Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/364
KARAR NO : 2019/729
DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 17/04/2018
KARAR TARİHİ : 10/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Bankası … şubesine ait 2 adet çek kaybolduğunu, müvekkil tarafından çeklerin vadesi geldiğinde çekleri bulamadığını ve söz konusu çeklerin müvekkilin rızası dışında elinden çıkması sebebiyle ödeme yasağı talepli olarak … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, Mahkemece ödeme yasağı kararı verildiğini ve bu karar bankaya bildirildiğini, banka tarafından Mahkemeye verilen cevapta dava konusu çeklerden … Bankası … şubesi … çek numaralı 12/12/2016 tarihli ve 36.700,00-TL bedelli çek yönünden tarafından bankaya ibraz edildiği bildirildiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından tarafına çek istirdatı davası açmak üzere 1 aylık süre verildiğini ve süresi içerisinde iş bu davayı ikame etme zorunluluğu hasıl olduğunu, davalının söz konusu çek ile ilgili olarak icra takibinde bulunulması ve bu kişi tarafından çek bedellerinin tahsili durumunda müvekkilin telaisi mümkün olmayan zararı söz konusu olacağından bu zarar sebebiyet vermemek açısından davanın devam süresince bu çek yönünden ödeme yasağının tedbiren devamına karar verilmesini, söz konusu çek müvekkilin rızası hilafına elinden çıkması ve çeki elinde bulunduran şahsın haklı hamil olaması sebebiyle çekin iptaline karar verilmesini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil … adı altında ticari faaliyet gösteren mükellefiyeti bulunan bir kişi olduğunu, dava dışı … dış Ticaret Ltd. İle uzun yıllar yapmış olduğu ticari alış veriş sonucu, satmış odluğu ticari emtianın bedelini tahsil etmek amacıyla, davaya konu edilen … Bankası Aş -… Şubesine ait keşidecisi … Sa. Tic olan ve … Tic. Ltd cirolu çekin dava dışı İnnova firmasına ciro ettirmek suretiyle alındığını, dava dışı … Dış Tic’nin müvekkille olan ticari alışverişi teyit ve tevsik eden fatura suretini ve 2015-2016 ve 2017 yıllarını kapsayan cari hesap ekstrasını ibraz ettiklerini, davaya konu edilen çekin ödeme süresinden önce çalışmakta olunan, … AŞ-çek senet operasyonları bölümüne tahsil amacıyla tevdi edildiğini, ödeme süresinde … Asliye ticaret Mahkemesinin 07/12/2016 tarih ve … Esas sayılı dosyası ile verilen tedbir kararı gereği tahsil edilemeyen çekin müvekkile iade edildiğini, müvekkilin bu davada iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olduğunu, sattığı malın bedelini tahsil etmeye çalışan iyi bir tüccar olduğunu, ibraz edilen faturalar, cari hesap ekstrası ve çek iade belgesi bu hususu teyit ve tevsik ettiğini, bu nedenle haksız ve hukuki himayeden yoksun davanın reddini, tedbir talebinin reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretini davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında davacı tarafın … Sanayi ve Ticaret Ltd. olduğu, davanın 10/11/2016 tarihinde açıldığı, dava konusu Çek iptali olduğu, Mahkemece 27/03/2018 tarihinde “DAVANIN KISMEN KABULÜ İle, davacının elinde zayi nedeni ile elden çıkartılan … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Sanayi Ticaret Ltd. Şti. olan, … çek numaralı, 23/12/2016 tarihli, 36.300,00 TL bedelli çekin 6102 Sayılı TTK.nun 764. maddesi gereğince İPTALİNE,
2-… Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, hamili … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., keşidecisi … Sanayi Ticaret Ltd. Şti. olan, … çek numaralı, 12/12/2016 tarihli, 36.700,00 TL bedelli çekin ibraz edildiği anlaşılmakla bu çek hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
3-… Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, hamili … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., keşidecisi … Sanayi Ticaret Ltd. Şti. olan, … çek numaralı, 12/12/2016 tarihli, 36.700,00 TL bedelli çek yönünden davacıya çek istirdatı davası açmak üzere 1 aylık kesin süre verilmesine, dava açıp dava açtığına dair belgeyi mahkememize kesin süre içinde sunmaması halinde bu çek yönünden ödeme yasağının derhal kaldırılacağının ihtarına, ” ilişkin karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına alınan 05/02/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı ve davalı kayıtlarında davaya konu çekin alınışına ilişkin yetkili hamil olduklarına dair çek ciro silsilesi üzerinde görülen dışında ticari defterlerde kayıt yer almadığını, davalının suret çek fotokopisinde cirosunun bankaya ibrazdan sonra iptal edildiğini, davalı tarafından ticari ilişkisi kayıtlarında tespit edilen ancak alındığı kayıtlanmayan çekin dava dışı davacıdan sonraki ciranta … firmasına iade edildiği hususunda sunulan belge mevcut olduğunu, dava dışı … firmasının davacıdan sonraki ciranta olarak çek üzerinde görüldüğünü, davacının … ile ticari ilişkisine dair kayıtlarında herhangi bir tespit yapılamadığını, davanın tarafı olmayan … firmasına muhtıra ile defter sunulması yönünde davetiye çıkartılmış ise de … firmasının davetiyesinin de iade olduğu dosyada mevcut olduğunu, bu nedenle … firması kayıtları da incelenemediğini, son olarak çek iptal davasına çeki kimin ibraz ettiği dosyadan anlaşılmadığını, bankaya ibraz ettiği anlaşılan davalının … firmasından sonraki ciranta olması sebebiyle 3.şahıs konumunda olduğunu, davalıya karşı açılan işbu davanın davalının kötü niyetinin tespitine göre istirdat talebinin takdirin Mahkememize ait olduğunu mütalaa etmiştir.
Dava, TTK’nun 792. maddesi uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacı taraf; davacı şirketin yetkili hamili olduğu çekin rızası dışında elinden çıktığını ileri sürerek haklı bir neden olmaksızın çeki elinde bulundurduğu iddia edilen davalıya karşı istirdat davası açmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinin; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlendiği, ilgili maddede belirtildiği üzere istirdat talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Somut olayda; Davaya konu … Bankası … Şubesi … çek numaralı 12/12/2016 tarihli ve 36.700,00-TL bedelli çekin incelenmesinde; davacının çekin lehtarı olduğu, davalının ise; davacıdan sonraki 2.ciranta olduğu; ancak cirosunun ibrazdan sonra iptal edildiği, davacı tarafın ticari defter belgelerinde davaya konu çekin iktisabına ilişkin bir kayıt bulunmadığı gibi çekte davacı taraftan sonra cirosu bulunan dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi ve davalı tarafa ilişkin de bir ticari ilişkinin tespit edilemediği anlaşılmıştır.
Davalı taraf cevap dilekçesinde; davaya konu çekin dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi’nden aralarındaki ticari alacağın tahsili amacıyla alındığını ve bedelinin tahsili amacıyla bankaya ibraz edildiğini; ancak tahsil edilemeyen çekin davalıya banka tarafından iade olunduğunu, bunun üzerine çekin kendisinden önceki ciranta olan dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi’ne iade edildiğini savunmuş ve bu kapsamda çek iade belgesi başlıklı 20.12.2016 tarihli belgenin ibraz edildiği anlaşılmıştır. Mahkememizin 3 nolu celsesinde dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi yetkilisi davalı tarafça sunulan belge içeriğini doğrulayarak davaya konu çeki Mahkememize ibraz etmiş ve davaya konu çek delil olarak Mahkememiz kasasına alınmıştır. Dosya kapsamına alınan bilirkişi raporunda da; davalı taraf ticari defter belgelerinde; davaya konu çekin dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi’ne teslimine ilişkin bir kayıt bulunmadığı; ancak davalı ve dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi arasında ticari ilişkinin bulunduğu belirlenmiştir. Bu kapsamda ve yukarı açıklanan yasa maddesi gereğince yapılan inceleme de; davalı tarafın kötüniyetli ve çeki iktisabında ağır kusurlu olduğunun davacı tarafça ispat edilemediği gibi eldeki davanın istirdat davası olması ve menfi tespit istemi içermediğinden ve halihazırda çekin dava dışı … Dış Ticaret Limited Şirketi’nde bulunması sebebiyle davalı aleyhine açılan davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında karar tesisine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı taraf aleyhine açılan davanın konusuz kalması sebebi ile ESASI HAKKINDA KARAR TESİSİNE YER OLMADIĞINA,
2-Mahkememiz Yazı İşleri Müdürlüğü kasasında bulunan ve dava dışı … Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından dosya kapsamına sunulan davaya konu … Bankası … Şubesi … çek numaralı 12/12/2016 tarihli ve 36.700,00-TL bedelli çekin dava dışı şirketçe ibraz edilmesi sebebiyle ibraz eden dava dışı … Dış Ticaret Ltd. Şti.’ye iadesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 626,75 harçtan 44,40 TL karar harcının mahsubu ile arda kalan 582,35 TL nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 4.387,00-TL ücret-i vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair ; taraf vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/09/2019

Katip …

Hakim …