Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/99
KARAR NO : 2018/1124
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 25/01/2018
KARAR TARİHİ : 12/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu … plakalı araç … A.Ş. (…) adına kayıtlı olduğunu, Geçiş İhlali ihtarnamesine konu 23.12.2016 tarihinde söz konusu aracın müvekkili şirket tarafından kiralanmış olup, davalı … A.Ş. tarafından işletilmekte olan Gemlik gişelerinden geçiş yapıldığını, geçiş ihlali cezasının kesildiği tarihte aracın HGS bilgilerinde aktif ve yeterli bakiye mevcut olduğunu, bu hususta HGS’nin bağlı olduğu bankayla iletişime geçilmiş olup, sıkıntının bankadan kaynaklanmadığını bildirir yazışmalarının dilekçe ekinde sunduklarını, mevcut bakiye olmasına rağmen … A.Ş. tarafından gişelere kurulan kart okuma sisteminin hatasından kaynaklı bu durumdan sorumlu tutularak taraflarına para cezası kesilmesinin usulsüz ve hukuka aykırı olduğunu, sonuç olarak bu nedenlerle,
23.12.2016 tarihli … bildirim no’lu usulsüz para cezasının iptali ile birlikte, ödenen 107,25-TL’nin taraflarına iadesini, vekalet ücreti ve yargılama masraflarının davalı tarafa yükletilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın, yetkisiz yerde açıldığını, İ.İ.K. Madde 72 uyarınca menfi tespit davaları için yetkili iki mahkemeden birincisi icra takibinin yapıldığı yer mahkemeleri, ikincisi ise davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemeleri olduğunu, icra dosyası, ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası olduğu İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesi yetkili olduğunu, müvekkili Şirket’in kayıtlı adresi … Çankaya-Ankara olduğundan bir diğer yetkili mahkeme ise Ankara Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, iş bu sebeple öncelikle dava yetkisiz yerde açıldığı için yetki yönünden itiraz ettiklerini, müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, … AŞ.’ye ait … plaka sayılı aracın, 23/12/2016 tarihli ihlalli geçişi nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, iş bu icra takibine konu, dava konusu ihlalli geçişin yanı sıra borçlu … AŞ.’ye ait … plaka sayılı aracın iki farklı ihlalli geçişlerini de ihtiva ettiğini, müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, … AŞ.’ye ait … ve … plaka sayılı araçların ihlalli geçişleri sebebiyle yasal süresi içinde ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibi 28/07/2017 tarihinde açıldığını, itiraz olmaksızın kesinleştiğini, 07/08/2017 tarihinde de borçlu şirket … AŞ. Tarafından toplam dosya borcu ödenerek kapandığını, davacının … tarafından müvekkili şirkete ödenmiş herhangi miktar bulunmamakla, iadesi istenen geçiş bedelinin dayanağının da taraflarınca anlaşılamadığını, bu itibarla, davacının söz konusu borcun tarafı olmaması nedeniyle iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, 6001 sayılı kanunun m.30/5 hükmü gereği, geçiş ücreti ve cezasının araç sahibinden tahsil edileceğinin ortada olduğunu, ayrıca, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30.maddesi uyarınca ödenen 107,25 TL tutarında cezanın %60’ı ödemenin gerçekleştirildiği ayı takip eden ay hazine payı olarak müvekkili Şirket’in yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine müvekkili Şirket tarafından ödendiğini, müvekkil Şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve 2011/1807 (eski 94/5907) sayılı “3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin” Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde özel yetkili bir anonim şirket olarak kurulmuş olup, ülkemizdeki en büyük alt yapı projelerinden biri olan “Gebze-Orhangazi-İzmir (İzmit Körfez Geçişi ve Bağlantı Yolları Dahil) Otoyolu Projesi” nin yap-işlet-devret modeli ile yapımı ve işletilmesini, Karayolları Genel Müdürlüğü ile imzalamış olduğu 27 Eylül 2010 tarihli Uygulama Sözleşmesi çerçevesinde üstlenmiş bulunduğunu, bu doğrultuda, yapımı tamamlanan Gebze-Orhangazi Kesimi K2 Altınova Kavşağı (Km: 12+664) ile Kesim sonu (Km:43+296) arası ve Orhangazi-Bursa kesimi başlangıcı (Km:43+296) ile Gemlik (İznik Güney) Kavşağı (Km:58+1529) arası 16 Nisan 2016 tarihli ve 29686 sayılı Resmi Gazete’ de ilan edilmek suretiyle 21.04.2016 tarihinde işletmeye açıldığını, ayrıca, Osmangazi Köprüsü’nün de içinde bulunduğu Gebze-Orhangazi Kesimi, K-1 Gebze Kavağı ile K-2 Altınova Kavşağı (Km: 12+664) arası yapım işlerinin tamamlanması ile 24 Haziran 2016 tarihli ve 29752 sayılı Resmi Gazete’ de ilan edilmek suretiyle 01.07.2016 tarihinde işletmeye açıldığını, müvekkili Şirket tarafından işletilen otoyolda yer alan tüm gişelerden nakit, kredi kartı/banka kartı tahsilatı yapılabilmesi mümkün olup ücret toplama sisteminin süresi içerisinde OGS bankasından/HGS’ den provizyon alınamaması ve bu nedenle OGS veya HGS’ den geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerler açılmadığını ve gişe memuru tarafından geçiş ücretinin gişede nakit, kredi kartı/banka kartı ile ödenmesi talep edildiğini, nakit, kredi kartı/banka kartı ile de ödeme de gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin ihlalli geçiş bildirimi, her ne kadar müvekkili şirket için yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edilmek üzere düzenlendiğini, söz konusu İGB Bildirimi içeriğine iş bu dilekçe devamında yer verildiğini, bu itibarla, ihlalli geçişi takip eden 15 (on beş) günlük süre içerisinde geçiş ücretine herhangi bir ceza tahakkuk ettirilmediğini, ihlalli geçişin, müvekkil şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması ve tahakkuk eden ücretin geçişi takip eden 15 (on beş) günlük kanuni ödeme süresi içinde de ödenmemiş olması anlamına geldiğini, ilk 15 (on beş) günlük cezasız sürenin dolmasını müteakip müvekkili şirket tarafından Karayolları Genel Müdürlüğü’nden, otoyoldan ihlalli geçiş yapan ve 15 (on beş) günlük yasal süre içerisinde geçiş ücretlerini ödemeyerek cezaya düşen araçların sahiplik bilgileri talep edildiğini, bu nedenle, müvekkili şirketin yasal olarak araç sahiplik bilgilerine ceza tahakkuk ettirilmeden erişememekte ve dolayısıyla bu süre içerisinde borçlulara herhangi bir bildirim yapamadığını, bu itibarla, müvekkil şirketin ihlalli geçişi takip eden 15 (on beş) günlük sürenin bitimini takiben araç sahiplik bilgilerini Karayolları Genel Müdürlüğü’nden temi ederek bu yönde yasal bir yükümlülüğü bulunmadığı halde; ihlalli giriş ve çıkış yapılan yol, güzergâh ve şerit ile tarih ve saat bilgilerini gösterir, ayrıntılı tablo ile borcun sebebini teşkil eden ihlalli geçişe ilişkin fotoğraf kaydının yer aldığı ihtarnameleri temin ettiği adreslere gönderdiğini, ayrıca, yalnızca kiralayan ve kiracıyı ilgilendiren bir özel hukuk sözleşmesinden doğan kira ilişkisinden müvekkili Şirket’in haberdar olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunun da ortada olduğunu, söz konusu ihtarname araç sahibine gönderilmiş olup iç ilişkiden kaynaklanan itirazların müvekkili şirkete karşı ileri sürülemeyeceğinin de açık olduğunu, bu açıklananlardan anlaşılacağı üzere, müşterilerin farkına varmaksızın ihlalli geçiş yapmasını engellemek ve mağduriyetlerini önlemek amacıyla Karayolları Genel Müdürlüğü sisteminden farklı olarak otoyolda tüm gişelerde personel bulundurulduğunu; cihaz/etiket üzerinden elektronik olarak veya araçta cihaz/etiket bulunmaması nedeniyle tahsilat yapılamadığında araç sürücüsünden nakit/kredi kartı/banka kartı ile ödeme yapması talep edildiğini; bu amaçla tüm gişelerde bariyer bulunduğunu ve herhangi bir yöntemle tahsilat yapılamaması halinde bariyer açılmadığını; bariyerin ancak ödeme yapıldığında ya da araç sürücüsüne İGB’ li (İhlalli Geçiş Bildirimli) Geçiş” ve “Ödemesiz” ibareleri ile İhlalli Geçiş Bildirim numarası yer alan yazar kasa fişi ve İhlalli Geçiş Bildirimi üzerinde teslim edildiğinde açıldığını, dolayısıyla ihlalli geçiş yapıldığı fark edilmeden otoyoldan ücret ödemeksizin geçiş yapılmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirket tarafından işletilen otoyoldaki sistemin Karayolları Genel Müdürlüğü sisteminden farklılıklar gösterdiğinden, geçiş ücretinin geçiş sonrası, fakat geçiş tarihinden itibaren 15 (on beş) gün içerisinde, otomatik olarak cihaz/etiket hesaplarından tahsil edilmesinin de mümkün olmadığını, Gebze-Orhangazi-İzmir otoyolunda kurulan ücret toplama sistemi, KGM tarafından işletilen otoyollarda kurulmuş olan mevcut sistemden farklı olarak, çıkış kulvarlarından geçerken araç üzerindeki OGS/HGS etiketi vasıtası ile ilgili bankalara veya PTT’ye anlık bakiye sorgusu yaparak, bakiye yeterliyse, ücreti tahsil edecek şekilde çalıştığını, bu sorgunun yapılabilmesi için öncelikle etiketin sorunsuz çalışır durumda olması, cama doğru şekilde yapıştırılmış olması, sorgunun sonucunda paranın tahsil edilebilmesi için etiket hesabında yeterli bakiyenin bulunması, etiket hesabında yeterli bakiye bulunacak şekilde mevduat hesabından veya kredi kartından gerekli talimatların verilmiş olması ve OGS bankası veya PTT’nin araç kulvarın sonunda bulunan gişeye ulaşıncaya kadar bakiye ile ilgili durumu gişeye bildirmesi gerektiğini, bunlardan herhangi birisinin sağlanamaması durumunda etiket hesabından tahsilat yapılamadığını, müvekkili şirket tarafından işletilen Otoyol’dan geçiş gerçekleştiren araçlardan geçiş ücretinin tahsili sürecinin, söz konusu sürecin KGM tarafından işletilen otoyollardan farklı olması nedeniyle, teknik bazda belirlenmesi/açıklanması gerektiğini, iş bu davada haklılıklarının kabulü halinde; borçlu davacının; Hukuk Muhakemeleri Kanunu 329. maddesi uyarınca disiplin para cezası ödemesine karar verilmesini talep etme zorunluluğunun doğduğunu, sonuç olarak bu sebepler ve mahkemece resen dikkate alınacak nedenlerle; ilk itirazları doğrultusunda davanın yetki yönünden reddini, mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesini, davanın esastan reddini, kötü niyetli ve haksız olarak açtıkları dava sebebiyle davacı tarafın HMK Md. 329 gereği tazminat ve disiplin para cezasına ve yine İİK md.67 hükme gereği %20 den az olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesine ve yargılama giderlerinin ve ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; 23/12/2016 tarihli usulsüz geçiş ihlaline dayalı ceza kapsamında ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
Davalı vekili tarafından kamera kayıtları, bildirim evrakları, ihtarnameler ve geçiş tablosu sunulmuştur.
Davalı tarafın cevap dilekçesinde dosyanın gönderilmesini talep ettiği yetkili mahkemeyi ayrıca ve açıkça belirtmemesi nedeni ile HMK 19/2 maddesine uygun olmadığı anlaşılan yetki itirazına itibar edilememiştir.
Taraflar arasındaki alacağın davalı tarafından işletilen otoyoldan davacıya ait aracın ücret ödemeden geçiş yapması iddiasına dayalı olduğu anlaşılmıştır. Davalı tarafından kesilen cezanın 15 gün içinde cezasız ödeneceği, 15 günlük yasal süre sonunda geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki ceza tutarı ile ödeneceği davacıya ihtarname ile bildirildiği görülmüştür. Diğer yandan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30. maddesinin 5. fıkrasına göre; “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Ücretin on katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, işletici şirket tarafından Hazine payı olarak, yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirimle ödenir. İşletici şirket tarafından Hazine payının eksik bildirilmesi veya hiç bildirilmemesi ya da bildirildiği halde süresinde ödenmemesi halinde, Hazine payının ödenmesi gerektiği tarih ile tahsil edildiği tarih arasında geçen süreye 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.” araç maliklerinden geçiş ücreti ve ceza tutarının tahsil edileceği öngörülmüştür. Dosyada mübrez kamera kayıtları, bildirim evrakları, ihtarnameler ve geçiş tablosu kapsamında huzurdaki davada, işletmesi davalıya ait otoyoldan davacının maliki olduğu aracın geçiş ihlali yaptığının sabit olduğu, yukarıda anılan 6001 sayılı yasanın 30/5. fıkrasına göre araç maliklerinin geçiş ücretleri ve cezalardan sorumlu olduğundan ve anılan hükme göre tebliğ edilmesi dahi öngörülmediğinden davalının alacağının sübut bulduğu anlaşılmakla; ispatlanamayan davanın reddine, tahsil talepli dava kapsamında davalı tarafın koşulları oluşmayan kötü niyet tazminatı isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalı yanın koşulları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Alınan peşin harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafça yapılan masrafın kendi üzerine bırakılmasına,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 107,25-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Tarafların yatırmış olduğu gider avansından kullanılmayan kısmının, hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgili taraflara iadesine; iade giderinin ilgili tarafça yatırılan avanstan karşılanmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/12/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza