Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/100 E. 2022/346 K. 12.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/100 Esas
KARAR NO : 2022/346
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2016
KARAR TARİHİ : 12/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile … Ltd. Şti. ve diğer firmalar arasında … AVM sinema salonları inşaatı işlerinin yapılması için sözleşme imzalandığı, davalı … A.Ş.’ye sözleşme yapılması konusunda projelerin gönderildiğini, ilgili firmanın fizibilite başlattığını, müvekkili ile davalı firma yetkilileri arasında yaklaşık 6 ay süren bir yazışma sürecinden sonra müvekkilinden sözleşme yapılmak üzere bilgi ve belgeler istendiğini, davalının beyanları doğrultusunda sözleşme kurulacağı inancı ile birtakım iş ve işlemlere girişildiğini, harcamalar yapıldığını, … kuralı gereği kurulmuş bulunan güven ilişkisinin ihlal edilmesi nedeniyle davalının sorumlu olduğunu beyanla müvekkili şirketin ödediği tutarların tespit edilmesi ile davalı tarafından müvekkiline ödenmesine, ödenen bedellere en yüksek faiz oranının uygulanmasına ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yurt içinde ve yurt dışında birçok alışveriş ve kültür merkezinin projelendirilmesi, yönetimi ve kiralanması işlerini büyük bir başarı ile gerçekleştiren bir şirket olduğunu, söz konusu alışveriş merkezlerinin arasında … Merkezinin de bulunduğunu, müvekkili şirketin, ticari bir iş yapması nedeniyle ve kendisine en yüksek karı sağlayacak firmayı bulmak amacıyla anılan iş merkezi sinema işletmesi olarak çalışmaya talip olanı firmalardan teklifler topladığını, bu doğrultuda müvekkili şirketin çeşitli firmalar ile görüşmeler yürüttüğünü, davacıda sözleşmenin imzalanacağı algısını asla yaratmadığını, davacının bir takım dayanaklar yaratmaya çalışarak anılan alışveriş merkezi kapsamındaki sinema işletmesinin kendilerine kiralanmasını zorlamaya yönelik fiili bir takım durumlar yaratmaya çalıştığını, davacı ile müvekkili arasında gerçekleşen e-posta yazışmalarının, sözleşmenin kurulması için değil, müvekkili şirket tarafından tekliflerin toplanması ve yönetilmesi ile ticari kararını vermesi için yapıldığını, davacı tarafın da sözleşmenin standart metin olarak paylaşıldığını kabul ettiğini, davacı firmanın faaliyet belgesi, imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi ve vergi levhasını ise yine talip olan her firmadan istediğini, davacıya özel bir istek olmadığını, müvekkili şirketle uzun yıllar ticari ilişki kurmaya talip olan bir firmayı tanımak ve bilmek istemesinin ticari hayatın doğasında ve olağan akışına uygun bir durum olduğunu, ortada hukuki bir ilişki yokken müvekkilinin bilgisi ve onayı olmadan tamamen kendinden kaynaklanan varsayımlara göre alımlar yapmış ise bu durumun davacının kendi kusurundan kaynaklandığını, bu durumun sorumluluğunun asla açılan haksız bir davayla müvekkiline yüklenemeyeceğini, davacının iddiasını … sorumluluğuna dayandırmasının, … şartlarının söz konusu olmadığını, taraflar araşında hiçbir hukuki ilişki kurulmadığını, müvekkili şirketin özenli ve dürüst davrandığını, davacının nezdinde oluştuğunu iddia ettiği zararı ispat edemediğini, davacının herhangi bir zarara uğradığını kabul anlamına gelmemekle birlikte, bir an için zarar olduğu kabul edilse dahi, zarar gören davacının ağır kusuru ile bu zarar doğmuş olduğundan zarar ile müvekkili şirketin herhangi bir eylemi arasında illiyet bağının kesilmiş olduğunu, söz konusu alanın, davacıya hiçbir zaman teslim edilmediğini beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sözleşme görüşmelerinden doğan (… ) sorumluluğa dayanan tazminat talebine ilişkindir.
Mahkememizce taraflarca sunulan ve dosyaya celp edilen deliller incelenmiş, davacı vekiline yapıldığı iddia edilen işleri ve bedellerini somutlaştırarak beyan etmek üzere süre verilmiş, talimat mahkemesi aracılığıyla dava konusu … de, davacının yaptığını iddia ettiği işlerin tespiti yönünden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle rapor alınmıştır. Bilirkişi 20/09/2019 tarihli raporunda özetle; dava konusu sinemada yapılan keşifte, sinemanın tamamen bittiği, faaliyette olduğu, cinemaximum tarafından işletildiğinin tespit edildiğini, davacı ile dava dışı … Ltd. Şti. arasında … AVM Sinema Salonları’nın teknik ve mekanik işlerinin yapılması amacıyla 31/10/2016 tarihli sözleşme yapıldığını, bu kapsamda dava dışı şirket tarafından davacı adına faturalar düzenlendiğini, davacı tarafından da dava dışı şirkete avans gönderildiğini ve çekler verildiğini tespit ve beyan etmiştir. Bu aşamada dosya tarafların ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor tanzim edilmek üzere Mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişi heyeti 06/03/2020 tarihli raporunda özetle; davacının ticari defterlerinde davalı ile ilgili herhangi bir kayıt olmadığını ancak sinema salonu inşaat ve tadilat işleri ile ilgili olarak defterlerinde alınan çekler hesabında 1.107.500 TL, verilen sipariş avansları hesabında 1.107.500 TL bakiyenin mevcut olduğunu, bu bakiyenin dava dışı sinema salonu işi yapan firmalardan kaynaklandığını, davalının ticari defterlerinde davacı ile ilgili herhangi bir kaydın olmadığını, davacının sinema salonu için … Ltd. Şti. ile 2.225.500 TL bedelli ve … … … ile 500.000 TL bedelli sözleşmeler imzaladığını, hukuki tavsif ve değerlendirme tamamen Mahkememize ait olmak üzere tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan incelemeler neticesinde; taraflar arasında sinema salonu kiralama ve işletme işi için görüşmeler olduğunu ve dava dosyasında bu görüşmelere ilişkin mail yazışmalarının yer aldığını, davacı tarafın sinema salonu tadilat ve inşaatı için harcamalar yaptığını, sözleşme imzaladığını ve taahhüt altına girdiğini, sinema projesinin başlangıçta avan projeye aykırı olduğunu, sinema salonunun projelendirilmesi ve inşaatı aşamasında problemler yaşandığını ve Belediye yetkilileri tarafından tespitler yapıldığını ancak sinema salonunun inşaatının tamamlanarak faaliyete geçtiğini ve halen başka bir sinema işletmesi tarafından işletildiğini, taraflar arasında sözleşme müzakerelerinin bulunmasının tek başına sözleşmenin kurulması anlamına gelmediğini, yine tarafların sırf sözleşme müzakerelerine girişmiş olması ve müzakerelerin bir müddet devam etmesinin tek başına karşı tarafta sözleşme yapılacağı yönünde güven uyandırmak anlamına gelmeyeceğini, bunun için taraftardan birinin karşı tarafa sözleşmenin kurulacağı yönünde güven uyandırmaya yönelik ayrı bir davranışının bulunması gerektiğini, somut davada davacının sözleşmenin imzalanmadığının farkında olduğunu, buna ilişkin tereddütlerini davalıya ilettiği gerçeği karşısında zaten böyle bir güvene sahip olmadığı yorumunun yapılabileceğini, davalının sözleşme müzakerelerinin karşı tarafta güven uyandırıcı etkisinin olduğunun tespiti halinde ise meydana gelen zararların ispat edilmesi koşuluyla tazmininin gerekeceğini tespit ve mütalaa etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, davacının sinema salonu için sözleşme yaptığı dava dışı şirketlerin de ticari defterlerinin incelenmesi ile davacı vekilinin rapora itirazlarının karşılanması maksadıyla heyetten ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti 09/11/2020 havale tarihli ek raporunda kök rapordaki tespitlerini tekrar etmiştir. Dava dışı … … …’dan dava konusu sinema salonu için yapılan işlere ilişkin belgeler celp edilerek, davacıya ait whatsapp ve e-posta adresi ile davalı şirkete ait e-posta adresleri üzerinde teknik inceleme yaptırılmış ve yazışmaların kronolojik olarak dökümün yer aldığı rapor dosyaya sunulmuştur. Dosya itirazlar ve tarafların ticari defterleri ile teknik rapor üzerinde iddia ve savunma doğrultusunda yeni bir inceleme yapılmak üzere oluşturulan ikinci bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Bilirkişi heyeti 19/11/2021 tarihli raporunda özetle; dosya içeriğine göre davacının inşaat alanında çeşitli faaliyetlere giriştiğini, dosya kapsamında verdiği siparişler, yaptığı ödemeler, davalının kontrolündeki şantiyede yapmasına izin verilen inşaat işlerinden dolayı, davalının davacı üzerinde ciddiye alınacak biçimde sözleşme yapılacağı inancını pekiştirdiğini, dosya kapsamında adli bilişim marifetiyle elde edilen bilgi ve bulgular, elektronik posta ve WhatsApp görüşmelerinin de bu durumu teyit ettiğini, dosya kapsamı içerisine sunulmuş olunan bilgi ve belgelerden, dava konusu alanda sinemanın tamamen bitmiş ve faaliyette olduğunun anlaşıldığını, taraflar arasındaki ticari işlemlerle ilgili olarak herhangi bir sözleşmenin ibraz edilmediğini, davacıya ait 2016 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun şekilde tutulduklarını, davacı lehinde delil olma ve ispat kuvvetine sahip bulunduklarını, davacı ile dava dişı … Ltd. Şti. arasında 31/10/2016 tarihli, … AVM Sinema Salonları yapım işlerini konu alan 2.225.500 TL bedelli sözleşme imzalanmış olduğunu, davacı ile dava dışı … … … arasında 02/11/2016 tarihli Sinema Havalandırma Tesisat İşlerini konu alan KDV hariç 500.000 TL bedelli sözleşme imzalanmış olduğunu, davacının ticari defterlerinde davalı ile ilgili her hangi bir kayıt ve işleme rastlanılmadığını, davacı tarafından dava dışı … Ltd. Şti.’ine 982.500 TL, dava dışı … … …’a 200.000 TL, dava dışı … Ltd. Şti.’ine 15.217,39 TL olmak üzere toplam 1.197.717,39 TL tutarında ödeme yapılmış olduğunu, dava tarihinden sonra … Mühendisliğe 2017-2018 yıllarında toplam 149.737,05 TL’lik ödeme yapıldığını, buna karşın davacının diğer giderler olarak nitelediği (kırtasiye, şirket kuruluş, şantiyedeki kayıt dışı giderler vb.) kalemleri ispat edemediğini, … in contrendo sorumluluğunun şartlarının ispatlandığının söylenemeyeceğini tespit ve mütalaa etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, beyanlar dosyaya sunulmuştur.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; davacı, davalı taraf ile aralarında … ilinde yapılan … AVM’de yer alan sinema salonlarının projelendirilmesi, yönetilmesi, kiralanarak işletilmesi hususunda sözleşme öncesi görüşmeler yapıldığı, davalı tarafından talep edilen belgeler ve karşılıklı yazışmalar ile taraflarında sözleşmenin kurulacağına dair bir güven oluşturulduğu, bu nedenle de sinema salonlarının yapımı için başka şirketler ile sözleşmeler imzalandığı ve bu kapsamda ödemeler yapıldığı, sözleşmenin imzalanmaması nedeniyle zarara uğradığından bahisle tazminat talep etmiş, davalı taraf ise davacıda, kendisi ile sözleşmenin yapılacağına dair güven oluşturacak davranışta bulunulmadığını, davacıdan talep edilen belgelerin tüm aday şirketlerden talep edildiğini, davacıya sinema salonları ile ilgili yer teslimi yapılmadığını, davacıya gönderilen sözleşmenin tip sözleşme olduğunu ve herkese gönderildiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir. Davacı tarafından davalıya gönderilen 28/08/2016 tarihli mailde, ticari iş kapasitesinden bahsedilerek, talep edilmesi halinde vergi levhası ve ticaret odası kayıtlarının gönderileceğinin belirtildiği, işletmekte olduğu sinema salonu ile ilgili fotoğrafların gönderildiği, 15/10/2016 tarihli mailde ise sözleşme ve projenin gönderilmesi talep edilerek, buna göre bir maliyet çıkarılacağı ve ön çalışma yapılacağının bildirildiği, 17/10/2016 tarihli mail ile davalı tarafından örnek sözleşmenin gönderildiği, sonrasında yine sinema salonu ile ilgili planların gönderildiği, davacıdan şirket evraklarının istenildiği, akabinde davacı tarafından standart sözleşmede yapılması istenilen değişikliklerle ilgili bilgi verildiği, şirket kayıtlarının ve bir takım projelerin gönderildiği ve onay beklendiğinin ifade edildiği, davalı tarafından davacıya sinema salonları ile ilgili işlem yapılması için verilmiş bir onay olmadığı, taraflar arasında söz konusu mail yazışmaları dışında yapılmış görüşmeye dair bir delil sunulmadığı, (… in contrahendo) sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluğun, sözleşme görüşmeleri sırasında taraflardan birinin diğerine dürüstlük kuralına aykırı davranması nedeniyle ortaya çıkan sorumluluk olarak tanımlandığı, sözleşme görüşmelerine başlanmakla taraflar arasında hukuki ilişki, başka bir deyişle bir güven ilişkisi meydana geldiği ve bu güven ilişkisinin, dürüstlük kuralı uyarınca belli ölçüde karşı tarafın çıkarlarını gözetme, böylece bildirim, aydınlatma, boş yere güven vermeme, güveni boşa çıkarmama gibi birtakım özen yükümlülükleri doğurmakta olduğu, bu özen yükümlülüklerine aykırılığa da sözleşmeden kaynaklanan borca aykırılığa ilişkin hükümlerin uygulanacağı ancak eldeki davada, söz konusu mail içeriklerinden, davacının sinema salonları projesi için aday olduğu ve davalının da cevap dilekçelerinde ifade ettiği üzere standart sözleşme ve planları paylaşarak ön çalışma yapılmasını istediği, yapılacak ticari işin kapasitesi itibariyle davacıdan şirket kayıtlarının talep edilmesinin de olağan olduğu, tacir olan davacının basiretli davranması gerektiği, sözleşme imzalanmadan, proje onayı verilmeden, işin takvimi belirlenmeden üçüncü kişilerle sözleşme yaparak ödeme yapılmasının ticari hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davalının sözleşme öncesi kusurlu davranışından bahsedilemeyeceği, kaldı ki söz konusu sinema salonlarının tamamı bitmiş şekilde başka bir şirket tarafından işletildiği, davacı tarafından yapıldığı iddia edilen herhangi bir işin ve bedelinin tespit edilemediği, tarafların ticari defterlerinde birbirleri ile ilgili herhangi bir kaydın olmadığı anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar ve ilam harcı 80,70 TL’nin peşin alınan 17.333,67 TL harçtan mahsubu ile kalan 17.252,97 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 12/05/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır