Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/325 E. 2019/540 K. 21.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/325
KARAR NO : 2019/540

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 04/04/2018
KARAR TARİHİ : 21/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı, müvekkil tarafından 04 Ekim / 08 Ekim 2017 tarihleri arasında düzenlenen … Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme ile ödemeyi taahhüt ettiği katılım bedelinin bu güne kadar ödenmediğini, müvekkilinin alacağını tahsil için … 4 İcra Müdürlüğünün … E Sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, borçlunun takibe itirazı ile takibin durdurulduğunu, Fuar Katılım Sözleşmelerinin Karma Sözleşme niteliğinde olduğunu, bu nedenle görevli Mahkemelerin Ticaret Mahkemeleri olduğunu, borçlu hiçbir gerekçe göstermeksizin icra takibine itiraz ettiğini, borçlunun itirazı alacağın tahsilini sürüncemede bırakmaya yönelik olduğunu, borçlu 18/09/2017 tarihli ihtarname ile fabrikasını kapattığını ve bu nedenle fuara katılamayacağını ve sözleşmeyi fesih ettiğini beyan etmişse de 25.05.2017 tarihinde müvekkil tarafından 04-08.10.2017 tarihleri arasında organize edilecek … katılmak için sözleşme akdettiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 8.8 maddesiyle sözleşmenin tek taraflı fesih edilemeyeceğini, katılımcının ancak kira bedelinin % 30’un ödemek kaydıyla fuar açılışından 180 gün öncesinde Sözleşme bedelinin % 60’ını ödemek kaydıyla, 90 gün öncesinde Sözleşmeyi fesih edebileceğinin öngörüldüğünü, fuar yerlerinin çok önceden belirlendiğini, kira sözleşmeleri, güvenlik, temzlik, reklam, tanıtım vb giderlerin tamamı katılım sözleşmesinin çok öncesinde ve fuarın bu özelliği gereği sözleşmeden dönmeye de imkan bulunmadığını, fuar hazırlığı sadece organizatör açısından değil katılımcı açısından da önceye dayalı hazırlık gerektirdiğini, müvekkilinin gerekli reklam ve tanıtım hizmetlerini yerine getirdiğini, bu durum borçluya ihtarname ile de belirtilmiş ise de herhangi bir yanıt alınmadığını, davalı fuara katılmamasına rağmen müvekkilin sözleşmeden doğan yükümlüklerini yerine getirdiğini, Yüksek Mahkeme itihatları da fuara katılmamanın ücret ödemesine engel teşkil etmeyeceği yönünde olduğunu, davalı faize itiraz etmiş ise de TTK 8/1 maddesi “Ticari işlerde faiz oranı serbestçe belirlenir” hükmüne göre taraflar arasındaki sözleşmenin 8.7 maddesi ile aylık %5 faiz uygulanacağı öngörüldüğünü, alacağın tahsilini sürüncemede bırakmak amacıyla itiraz eden davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, belirtilen nedenlerle, davalının itirazlarının iptaline, takibin devamına, müvekkili lehine %20’den aşağı olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri, vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile müvekkil arasında imzalanan 25.05.2017 tarihli Kira Sözleşmesi ile 04/08- Ekim 2017 tarihinde yapılacak … için Stant alanı kiralandığını, ancak müvekkilinin … bulunan fabrikası kapatılarak bu alandaki faaliyetlerini sona erdirdiğini, buna dair 15/08/2017 tarihinde verilen karar 14/09/2017 tarihinde tescil ve ilan edilmek üzere … Ticaret Odasına bildirildiği, Müvekkili şirketin Muhatap Şirket tarafından yapılacak Fuara Katılımı gerktirecek ve Fuarda sergilenecek ürün kalmadığı, Bu nedenle müvekkili şirketin FUARA KAtılması fiilen mümkün olmadığından ifa imkansızlığı nedeniyle Kira Sözleşmesinin fesih edildiği ve 18 Eylül 2017 tarihli ihtarname ile bildirildiğini, müvekkil şirket ifa imkansızlığı nedeniyle feshederek fuara katılamadığını ve davacı şirketten hiçbir hizmet almadığını, ortada müvekkile verilmiş bir hizmet olmadığından bu hizmete ilişkin bedelin talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, işbu sebeple davacı tarafça başlatılan icra takibine itirazın haklı, davanın reddi gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşme 05/05/2017 tarihinde akdedildiğini, sözleşme tarihi itibariyle fuara 4 aylık bir süre bulunduğunu, davacı fuara 4 ay kala sözleşme yaparak sözleşme maddelerini etkisiz kıldığını, kaldıki müvekkilin sözleşmeyi fesih sebebi ifa imkansızlığı olduğunu, işbu sebeple sözleşmenin tek taraflı fesih edilemeyeceğine ilişkin hüküm geçersiz olduğunu, davacı taraf faize yapılan itirazı da kabul etmediğini ve taraflar arasındaki sözleşmenin 8.7 maddesi ile aylık %5 faiz uygulanacağının öngörüldüğünü belirttiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte belirtilen faizin miktarı da fahiş olup gabin içerdiğini, bu nedenle faiz itirazının yerinde olduğunu, talep edilen %20 icra inkar tazminatının yerinde olmadığını, talep edilen tutarın hangi hesaplama sonu bulunduğunun belli oImadığını, müvekkilinin cebri icra tehdidi altında icra takibine itiraz etmekten başka hal çare kalmadığından haksız ve kötü niyetli itiraz edildiği iddiasının yerinde olmadığını, arz olunan sebeplerle davanın haksız ve mesnetsiz olup reddi gerektiğini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
… 4 İcra Müdürlüğünün … E Sayılı dosyasında özetle; 30.444,00-TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek aylık %5 faizi, icra harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin tahsilini talep ettiği, davalı tarafça borca ve takibe itiraz edildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına alınan 14/02/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraf beyanları, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler, icra dosyası, taraflar arasında imzalanan sözleşme, fesih ihtarı, davacı tarafın 2017 ve 2018 yılı ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan inceleme ve tespitler birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanan 25/05/2017 tarihli sözleşmeden kaynaklanan ve takip / dava konusu edilen ve davacı kayıtlarında tespit edildiği üzere; 25/09/2017 takip tarihî itibarîyle; … 4.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasından: 25.370,00-TL asıl alacaklı olduğunun tespit edildiğini, sözleşmenin 8.7 maddesi gereğince Fuar Katılım Kiralama bedelinin taksit ödeme tarihleri esas alınarak yapılan işlemiş faiz hesabında da 25/09/2017 tarihi itibariyle 1.960.06-TL işlemiş faiz hesaplandığını, takip 25/09/2017 tarihi itibariyle talep edilebilecek toplam davacı alacağı olarak 27.330,06-TL’nin talep edilebileceğini, fazla talebin yerinde olmadığını, takip ve dava konusu edilen 25.370,00-TL’lık asıl alacak için sözleşmenin 8.7 maddesinde kararlaştırılan %60 temerrüt faiz talebinin yerinde olacağını mütalaa etmiştir.
Dava; İtirazın iptali istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Taraflara arasaında; 04 Ekim-08 Ekim 2017 tarihleri arasında düzenlenen … Katılım Sözleşmesi akdedildiği, sözleşme ile ödemeyi taahhüt edilen katılım bedelinin ödenmediğinden bahisle davacı tarafın davalı aleyhine … 4. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibine girişildiği, davalı tarafın takibe vaki itirazının iptali istemi ile eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı tarafça ibraz edilen cevap dilekçesinde; davalı şirketin …’ ta bulunan fabrikasının kapatılarak bu alandaki faaliyetinin sonra erdirildiği, bu nedenle 4-5 Ekim tarihleri arasında yapılacak fuara katılmasının fiilen mümkün olmadığından ifa imkansızlığı nedeniyle taraflar arasındaki sözleşmenin 18.09.2017 tarihli ihtarname ile feshedildiğinin bildirildiği, davalı şirketin sözleşmeyi ifa imkansızlığı nedeniyle feshettiğinden fuara katılamadığı ve davacı şirketten hiç hiçbir hizmet almadığından bahisle aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına alınan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan 14.02.2019 tarihli bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere; Taraflar arasında 4-8 Ekim 2017 tarihleri arasında düzenlenen fuara katılım için 25.05.2017 tarihinde sözleşme akdedildiği, taraftarlar arasında imzalanan sözleşme gereğince kira ücretinin 25.370,00-TL olarak belirlendiği, 16.06.2017 tarihinde 5.370,00-TL, 18.07.2017 tarihinde 5.000,00-TL, 15.08.2017 tarihinde 5.000,00-TL 19.09.2017 tarihinde 10.000,00-TL şeklinde ödemenin gerçekleştirileceğinin kararlaştırıldığı, yine sözleşmenin 8.7 maddesi gereğince; sözleşmede belirtilen ödemelerin vadelerinde ödenmediği takdirde müteakip ödemelerin muaccel olacağı ve bedenin tamamını aylık %5 gecikme faizi ile birlikte talep edebileceğinin belirlendiği anlaşılmıştır. Ancak davalı şirketin sözleşmede belirlenen fuara iki hafta kala keşide ettiği ihtarname ile fabrikasını kapattığından bahisle ifa imkansızlığı hukuki sebebine dayanarak sözleşmeyi feshettiğini ihtar etmiştir.
İfa imkansızlığını, sözleşmenin konusu olan edimin maddi veya hukuki bir nedenden dolayı yerine getirilmesinin mümkün olmaması olarak tanımlamak mümkündür. İmkansızlık nedenleri maddi veya hukuki olabilir. İmkansızlığın objektif olması, sadece borçlu bakımından değil, herkes bakımından söz konusu olan imkansızlık, sübjektif imkansızlık ise, sadece borçlu bakımından söz konusu olan imkansızlığı ifade eder. Kusursuz imkansızlık, TBK’ nın 136. maddesinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Yasa da, borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkansızlaşırsa borcun sona ereceği belirtilmiştir. İmkansızlık geçici nitelikte ise, kural olarak borcun sona ermesine neden olmaz. Bu hususta tarafların farazi iradeleri esas alınmalıdır. Ancak ifa muayyen bir zamanda yapılacak veya ifa zamanı alacaklı için önem taşıyorsa bu hallerde borcun sona ermesi sonucunu doğurur. Somut olayda, ifa imkansızlığına dair hükümlerin uygulanarak davalı tarafın borçtan kurtulduğunu kabul etmek mümkün değildir. Davalı tarafın fabrikanın kapatılmasına ilişkin kendi ticari uygulamaları ile aldığı kararın taraflar arasındaki sözleşmede ifa imkansızlığı oluşturması hukuken ve bilirkişi raporunda belirlendiği üzere sektör uygulamaları çerçevesinde yerinde değildir. Davalı tarafın fabrikasının kapatılması kararı alınması hususunda idari veyahut kendi insiyatifi dışında sair bir zorlamanın bulunduğu hususu da ispat edilebilmiş değildir. Davacı tarafça dosya kapsamına sunulan fuara katılımda bulunacak katılımcıların yer aldığı katalogta davalı şirketin standının belirlendiği ve fuar sonrasında davalı tarafa ayrılan fuar standının boş kaldığı hususu da nazara alındığında davacı tarafın sözleşme gereği üzerine düşen edimlerini yerine getirdiği de anlaşılmıştır. Açıklanan sebeplerle davalının sözleşmeden kaynaklanan sorumluluğunun devam ettiği ve davacının sözleşme hükümleri gereğince ücrete hak kazandığı anlaşılmıştır. Yukarıda açıklanan taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 8.7. maddesi gereğince davalı tarafın herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düştüğü, fuar katılım kiralama bedeli taksit ödeme tarihleri esas alınarak yapılan işlemiş faiz hesabında 25.09.2017 takip tarihi itibariyle 1.961,06-TL işlemiş faiz ve 25.370,00-TL fuar katılım ücreti olmak üzere toplam 27.330,06-TL yönünden davalı tarafın … 4. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takip dosyasında itirazının kısmen iptaline karar vermek gerekmiş, koşulları oluştuğundan davacı yan lehine icra inkar tazminatına hükmedilmiş, buna ilişkin davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE,
… 4. İCra Müd.’nün … sayılı takip dosyasında davalı tarafın itirazının kısmen iptali ile, takibin 25.370 TL asıl alacak ve 1.960,06 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 27.330,06 TL üzerinden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Asıl alacağa takip tarihinden itibaren aylık %5 temerrüt faizi uygulanmasına,
Alacağın %20’si üzerinden hesap edilen 5.466,01 TL icra inkar tazminatının davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 1.866,91-TL ilam harcından peşin alınan 367,71-TL’nin mahsubu ile bakiye 1.499,20-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 367,71-TL peşin harç ve 35,90-TL başvurma harcı olmak üzere toplam 403,61-TL’ nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 3.279,61-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. Göre hesaplanan 2.725,00-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 1.935,50-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 198,03-TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına; arda kalan 1.737,47-TL ‘ nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/06/2019

Katip …

Hakim …