Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/825 E. 2020/344 K. 08.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/825 Esas
KARAR NO : 2020/344
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/12/2013
KARAR TARİHİ : 08/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Turizm İnş.San.ve Tic.Ltd. Şti.’nin maliki bulunduğu … plakalı araç 12/02/2011 tarihinde müvekkilinin … ile tanzim edilen … nolu poliçe ile zorunlu mali sorumluluk trafik sigortalı olduğunu, 12/01/2011 tarihinde davalının maliki olduğu … plakalı araç … … sevk ve idaresinde park halindeki … plakalı araca çarptığını, … plakalı aracın ağır hasar aldığını, kaza tutanağında ve sürücü ifadelerinde sürücü … …’nın kusurlu bulunduğunu ve sürücü … …’nın yeterli ehliyetnamesi olmadan aracı kullandığını, … plaka sayılı aracın karıştığı kazada … Paz.ve Tic. A.Ş’nin 01/03/2011 tarihinde düzenlediği ekspertiz raporuna göre toplam 13.940,00-TL’lik hasar meydana geldiğini, ilgili hasarın … plakalı aracın sigortacısı … Sigorta A.Ş tarafından karşılandığını, ödenen tutar için müvekkil şirket olan …’ye rücu edildiğini, müvekkil şirket … plakalı sayılı araçla ilgili olarak sigorta sözleşmesine göre 15/09/2011 tarihinde 13.490,00-TL … Sigorta A.Ş’ye ödendiğini, müvekkili şirketçe … Sigorta A.Ş’ye yapılan ödemenin sonrasında davalı tarafa rücu edildiğini ancak buna rağmen ödemenin yapılmadığını, … plaka sayılı araç ile ilgili yapılan masrafların borçludan tahsili için ….İcra Müdürlüğü’nün 2012/… esas sayılı dosyası ile 13.940,00 TL asıl alacak üzerinden takip başlatıldığını, borçlunun icra takibine itirazda bulunduğundan takibin durduğunu, davacı vekili davalıya ait … plakalı aracın 3.Şahıslara devrinin önlenmesi için teminatsız ihtiyati tedbir konulmasını, ….İcra Müdürlüğü’nün 2012/… esas sayılı dosyanın takibin devamına, %40’tan aşağı olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıdan alınmasını arz ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu … plaka sayılı araç şirketi adına kayıtla olduğunu, 07/01/2011 tarihinde … San.ve Tic.Ltd.Şti yetkilisi … …’a 1 aylık süre ile kiralandığını, … plaka sayılı aracın 12/01/2011 tarihinde kiracı elinde iken 3.şahıs … … isminde şahısın aracı çalarak kazaya karıştığını, kaza sebebiyle kiralık araçları ve … plakalı araçların hasar gördüğünü, olayı meydana getiren … … hakkında açılan dava sonucu hırsızlık suçlarından ceza aldığını, aracın hasarı kasko tarafından karşılandığını, diğer aracın ise trafik sigortasından karşılandığını, gelişen olayda herhangi bir kusurlarının olmadığının, aleyhlerine yöneltilen davanın reddini arz ve talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava ve cevap dilekçeleri,sigorta evrakları,ceza dosyası,hasar dosyası,bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı.
Bilirkişiler anılan raporlarında özetle; dava konusu 12/01/2011 tarihli kazada park halinde iken hasar görmüoş olan … plakalı midibüs, dava dışı … Sigorta A.Ş tarafından, 12/03/2010-02/03/2011 tarihleri arasında … no.lu kasko sigorta poliçesi ile sigorta edildiğini, yapılan ekspertiz sonucu … plakalı araçta tespite edilen 13.940,00-TL hasar bedeli … Sigorta A.Ş tarafından araç malikine ödenmiş ve kazaya / hasara sebebiyet vermiş olan … plakalı aracın trafik sigortacısı olan davacı …’ne rücu edilmiş ve davacı … tarafından 15/06/2011 tarihinde … Sigorta A.Ş’ne ödendiğini, davacı … … plakalı araç sürücüsü … …’nın yeterli geçerli ehliyetnameye sahip olmaması sebebiyle, ödemiş olduğu 13.940,00-TL hasar bedelini davalı malik şirketten 29/09/2011 tarihinde rücuen talep edilmiş olduğunu herhangi bir cevap ve ödemenin yapılmadığını, davalı şirkete ait … plakalı aracın sürücüsü … …’nın olayda %100 oranında kusurlu olduğunu, hasar gören … plakalı aracın toplam hasar bedelinin 13.940,20-TL olduğunu, hırsız … … tarafından, ilk önce aracın anahtarı ele geçirilmek suretiyle … plakalı aracın çalınması ve aracın kullanılması sırasında kazaya ve … plakalı aracın hasarına sebebiyet verilmiş olduğunu açıkça tespit edilmiş olduğunu, davacı …’nin davalı araç maliki … Tic.Ltd.Şti’nden rücuen talep etmesinin ve dava açmasının kesinlikle mümkün olmadığı, sigorta teminatı dışında kalan … plakalı araç hasarının, aracı çalan hırsız tarafından aracın kullanılması sırasında meydana gelmiş olduğu hususu bilinmeden ve öğrenilmeden önce ödenmiş olması nedeniyle davacı …’nin, ödeme yapmış olduğu 13.940,20-TL hasar bedelini … Sigorta A.Ş’nden rücuen iade istemek hakkında sahip olduğu görüş ve kanaatine varıldığını arz etmişlerdir.
Bilirkişiler anılan ek raporlarında özetle; Davalı şirketten … plakalı aracı 1 aylık bir süre ile kiralamış olan dava dışı … İz.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’ne ait işyerinin önünde park halinde ve çalışır vaziyette bulunan … plakalı aracın, 12/01/2011 günü saat 12:30 sıralarında hırsız … … tarafından çalınması sonrasında aynı gün takriben 2,5 saat sonra 12/01/2011 günü saat 14:45 sıralarında park halindeki … plakalı araca çarparak hasarın sebebiyet verdiğini ve hırsız … … aracı kaza yerinde bırakarak kaçmaya çalışırken yakalandığını, kazada park halinde iken hasar görmüş olan … plakalı midibüs dava dışı … Sigorta A.Ş’nde kasko sigortalı olduğunu, … Sigorta A.Ş tarafından yaptırılan ekspertiz sonucu araçta tespit edilen 13.940,00-TL hasar bedeli … Sigorta A.Ş tarafından … plakalı araç malikine ödendiğini, dava konusu somut olayda, … plakalı aracın çalışır vaziyette ele geçirilmesinin veya dava drışı kiralayan … San.ve Tic.Ltd.Şti yetkilisi … …’ın 12/01/2011 tarihli ifade tutanağında iddia ettiği gibi araç anahtarlarının hırsız … … tarafından binaya girilerek proje odasındaki masa üzerinden alınmak suretiyle ele geçirilmesi ve bu şekilde aracın çalınmış olmasının, ZM/Trafik Sigorta Poliçesi ve Genel Şartları açısından herhangi bir önem arz etmediği, zira kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan “çalınan veya gasp edilen araçların sebep oldukları ve KTK’na göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar” sigorta teminatı dışında kaldığından, trafik sigortası gereğince sigorta şirketi tarafından zarar gören araç için herhangi bir ödeme yapılmaması gerektiği, davacı …’nin sigorta genel şartları gereğince ödenmemesi gerekir iken sehven ödeme yapmak zorunda kaldığı bir ödeme için sigortalıya rücu etme hakkının bulunmadığını, davalı araç maliki … Tur.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’nden rücuen talep etmesinin ve dava açmasının mümkün olmadığı, davacı …’nin sadece sehven ödeme yapmış olduğu 13.940,20-TL hasar bedelinin … Sigorta A.Ş’nden rücuen talep edebileceği görüş ve kanaatine varıldığını, dava dışı kiralayan … San.ve Tic.Ltd.Şti’nin gerek özen ve önemi göstermediği, park halindeki aracın kontak anahtarı üzerinde ve çalışır vaziyette bırakmasının veya aracın anahtarlarının işyerindeki odasında masa üzerinde bırakmasının açıkça hırsız davetiye çıkardığı, aracın çalınması olayında kusur ve ihmalinin bulunduğu görüş ve kanaatine varıldığını arz etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE:
Dava, trafik kazasından kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir.
2918 Sayılı KTK’ nun 107. maddesi uyarınca; Bir motorlu aracı çalan veya gasbeden kimse işleten gibi sorumlu tutulur. İşleten, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerden birinin, aracın çalınmasında veya gasbedilmesinde kusurlu olmadığını ispat ederse sorumlu tutulamaz. İşleten, sorumlu olduğu durumlarda diğer sorumlulara rücu edebilir. ZMSS Genel şartlarının A.3-J maddesi gereği, çalınan veya gasbedilen araçların sebep oldukları ve KTK’na göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile aracın çalındığını veya gasbedildiğini bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürülecek talep ile çalan ve gasbeden kişilerin talepleri teminat dışındadır.
Diğer yandan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 74. (818 sayılı Borçlar Kanunu 53.) maddesi hükmü gereğince, hukuk hâkimi kesinleşen ceza mahkemesi kararındaki maddi olgu ile bağlıdır. Ceza mahkemesi kendine has usuli olanakları nedeniyle hükme esas aldığı maddi olayların varlığını saptamada daha geniş yetkilere sahiptir. Bu nedenle, hukuk hâkiminin, ceza hâkiminin fiilin hukuka aykırılığını ve illiyet bağı saptayan maddi vakıa konusundaki kabulü ve ceza mahkemesinin kabul ettiği olayın gerçekleşme şekli diğer bir deyişle maddi vakıanın kabulü konusunda kesinleşmiş olan bir mahkûmiyet veya maddi vakıa tespiti yapan beraat hükmüyle bağlı olacağı hem ilmi (Prof Dr. Kemal Gözler, “Res Judicata’nın Türkçesi Üzerine”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 56, Sayı 2, 2007, s.45-61) hem de kökleşmiş kazai içtihatlarla benimsenmiş bulunmaktadır.Yargıtay’ın yerleşik uygulamasına ve öğretideki genel kabule göre, maddi olgunun tespitine ilişkin ceza mahkemesinin mahkumiyet kararı hukuk hakimini bağlar. Ceza mahkemesinde bir maddi olayın varlığı yada yokluğu konusundaki kesinleşmiş kabule rağmen, aynı konunun hukuk mahkemesinde yeniden tartışılması olanaklı değildir(HGK.’nun 11/10/1989 gün ve E:1989/11-373, K:472; HGK’nun 27/04/2011 gün ve E:2011/17-50, K:2011/231 sayılı ilamları).
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davalı şirketten … plakalı aracı 1 aylık süre ile kiralamış olan dava dışı … İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’ne ait işyerinin önünde park halinde ve çalışır vaziyette bulunan … plakalı aracın, 12/01/2011 günü dava dışı şahıs tarafından çalınması sonrasında aynı gün park halindeki … plakalı araca çarparak hasara sebebiyet verdiği, kazada park halinde iken hasar görmüş olan … plakalı aracın dava dışı … Sigorta A.Ş’nde kasko sigortalı olduğu,yaptırılan ekspertiz sonucu araçta tespit edilen 13.940,00-TL hasar bedelinin … Sigorta A.Ş tarafından … plakalı araç malikine ödendiği ve … plakalı aracın sigortacısı davacı şirketten rücu edildiği görülmektedir. Somut olayda davalıya ait aracın park halinde olduğu yerden çalındığı ileri sürülmüştür. Gerçek işleten, ancak çalma ve gasp eyleminin gerçekleşmesinde kendisi veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerden birinin kusuru bulunmadığını ispat etmesi halinde sorumluluktan kurtulabilir. Aksi takdirde gerçek işleten ile farazi işleten (hırsız ve gasb eden) müteselsilen sorumlu olacaktır. İşletenin sorumlu sayılmaması için, aracın gözetimi yönünden gerekli tedbirleri almış olması gerekir. Örneğin,işleten tarafından aracın kapı ve camlarının kapatılmış olması, kontak anahtarının araç üzerinde veya kolayca elde edilebilecek bir yerde bırakılmaması, sürücü ve yardımcıları seçmede, talimat vermede, denetlemede, her türlü özeni gösterdiği hususlarını ispat etmesi gerekmektedir. Dava konusu olayda, dava dışı kiralayan … San.ve Tic.Ltd.Şti yetkilisi … … tarafından, 12/01/2011 tarihli ifade tutanağında araç anahtarlarının hırsız tarafından binaya girilerek proje odasındaki masa üzerinden alınmak suretiyle ele geçirildiği beyan edilmiş ise de, kesinleşmiş ceza dosyasından aracın kontak anahtarı üzerinde ve çalışır vaziyette bırakıldığının anlaşıldığı, davalının da aracın çalınmasında işletenin kusuru olmadığını ispat edemediği,kaldı ki park halindeki aracın kontak anahtarı üzerinde ve çalışır vaziyette bırakılmasının veya aracın anahtarlarının işyerindeki odasında masa üzerinde bırakılmasının da, aracın çalınması olayında gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği, dava dışı kiralayanın aracın çalınmasında kusurlu olduğu yönünde kanaat oluşturduğu, bu itibarla davacı şirket tarafından ödenen hasar bedelinin sigortalı araç malikinden rücu edilebileceği anlaşılmakla davanın kabulü ile davalının icra dosyasına itirazının iptaline, alacak likit olmayıp yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM(Yukarıda açıklanan nedenlerle):
1-Davanın KABULÜ İLE;davalı borçlunun … İcra Müdürlüğü’nün 2012/… Esas sayılı icra takip dosyasına vaki itirazının iptali ile takibin 13.940,00 TL asıl alacak üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %9 oranını geçmemek üzere değişen oranlarda yasal faiz uygulanmak sureti ile takibin diğer kayıt ve şartlarla aynen devamına,
2-Davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
3-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 952,24-TL karar ve ilam harcından dava açılırken alınan 238,10-TL peşin harcın mahsubu ile kalan 714,14-TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 238,10-TL peşin harç,24,30-TL başvurma harcı,davacı tarafından yapılan 50,00-TL posta masrafı,1.500,00-TL bilirkişi ücretine ilişkin yargılama gideri olmak üzere toplam 1.812,40-TL harç ve yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 3.400,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştikten sonra yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.08/09/2020

Katip …

Hakim …