Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/753 E. 2018/1209 K. 26.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/753
KARAR NO : 2018/1209
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/08/2017
KARAR TARİHİ : 26/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 2013 yılından beri faaliyette olan, Müvekkili … Limited Şirketinin 29.09.2016 başlangıç tarihli Kira Sözleşmesi ite kiraladığını, İstanbul İli, … İlçesi, … adresindeki işyerinde 20.09.2016 tarihinden itibaren faaliyetini devam ettirdiğini ve az önce zikredilen işyeri için 05.12.2016 tarihinde … ile bir işyeri su abonelik sözleşmesi yaptığını, sözleşmenin yapılmasından sonra …’nin müvekkiline 03.12.2013-21.12.2016 tarihleri arası için 18.461,00 TL tutarında su faturasını göndermesi üzerine müvekkilinin … ilgili birimine yaptığı itiraz üzerine müvekkiline ait tesisatta (akılı olan su sayacının incelemeye alındığını ve yapılan inceleme sonunda sayacın “doğru ölçüm yaptığının” kendilerine bildirildiğini, bunun üzerine müvekkilinin suyunun kesilmesi tehdidi altında kendilerine gönderilen 19.636,97 TL tutarındaki 2. fatura bedelinin (19.636,97-TL’nın) müvekkilince …’ye ödemek durumunda kaldıklarını ancak bu bedelden haksız olarak tahsil edilen kısmının kendilerine iade edilmesinin gerektiğini, yanlışlığın giderilmesi için … ile yaptıkları görüşmelerde “abonelik sözleşmesi yapıldığı esnada söz konusu işyerinin halihazırda yüklü hir borcunun veya sayaç işaretinin bulunduğunun ilgililer tarafından bilinmesine rağmen müvekkili ile bu bilginin paylaşılmadığının … ‘nin 2013 yılından kendi adlarına sözleşmenin yapıldığı 2016 tarihleri arastnda geçen yaklaşık 3 sene içinde işyerinin tesisatında takılı olan sayaç üzerinde okuma yapmadığı gibi daha önceki abonenin aboneliğini iptal ettirmesi ile suyu kapatıp sayacı da mühürlemesi gerekirken bunu yapmadığını, bu durumda müvekkili şirketin işyerini kiraladığı 20.09.2016 tarihinden itibaren suyu kullanmaya başladığı varsayımına dayanılarak 20.09.2016 tarihinden kendilerine gönderilen faturadaki son okuma tarihi olan 21.12.2016 tarihine kadar geçen zaman zarfında müvekkilince kullanılacak su bedelinin hesaplanarak müvekkilince …’ye ödenen 19.637,97-TL den hesaplanan bu bedel düşüldükten sonra geriye kalan haksız olarak tahsil edilen bedelin müvekkiline iadesinin gerektiğini bildirerek, iş bu davanın kabulü ile davalı idare tarafından … numaralı fatura ile müvekkilinden haksız olarak tahsil edilen bedelin (müvekkilinin gerçek tüketim bedeli hariç) iadesine, karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Hukuk işleri ile … Aboneler Dairesi arasında konuyu ilişkin yazışmalardan alıntı yaparak, “Başkanlığımıza bağlı … Şube Müdürlüğümüzce yapılan inceleme neticesinde, … Ltd. Şti. ye ait ilk aboneliğin … Konfeksiyon adına 30.04.2004 tarihinde yapıldığı ve 05.12.2013 tarihinde sözleşmenin iptal edildiği, kapama yapıldığı esnada sayacın 3314 m3 işarette olduğu ve 22.05.2014 tarihine kadar aylık periyotlar halinde yine aynı m3 ve kullanım yok kodu ile okuma yapıldığı tespit edilmiştir. Sözleşme işlemi esnasında iptal edilen sözleşmeye ait … nolu sayaç 3314 m3 okunduğu herhangi bir tüketim olmadığından sözleşme sonrası yapılan ilk okumadaki suyaç tüketimi endeks tespitine göre dönem faturasının tahakkuk ettirildiğini, ayrıca abonelik iptali sonrası iş emri üretilir ve abonenin sayaç son endeksi alınarak su kullanıma kapatılır, abone dilekçesinde de beyan ettiği gibi sayacın doğru çalıştığı ölçüm raporlarında da tespit edilmiştir. Bu sebeple … mukavele nolu sözleşmeye çıkarılan tahakkukun doğru kabul edilerek, abone itirazı dikkate alınmayarak kendisine bilgi verilmiştir ve tahsili sağlanmıştır” dendiğini, bu alıntıdan da anlatılacağı gibi davacıya tahakkuk ettirilen fatura bedelinin hukuka ve ilgili yönetmeliklere uygulanarak hazırlandığını bildirerek; öncelikle haksız açılan davanın reddi ile yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; davalı idare tarafından haksız olarak tahsil edildiği iddia olunan su tüketim bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili tarafından 20/09/2016 tarihli kira sözleşmesi , davaya konu 21/12/2016 tarihli su faturası, anılı faturaya ilişkin tahsilat makbuzunun ibraz edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen sektör/ su tüketim hesabı uzmanı bilirkişi … ve mali müşavir bilirkişi … marifetiyle hazırlanan 12/07/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Dosyada mevcut bilgi ve belgelere göre, dava konusu borcun oluştuğu adresteki Bodrum + Zemin + Çekme Kattan oluşan işyerinde abonelikler (sözleşmeler) tarih sırasına göre sıralandığında;
1-30.04.2004 tarihinde … Ltd. Şti. adına … nolu işyeri su aboneliği sözleşmesinin yapıldığı ve aynı tarihte abonenin tesisatına … numaralı su sayacı bağlanarak aboneye su verilmeye başlandığı, 03.12.2013 tarihine kadar … nolu sayaç üzerinde okunan tüketimlere göre düzenlenen fatura bedellerinin …’ye ödendiğini, 03.12.2013 tarihinde … nolu sayaç üzerinde 3314 m3 tüketim okunduktan sonra 03.12.2013 tarihinden 22.05.2014 tarihine kadar kullanım yok dendiğini ancak bu okumaların hatalı okuma olarak belirtildiğinin görüldüğünü,
2-05.12.2016 tarihinde … Ltd. Şti. adına … no’lu işyeri su aboneliği sözleşmesinin yapıldığı sözleşme aşamasında aboneden alınacak olan 298,80 TL teminatın 1. taksit 100,10 TL. 2. taksit 103,750 TL ve 3. taksit 104,50 TL olmak üzere 3 adet taksite bağlandığını, bu sözleşmeden önce … No’lu sözleşmenin tesisatında takılı olan … nolu sayaç üzerinde 03.12.2013 tarihinde 3314 m3 tüketim ve 21.12.2016 tarihinde 5168 m3 ltikelim okunduğundan 03.l2.2013-2l.l2.20l6 tarihleri arası için yeni aboneye 21.12.2016 tarihinde 18.361,00 TL tutarında 09.01.2017 son ödeme tarihli … numaralı faturanın düzenlendiğini, abonenin itirazı üzerine … nolu sayacın tesisattan çıkartılarak Atölye Sorgulamasına gönderildiğini ve yerine de … nolu sayacın bağlandığını ve … nolu sayaç üzerinde yapılan okumalar esas alınarak aboneye su faturaları düzenlemeye devam edildiğini,
3-14.02.2017 tarihinde düzenlenen analiz sonuçlar raporunu göre; 17.01.2017 tarihinde tesisattan sökülen … nolu sayacın 17.01.2017 tarihinde üzerinde 5183 m3 tüketim okunduğunun ve “sayaç doğru çalışıyor” olduğunun belirtildiğini,
4-Yukarıda 2. maddede açıklanan … nolu faturaya itiraz edildiğinden bedelinin ödenmediğini ancak bu itirazdan sonra abonenin tesisatına takılan … nolu sayaç üzerinde okunan tüketimlere göre aboneye düzenlenen fatura bedeli, 1. taksit bedeli ve itiraz konusu sayacın doğru ölçüm yaptığı anlatıldığından itiraz konusu edilen fatura bedeli ile bu faturaya ait gecikme cezası ve yeni takılan sayaç bedeli, sökme-takma bedeli ile birlikte toplam 19.636,97 TL’nin davacı tarafından 06.03.201 7 tarihinde …ye ödendiğini,
5-Davacı tarafın yukarıda açıklanan … nolu fatura tutarı kadar bir su tüketimi yapmadıklarını ayrıca kendilerinin kiracı olarak işyerinde fiilen su kullanmaya başladıkları 20.09.2016 tarihinden önceki tüketimlerden kendilerinin sorumlu olmayacaklarını dolaysıyla … nolu fatura bedelinden kendilerinin su kullanmaya başladıkları 20.09.2016 (kira başlangıç tarihi) ile … nolu faturanın düzenlendiği 21.12.2016 tarihleri arası için kendilerinin tüketebilecekleri su bedeli düşüldükten sonra geriye kalan bedelin iadesine karar verilmesini talep ettiğini,
6-Konu ile ilgili Mevzuat Yönünden;
Halen yürürlükte olan … Tarifeler Yönetmeliği’nin; “Madde:47 (2) İşyerlerinde, kaçak su kullanımının sayaçsız tespiti halinde Yönetmeliğin 46 ncı maddesindeki kaçak su kullanım süresinin tespitine göre her birim için 0.75 m3/gün üzerinden, sayaçlı tespit halinde sayaç üzerindeki m3 ibareline göre tespit tarihindeki işleri tarifesinin %50 fazlası hesaplanarak kaçak su tahakkuku yapılır.” denildiğini, işyerlerindeki günlük su tükeliminin 0,75 m3 olarak belirlendiğini,
Halen yürürlükte olan Şehir Ve Kasabalarda Abonelere Su Satışı Nizamnamesinin, IX Abonelerin Mükellefiyetleri; “Madde :71-İlk şağili ile abone senedi mer’i iken suyu açık olan bir gayrimenkulün yeni şağilleri Su İdaresi’ne müracaatla ya suyu kemirirler veya yeni bir abone senedi akdederler, bunu yapmadıkları takdirde yeni işgalin tesadüf eylediği devre başından itibaren sayacın en son kaydettiği miktara kadar tahakkuk edecek borcu (mükerrer herhangi bir tahsilata meydan verilmemek şartıyla) Su İdaresi kendilerinden isteyebilir.” denildiğini,
Halen yürürlükte olan Müşteri Hizmetleri Yönergesi’nin; “Madde;6.3.4.c-İdare tarafından yapılan kontroller neticesi veya abone müracaatında sayaçlı sarfiyatları yetersiz bulunanlardan sayaca müdahale ile sarfiyatın azaltıldığı şüphe edilenlerin sayacı (27) işemri ile atölye sorgusuna gönderilir. (27 atölye sorgusuna müşteri müracaatı veya kontrol neticcsi şüphe üzerine gönderildiği hasusu mutlaka belirtilecektir.) Atölye sorgusu yapılır, sayaca müdahale tespit edilirse abonenin gerçek kullanımı yeni sayacın, sarfiyatına veya eski dönemlerdeki sarfiyatlara göre tespit edilerek hatalı dönemler düzeltilir ve sayaca müdahale eden aboneye Tarifeler Yünetmeliği’nin 39 ncu maddesine göre kaçak tahakkuku 30 gün üzerinden yapılır. Ayrıca geriye dönük sarfiyatlarda eksik tüketimIer varsa tamamlanır.” dendiğinin görüldüğünü,
Sonuç olarak; davalı taraf (…) İstanbul İli … İlçesi- … adresindeki işyerinde … Ltd. Şti. adına kayıtlı … nolu abonelik sözleşmesini 05.12.2013 tarihinde iptal ettiğini belirtmekte ise de; sözleşmenin iplal edildiği 05.12.2013 tarihinden sonra 22.05.2014 tarihine kadar (kullanım yok dense de) okuma yapılmış olmasından tesisatın mühürlenip kullanıma kapatılmadığını, davacı … firması ile abonelik sözleşmesi yapmadan önce düzenlenen mukavele işlemleri başvuru formunda yapılacak sözleşmenin yenileme olarak belirtilmiş olmasının da, daha önceki aboneye ait tesisatın kullanıma açık olduğunu gösterdiğini, davacının İstanbul ili- … ilçesi- … mahallesi- … adresindeki işyerini 20.09.2016 tarihinde kiralayarak bu işyerinde işe başlaması 20.09.2016 tarihinden itibaren işyerinde fiilen su kullandığını gösterdiğini zira davacının bu yönde herhangi bir itirazının olmamasının da Su Satış Nizamnamesinin 71. maddesine uygun olduğunu, labaratuar incelemesi için tesisattan sökülen … numaralı sayaçtan sonra davacının tesisatına 17.01.2017 tarihinde takılan … numaralı sayaç üzerinde okunan tüketimlerin, … Tarifeler Yönetmeliğinin 47 (2) Maddesi. Müşteri Hizmetleri Yönergesinin konuya ait hükümleri ile hayatın olağan akışı da göz önüne alındığında davacının işyerindeki ortalama günlük su tüketiminin 0.75 m3 olacağı ve bu tüketim üzerinden 20.09.2016-21.12.2016 tarihleri arası için davacının kullanabileceği su bedelinin hesaplanmasının gerektiğinin değerlendirildiğini, 20.09.2016-21.12.2016 tarihleri arasındaki 92 gün için …’nin davacıdan talep edebileceği bedelin toplam 669,93 TL olarak hesaplandığını, davacı tarafından 06.03.2017 tarihinde …’ye ödenen 19.636,97 TL içindeki … alacaklarının toplam 1.273,63-TL olduğunu, davacıya iade edilmesi gereken bedelin toplam 18.366,34-TL olduğunu…” mütalaa ettikleri görülmüştür.
Huzurdaki davada uyuşmazlığın; 21/12/2016 tarihli su faturasının kanuna ve tarifelere uygun olarak tahakkuk ve tahsil edilip edilmediği noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davalı tarafından tahsil edilen su fatura bedelinin yönetmeliklere uygun yöntemle hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor temin edilmiş olup kural olarak abonelik sözleşmelerinde kullanılan su tüketiminden abone ile birlikte fiili kullanıcı da sorumludur. Abonelik sözleşmesi bulunmayan yerlerde kullanılan kaçak su bedelinden ise, ancak kaçak kullanım yapan gerçek ve tüzel kişiler sorumludur. Bu noktada davacının hangi tarihten itibaren fiili kullanıcı olduğunun tespiti önem arz etmektedir. Dosya kapsamına bakıldığında ise davacının 20/09/2016 tarihli kira sözleşmesi akabinde 05/12/2016 tarihinde davalı … ile abonelik sözleşmesi akdettiği, davacının kira sözleşmesi itibariyle fiili kullanıcı olduğuna yönelik taraflar arasında ihtilafın bulunmadığı, davalı taraf İstanbul İli … İlçesi- … adresindeki işyerinde … Ltd. Şti. adına kayıtlı … nolu abonelik sözleşmesini 05.12.2013 tarihinde iptal ettiğini belirtmekte ise de; sözleşmenin iplal edildiği 05/12/2013 tarihinden sonra 22/05/2014 tarihine kadar (kullanım yok dense de) okuma yapılmış olmasından tesisatın mühürlenip kullanıma kapatılmadığı sonucuna varıldığı, … numaralı sayaçtan sonra davacının tesisatına 17/01/2017 tarihinde takılan … numaralı sayaç üzerinde okunan tüketimlerin, … Tarifeler Yönetmeliği’nin 47/2 maddesi, Müşteri Hizmetleri Yönergesinin konuya ait hükümleri göz önüne alındığında davacının işyerindeki ortalama günlük su tüketiminin 0.75 m3 olacağı ve bu tüketim üzerinden 20/09/2016 – 21/12/2016 tarihleri arası için davacının kullanabileceği su bedelinin hesaplanmasının gerektiğinin değerlendirildiği, 20/09/2016 – 21/12/2016 tarihleri arasındaki 92 gün için …’nin davacıdan talep edebileceği bedelin toplam 669,93-TL olarak hesaplandığını, davacı tarafından 06/03/2017 tarihinde …’ye ödenen 19.636,97-TL içerisinde … alacaklarının toplam 1.273,63-TL olduğu, bu nedenlerle fiili kullanıcı olunan dönem itibari ile davacıya iade edilmesi gereken bedelin 18.366,34 TL olduğu, davacının dava dilekçesinde faiz istemi yer almamakla birlikte ıslah dilekçesi ile faiz talebinde bulunduğu,
HMK’nın 176 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olan ıslah müessesesi ile usule ilişkin işlemlerin tamamen ya da kısmen ıslahının mümkün olduğu, ancak her iki durumda da usulüne uygun açılmış bir davanın bulunmasının şart olduğu, yargılaması devam eden bir dava içinde ıslah ile ikinci bir talepte bulunma olanağının bulunmadığı, böylece ıslahta dava konusu olmayan bir istemin dava kapsamına alınmasının mümkün olamayacağı, (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2016/21272 esas, 2018/9316 karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere) bu hali ile davacı yanın faiz istemine itibar edilemeyeceği anlaşılmakla; davanın kabulü ile, 18.366,34-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
18.366,34-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Alınması gereken 1.254,60-TL harçtan peşin alınan 31,40-TL harç ve 313,65-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 909,55-TL harcın davalıdan alınrak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 31,40-TL başvurma harcı, 31,40-TL peşin harç, 313,65-TL ıslah harcı, 1.200-TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 151,35-TL olmak üzere toplam 1.727,80-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 2.203,96-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Tarafların yatırmış olduğu gider avansından kullanılmayan kısmının, hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgili taraflara iadesine; iade giderinin ilgili tarafça yatırılan avanstan karşılanmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.26/12/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza