağından öncelikle asfalt altında bulunan tesislerin tespit edilmesi gerekmektedir. Bunun için aslfalt altına yüzeyden x ray benzeri ışın yollayan böylece aşağıda bulunan kabloların cinsini belirleyen cihazlar mevcut olup, öncelikle bu şekilde tesislerin varlığı tespit edilebilir. Dosya içeriğine göre, …ekibi tarafından tranşe açılacak güzergâhta bu şekilde bir tespit yapılmadığı,… tarafından da denetim gözetim eksikliği nedeniyle bu şekilde tespit yaptırılmadığından dosyaya konu olan hasarın meydana geldiği kanaatine varılmıştır.
… A.Ş. ekibinin 30.03.2018 günü düzenlediği Hasar Tespit Tutanağına göre, Yıldıztepe Mah. …Caddesi ile … sokak köşesi Bağcılar/İstanbul adresinde … A.Ş.’ye ait ancak taşeronu …İnşaat şirketinin yaptığı kazı çalışması sırasında …’ın 3×120+70 mm2 lik 1 kV’luk yeraltı alçak gerilim …enerji nakil hattı kablosuna zarar verilmiştir. Bu tür kablolar siyah kalın PVC izolasyonun altında zırh denilen iletken ekranları bulunmaktadır. Ancak, iş makinası ile bu tür kablonun izolasyonunda açılacak ufak bir yarık bile faz toprak hatasına sebebiyet vermektedir. Bu nedenle tüm kablo olmasa bile hasar gören 1,5 metrelik kısım kesilerek klemens, ek mufu ve yapıştırıcıları ile ek yapılmalıdır. …’nında görevlendirdiği taşeronu hasarı bu şekilde onarmıştır. Bu onarma işi için 366,89 TL. malzeme, 780,82 TL. montaj-işçilik ve 683,12 TL. araç ve personel masraflarının olmak üzere toplam 1.830,83 TL. harcama yapılmıştır. … bu şekilde verilen hasarlarda, hasara sebebiyert verildiğinden hasar bedeline %25 ceza uygulamaktadır. Bu hasar bedeli bir şekilde satılamayan elektrik enerjisini de karşılamaktadır. Buna göre ceza bedeli 457,71 TL. hesaplanmakta olup,…’ın toplam harcaması 2.288,53 TL. bu bedele %18 KDV ilave edildiğinde toplam hasar bedeli 2.700,47 TL. hesaplanmıştır.
… tarafından düzenlenen Hasar Tutanağı, İş Görev Emri Formu, Dağıtım Tesislerine Verilen Hasar Bedeli Formu ve eki hasar bedeli hesaplama formunun usulüne uygun olarak doldurulduğu görülmüştür. Yapılan harcamalarda malzeme bedeli … uygulama dönemindeki … birim fiyat kitabındaki birim fiyatlara, montaj, araç ve personel masrafları ise taşeron ile yapılan sözleşme eki Arıza Onarım Bakım birim fiyat cetveline göre hesaplandığı ve …’ın kontrolünden geçtiği görülmüştür. Bu bakımdan hasar bedelinin uygun olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalılardan … firması dosyaya sunduğu bilgilerde … kablosunun Yeraltı Kablolarının Döşenmesine ilişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliğine aykırı şeklinde döşendiğinden tespit edilemediğini beyan etmekte olup bu durumda dikkate alınarak kusur oranları aşağıdaki gibi verilmiştir.
Sonuç olarak:
Ayrıntıları rapor içinde verildiği şekliyle;
Söz konusu …kablosunun kendilerinin uymakla yükümlü oldukları yönetmeliğe uygun döşenmesi durumunda yapılan tranşe çalışmasında zarar görmemesi gerekmektedir. O halde, meydana gelen olayda kablo hasarlandığından kablonun yüzeye yakın olduğu, zararda…’ın kusuru olduğu görülmektedir. Ayrıca, her durumda …inşaat firmasının tranşe alanındaki asfalt altında olması muhtemel yer altı tesislerini tespit etmesi gerektiği halde bunu yapmadığı anlaşıldığından olayda kusurlu olduğu görülmüştür. Aynı şekilde, … A.Ş.’nin de kendi tesislerinin güvenliği için çalışma süresince denetim gözetim yapmaları gerekirken yapmadıklarından kusurlu oldukları anlaşılmıştır. Buna göre;
…’ın kusuru %40, … firmasının kusuru %40 ve…A.Ş.’nin kusurunun %20 olduğu görüş ve kanaatlerine varılmıştır.” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce tarafların rapora itirazlarını karşılanması ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli rapor tanzim etmek üzere bilirkişiden ek rapor alınarak konuya ilişkin 17/02/2020 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi anılı ek raporunda özetle;
“Sayın taraf vekillerinin 06.11.2019 tarihli bilirkişi raporuma itirazları okunarak önemli kısımlar yukarıda özetlenmiştir. Tarafların kusurları kabul etmedikleri ve kusur dağıtımının dosya içeriğiyle uyumlu olmadığını beyan ettikleri görülmüştür. İtirazlar değerlendirilerek dosya içeriği tekrar okunmuş ve yeniden değerlendirme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
…Bakım ve Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü’nün yazısında aynen hasarın gerçekleştiği, Bağcılar ilçesi, Yıldıztepe Mah. … Sok. ile Bağcılar Caddesi köşesine ait kazı ruhsatının İstanbul 1. Bölge Bağcılar … Müdürlüğü tarafından istendiği ve verildiği, kazı ruhsatının 1. sayfasında; kazı çalışmasına başlanmadan önce İgdaş’ın aranması, çalışma yapılacak güzergâhta bulunan mevcut alt yapı tesislerine zarar verilmeden çalışma yapılması kaydıyla ruhsatın verildiği görülmüştür. Söz konusu tranşe çalışması iş makinası ile yapılmakta olup, iş makinası yavaş bir şekilde görevini yapmakta ise de, kanalın darlığı nedeniyle önceden yer altı tesislerinin yerleri tespit edilmeden özellikle tranşe derinliğinde olan …kablosuna zarar gelmesini önlemek mümkün değildir.
…A.Ş. söz konusu kazı çalışmalarının yapılması için davalılardan…İnşaat firmasıyla sözleşme imzalamıştır. Sözleşme konusu; ayrıntıları ek protokollerde belirtilen fiber optik ve bakır kablolu erişim şebekelerinin yapım işleri ile birlikte proje ve ankastre yapımı işlerinin kısımlar halinde veya bir bütün halinde yapılması, bu işlerde kullanılacak malzemelerin temin edilmesi de dahil olmak üzere her türlü erişim şebeke yapım işinin yüklenici tarafından yapılmasıdır. Sözleşme konusuna göre, davaya konu olan hasar münferit bir iş sırasında meydana gelmemiş olup sözü edilen sözleşme konusunun küçük bir parçasının yapılması sırasında meydana gelmiştir. …’un sözleşme ile verdiği iş her ne kadar tranşe açıp kablo döşemek gibi görünüyor ise de, bu kablolar nihayetinde saha dolaplarında, menhollerde ve binalarda hassas cihazlarla irtibatlandırılacaklarından, tranşe işi ve akabinde yapılan kablo döşeme işinin herhangi bir hataya sebebiyet vermemesi için,… ekibinin denetimi ve gözetiminde yapılması gerektiğini görüşüm değişmemiştir. Ayrıca kazı ruhsatı gereği öncelikle yer altı tesislerinin yerlerini tespit etmek ya da …firmasından tespitini talep etmek…’un sorumluluğundadır.
Meydana gelen kazı çalışmasında iş sahibi … A.Ş. taşeron firması … ile aralarında Eser sözleşmesi niteliğinde anahtar teslim anlaşma yaptıklarını, bu nedenle kazı çalışması yapılan yerde bulunan tabelada… A.Ş. isminin yazılmasının denetim sorumluluğunu vermediğini, işler yapıldıktan sonra muayene ve kontrolün zaten yapıldığını beyan etmekte ise de, bu tür kazı çalışması ve sonrasında zayıf akım kablolarının döşenmesinin çalışmanın her anında denetim yapılması gerektirdiği açıktır. Çalışma bittiği zaman sisteme enerji verilerek tüm sistem işaretlerinin doğru olması ancak çalışmanın tekniğine uygun olarak yapılması ile mümkündür. Bu da ancak işlerin yapımı sırasında iş sahibinn etkin bir denetimi ile olabileceği kanaatindeyim. Ayrıca, çalışma yapılan mahal işyerleri ve meskenlerin bulunduğu bir yer olup, bu tür yerlerde…işletmekle yükümlü oldukları alçak gerilim ve orta gerilim kabloları mümkün olduğu kadar yer altına almaktadır. Enerji kablolarına yapılabilecek kuvvetli bir darbe ile kısa devre olayının meydana geleceği, bununda ciddi yaralanmalara ve ölümlere sebebiyet verebileceği dikkate alındığında denetimin önemli olduğu açıktır. …A.Ş.’nin denetim işini kazı çalışmaları öncesinde organize etmesi gerektiğini düşünmekteyim. Taşeron …İnşaat firması kendisine verilen iş emri gereği … kabloları için kazı çalışması yapmıştır. Ancak, bu firmada yukarıda açıklanan olaylar nedeniyle kendi elemanlarının sağlığını gözetmek zorunda olduğundan iş sahibiyle yapacağı görüşme ile yer altı tesislerinin varlığının tespit edilmesini istemesi ya da bu işi kendisinin yapması gerekirdi. Dosyaya toplanmış bilgi ve belgeler incelendiğinde her iki firmanın da açıkladığım yükümlülüklerini yerine getirmediği kanaatine varılmıştır. Ayrıca, … arıza tespit ve hasar bedeli hesaplamaları verilen hasar ile uyuşmaktadır…. bu hasarı tıpkı …gibi taşeron firmasına yaptırmıştır. Taşeron firmada bunun bedelini zaman içinde…’a fatura etmektedir. Açıklanan gerekçeler nedeniyle de, …’ın hasar tespit kalemlerinin ve talebinin uygun olduğu kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak:
…’ın kuvvetli akım yer altı kablolarını Yönetmelik çerçevesinde tesis etmesi, ettirmesi ve bu şekilde kabulünün yapılarak kabloya enerji verilmesi mevzuat gereğidir…., hasar gören kabloyu taşeronuna ek yaptırmış ise de, bu ekin dahi yönetmelik gereği uygun derinlikte ve üzerine tuğla ile işaret bandı ile döşenerek kontrolünün yapılması zorundadır. Öte yandan,… yönetmelik gereği elektrik enerjisinin sürekliliği için kabloyu bir an önce işletmeye almak durumundadır. Olayın meydana geldiği mahal dikkate alındığında, burada bir keşif icrasıyla kazı yaparak…kablosunun durumunu görmek Sayın Mahkemenin Takdirindedir. Tranşe derinliği dikkate alındığında, her durumda …kablosuna iş makinasıyla hasar verileceği açıktır. Bu durumda kablonun yüzeye yakın olup olmaması, üzerinde tuğla ve işaret bandı olup olmaması önemini kaybetmektedir. Bir önceki raporda, …firmasının beyanları dikkte alınarak …’a %40 kusur verilmiş ise de, ek rapora gelen dosyaya, delil niteliğinde olabilecek yeni evraklar dahil edilmediği, tarafların beyan ve itirazları yeniden değerlendirildiğinde …’a verilen %40 kusurun, kazı ruhsatını alarak yer altı tesislerinin yerlerini tespit etmesi yada ettirmesi gereken…A.Ş.’ye verilmesi, …İnşaat firmasının kendisine verilen iş görev emri ile hareket ettiği, ancak iş güvenliği açısından kendi elemanlarını korumak adına, yer altı tesislerinin belirlenmesi işinide yapabileceği halde yapmadığı anlaşıldığından kusur oranında bir değişiklik yapılmasına gerek olmadığı kanaatlerine varılmıştır.
Neticede, Takdir Sayın Mahkemede olmak üzere, dosya içeriğine göre kablonun yönetmeliğe aykırı döşendiğinin sadece beyanlarda olduğu, fiziki bir tespit yapılamadığından …’a atfı kabil kusur verilemeyeceği, bir önceki madde açıklandığı gibi …A.Ş.’nin kusurunun %60 ve …firmasının kusurunun da %40 olacağı görüş ve kanaatlerine varılmıştır. ” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce önceki raporlar iptal edilmeksizin, mevcut bilirkişinin yanına inşaat mühendisi…’nun dahili ile, hasarın meydana geldiği yerde davalı taraflarca sağlanacak ekipmanlar kullanılarak taraf vekillerinin ve bilirkişilerin de hazır bulunduğu sırada kazı yapılarak kabloların yönetmeliğe uygun döşenmediği savunmasının değerlendirilmesi amacıyla mahallinde inceleme yapmak üzere dosya bilirkişi heyetine tevdii edilerek konuya ilişkin 08/09/2020 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı ek raporlarında özetle;
“… A.Ş.’nin kendilerine ait hatları sürekli yenilediği, sistemlerini daha çok sayılaştırdığı ve eskiyen bakır kabloları fiber optik kablolar ile değiştirdiği bilinmektedir. Bu nedenle yer altı kablo tesisi için kazı çalışması yapılması gerekmektedir. … A.Ş. Söz konusu kazı çalışmalarının yapılması için davalılardan… İnşaat firmasıyla sözleşme imzalamıştır. Sözleşme konusu ayrıntıları ek protokollerde belirtilen fiber optik ve bakır kablolu erişim şebekelerinin yapım işler ile birlikte proje ve ankastre yapımı işlerinin kısımlar halinde veya bir bütün halinde yapılması, bu işlerde kullanılacak malzemelerin temin edilmesi de dahil olmak üzere her türlü erişim şebe yapım işinin yeklenici tarafından yapılmasıdır. Sözleşme konusuna göre, davaya konu olan hasar münferit bir iş sırasında meydana gelmemiş olup sözü edilen sözleşme konusunun küçük bir parçasının yapılması sırasında meydana gelmiştir. …’un sözleşme ile verdiği iş herne kadar tranşe açıp kablo döşemek gibi görünüyor ise de, bu kablolar nihayetinde saha dolaplarında, menhollerde ve binalarda hassas cihazlarla irtibatlandırılacaklarından, tranşe işi ve akabinde yapılan kablo döşeme işinin herhangi bir hataya sebebiyet vermemesi için, … Ekibinin denetimi ve gözetiminde yapılması gerektiğini düşünmekteyiz.
O halde, tranşe yapılacak alanda iş sahibi …’un gerekli izinleri aldıktan sonra tabelasını iş sahasına koyması varlığını iş bitinceye kadar orada olduğunu göstermektedir. Görüş ve kanaatime göre Türk gözetim yükümlülüğünü ortadan kaldırmaması gerekmektedir. Asfalt kaplamalı yolda tranşe testereye benzer bir iş makinası ile açılmaktadır. Tranşe genişliği 10 cm derinlik ise 40-70 cm arasında olabilmektedir. Bu ölçeler kazı yapılacak saha için önceden belirlenmektedir.
… A.Ş. Ekibinin 30/03/2018 günü düzenlediği hasar tespit tutanağına göre, Bağcılar İstanbul adresindeki…A.Ş. Ait ancak taşeronu …şirketinin yaptığı kazı çalışması sırasında…’ın 3*120+70 mm2’lik KV’luk yeraltı alçak gerilim … Yenerji nakil hattı kablosuna zarar verilmiştir. Bu tür kablolar siyah kalın PVC izolasyonun altında zırf denilen iletken ekranları bulunmaktadır. Ancak, iş makinası ile bu tür kablonun izolasyonunda açılacak ufak bir yarık bile faz toprak hatasına sebebiyet vermektedir. Bu nedenle tüm kablo olmasa bile hasar gören 1.5 metrelik kısım kesilerek klemens, ek mufu ve yapıştırıcıları ile ek yapılmalıdır. …’ında görevlendirdiği taşeronu hasarı bu şekilde onarmıştır. Bu onarma işi için 366,89 TL malzeme, 780,82 TL montaj-işçilik ve 683,12 TL araç ve personel masraflarının olmak üzere toplam 1.830,83 TL harcama yapılmıştır… bu şekilde verilen hasarlarda, hasara sebebiyet verildiğinden hasar bedeline % 25 ceza uygulamaktadır. Bu hasar bedeli bir şekilde satılamayan elektrik enerjisini de karşılamaktadır. Buna göre ceza bedeli 457,71 TL hesaplanmakta olup,…’ın toplam harcaması 2.288,53 TL bu bedele %18 KDV ilave edildiğinde toplam hasar bedeli 2.700,47 TL hesaplanmıştır.
21 Ağustos 2020 Cuma günü saat 14.30 sularında Bağcılar caddesi ve 462 Sok. Kesişme noktasında yapılan kazı neticesi, ilgili enerji nakil kablosunun asfalt yüzeyinden 24 cm aşağıda çok yetersiz kabul edilemez derinlikte ve hiçbir koruma, işaret vs. Olmadan döşendiği görülmüştür. Bu şekilde yerleşim kurallara uymadığı gibi can, mal güvenliği yönünden de tehlikelidir. Bu durumda kusurun tamamını % 100 …a vermek durumundayız.
Sonuç olarak; Söz konusu… kablosunun kendilerinin uymakla yükümlü oldukları yönetmeliğe uygun döşenmesi durumunda yapılan tranşe çalışmasında zarar görmemesi gerekmektedir. O halde, meydana gelen olayda kablo hasarlandığından kablonun yüzeye yakın olduğu, zararda …ın kusuru olduğu görülmektedir. Keşif neticesi … kablosunun son derece yetersiz bir derinlikte ve hiç bir koruma, işaret vs vb olmadan döşendiği görüldüğünden; …’ın kusuru %100, … İnşaat firmasının kusuru %0 ve … A.Ş.’nin kusurunun %0 olduğu görüş ve kanaatlerine varılmıştır.” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Dava; davalı … şirketinin kazı çalışması yaptığı sırada davacıya ait elektrik kablolarına hasar verdiğinden bahisle başlatılan icra takibine itirazın iptali davasından ibaret olup, davalı yanlar kazı çalışmasının yapıldığı yerde davacı şirketin elektrik kablolarını mevzuattaki usul ve kurallara uygun olarak döşemediğini ileri sürmekle davanın reddini talep etmektedirler.
Davalı … A.Ş. vekili tarafından icra müdürlüğünün yetkisine itiraz edilmiş olmakla, İİK’nun 50. maddesi atfıyla HMK’nun 16. maddesi uyarınca haksız fiillerde zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi/icra müdürlüğü de yetkili olduğundan davacı şirketin adresi mahkememiz yargı çevresi dahilinde bulunduğundan davalı yanın yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davalı taraflarca 30/03/2018 tarihinde Bağcılar İlçesi, Yıldıztepe Mahallesi, 462. Sokak ile Bağcılar Caddesi köşesinde bulunan davacıya ait elektrik kablolarına hasar verildiğine dair davacı şirket teknik elemanlarınca tutanak tutulduğu, hasarın meydana gelişine ilişkin mahkememizce görevlendirilen bilirkişilerin 29/09/2020 tarihli ek rapor kapsamında hasarın meydana geldiği yerde davalı yanların kabloların mevzuata aykırı olarak yüzeye yakın döşendiği savunmalarının irdelenmesi babında kazı yapmak suretiyle kablo derinliğini ölçtükleri, bilirkişilerin fotoğraf ile destekledikleri raporlarında davacı elektrik kablolarının 24 cm derine gömülü olduklarını tespit ettikleri, davacı şirketçe elektrik kablosunun döşenmesi sırasında mevzuata uygun olarak koruyucu eleman, dolgu malzemesi ve ikaz bandı uygulamaları yapılmadığı gibi 80 cm olması gereken derinliğin 24 cm olarak bırakıldığı, ek rapordaki kablo derinliğine ilişkin bu belirleme sonucunda bilirkişiler davalıların kusursuz oldukları tespitinde bulunmuş ise de, kusurun tespiti hukuki değerlendirme olmakla, bilirkişilerin bu tespitlerinin aksine, mahkememizce mevzuata uygun olarak kablolarını döşetmeyen davacı şirketin hasarın meydana gelmesinde TBK’nun 52/1. maddesi uyarınca %50 müterafik kusurlu olduğu, davalı kazı yapan şirketin de temkinli ve tedbirli kazı çalışması yürütmeyerek verdiği kablo hasarında %50 kusurlu olduğu, TBK’nun 52/1. maddesi “Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.” hükmünü içermekle, hakime tazminatta indirim yapma imkanı tanıdığı, zararın doğmasında etkili olan kabloların mevzuata aykırı döşenmesinin davacının müterafik kusurunu teşkil edeceği, bu nedenle mahkememizce %50 oranında hasar bedelinden indirim yapılarak 1.350,23 TL asıl alacak ve 30/03/2018 haksız fiil tarihi ila 12/09/2018 takip tarihi arasındaki 166 gün için 55,27 TL işlemiş faizle birlikte toplam 1.405,50 TL yönünden davacının davasının haklı bulunduğu, davacı vekilince sunulan, … Ortaklığı ile yapılan 01/02/2018 tarihli Hizmet Alım Sözleşmesinin 10. maddesinde davacı şirketin alt yüklenicisi olan bu şirketin hasar onarımlarına ilişkin hizmetlerini faturalandırarak davacıdan tahsil edeceğinin düzenlendiği, bu hizmetin alımına dair davacı şirket başka bir şirketle sözleşme yaptığından, davacı yanın araç ve personel gideri talebinin genel idare giderlerinden olmadığı, böylece bu bedellerin de davalılardan tahsilinin talep edilebileceği, davalı …şirketi diğer davalı …un ihale işi kapsamında yüklenicisi olup aralarındaki Erişim Şebekeleri Yapım Sözleşmesi kapsamında davalı …’un diğer davalı …’ı sözleşmenin 18. maddesi uyarınca kontrol ve denetime tabi tutacağından adam çalıştıran sıfatıyla TBK’nun 66. maddesi gereğince haksız fiilden … ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğundan husumet itirazı yerinde olmayıp bu davalı aleyhine de karar verilmesinin gerektiği, davacı şirket, davalının kazı çalışması sırasında elektrik kablolarına vermiş olduğu zarar tutarının tahsili için icra takibi başlatmakla, dava konusu alacak miktarının belirlenmesi yargılamayı gerektirdiğinden ve likit (muayyen) olmadığından icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceği ayrıca, mahkememizce yapılan indirim, TBK’nun 52. maddesi kapsamında takdiri indirim mahiyetinde olduğundan davalılar lehine ve davacı aleyhine olmak üzere indirilen bedel üzerinden vekalet ücreti takdir edilemeyeceği anlaşılmakla; davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasında, takip tarihi itibari ile davacının davalılardan 1.350,23 TL asıl alacak 55,27 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.405,50 alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazın iptali ile asıl alacak 1.350,23 TL’ye takip tarihinden itibaren takipte belirtilen oranlarda faiz uygulanmak sureti ile takibin diğer kayıt ve şartlarla aynen devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
İcra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 96,00 TL karar harcından 48,01 TL peşin harcın mahsubu ile 48,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 48,01 TL peşin harç ve 44,40 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 92,41 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 1.405,50 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.250 TL bilirkişi ücreti, 118,75 TL tebligat v.s posta masrafları olmak üzere toplam 1.368,75 TL yargılama giderinin ret ve kabul oranına göre hesap edilen 684,38 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacıya verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14. maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26. maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerekmekle, 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin kabul ve ret oranına göre 660 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili, 660 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, miktar itibarıyla kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
03/11/2020

Katip
e-imza

Hakim
e-imza