Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/153 E. 2018/811 K. 18.09.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/153
KARAR NO : 2018/811

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/02/2018
KARAR TARİHİ : 18/09/2018

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirketin… no’lu abonesi olduğu, işyerine yeni makineler alınması sebebiyle elektrik tüketiminin arttığı, bu nedenle davalı şirkete müracat edilerek güç artırımı nedeniyle yeni sözleşme yapılarak tesisata 20.02.2014 tarihinde yeni sayaç takıldığı, davalı tarafın sökülmüş sayaçta yaptığı muayenede sayacın arızalı olduğunu tespit ederek 2016/10. dönem faturasına 4.599,40 TL. bedelli ek tüketim faturası tahakkuk ettirdiği, müvekkili tarafından faturaya itiraz edilmesine rağmen yapılan müracatın 23.02.2017 tarihli yazı ile reddedildiği, davalı taraf müvekkili elektriğin kesileceği ihtarında bulunarak sonrasında elektriği kestiği, müvekkilin 06.06.2017 tarihinde faturayı ödemek zorunda kaldığı, gerçekte arıza nedeniyle tespit edilen bedelin davalı şirkete ödendiğinden faturanın hukuka aykırı olduğu, davalı şirketin güç arttırımı nedeniyle değiştirmiş olduğu sayaçta inceleme yaparak müvekkile kaçak kullanım adı altında 1.916,90 TL. tahakkuk ettirdiği, yapılan itirazı davalı idarenin inceleyerek kaçak kullanımı kaldırdığı ve aynı miktar kadar ek kullanım bedeli tahakkuk ettirdiği, bu bedelin de müvekkil tarafından ödendiği, davalı şirketin aynı sayaç üzerinde inceleme yaparak hiçbir beyanda bulunmadan 01.06.2013 – 26.03.2014 tarihleri aralığı için 4.599,40 TL. bedelli ek tüketim faturası düzenlediği, bu durumda davalı şirketin 1.916,90 TL. ek tüketim tahakkuk ettirmiş iken bir kez daha 4.599,40 TL. bedelli ek tüketim faturası düzenlemesinin hukuka aykırı olduğu, müvekkili şirketin eski makinaları kullanıyor iken ayda 80-100 TL elektrik faturası ödediği, davalı şirketin 9 aylık dönem için 4.599,40 TL. tahakkuku nasıl hesapladığının bilinmediği, sayaç bağlantı tutanağından 20.02.2014 tarihi olduğu dikkate alındığında davalı şirketin bir ay fazladan tahakkuk yaptığının görüldüğünü beyan ederek; sayaç üzerinde ve davacının ödemeleri üzerinde yapılacak teknik incelemeler neticesinde müvekkilin davalı elektrik şirketine borçsuzluğunun tespiti ile ödenen faturaların istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; hukuki nedenlerle davaya görev, yetki ve zamanaşımı nedeniyle itirazda bulunduklarını, özellikle davacının tacir sıfatının olmaması ve ticaret sicil kaydının bulunmaması nedeniyle mahkememizin görevsiz olduğunu, Asliye Hukuk ‘un görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi,neticeten davanın reddini gerektiğini savunmuştur.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip, celbi gerekli deliller celp edilerek dosyamız arasına girmiştir.
Mahkememizce iddia ve savunmalar doğrultusunda bilirkişiler Prof Dr…., Prof. Dr. …, Dr. … marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 03/08/2018 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı raporlarında özetle;
“Mahkemece dosya içeriğindeki belgeler incelenmek suretiyle iddia ve savunma kapsamında rapor hazırlanması için dosya tarafımıza tevdii edilmiştir.
Sayın Mahkeme 16.02.2018 tarihli ara kararında davacı tarafın 20.02.2013 tarihinden itibaren işyerinde üretim verilerini gösterir kapasite raporu, makine ve teçhizat listeleri ve makinaların teknik özellikleri istenmiştir. Davalı elektrik şirketinden de davacının kullandığı tesisata ilişkin tutulan tutanaklar, Tesisat Endeks Dökümü ve sayaç muayene raporlarının dosyaya sunulması istenmiştir.
Davacı taraf 12.03.2018 tarihli yazısında, işyerinde 20.02.2013 – 20.02.2014 (sayaç değişim tarihi) tarihleri arası aşağıdaki makinelerin kullanıldığı; 1 Ad. şerit testere, 3,5 Hp, 1 Ad. yatar daire testere, 3,5 Hp, – 1 Ad. Jumbo kompresör 100 İt, 1,20 Hp, 1 Ad. Planya makinesi, 2,5 Hp toplam: 10,7 Hp yaklaşık 7,98 kVV’dır. 20.02.2014 tarihinde ise güç arttırımı ve iş değişikliği yapılması nedeniyle yukarıda verilen makineler yerine aşağıda verilen makinelerin kullanılmaya başlandığı belirtilmiştir. 1 Ad. cnc Tezgah, 7,5 Hp, 1 Ad. pres makinası, 8 Hp, 1 Ad. kompresör, 5,5 Hp, 1 Ad. yatar daire testere, 3,5 Hp ……….toplam : 24,5 Hp yaklaşık 18,27 kW’dır.
Yukarıda verilen makine listelerine göre 20.02.2014 tarihinden itibaren makinalar açısından kurulu gücün 2,29 kat yükseldiği görülmüştür. Yeni makinaların kurulması üretimin, dolayısıyla elektrik sarfiyatının artacağını göstermektedir. Bu durumda enerji tüketiminin normal şartlarda en az 2,29 kat ve yukarısı artması beklenir. Ancak, enerji aktif güç ve süreyle ilişkili bir büyüklük olup, tüketimin cihazların kullanım süresinin artması ile çok daha fazla yükselebileceği bir gerçektir.
Dosyada bulunan Tesisat Endeks Dökümündeki endeksler günlük ortalama enerji tüketim eğrisi olarak aşağıdaki gibi yeniden düzenlenmiştir. Tesisata takılan yeni sayaç ile demant güçte ölçülmeye başlanmıştır.
Eğrilerden görüleceği üzere yeni sayaçla birlikte işyerinde yeni imalata başlandığından tüketimler belirgin bir şekilde yükselmiş ve arz ve talebe uygun bir seyir izlemiştir. Demant güç eğrisinde de bir dalgalanma olmayıp işletmede kaçak elektrik kullanılmadığı açıkça görülmektedir. Dava konusu oluşturan 2016/10. dönem faturasında talep edilen 4.599,40 TL. bedeli oluşturacak bir tüketim miktarı o dönemde görülmemektedir. Bir önceki ve bir sonraki dönem faturaları 600 TL. civarında olduğu yapılan tahakkuklardan görülmüştür.
Davacı tara…no’lu tesisatın abonesi olup, Tesisat Endeks Dökümünde yazılı sayaçlar mevzuata uygun şekilde tüketimi kaydetmiştir. 20.02.2014 tarihinde yeni sayacın tesisata takılmasıyla iş değişikliğinden dolayı tüketimler belirgin bir şekilde yükselmiş ve bu seyrinde devam etmiştir. Rapor içinde verilen günlük ortalama tüketim eğrisine göre tesisatta kaçak elektrik tüketimi olmamıştır.
Davacı tarafin dönem tahsilatlarına bakıldığında yüksek meblağlı olduğu görülen …no’lu döneme ait 1.912,81 TL. meblağlı fatura ile dava konusu edilen … no’lu döneme ait 4.599,40 TL. meblağlı faturanın davacı tarafından 06.05.2014 ve 06.06.2017 tarihlerinde ödendikleri görülmüştür. Bu faturaların meblağları rapor içinde verilen Günlük Ortalama Tüketim Eğrisi, Demant Güç Eğrisi ve fatura detayları ile mukayese edildiğinde,… no’lu döneme ait 1.912,81 TL. meblağlı faturanın yeni sayaçla birlikte yapılan tüketime karşılık geldiği ve faturanın doğru olduğu görülmüştür.
… no’lu döneme ait 4.599,40 TL. meblağlı faturanın detayında, ait olduğu dönemin 24.09.2016-19.10.2016 tarihleri arası olduğu, bu dönemde sayacın 1.388,50 kWh aktif tüketim kaydettiği, ancak dağıtım ve iletim tüketimleri 1.388,50 kWh üzerinden hesaplanması gerekirken bilirkişi heyetimiz tarafından tespit edilmeyen bir şekilde her biri için 12.462,50 kWh üzerinden hesaplandığı görülmüştür. Dosyada bulunan davalı elektrik şirketinin yazılarından dağıtım ve iletim bedellerinin neden +11.074 kWh ek tüketimin gerçek tüketime ilave edilerek 12.462,50 kWh üzerinden hesaplandığını açıklar bir bilgi yoktur. Buna göre, anılan faturanın iptal edilerek sayaçta kaydedilen gerçek tüketim 1.388,50 kWh olup, faturanın bu bedel üzerinden yeniden hesaplanması gerekmektedir. Bu hesaplama fatura detayındaki maliyet kalemleri ve birim fiyatları kullanılarak aşağıda yapılmıştır.
Tüketim: 1.388,50 kWh Aktif bedel: 292,22 TL, Endüktif bedel: 71,74 TL. (reaktif cezaya girmiş), Dağıtım bedeli: 109,10 TL, EF: 2,93 TL, TRT Payı: 5,86 TL, BTV: 14,65 TL, ara toplam: 496,50 TL, KDV :89,37 TL, fatura bedeli: 585,87 TL. son ödeme tarihi: 31.10.2016, ödeme tarihi: 06.06.2017 olmak üzere davacı tarafın 4.599,40 – 585,87 = 4.013,53 TL. geri istemekle haklı olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır” şeklinde mütalaada bulunmuşlardır.
Dava; işyeri aboneliğine ait elektrik sayacının arızalı olduğundan bahisle değiştirilmesini takip tahakkuk ettirilen faturanın ödenmesine rağmen bilahare yapılan inceleme neticesinde yeniden fahiş olarak tahakkuk ettirilen ve elektriğin kesilmesinin engellenmesi maksadıyla demek zorunda kalınan fatura bedelinin tahsili talebine ilişkindir. Davalı taraf; görev, yetki ve zaman aşımı itirazında bulunmuş niteceten davanın reddini savunmuştur .
Davalı vekili; görev itirazında bulunmuş ise de ;sayaç işyeri aboneliğine ait olmakla her iki taraf açısından ticari nitelikte olduğundan mahkememiz görevli olmakla görev itirazı yerinde görülmemiştir.
Davalı vekili; yetki itirazında bulunmuş ise de ;davalının adresteliği bu hukuk muhakeme kanununun 6. maddesi gereğince mahkememiz yetkili olmakla yetki itirazı yerinde görülmemiştir.
Davalı vekili; zaman aşımı itirazında bulunmuş ise de, taraflar arasındaki sözleşmesinden kaynaklı hukuki ilişki Türk Borçlar Kanunu’nun 146. maddesi gereğince 10 yıllık yine zaman aşımı süresine tabi olduğundan zaman aşımı itirazı yerinde görülmemiştir.
Yanlar arasında ihtilaf; dava konusu fatura nedeniyle davacının davalıya borçlu olup olmadığı ve yapılan ödemenin istirdadının talep edilip edilemeyeceği hususlarına ilişkindir.
Mübrez raporda “… no’lu döneme ait 4.599,40 TL. meblağlı faturanın detayında, ait olduğu dönemin 24.09.2016-19.10.2016 tarihleri arası olduğu, bu dönemde sayacın 1.388,50 kWh aktif tüketim kaydettiği, ancak dağıtım ve iletim tüketimleri 1.388,50 kWh üzerinden hesaplanması gerekirken bilirkişi heyetimiz tarafından tespit edilmeyen bir şekilde her biri için 12.462,50 kWh üzerinden hesaplandığı görülmüştür. Dosyada bulunan davalı elektrik şirketinin yazılarından dağıtım ve iletim bedellerinin neden +11.074 kWh ek tüketimin gerçek tüketime ilave edilerek 12.462,50 kWh üzerinden hesaplandığını açıklar bir bilgi yoktur. Buna göre, anılan faturanın iptal edilerek sayaçta kaydedilen gerçek tüketim 1.388,50 kWh olup, faturanın bu bedel üzerinden yeniden hesaplanması gerektiği ve buna göre tüketim: 1.388,50 kWh aktif bedel: 292,22 TL, endüktif bedel: 71,74 TL. (reaktif cezaya girmiş), dağıtım bedeli: 109,10 TL, EF: 2,93 TL, TRT payı: 5,86 TL, BTV: 14,65 TL, ara toplam: 496,50 TL, KDV :89,37 TL, fatura bedeli: 585,87 TL. son ödeme tarihi: 31.10.2016, ödeme tarihi: 06.06.2017 olmak üzere davacı tarafın 4.599,40 – 585,87 = 4.013,53 TL. geri istemekle haklı olduğu” mütalaa edilmiş olmakla mahkememizce denetlenen rapor hükme yeterli görüldüğünden davacının dava konusu fatura nedeniyle davalıya 4.013,53 TL borçlu olmadığı ve bu miktar ödemenin iadesini talep edebileceği vicdani kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce icra edilen yargılama ve tekmil dosya mündericatından edinilen vicdani kanaat gereğince; davanın kısmen kabulü ile davacının davalıya 2016/10 dönemine ait … nolu 4.599,40TL bedelli fatura nedeniyle 4.013,53TL borçlu olmadığının tespitine, bu miktarın 06/06/2017 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda yazılı nedenlerle,
1-Davanın kısmen kabulü ile davacının davalıya 2016/10 dönemine ait … nolu 4.599,40TL bedelli fatura nedeniyle 4.013,53 TL borçlu olmadığının tespitine, bu miktarın 06/06/2017 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 274,20 TL. Karar harcından, peşin alınan 78,55 TLnin mahsubu ile, bakiye 195,70 TL.nin davalıdan alınarak, hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş bulunduğundan, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince hesaplanan 2.180,00 TL. Vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş bulunduğundan, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 585,90 TL. (A.A.Ü.T. Gereğince red edilen miktarı geçemeyeceğinden) Vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan harçlar toplamı: 119,65 TL.nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Davacının yaptığı toplam: 1.913,00 TL. Yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre hesaplanan 1.670,00 TL.nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalının yaptığı gider olmadığından, bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansının bakiye kısmının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzereoy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/09/2018

Katip …

Hakim …