Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/979 E. 2019/1154 K. 17.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/979 Esas
KARAR NO : 2019/1154
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/10/2018
KARAR TARİHİ : 17/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı karşı davalı vekili mahkememize sunmuş dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalılardan … A.Ş. Firmasının yetkilendirdiği, diğer davalı …’den … plaka nolu 2018 model … dizel marka ikinci el 2.000 km deki aracı 263.000 TL bedel karşılğında satın alma konusunda anlaştıklarını, müvekkilinin davalı …’in vakalette yer alan araç satış ve para tahsil yetkisine istinaden 02/07/2018 tarihinde 200.000 TL ve 20.000 TL olarak, 03/07/2018 tarihinde ise 43.000 TL olarak ödeme yaptığını, satış sonrası …’in aracın davalı … firmasına ait olup rotatif kredi kullanıldığını ve banka rehni olduğunu, 3 ay süreyle araç satışının yapılamayacağını, yasal sürenin dolmasına 3 hafta kaldığını beyan ettiğini, bu şartlarda aracın müvekkilince teslim alınarak satışın fiilen gerçekleştirildiğini, sürenin dolmasına rağmen araç teslimi konusunda müvekkilinin oyalandığını beyanla anılı araç üzerin satılamaz yönünde ihtiyati tedbir kararı konulmasını, dava konusu aracın müvekkili adına tescilini, bunun mümkün olmaması halinde ise ödediği bedel olan 263.000 TL maddi zararın ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı karşı davacı … A.Ş. vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı … arasında yapılmış olduğu iddia edilen işlemler sırasında müvekkilinin bu işlemlerinin hiçbirinden haberdar olmadığını, müvekkil ile davacı şirket araç alım satımına ilişkin bir ticaretin söz konusu olmadığını, bu amaçla da …’in yetkilendirilmediğini, davalı …’in müvekkil tarafından başka bir amaçla kendisine verilmiş olan vekaletnameyi 3. kişilerle işbirliği içine girerek kötüye kullandığını beyanla, davacının müvekkili ile davaya konu araç ile ilgili hiç bir resmi satış işlemi olmadan, diğer davalı ile sözlü olarak anlaştığını iddia ederek, araç maliki olmayan bir kişiye 263.000 TL ödediğini, bu durumu müvekkilinin kabul etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ödemelerin müvekkil şirkete yapılmadığını, müvekkilinin aracı kredi çekerek aldığını ve çeşitli masraflar yaptığını, davacı şirketin müvekkile ait aracı haksız şekilde diğer davalıdan teslim alarak, davalı müvekkil tarafından yapılan tüm bu zorunlu masraflardan yararlandığını, davacının aracı 02/07/2018 tarihinden beri fiziki olarak kullandığını beyanla asıl davanın reddini ve açmış olduğu karşı davanın kabulü ile, dava konusu aracın müvekkiline iadesini, yapılan zorunlu masrafların davalıdan alınarak müvekkiline iadesini talep ve dava etmiştir.
Davacı karşı davalı vekili karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; davalı …’e verilen vekaletin ahzu kabza yetkisini içerdiğini, davalı karşı davacı … A.Ş.’nin aralarında ticari ilişki olmadığı yönündeki beyanın gerçeği yansıtmadığını, söz konusu ticaretin bizzat davacı karşı davalı şirketin vekili ile hem de davacı karşı davalının bilgisi doğrultusunda yaptıklarını, müvekkilinin kötüniyetli olmadığını, aracı piyasa değerinde aldıklarını, araç bedelinin vekaletname ile yetkilendirilen diğer davalı …’e verildiğini beyanla asıl davanın kabulünü, karşı davanın reddini talep ve dava etmiştir.
Davalı karşı davacı vekili karşı davaya cevap dilekçesine vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davalı …’e vekaletname verilmesinin sebebi, araç satışı için tüm işlemlerin yapılmasına yönelik olduğunu, ancak satış aşamasında araçlarda banka rehnin bulunması müvekkil şirket açısından emniyet kilidi oluşturduğunu, …’in müvekkil şirketin güvenini kazandığı ilk satışlarda vekalet görevini kötüye kullanmadığını, ancak akabinde … araçları satmamakta ancak 3. kişilerin parasını alarak kişileri mağdur etmeye yahut bu 3. kişilerle birlikte hareket ederek müvekkili ve başkalarını mağdur etmeye başladığını, …’in tamamen kendi haksız fiilleri neticesinde zarar verdiğini, asıl davada davacının taraf ehliyetinin olmadığını, …’e ödemeyi yapan kişinin … firması değil, şirket yetkilisi olan …’in olduğunu beyanla karşı davanın kabulü ile asıl davanın reddini talep ve dava etmiştir.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gerekli delillerde celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Eldeki uyuşmazlık davalı karşı davacının, diğer davalı …’i araç alım-satımı konusunda yetkilendirip yetkilendirmediği, davaya konu … plakalı aracın satın alınması amacıyla davalı … ile anlaşan davacının …’e araç bedelini ödeyerek aracı fiilen teslim almasına rağmen dava tarihine kadar davalılarca rehinli olduğu gerekçesiyle aracın noterden devir işleminin yapılmaması nedeniyle aracın kendi adına tescili, mümkün olmadığı halde araç bedelinin tahsili talebinde bulunup bulunamayacağı, davacının diğer davalı … ile kötüniyetli olarak anlaşarak aracın düşük bedelle satın alınmasını sağlayıp sağlamadığı, aracın fiilen teslim alınması nedeniyle davalının araç için yaptığı zorunlu masrafların ve aracın kullanılamaması nedeniyle uğranılan kar kaybının davacı karşı davalıdan tahsili talebinin mümkün olup olmadığı hususlarında toplanmıştır.
Davaya konu aracın 13.10.2018 tarihinde plaka hırsızlığına maruz kalarak … sayılı plakayı aldığı anlaşılmıştır.
Davaya konu aracın tescil kaydının incelenmesinde … plakalı aracın dava dilekçesinde betimlenen araç olduğu, … Şubesi adına rehinli olduğu ve aracın davalı … A.Ş. üzerine kayıtlı olduğu görülmüştür.
Davalılar arasındaki hukuki ilişki mahiyeti itibarıyla vekalet sözleşmesi olup, vekalet sözleşmesi; vekilin gerektiğinde kendi adına ve vekalet veren hesabına üçüncü kişilerle hukuki ilişkiye girmek suretiyle vekalet verenin işlerini görmeyi üstlendiği, kararlaştırılmış ise vekalet verenin buna mukabil olarak vekile ödeme yapmayı üstlendiği sözleşmedir. Vekalet sözleşmesinin sona erme nedenleri TBK’nun 512. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Vekilin azli vekaleti sona erdiren nedenlerdendir.
… Noterliğinin … yevmiye numaralı 12/01/2017 tarihli vekaletnamesi ile davalı …’nin diğer davalı …’i araç tescili, araç satın alma, araç satışı hususlarında vekil tayin ettiği görülmekle, her ne kadar davalı … vekili, araçla ilgili işlemin yapıldığı tarihte …’in hakkındaki dolandırıcılık şüphesi nedeniyle azledilmiş olduğunu beyan etmiş ise de vekilin … Noterliğinin … yevmiye numaralı 24/09/2018 tarihli azilname ile azledildiği anlaşılmıştır.
Davalı yanca dosya kapsamına sunulan dekontlarda 02/07/2018 tarihinde “… plakalı araç bedeli” açıklaması ile davalı …’e ile 20.000 TL ve 200.000 TL’lik ve 03/07/2018 tarihinde “… araç bedeli” açıklaması ile 43.000 TL’lik olmak üzere toplamda 263.000 TL’lik ödeme yapıldığı anlaşılmıştır. Ödemelerin bir kısmı davacı … şirketi yetkilisi … tarafından yapılmış ise de, oto galericilik işi ile iştigal eden şirket adına aracın satışı amaçlandığından, davanın bu şirket tarafından açılmasında husumete aykırı bir husus bulunmamaktadır.
Azil tarihi dikkate alındığında, davacının davalı … ile araç alımı konusunda anlaştığı ve davacı yanca ödemelerin yapıldığı tarih itibarıyla davalı …’in diğer davalının vekili olduğu anlaşılmıştır.
Davalı … vekilince, davacı ile diğer davalının el ve işbirliği halinde hareket ederek müvekkilini zarara uğratma kastı taşıdıkları ileri sürülmüş olup bu iddia dosya kapsamında ispatlanamamıştır. Hal böyle olunca vekilin yaptığı işlemin vekalet vereni bağladığının kabulü gerekmiştir. Nitekim …’in vekalet yetkisini kötüye kullandığı yönünde ileri sürülen diğer iddia da, vekalet veren ile vekil arasındaki sözleşme kapsamında ele alınabilecek iç ilişkiye dair olup vekalet sözleşmesinin tarafı olmayan üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.
Eldeki davada, davalı …, diğer davalı …’den aldığı vekalet yetkisine istinaden davacı ile araç satışı konusunda anlaşarak gerekli ödemeyi almış ancak aracın tescil aşamasında ortaya çıkan engeller nedeniyle fiilen teslim alınan aracın hukuken tescili gerçekleştirilememiştir. Yapılan ödemeleri gösterir dekontlar ve araç satışı konusunda davalı …’i yetkilendiren vekaletnameden aracın harici satış sözleşmesinin taraflar arasında kurulduğunun kabulü gerekmiştir.
Araç malikinin davalı … olduğu, …’in hesabına gönderilen bedellerin aracın satın alınması amacıyla gönderildiği, vekilin işlem tarihi itibarıyla vekalet yetkisinin devam ettiği hususları gözetildiğinde vekil, hukuki ilişkinin aracısı konumunda olduğundan hesabına gönderilen ödemelerin diğer davalı hesabına gönderilmiş gibi kabulü gerekmektedir. Nitekim vekalet sözleşmesi gereğince vekil, kendi adına ve vekalet veren hesabına işlem yapar. Hukuki ilişkinin tarafı olmayan davalı …’den araç bedellerinin istenmesi mümkün olmayıp bu davalı yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
2918 sayılı KTK’nun 20/d maddesi uyarınca tescilli araçların noter dışındaki satış ve devirleri geçersizdir. Geçersiz satışlarda herkes aldığını aynen iade etmekle yükümlüdür. Somut olay bakımından noter dışındaki araç satışı geçersiz olduğuna göre davacı karşı davalı ödediği bedelleri geri isteyebilir. Davalı karşı davacı ise aracını geri isteyebilir. Bir taraf malı kullanırken diğer taraf da parayı kullanmış ve semerelerinden istifade etmiştir. Bu nedenle tarafların bu hususlar dışındaki istemlerinin hukuki dayanağı bulunmamaktadır. Bu nedenle açıklanan gerekçelerle; asıl davada davalı …’ye karşı açılan davanın kabulü ile taraflar arasındaki sözleşmenin geçersizliği nedeniyle tescil kararı verilmesi mümkün olmadığından, 263.000 TL araç bedelinin, aracın davacı karşı davalı tarafça davalı karşı davacıya fiilen iade edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı karşı davacıdan tahsili ile davacı karşı davalıya ödenmesine; karşı davada davanın kısmen kabulü ile, … plakalı aracın davacı karşı davalı şirketten alınarak davalı karşı davacı şirkete iadesine, davalı karşı davacının diğer taleplerinin ( alacak ve tazminat) REDDİNE, TBK’nun 97. Maddesi hükmü gereği edimlerin aynı anda ifasına, dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
A) Asıl davada;
1-Davalı şirkete karşı açılan DAVANIN KABULÜ İLE,
Taraflar arasındaki sözleşmenin geçersizliği nedeniyle tescil kararı verilmesi mümkün olmadığından, 263.000 TL araç bedelinin, aracın davacı karşı davalı tarafça davalı karşı davacıya fiilen iade edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı karşı davacıdan tahsili ile davacı karşı davalıya ödenmesine,
2-Davalı …’e yönelik davanın pasif husumet, dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
3-Alınması gerekli 17.965,53 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 4.491,39 TL harcın mahsubu ile bakiye 13.474,14 TL harcın davalı …’den tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 4.491,39 TL peşin harç, 35,90 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 4.527,29 TL harcın davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 21.730 TL vekalet ücretinin davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu 202,50 TL posta masrafı v.s. yargılama giderinin davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
B) Karşı davada;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
… plakalı aracın davacı karşı davalı şirketten alınarak davalı karşı davacı şirkete iadesine, davalı karşı davacının diğer taleplerinin (alacak ve tazminat) REDDİNE, TBK’nun 97. Maddesi hükmü gereği edimlerin aynı anda ifasına,
2-Alınması gerekli 17.965,53 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 130 TL harcın mahsubu ile bakiye 17.835,53 TL harcın davalı …’ten tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 130 TL peşin harcın davalı …’ten tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 14 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre hesaplanan 13,60 TL’sinin davalı …’ten tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 21.730 TL vekalet ücretinin davalı …’ten tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan reddedilen kısım yönünden A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 2.725 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’e verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı karşı davalı vekili ve davalı karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/12/2019

Katip …
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA