Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/872 E. 2020/315 K. 10.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/872 Esas
KARAR NO :2020/315

DAVA:Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:20/09/2018
KARAR TARİHİ:10/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı şirketler yetkilileri mahkememize sunmuş dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin lehtarı olduğu ve keşidecesinin de davacı …. Ltd. Şti. Olan çeki vc cirolu bir şekilde kaybettiğini, anılı çeke … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile ödeme yasağı kararı verildiğini, … Bankası … Şubesi’ne çekin meşru hamili olarak ibraz edenin … olduğunu, davalı …’ın çekin bankaya ibrazından sonra cirantalar arasında kendi ismini yazarak ve imzasını atarak, çekte tahrifat yaparak kendisini sanki bir meşru hamilmiş gibi göstererek çeki çaldığını, sonrasında müvekkil şirket ve … Proje adına icra takibine giriştiğini, davalı hakkında C. Başsavcılığı’na şikayette bulunduğunu beyanla haksız başlatılan takipte davalıya borçlu olmadığının tespiti ile takibin dava sonuna kadar teminatsız veya uygun bir teminatla durdurulmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının … … Asliye Hukuk Mahkemesi’nde bir çok çek ile ilgili çek zayi davası açarak borçlu oldukları çekleri ödemekten imtina etmeye çalıştıklarını, ancak mahkemece çek zayi kararı verilmediğini, çeki elinde bulundurması ve temlik sözleşmesi ile alması nedeniyle yetkili hamil olduğunu, ispat yükünün cirantalardan birine veya hamile ödediğini savunun keşideciye ait olduğunu, temlik sözleşmesi ile karşılıksız çıkan çekin bedelini ödeyerek almış olması, çeki elinde bulundurması nedeniyle temlik sözleşmesi gözetildiğinde takibe konu edilen çekin meşru hamili olduğunun sabit olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gerekli delillerde celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce celp edilen …. İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı icra dosyasının yapılan tetkikinde; takibin davacı tarafça davalı aleyhine 32.000 TL bedelli çek alacağına istinaden faiz, çek tazminatı ve komisyon dahil toplam 38.253,59 TL alacağın yasal faizi ile birlikte tahsili için yapılan kambiyo senetlerine özgü icra takibinden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce tarafların ve dava dışı … İnşaat Beton Madencilik Nakliye San. Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda mali müşavir … marifetiyle inceleme yapılması amacıyla konuya ilişkin 23/10/2019 tarihli kök rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi anılı kök raporunda özetle;
“Davacı vekili tarafından, mahkemenize verilen dilekçe ile davacının ticari defterlerinin …’da olduğu, bu nedenle talimatla defterlerinin incelenmesini talep ettiği tespit edilmiştir.
17/09/2019 tarihli ara karar tutanağında taraflara inceleme günü ve saatinin bildirildiği, ticari defterlerinin ilgili kısımlarının HMK 219/2 maddesine uygun örneklerini ibraz etmek üzere inceleme gününe kadar süre verildiği, aksi halde ibrazdan kaçınılmış sayılacağının ihtarının yapıldığı, buna rağmen davacı … şirketinin ticari defter ve belgelerini mahkemeye ibraz etmediği, ibrazdan kaçındığı tespit edilmiştir.
17/09/2019 tarihli ara karar tutanağında, taraflara inceleme günü ve saatinin bildirildiği, ticari defterlerinin ilgili kısımlarının HMK219/2 maddesine uygun örneklerini ibraz etmek üzere inceleme gününe kadar süre verildiği, aksi halde ibrazdan kaçınılmış sayılacağının ihtarının yapıldığı, buna rağmen davalı …’ın ticari defter ve belgelerini mahkemeye ibraz etmediği, ibrazdan kaçındığı tespit edilmiştir.
17/09/2019 tarihli ara karar tutanağında, dava dışı … şirketine inceleme günü ve saatinin bildirildiği, ticari defterlerinin ilgili kısımlarının HMK 219/2. Maddesine uygun örneklerini ibraz etmek üzere inceleme gününe kadar süre verildiği, aksi halde ibrazdan kaçınılmış sayılacağının TK 35. Mad. Göre ihtarının yapıldığı, dava dışı … şirketinin ticari defter ve belgelerini mahkemeye ibraz etmediği, ibrazdan kaçındığı tespit edilmiştir.
Davalı tarafından davacılar aleyhine, 32.000 TL asıl alacak, 6.253,59 TL faiz tazminat, komisyon olmak üzere toplam 38.253,59 TL üzerinden kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlatıldığı, tespit edilmiştir.
İcra takibine konu çekin … tarafından bankaya ibraz edilerek işlem yaptırıldığı, … ile … İnşaat şirketinin ciroları arasına; davalı …, ismini ve imzasını tatbik ettiği, tespit edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde, uyuşmazlık konusunun davalı … tarafından başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan icra takibindeki çekin meşru hamilinin … olu olmadığı ile ilgilidir.
…’ın bahse konu çeki … inşaattan temlik sözleşmesi karşılığı alıp almadığının ispat etmesi gerektiği,
Bu durumda …’ın cevap dilekçesine sunmuş olduğu aşağıda bilertilen delilleri;
1- … adına düzenlenen (çekin ile ilgili) Tahsilat Makbuzu,
2- Çek Teslim Bordrosu ve çek teslim tutanağı,
3- Temlik Sözleşmesi Mahkeme dosyasına sunmadığı,
Sonuç olarak; dosyanın incelenmesinde; uyuşmazlık konusunun, davalı … Tarafından başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan icra takibindeki çekin, meşru hamilinin davalı … olup olmadığı ile ilgili olduğu,
…’ın bahse konu çeki; … İnşaattan temlik sözleşmesi karşılığı alıp almadığının ispat etmesi gerektiği,
Bu durumda …’ın cevap dilekçesine sunmuş olduğu aşağıda belirtilen delileri
• … adına düzenlenmiş çekin belirtildiği Tahsilat Makbuzu
• Çek Teslim Bordrosu ve çek teslim tutanağı,
•Temlik Sözleşmesi mahkeme dosyasına sunması ayrıca … İnşaat ile ilişkisinini ispat etmesi gerektiği, aksi halde davacılar aleyhine …. İcra Müd. … esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinin haksız olduğu sonucuna ulaşılmıştır, ” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce davalı …’ın ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde iddia ve savunma doğrultusunda inceleme yapılması amacıyla konuya ilişkin 08/01/2020 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi anılı ek raporunda özetle;
“26.11.2019 Tarihli Duruşma tutanağında; taraflara inceleme günü ve saatinin bildirildiği, ticari defterlerinin ilgili kısımlarının HMK219/2. Maddesine uygun örneklerini ibraz etmek üzere inceleme gününe kadar süre verildiği, aksi halde ibrazdan kaçınılmış sayılacağının ihtarının yapıldığı, bu ihtarın davalı vekili tebliğ edildiği, buna rağmen davalı …’ ın ticari defter ve belgelerini mahkemeye ibraz etmediği, ibrazdan kaçındığı tespit edilmiştir.
İcra takibine konu Çekin … tarafından Bankaya ibraz edilerek işlem yaptırıldığı, (Çekin arkasının İhtiyati tedbir kararından ötürü yazdırılamadığı) … ile … İnşaat şirketinin ciroları arasına; davalı …, ismini ve imzasını (çek bankada işleme tabi tutulduktan sonra) tatbik ettiği, tespit edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde, uyuşmazlık konusunun davalı … Tarafından başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan icra takibindeki çekin meşru hamilinin … olup olmadığı ile ilgilidir.
…’ın bahse konu çeki … İnşaattan temlik sözleşmesi karşılığı alıp almadığının ispat etmesi gerektiği,
Bu durumda …’ın cevap dilekçesine sunmuş olduğu aşağıda belirtilen delilleri:
1- … adına düzenlenen (çekin ile ilgili) Tahsilat Makbuzu,
2- Çek Teslim Bordrosu ve çek teslim tutanağı,
3- Temlik Sözleşmesi
Mahkemece yapılan ihtara rağmen Mahkeme dosyasına sunmadığı,
Sonuç olarak; dosyanın incelenmesinde; uyuşmazlık konusunun, davalı … Tarafından başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan icra takibindeki çekin, meşru hamilinin davalı … olup olmadığı ile ilgili olduğu,
…’ın bahse konu çeki; … İnşaattan temlik sözleşmesi karşılığı alıp almadığının ispat etmesi gerektiği,
Bu durumda …’ın cevap dilekçesine sunmuş olduğu aşağıda belirtilen delileri
• … adına düzenlenmiş çekin belirtildiği Tahsilat Makbuzu
• Çek Teslim Bordrosu ve çek teslim tutanağı,
• Temlik Sözleşmesi mahkeme dosyasına sunmadığı,
Davacılar aleyhine …. İcra Müdürlüğü … Esas dosyası ile başlatılan icra takibinin haksız olduğu, sonucuna ulaşılmıştır.” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Dava; … Bankası’nın … Şubesi’ne ait, davacı … Taah. San ve Tic. Ltd. Şti’nin keşideci, davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin lehtar olduğu, 17/11/2017 keşide tarihli … seri nolu, 32.000 TL bedelli çek üzerinde davalı …’ın araya ciro yapmak suretiyle çeki iktisap ederek davacılar aleyhine başlattığı çek ve takip nedeniyle davacıların davalıya borçlu olmadığının tespiti talebinden ibarettir.
Mahkememizin 13/02/2019 tarihli celsesinde davacılardan … Taah. San ve Tic. Ltd. Şti duruşmaya mazeretsiz katılmadığından dosyanın işlemden kaldırıldığı, işlemden kaldırılma tarihinden itibaren dosyanın 3 ay içinde yenilenmesi talebinde de bulunulmadığı anlaşılmakla, bu davacı yönünden HMK’nun 150/5. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
Dosya kapsamında toplanılan deliller birlikte değerlendirildiğinde, diğer davacı yönünden devam eden yargılama kapsamında elde edilen hukuki ve vicdani kanaat gereğince, davacılarca çekin davalı tarafça sonradan cirolandığı iddia edilmekle birlikte, davalının çeke imza atmasından önceki görüntüsü dosya kapsamında celp edilmekle, davalı imzasının son hamil … imzası altına atılmış bir imza olmayıp son hamilin önüne gelecek şekilde atılmış olduğunun anlaşıldığı, davalı yan her ne kadar çeki …’dan temlik aldığını ileri sürmüş ise de dava dosyasında bu savunmayı destekler herhangi bir delil sunmadığı, mahkememizce çıkarılan meşruhatlı davetiyenin tebliğine rağmen ticari defterlerini de ibraz etmediği, çek iptali davasının görüldüğü … Asliye Hukuk Mahkemesince davaya konu çek hakkında ödeme yasağı kararının verildiği tarihte davalının imzasının çekte yer almadığının anlaşıldığı, dosya kapsamına yansıyan yeni çek görüntülerinde ise davalının sonradan … İnşaat ile … cirolarının arasına imza attığının anlaşıldığı, bu şekilde atılan imzanın ciro silsilesinde kopukluk oluşturduğu, yapılan cironun geçerli bir ciro olarak kabul edilemeyeceği, davalı imzasının çekteki son hamil …’ın cirosu altına yazılmayıp çekin bankaya ibrazından sonra araya atılması söz konusu olduğundan alacağın temliki hükümlerinin de somut olayda uygulanmasının mümkün olmadığı, davalının son cirantadan sonra çeki cirolamak yerine kendisini son cirantanın önüne geçecek şekilde çekte hak sahibi yapmak suretiyle çeke imza attığının tespit edildiği, menfi tespit davasında ispat yükü üzerinde olan davalı yanın ticari defterlerini ibraz etmediğinden çeki iktisap etmede haklı olduğu ve çekte yetkili hamil olduğu hususlarını ispatlayamadığı anlaşılmakla, davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. Yönünden davanın kabulüne dair aşağıdaki hükmün kurulması cihetine gidilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
A)Davacı … Taah. San ve Tic. Ltd. Şti yönünden;
1-Davanın 13/02/2019 tarihi itibarıyla işlemden kaldırıldığı, işlemden kaldırılma tarihinden itibaren üç aylık yasal süre içinde yenilenmediği anlaşılmakla, HMK’nun 150/5. maddesi gereğince DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA
2-Harç ve masraflar …. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yatırılmış ve yapılmış olmakla davacı … Taah. San ve Tic. Ltd. Şti yönünden bu husular hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
B)Davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden;
1-DAVANIN KABULÜ İLE,
…. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına konu … Bankası … Şubesi’nin keşidecisi … Taah. San ve Tic. Ltd. Şti olan … seri nolu 17/11/2017 keşide tarihli, 32.000 TL bedelli çek ve takip nedeniyle, davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Alınması gerekli 2.613,06 TL karar harcından 653,27 TL peşin harcın mahsubu ile 1.959,79 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yatırılan 653,27 TL peşin harç ve 35,90 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 689,17 TL’nin davalıdan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
4-Davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 5.737,95 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan 1.149,60 TL (bilirkişi ücreti, posta masrafı v.s.) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı … vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/07/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza