Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/943 E. 2018/1117 K. 11.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/948 Esas
KARAR NO : 2018/1228

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 23/10/2017
KARAR TARİHİ : 21/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı … ve ortaklarının işletmekte olduğu, “…” adresinde mukim, … Vergi Dairesi’nde, … Vergi Numarası ile kayıtlı … Restoran’ın çatısında, 14/10/2017 tarihi, sabah saat 08:20 sularında yoğun duman fark edildiğini, yangının şiddetini artırıp alevlerin yükselmesi üzerine mekan personeli tarafından itfaiye ekipleri çağırıldığını ve yangına 3 adet ekip arabası ve 10 personelce müdahale edildiğini, uzun uğraşlar sonucunda yangının söndürüldüğünü, fakat işletmenin zarar görmesinin engellenemediğini, restoranda başta ahşap çatı ve mutfakta yer alan cihazların zarar görmekle birlikte; ticari defterlerin, bir kısım fatura ve belgelerin yer aldığı büroda da zarar meydana geldiğini, ekte sundukları yangın raporunda da sözkonusu bu belgelerin, öngörülemeyen ve ticari defterleri saklama konusunda gerekli özeni göstermiş bulunan yetkililerin iradesi dışında bir sebep ile yangın çıkması sonucu aleve maruz kalıp tahribata uğradığının sabit olduğunu, zayi olduğuna karar verilmesi talep olunan ticari defterler ve belgelerin şunlar olduğunu;
2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017 Yıllarına Ait
Yevmiye, Kebir ve Envanter Defterleri
2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017 Yıllarına Ait
Alış Ve Satış Faturaları, Adisyonlar, Z Raporları, Yazarkasa Fişleri, Tahsil Ve Tediye Makbuzları
2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017 Yıllarına Ait
İmzalı Ücret Bordroları, İmzalı Ücret Pusulaları,
2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017 Yıllarına Ait
Yıllık Ücretli İzin Defterleri,
2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017 Yıllarına Ait Personel Özlük Dosyaları
Personel özlük dosyaları içerisinde bulunan; İş Sözleşmesi / Hizmet Sözleşmeleri, SGK işe giriş bildirgeleri, SGK işten ayrılış bildirgeleri, Aile durumunu bildirir belgeler,
Sağlık raporları, Nüfus cüzdanı fotokopileri, İkametgâh Belgeleri, Adli sicil kayıtları, Fazla mesai için işçinin onay verdiğini gösteren imzalı belgeler, Teslim edilen araç gereçler var ise bunların zimmet belgeleri,
Periyodik sağlık raporları, Portör muayenesi raporları, İstirahat ve iş göremezlik raporları, İbranameler, Fesih Bildirimleri, İstifa Dilekçeleri, Kıdem ve İhbar Tazminatı Bordroları, İşe Başvuru Formları.
Sözkonusu yıllara ait defter tasdik bilgilerinin şunlar olduğunu; 2011
… 26. Noteri 28/12/2010 Tarihli … Nolu Yevmiye Defteri
… 26. Noteri 28/12/2010 Tarihli … Nolu Kebir Defteri
… 26. Noteri 28/12/2010 Tarihli … Nolu Envanter Defteri
2012
… 12. Noteri 27/12/2011 Tarihli 41454 Nolu Yevmiye Defteri
… 12. Noteri 27/12/2011 Tarihli 41455 Nolu Kebir Defteri
… 12. Noteri 27/12/2011 Tarihli 41456 Nolu Envanter Defteri

2013
… 12. Noteri 28/12/2012 Tarihli 49352 Nolu Yevmiye Defteri
… 12. Noteri 28/12/2012 Tarihli 49353 Nolu Kebir Defteri
… 12. Noteri 28/12/2012 Tarihli 49354nolu Envanter Defteri

2014
… 12. Noteri 30/12/2013 Tarihli 47891 Nolu Yevmiye Defteri
… 12. Noteri 30/12/2013 Tarihli 47892 Nolu Kebir Defteri
… 12. Noteri 30/12/2013 Tarihli 47893 Nolu Envanter Defteri

2015
… 12. Noteri 30/12/2014 Tarihli 46853 Nolu Yevmiye Defteri
… 12. Noteri 30/12/2014 Tarihli 46854 Nolu Kebir Defteri
… 12. Noteri 30/12/2014 Tarihli 46855 Nolu Envanter Defteri
2016
… 12. Noteri 31/12/2015 Tarihli … Nolu Yevmiye Defteri
… 12. Noteri 31/12/2015 Tarihli … Nolu Kebir Defteri
… 12. Noteri 31/12/2015 Tarihli … Nolu Envanter Defteri
2017
… 12. Noteri 29/12/2016 Tarihli 45934 Nolu Yevmiye Defteri
… 12. Noteri 29/12/2016 Tarihli 45935 Nolu Kebir Defteri
… 12. Noteri 29/12/2016 Tarihli 45936 Nolu Envanter Defteri
Sonuç olarak bu nedenler ile 14/10/2017 tarihinde çıkan yangın sonucu davacıların “… ve Ortakları” unvanı ile işletmekte olduğu … Restoran’da çıkan yangın sonucu bir kısım ticari defterlerin ve belgelerin zayi olması sebebi ile dava dilekçesi içeriğinde belirtilen ticari defter ve kayıtlar ile bir kısım belgeler hakkında “zayi belgesi” verilmesini dava ve talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; TTK’nın 82/7 maddesi uyarınca zayii belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Zayii istemine konu ticari defterler ve faturalar yönünden ilgili noterliklere ve ilgili matbaalara yazı yazılarak davacı şirkete ait defter ve fatura bilgileri celp edilmiştir.
TTK’nın 82. maddesinin 7. fıkrası gereğince; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü içermektedir.
TTK.nun 82. maddesi uyarınca zayi belgesi düzenlenebilmesi için davacının defter tutmakla veya saklamak ile yükümlü olması, zayi olan belgelerin kullanılmış defter ve belgeler olması, defter ve belgelerin yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sonucu zayi olması ve başvurunun 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapılmış olması gerekmektedir.
Anılı kanun maddesi ışığında somut olaya bakıldığında; TTK’nın 82. maddesine göre, bir tacirin tutmakla zorunlu olduğu defter ve faturaların tabii afetler ya da hırsızlık gibi nedenlerle zayi olması durumunda ilgili mahkemede zayii olduğuna ilişkin belge verilmesi için hasımsız dava açılabileceği, ancak bunun için tacirin defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması ve ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının gerekeceği, somut olayda 14/10/2017 tarihinde meydana gelen yangın olayı nedeniyle bilgileri tespit edilen defter ve faturaların zayii olduğu, davanın kanuni süre içerisinde açıldığı, tüm dosya kapsamından bilgileri tespit edilen defter ve faturaların zayi oluğunun mahkememizce inandırıcı bulunduğu, bu kapsamda mahkememizce icra edilen yargılama ve tüm dosya kapsamından edinilen vicdani kanaat gereğince; noterlik ve matbaa bilgileri tespit ve tetkik edilen defter ve faturaların zayii olduğu subuta ermekle davanın kısmen kabulü ile Sayar Matbaacılık tarafından basımının yapıldığı bildirilen 06/05/2010 tarih, 4501 – 7000 başlangıç bitiş numaralı, 50 adet, 15/12/2010 tarih, 43751-49750 başlangıç bitiş numaralı, 120 adet, 17/12/2012 tarih, 10251-11250 başlangıç bitiş numaralı, 20 adet, 24/05/2013 tarih, 11651-14250 başlangıç bitiş numaralı, 52 adet, 16/01/2014 tarih, 01-3000 başlangıç bitiş numaralı, 60 adet, 18/12/2014 tarih, 34501-37500 başlangıç bitiş numaralı, 60 adet, 09/09/2015 tarih, 14751-17250 başlangıç bitiş numaralı, 50 adet, 26/05/2016 tarih, 1001-5000 başlangıç bitiş numaralı, 80 adet, 22/05/2017 tarih, 6251-10250 başlangıç bitiş numaralı, 80 adet faturanın, 18/05/2009 tarih, 5001-12500 başlangıç bitiş numaralı, 150 adet, 02/11/2009 tarih, 24501-34500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet, 06/05/2010 tarih, 5001-15000 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet, 15/12/2010 tarih, 20501-31000 başlangıç bitiş numaralı, 210 adet, 05/10/2011 tarih, 4001-12000 başlangıç bitiş numaralı, 160 adet, 17/12/2012 tarih, 01-8000 başlangıç bitiş numaralı, 160 adet, 15/10/2012 tarih, 16001-20000 başlangıç bitiş numaralı, 80 adet, 16/01/2013 tarih, 01-5000 başlangıç bitiş numaralı, 100 adet, 24/05/2013 tarih, 8001-16000 başlangıç bitiş numaralı, 160 adet, 18/11/2013 tarih, 21001 – 31300 başlangıç bitiş numaralı, 206 adet, 11/06/2014 tarih, 10001-20500 başlangıç bitiş numaralı, 210 adet, 18/12/2014 tarih, 20501-30500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet, 15/06/2015 tarih, 7501-14500 başlangıç bitiş numaralı, 140 adet, 07/12/2015 tarih, 24501-34750 başlangıç bitiş numaralı, 205 adet, 02/08/2016 tarih, 23501-33500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet, 21/03/2017 tarih, 501-10500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet adisyonun, … 12. Noterliği tarafından onaylanan 2012 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2013 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2014 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2015 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2016 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2017 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye defteri, … 26 noterliği tarafından onaylanan 2011 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye defterinin zayii olduğunun tespitine, noterlik ve matbaa cevabi yazılarında bilgileri tespit edilemeyen ve Türkiye İş Kurumu ile ilgili belgeler ve bölge çalışma müdürlüğüne ait evraklar (ücret bordro, pusula, izin defteri, personel özlük dosyaları, sağlık raporları, ikametgah) ile ilgili taleplerin TTK 82 son maddesi uyarınca iptali istenilen belgelerden olmaması nedeniyle bu belgelerle ilgili taleplerin reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
14/10/2017 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda … Matbaacılık tarafından basımının yapıldığı bildirilen 06/05/2010 tarih, 4501 – 7000 başlangıç bitiş numaralı, 50 adet,
15/12/2010 tarih, 43751-49750 başlangıç bitiş numaralı, 120 adet,
17/12/2012 tarih, 10251-11250 başlangıç bitiş numaralı, 20 adet,
24/05/2013 tarih, 11651-14250 başlangıç bitiş numaralı, 52 adet,
16/01/2014 tarih, 01-3000 başlangıç bitiş numaralı, 60 adet,
18/12/2014 tarih, 34501-37500 başlangıç bitiş numaralı, 60 adet,
09/09/2015 tarih, 14751-17250 başlangıç bitiş numaralı, 50 adet,
26/05/2016 tarih, 1001-5000 başlangıç bitiş numaralı, 80 adet,
22/05/2017 tarih, 6251-10250 başlangıç bitiş numaralı, 80 adet faturanın,
18/05/2009 tarih, 5001-12500 başlangıç bitiş numaralı, 150 adet,
02/11/2009 tarih, 24501-34500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet,
06/05/2010 tarih, 5001-15000 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet,
15/12/2010 tarih, 20501-31000 başlangıç bitiş numaralı, 210 adet,
05/10/2011 tarih, 4001-12000 başlangıç bitiş numaralı, 160 adet,
17/12/2012 tarih, 01-8000 başlangıç bitiş numaralı, 160 adet,
15/10/2012 tarih, 16001-20000 başlangıç bitiş numaralı, 80 adet,
16/01/2013 tarih, 01-5000 başlangıç bitiş numaralı, 100 adet,
24/05/2013 tarih, 8001-16000 başlangıç bitiş numaralı, 160 adet,
18/11/2013 tarih, 21001 – 31300 başlangıç bitiş numaralı, 206 adet,
11/06/2014 tarih, 10001-20500 başlangıç bitiş numaralı, 210 adet,
18/12/2014 tarih, 20501-30500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet,
15/06/2015 tarih, 7501-14500 başlangıç bitiş numaralı, 140 adet,
07/12/2015 tarih, 24501-34750 başlangıç bitiş numaralı, 205 adet,
02/08/2016 tarih, 23501-33500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet,
21/03/2017 tarih, 501-10500 başlangıç bitiş numaralı, 200 adet adisyonun,
… 12 noterliği tarafından onaylanan 2012 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2013 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2014 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2015 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2016 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye, 2017 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye defteri, … 26 noterliği tarafından onaylanan 2011 yılı Envanter, defter-i kebir, yevmiye defterinin zayi olduğunun tespitine, fazlaya/sair taleplere ilişkin zayi isteminin reddine,
2-Alınması gerekli 35,90-TL karar harcının davacının peşin yatırdığı 31,40-TL harçtan mahsubu ile alınması gereken 4,50 TL Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliğinin 11/2. Maddesinde belirtilen 16,02 TL’den az olması nedeni ile harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan masrafın kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafın yatırmış olduğu gider avansından kullanılmayan kısmının, hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgili tarafa iadesine; iade giderinin ilgili tarafça yatırılan avanstan karşılanmasına,
5-Hükümden sonra, gerekçeli kararın talep halinde tebliğine, masrafın gider avansından karşılanmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/12/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza