Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/287 E. 2021/334 K. 27.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/287
KARAR NO : 2021/334
DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/03/2017
KARAR TARİHİ : 27/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili şirketin 05/02/2014 tarihinde davalı şirket ve dava dışı … San ve Tic. Ltd. Şti ile ortak girişim sözleşmesi akdettiğini, sözleşmenin konusunun … Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Üretim Daire Başkanlığı … Montajı işlerinin gerçekleştirilmesi olduğunu, davacı müvekkili, davalı şirket ve dava dışı …’ın taahhüt ettikleri bu geniş çaplı işin yerine getirilmesi maksadı ile bu bağlamda 6098 sayılı TBK’nın 620 vd maddeleri uyarınca bir adi ortaklık tesis ettiklerini, davacı müvekkilinin %48,5’lik hisse oranı ile adi ortaklığın pilot ortağı statüsünde olduğunu, davalı şirket …’nın hisse oranının %19 ve dava dışı …’ın hisse oranının %32,50 olduğunu, gerek 6098 sayılı TBK’nın adi ortaklığa ilişkin hükümleri, gerekse ortaklık girişim sözleşmesinin ilgili maddeleri uyarınca ortakların, ortak girişimin yaptığı masraf ve giderlerden hisseleri oranında sorumlu olduklarını, bu itibarla ortakların, ortak girişim sözleşmesinin de konusunu teşkil eden işin gerçekleştirilmesi esnasında ortaya çıkan masraf ve ödemelere hisseleri oranında katılacağını, hal böyle iken davalının, ortak girişim sözleşmesinden doğan borçlarını yerine getirmediğini, finansmanını ayarlayamadığını, kendi payına isabet eden ve işlerin gerçekleştirilmesi için zorunlu olan ödemeleri gerçekleştiremediğini ve işlerin layıkı ile yürümesi için gereken emek, özen ve katkıyı ortaya koyamadığını, bu nedenle basiretli bir tacir gibi davranmayan davalının, ihale şartnamesi uyarınca sürenin büyük önem arz ettiği bu kapsamlı işin layıkı le gerçekleştirilmesi ve sonuçlanmasını da riske attığını, ortaklarını ağır bir finansman yükü altına soktuğunu, davacı müvekkilinin cari hesap dökümü ve mizan cetvelinden de anlaşılacağı üzere, kendi payına düşen ödemelerin yanı sıra, davalının ödemesi gereken 309.153,91-TL tutarındaki ödemeyi de işveren … Anonim Ortaklığına yapmak zorunda kaldığını, ortaklarına duyduğu güven doğrultusunda bu ödemeleri yapan müvekkilinin, davalı şirket tarafından borcun ödeneceği vaadi ile uzun süre oyalandığını, … Noterliği’nin 28 Kasım 2016 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalıdan alacağını talep etmek zorunda kaldığını, davalının, davacı müvekkilince keşide edilen ihtarnameye herhangi bir cevap vermemesi üzerine … İcra Müdürlüğü’nün 2017/… takip sayılı dosyası ile icra takibine girişildiğini, davalının takibin kesinleşmesini önlemek ve hukuki süreci uzatmak amacı ile haksız ve kötüniyetli itirazı üzerine takibin durduğunu, bu nedenle işbu davayı açtıklarını beyanla davalının kötüniyetli ve haksız itirazının iptaline ve takibin kaldığı yerden devamına, kötüniyetli itiraz sebebiyle davalı aleyhine alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu işin 26/11/2013 tarihinde … Anonim Ortaklığı’ndan 24.600.000+KDV ile alındığını, daha sonra ihale bedelinin revize ile 27.154.000-TL+KDV’ye arttığını, nizam tablosuna göre yapılan harcamalar dikkate alındığında davacı şirketin bahsedilen tutarlarda bir zararının söz konusu olmadığını, adi ortaklık sözleşmesine göre davacının tek başına karar alamayacağını ve işlem yapamayacağını, yapar ise adi ortağın kendisinin bu işlerden sorumlu olduğunu, yapılan borçlandırmaya onay vermeyen müvekkilinin böyle bir borçtan sorumlu olmasının mümkün olmadığını, davacının davasında iddia ettiği ödemeleri ispat etmesi gerektiğini, davaya sunulan mizan tablosundaki tüm kalemlerin doğruluğunun araştırılması gerektiğini, özellikle yurtdışı alım satımlar, davacı ile adi ortaklık arasındaki ticari ilişki ve hukuken kabul edilmeyen giderler adı altında yapılan borçlandırma işlemlerinin incelemesi gerektiğini, davacının sermaye borcunu nakit ödemediği gibi kendisi üzerinden fatura keserek adi ortaklığı kendisine borçlandırdığını, adi ortaklık ile alakalı tüm borçlandırıcı eylemlerin davacı tarafça diğer ortakların onay ve imzası alınmadan yapıldığını, davalı müvekkilin sorumluluğu olmadığını beyanla davanın reddine, davacı kendi kusuru ile şirketi borçlandırdığından bu hususta dava açma hakkı saklı tutarak takas ve mahsup taleplerinin kabulüne, kötüniyetli açılan dava nedeni davacı aleyhine %20 kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, adi ortaklık tarafından yapılan iş kapsamında doğan masraflardan diğer ortağın sorumluluğunda olduğu ve ödendiği iddia edilen kısmın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali, takibin devamı ve icra inkar tazminatı taleplerine ilişkindir.
Mahkememizce, … İcra Dairesi’nin 2017/… takip sayılı dosyasının celp edilerek incelenmesi ile; davacı tarafından davalı aleyhine, asıl alacak 309.153,91 TL ve işlemiş faiz 6.136,49 TL olmak üzere toplam 315.290,40 TL alacağın tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya 03/03/2017 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 06/03/2017 tarihli dilekçesi ile borca ve ferilerine itiraz ettiği, süresinde yapılan itiraz üzerine takibin durduğu ve iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Taraf delilleri celp edildikten sonra dosya, iddia ve savunma kapsamında inceleme yapılarak rapor tanzim edilmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişi heyeti kök raporunda özetle; davacı, davalı ve dava dışı AKSED-…-… İş Ortaklığı’nın incelemeye sunulan yasal defterlerinin mevzuata uygun şekilde tutulmuş olduğunu, taraflar ile dava dışı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. arasında 05/02/2014 tarihli … Sözleşmesinin akdedildiğini, davacının payının, %48,5, davalının payının %19 ve dava dışı ortağın payının %32,5 olduğunu, davacı şirket tarafından yapılan ödemelerin 4.201.665,75 TL, dava dışı ortak … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan ödemelerin 2.844.907,34 TL ve davalı tarafından yapılan ödemelerin 979.224,52 TL olduğunu, buna göre davacı ve dava dışı ortağın fazla, davalının ise eksik ödemesi olduğunu, davacı ile dava dışı ortağın taraflar arasındaki sözleşmenin 4. maddesi uyarınca fazla ödedikleri bedelleri davalıdan talep edebileceklerini, davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 309.153,91 TL asıl alacak ve 21.254,33 TL işlemiş faiz alacağının bulunduğunu tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, itirazlar doğrultusunda davacı tarafa talep ettiği alacak kalemlerini somutlaştırmak ve buna ilişkin delillerini sunmak üzere süre verilmiş, bilirkişi heyetine sektör bilirkişisi de dahil edilerek, davacı tarafça ortaklık adına yapıldığı iddia edilen harcamaların kadri marufunda olup olmadığı ve davalı tarafın itirazları doğrultusunda ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti ek raporunda özetle; davalı tarafın itirazları kapsamında … A.O. Genel Müdürlüğü Üretim Daire Başkanlığı … İşinin fatura ve ödemelerinin incelendiğini, … cihazlarının alımı yönünden yapılan incelemede; söz konusu sistemin Doğalgaz Sahaları Depolama Projesinde …, …, … ve … İstasyonlarına monte edilen kapalı yer tahliye ekipman sistemleri … Gaz Bağlantıları, Yakma Sistemi olduğunu, sistemlerin faturalarının … Inc. Dallas firması tarafından dava dışı ortaklık adına düzenlendiğini ve bedellerinin de yine ortaklığın banka hesabından ödendiğini, söz konusu sistemlerin ortaklığın amacı olan işin bir parçası ve fatura tutarlarının kadri marufunda olduğunu, ortaklık tarafından söz konusu proje kapsamında toplam 17 adet hakediş düzenlendiğini, işin toplam 27.052.416,91 TL bedelle tamamlandığını, yapılan imalatların her hakedişte işveren tarafından onaylanmasından sonra ödemelerin yapıldığını, onaylanmış ve ödemeleri yapılmış 17 hakedişin işveren … tarafından kabul edildiğini, yapılan işler onaylanarak, sistemin test edilip devreye alındığını ve işin tamamlandığını, faturalarda alınan mal ve malzemelerin cins, evsaf, adet ve tutar kapsamında onaylanarak metrajlarının çıkarılmış olduğunu, yurtdışından temin edilen sistemlerin montajlanıp test edilerek devreye alındığını, kanunen kabul edilmeyen giderler ile ilgili harcamaların belgeleri itibariyle incelendiğini, bu kapsamda 2014-2015 ve 2016 yıllarını kapsayan toplam tutarın 188.913,68 TL olduğunu, harcama tutarlarının ağırlıklı bölümünü aylar itibariyle kaydedildiği anlaşılan belgesiz harcamalardan oluştuğunu, belgesiz olarak gerçekleşmesi doğal olan bazı harcamaların ilgili faaliyetle ilgili olmak koşulu ile ve yetkililerin kabulü ve onayını taşıyan listeler halinde kurum içi belgeye bağlanarak kayıtlara aktarılması halinde, ticari kar ya da zararın tespitinde dikkate alınabileceklerini ancak davacı tarafça söz konusu belgelerin incelemeye ibraz edilmediğini, sonuç itibariyle kanunen kabul edilmeyen giderler içeriği harcamaların toplamı olan 188.913,66 TL’lik tutar içerisinde “belgesiz harcama” listelerine ilişkin bulunduğu anlaşılan toplam 173.607,10 TL’lik tutarın dava konusu işin harcamalarından muhasebenin temel ilkeleri gereği düşülmesi gerektiğini, hesaplanan bu tutardan davalı şirket payına düşen (%19) 32.985,23 TL’nin mahsubu neticesinde davacı şirket tarafından takip tarihi itibariyle davalıdan talep edilebilecek tutarın 276.168,56 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, Mahkememizce denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli görülmüştür.
Davacı … Ltd. Şti., davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. ve dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında … Noterliği’nin 05/02/2014 tarihli, … Ortak Girişim Sözleşmesi ile adi ortaklık kurulduğu, davacı şirketin payının %48,5, davalı şirketin payının %19 ve dava dışı ortağın payının %32,5 olduğu, sözleşmenin 2. maddesi ile ortaklığın amacının, … Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Üretim Daire Başkanlığı … … İnşaatı Ve Montajı işlerinin birlikte yapılması, masraflarının karşılanması ve kaim paylaşılması kapsamında ve tanımlanan işin bitimi veya sözleşmenin işveren tarafından feshedilmesine kadar sürdürülmesi olarak tanımlandığı, ortaklığın bu amaç dışında ve öngörülen süre bittikten sonra herhangi başka bir iş için faaliyette bulunmayacağının kabul edildiği, sözleşmenin 4/e maddesi ile; ortaklığın gereksiniminin bulunması halinde ortaklardan her zaman borç alabileceği, ortaklardan alınacak borçların hiçbir şekilde işletme sermayesine dahil edilmeyeceği ve ortaklık tarafından ilk fırsatta ödeneceğinin, ortağın ortaklığa verdiği borç için ödeme tarihine kadar yıllık %25 ticari faiz talep etme hakkına sahip olduğunun, 7/c maddesinde; ortaklığın mali yükümlülüklerini yerine getirememesi ve bu durumda ortaklardan birinin bu mali yükümlülükleri ihtiyaten ve/veya cebri icra yoluyla karşılaması durumunda, kendi payını aşan miktarı iş bu sözleşmenin 4/c maddesinde öngörülen faiz oranı ile diğer ortaktan talep edebileceğinin, ihtiyaten ödeme halinde sözleşmesel faiz oranının talep edilebilmesi için diğer ortağın ödemeye davet ve ödemeden haberdar edilmesi gerektiğinin; karın ve zararın paylaşımı başlıklı 10/a maddesinde, ortakların, ortaklık tarafından yapılan iş sonunda, tüm masraflar düştükten sonra kalan vergi öncesi karı hisseleri oranında paylaşacakları, işin zarar etmesi halinde zararın dahi aynı oranlarda ortaklar tarafından karşılanacağının kabul edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, takibe konu edilen bedellerin, ortaklık adına yapılmış masraflar olup olmadığı, davalı payına düşen kısmın davacı tarafından karşılanıp karşılanmadığı ve davalıdan talep edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Adi ortaklığa ilişkin yasal düzenlemeler uyarınca; sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa, her ortağın kazanç ve zarardaki payı, katılım payının değerine ve niteliğine bakılmaksızın eşittir. (TBK madde 623/1)
Sözleşmede ortakların kazanç veya zarara katılım paylarından biri belirlenmişse bu belirleme, diğerindeki payı da ifade eder. ( TBK madde 623/2)
Ortaklardan birinin ortaklık işleri için yaptığı giderlerden veya üstlendiği borçlardan dolayı diğer ortaklar ona karşı sorumlu olurlar; bu ortağın, yönetim işleri yüzünden doğrudan doğruya uğradığı zararlar ile ortaklığın yönetiminden kaynaklanan tehlikeler sonucunda doğan zararları, diğer ortaklar gidermekle yükümlüdürler. (TBK madde 627)
Mahkememizce tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; ortaklığın kuruluş amacını oluşturan … A.O. Genel Müdürlüğü Üretim Daire Başkanlığı … İşinin ortaklık tarafından tamamlandığı, … tarafından ortaklık adına 17 adet hakediş düzenlendiği, davacı tarafça sunulan faturaların söz konusu iş kapsamında ortaklık adına yapıldığı ve kadri marufunda olduğu, yapılan harcamalardan “kanunen kabul edilmeyen giderler” kapsamında olan 188.913,66 TL’lik kısmın 173.607,10 TL’lik kısmının “belgesiz harcama” niteliğinde olduğu ve bu kısmın davalının payına düşen kısmın davacının yaptığı fazla ödeme miktarından indirilmesi neticesinde davacının, ortaklığa ait masraflardan davalı payına düşen 276.168,56 TL’lik kısmı ödediği ve açıklanan ortaklık girişim sözleşmesinin 7/c ve TBK’nın 623. maddesi uyarınca davalıdan talep edebileceği anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile itirazın asıl alacak 276.168,56 TL yönünden iptali ile takibin asıl alacağa takip tarihinden itibaren talep edildiği şekilde işletilecek yasal faizi ile devamına, davalıya gönderilen ihtarnamenin tebliğ şerhi sunulmadığı ve davalının takipten önce temerrüde düşürüldüğü ispatlanamadığından işlemiş faiz yönünden fazlaya ilişkin istemin reddine, hüküm altına alınan alacak likit ve itiraz haksız olduğundan alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulü ile davalının … İcra Dairesi’nin 2017/… Esas sayılı dosyasına itirazının asıl alacak 276.168,56 TL yönünden iptali ile takibin asıl alacağa takip tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Hüküm altına alınan alacak üzerinden hesaplanan 55.233,71 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar ve ilam harcı 18.865,07 TL’den peşin alınan 5.280 TL harcın mahsubu ile kalan 13.585,07 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 4.900 TL bilirkişi ücreti, 264,90 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 5.194,90 TL yargılama giderinden davanın kabul edilen kısmı (%89) üzerinden hesaplanan 4.623,46 TL ile ilk harç 5.311,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 27.781,80 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın reddolunan kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 4.947,80 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
27/05/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır