Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/286 E. 2018/1210 K. 26.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/286
KARAR NO : 2018/1210

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 21/03/2017
KARAR TARİHİ : 26/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 03/04/2014 tarihinde meydana gelen kaza neticesinde davacı şirkete ait … plakalı aracın son durumu dikkate alınarak araçta meydana gelen değer kaybının ve davacının aracı tamir sürecinde kullanamamasından doğan maddi kaybının bilirkişi vasıtasıyla tespitini ve davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı …’ın cevap dilekçesinde özetle; bahse konu kazanın olduğu yerin Kadıköy … Cad. Üzerinde olduğunu, Kadıköy’ün ise İstanbul Anadolu mahkemesi mıntıkasında olduğunu ve davanın yetkisiz mahkemeye yapıldığını, bu sebeple davanın yetkili İstanbul Anadolu Asliye Hukuk mahkemelerinde görülmesi gerektiğinden yetki itirazının kabulünü talep etmiştir.
Davalı …Ş. Vekilinin cevap dilekçesinde özetle; ayrıntılı olarak açıklanan hususlar hakkındaki beyan hakları saklı kalmak kaydıyla davaya cevaplarının sunumu ile davanın usul ve esasa ilişkin olarak sundukları gerekçeler dikkate alınarak reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin de davacıya tahmil edilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; trafik kazasından kaynaklı araç değer kaybı ve aracın kullanılamasından kaynaklı maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı … şirketine yazı yazılarak poliçe ve hasar dosyası celp edilmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas ve … karar sayılı dosyası kapsamında görevsizlik kararı verilerek, dosyanın mahkememize gönderildiği anlaşılmıştır.
Davalı … tarafından yetki itirazı ileri sürülmüş ise de davacı haksız fiilden zarar gören şirket adresi (Sarıyer), davalı … şirketinin adresi (Esentepe) gözetildiğinde HMK’nın 6 , 7 ve 16. maddeleri gereğince mahkememiz yetkili olmakla yargılamaya devam olunmuştur.
Davalı … şirketi tarafından zamanaşımı savunması ileri sürülmüş ise de Karayolları Trafik Kanunu’nun 109/1. maddesinde düzenlenen motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin taleplerin, zararın ve tazminat yükümlüsünün öğrenilme tarihinden itibaren başlayan iki yıl ve her halde kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrayacağı, somut olayda kaza tarihi 03/04/2014, dava tarihi ise 01/04/2016 olup 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı anlaşılmakla; anılı savunmaya itibar edilmemiştir.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler … ve … marifetiyle hazırlanan 03/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Kazaya karışan sürücülerin birlikte düzenledikleri kaza tespit tutanağında, 03.04.2014 tarihinde, saat 14:20 sularında, İstanbul Kadıköy’de, … Cd boyunca seyreden sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı minibüsün sag yan arka kısmına, … otobüs durakları/park alanından çıkan sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı halk otobüsünün ön sol köşe kısmı ile çarptığının açıklandığını, otobüs durak/park alanından Rıhtım Cd’ne çıkan araçların cadde boyunca seyreden araçlara yol vermeleri gerektiğini, … plakalı halk otobüsü sürücüsü … kavşaklarda geçiş önceliği kuralına uymadığı için asli ve tam kusurlu olduğunu, … Cd boyunca seyreden araç sürücüleri otobüs durak/park alanından ne zaman bir araç çıkacağını tahmin edemeyeceği için … plakalı minibüs sürücüsü …’nin kusurunun olmadığını, davalı sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı halk otobüsü ile durak/park alanından çıkarken cadde boyunca seyreden araçlara yol vermediğini; kavşaklarda geçiş önceliği kuralına uymadığını; … plakalı minibüse çarparak kazaya neden olduğu için Karayolları Trafik Kanununun 57/b/7 – 84/h ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 109/b/7 – 157/a/8 maddelerinde açıklanan kusurları işlediğini; kazanın meydana gelmesinde asli ve %100 kusurlu olduğunu, dava dışı sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı minibüsü ile cadde boyunca normal seyrederken durak/park alanından kontrolsüz çıkan … plakalı halk otobüsünün çarpması sonucu kazaya karıştığı için kazanın meydana gelmesinde kusurunun olmadığını, davalı …’ın Karayolları Trafik Kanununun 85/1-5 maddesi gereğince sahibi olduğu … plakalı aracının sürücüsü …’nin kusurundan kendi kusuru gibi ve kusuru nedeniyle oluşan zarardan müştereken ve müteselsilden sorumlu olduğu kanaatine varıldığını, Karayolları Trafik Kanunu 57/b/7 ve Karayolları Trafik Yönetmeliği 109/b/7 “Bir izden veya mülkten çıkan sürücüler, karayolundan gelen araçların înce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.” denildiğini, Karayolları Trafik Kanunu 84/b ve Karayolları Trafik Yönetmeliği 157/a/8 “Araç sürücüleri trafik kazalarında, kavşaklarda geçiş önceliğine uymama hallerinde asli kusurlu sayılırlar.” denildiğini, Karayolları Trafik Kanunu 85/1-5 “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilin sorumlu olurlar. İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” denildiğini, davalı … (…) Sigorta A.Ş.’nin … sayılı zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası poliçesi ile … plakalı otobüs 02.07.2013 tarihinde sigorta teminatı altına alınmış olduğu için genel şartlara eklenen ve 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren değer kaybı hesaplama yöntemi kullanılmaması gerektiğini, piyasa şartlarında geçerli olan kriterler esas alınarak değer kaybının belirlendiğini, tazminata konu aracın … plakalı, … marka … tipi, 01.08.2008 tarihinde trafiğe çıkmış; 2009 model, 03.04.2014 tarihinde, 5 yıl 8 ay ve 195.071 km kullanıldıktan sonra kazaya karışmış minibüs olduğunu, Tramer’de yapılan kontrolde … plakalı minibüsün dava konusu 03.04.2014 tarihli kaza öncesinde 3 tane kazaya karıştığını ve bütün kazalarda arkadan/arka sağ kısmından darbe aldığının tespit edildiğini, dava konusu kazada sağ yan arka kısmından darbe almış olup eksper raporuna göre toplam onarım bedeli KDV dahil 13.497 TL olduğunu, davalı … şirketinin 13.497 TL onarım bedelinin tamamını ödemiş olmasından sigortalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunu kabul ettiğinin anlaşıldığını, dava konusu kazada, sağ sürgülü kapı ve sağ yan panel orijinali ile değiştirilerek boyanmış olup değer kaybı yönünden önemli olduğunu, diğer değişen parçaların ve yapılan işlemlerin neden olacağı değer kaybı toplam hasar tutarının neden olacağı değer kaybı içinde değerlendirildiğini, piyasa araştırması sonucunda … plakalı minibüsün rayiç değerinin, kaza öncesinde 59.000 TL, onanldıktan sonra 58.000 TL, kaza nedeniyle değer kaybının 1.000 TL olduğu tespit edildiğini, minibüsün ekspertiz ve onarımı için 6 gün yeterli olduğunu, aşan süre varsa aşan süre ile ilgili kazanç kaybının davalılardan değil de gecikmenin sorumlularından talep edilmesi gerektiğini, kaza tarihinde eşdeğer araçların günlük kirasının 145 TL olduğunu, davacının 145 TL fiyat ile eşdeğer aracı kiralayarak işine devam edebildiğini ve bu yolla da zararı sınırlanmış olduğunu, onarım süresince davacının kendi aracı yıpranmayacağı için sağlanan avantaj karşılığı kira bedelinden 25 TL indirim yapılmasının uygun olduğunu, minibüsün onarım için serviste kaldığı sürece davacının günlük net zararının 120 TL ve 6 gün için toplam zararı 720 TL olduğunu, davacı tarafından 4.720 TL tutarında kira faturası sunulmuş olup çok yüksek olduğunu, kaç gün için nasıl bir araç kiralandığı belli olmadığını, davacının … plakalı aracını … Denizcilik’e kiralaması ile ilgili sözleşme sunulduğunu ancak fiyatların belirtildiği ekin sunulmadığını, davalı … (…) Sigorta A.Ş.’nin … sayılı zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası poliçesi ile … plakalı otobüs 02.07.2013 – 02.07.2014 tarihleri arasında, kazanın meydana geldiği 03.04.2014 tarihini de kapsayacak şekilde sigorta teminatı altına alındığını, kaza tarihinde araç başına maddi teminat limitinin 26.800 TL olduğunu, Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları – A.l- Sigortanın Kapsamının; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde olduğunu, onarım bedeli ve değer kaybının gerçek zarar olması nedeniyle zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası genel şartların A.l maddesi gereğince sigorta teminatı altında olduğunu, kazanç kaybı dolaylı zarar olduğu için sigorta teminatı altında olmadığını, davalı … (…) Sigorta A.Ş. tarafından 13.497 TL ödendiği dikkate alındığında bakiye kullanılabilir teminat limitinin 13.303 TL olduğunu, sonuç olarak; davalı sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı halk otobüsü ile durak alanından çıkarken cadde boyunca seyreden araçlara yol vermediğini; kavşaklarda geçiş önceliği kuralına uymadığını; … plakalı minibüse çarparak kazaya neden olduğu için Karayolları Trafik Kanununun 57/b/7 – 84/h ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 109/b/7 -157/a/8 maddelerinde açıklanan kusurları işlediğini; kazanın meydana gelmesinde asli ve %100 kusurlu olduğunu; dava dışı sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı minibüsü ile cadde boyunca normal seyrederken durak alanından kontrolsüz çıkan … plakalı halk otobüsünün çarpması sonucu kazaya karıştığı için kazanın meydana gelmesinde kusurunun olmadığını; davalı …’ın Karayolları Trafik Kanununun 85/1-5 maddesi gereğince sahibi olduğu … plakalı aracının sürücüsü …’nin kusurundan kendi kusuru gibi ve kusuru nedeniyle oluşan zarardan müştereken ve miıteselsilsen sorumlu olduğunu; tazminata konu … plakalı, … marka … tipi, 01.08.2008 tarihinde trafiğe çıkmış; 2009 model, 03.04.2014 tarihinde, 5 yıl 8 ay ve 195.071 km kullanıldıktan sonra kazaya karışmış minibüsün, kaza nedeniyle değer kaybının 1.000 TL ve ekspertiz dahil onanm süresinin 6 gün ve onarım süresince kazanç kaybının 720 TL olduğunu; davalı … (…) Sigorta A.Ş.’nin … sayılı zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası poliçesi ile … plakalı otobüsün 02.07.2013 -02.07.2014 tarihleri arasında, kazanın meydana geldiği 03.04.2014 tarihini de kapsayacak şekilde sigorta teminatı altında ve kaza tarihinde araç başına maddi teminat limitinin 26.800 TL olduğunu; rücuen 13.497 TL hasar tutarının ödenmesinden sonra bakiye kullanılabilir teminat limitinin 13.303 TL kaldığını; onarım bedeli ve değer kaybının gerçek zarar olması nedeniyle zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası genel şartlann A.l maddesi gereğince sigorta teminatı altında olduğunu ancak kazanç kaybı dolaylı şirar olduğu için sigorta teminatı altmda olmadığını; … plakalı minibüsün kazaya karışması nedeniyle, değer kaybı karşılığı 1.000 TL tazminatın tüm davalılardan, kazanç kaybı karşılığı 720 TL tazminatın sadece davalı … ile davalı …’dan talep edilebileceğini…” mütalaa ettikleri görülmüştür.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85/1. maddesi uyarınca; bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Kanunun 85/son maddesi gereğince ise işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.
TBK’nın 49. maddesi uyarınca; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmünü içermektedir. Bu maddeye göre; gerek kasten gerek ihmal ve teseyyüp yahut tedbirsizlik ile haksız bir surette diğer kimseye bir zarar ika eden şahıs, o zararın tazminine mecburdur. Ahlaka mugayir bir fiil ile başka bir kimsenin zarara uğramasına bilerek sebebiyet veren şahıs o zararı tazmine mecburdur.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1.maddesi uyarınca; “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesi gereğince ; “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” Anılan yasal düzenlemeler gereğince Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasa gereğince yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türüdür.
Anılı kanuni düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında huzurdaki davada; 03/04/2014 tarihinde davacıya ait araç ile davalı … şirketinin ZMMS ile sigortaladığı, davalı …’ın maliki , davalı …’nin sevk ve idaresinde olan aracın, davacıya ait araç ile karıştığı trafik kazası nedeni ile değer kaybı bedeli, aracın onarım süresince kullanılamamasından kaynaklı tazminatın talep edildiği, uyuşmazlığın davacı yanın bu istemlerinin yerinde olup olmadığı noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez trafik kazası tespit tutanağı ve anılı bilirkişi raporundaki kusura vaki tespitler konusunda ayrıntılı, gerekçeli ve denetime açık olması nedeni ile mahkememizce itibar edilir bulunan işbu bilirkişi raporundaki kusur tespitleri doğrultusunda değerlendirme yapılmıştır. Davalı sürücü …’nin yönetimindeki … plakalı halk otobüsü ile durak/park alanından çıkarken cadde boyunca seyreden araçlara yol vermediği, kavşaklarda geçiş önceliği kuralına uymadığı, … plakalı minibüse çarparak kazaya neden olduğu için Karayolları Trafik Kanununun 57/b/7 – 84/h ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 109/b/7 – 157/a/8 maddelerinde açıklanan kusurları işlediği tespit edilmekle kazanın meydana gelmesinde asli ve %100 kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Değer kaybı istemi yönünden yapılan teknik değerlendirme kapsamında ise bilirkişi raporlarında ayrıntılı olarak tespit edildiği üzere; tazminat istemine konu aracın … plakalı, … marka … tipi, 01.08.2008 tarihinde trafiğe çıkmış, 2009 model, 03.04.2014 tarihinde, 5 yıl 8 ay ve 195.071 km kullanıldıktan sonra kazaya karışmış minibüs olup, kaza nedeniyle değer kaybının 1.000-TL olarak hesaplandığı, değer kaybından kaynaklı maddi tazminat miktarının zorunlu poliçe limitini aşmadığı, anılı kanuni düzenlemeler kapsamında davalı araç maliki, davalı kusurlu sürücü ve davalı … şirketinin zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında davacının işbu maddi zararını tazminle mükellef olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Onarım sürecinde aracın kullanılamamasından kaynaklı tazminat talebi yönünden yapılan inceleme sonucunda ise Yargıtay’ın yerleşik içtihatları doğrultusunda zarar görenin aracında kaza nedeniyle oluşan ve doğrudan zarar niteliğinde bulunmayan hasara konu aracın kullanılamamasından yahut kiralanamamasından doğan iş bu talebin kazadan kaynaklanan dolaylı zarar mahiyetinde olduğu ve davalı trafik sigortacısının sadece doğrudan zararlardan sorumlu olduğu, bu zararın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve poliçe özel şartları uyarınca teminat kapsamında bulunmadığı, davacıya ait minibüsün ekspertiz ve onarımı için 6 gün yeterli olduğu, kaza tarihinde eşdeğer araçların günlük kirasının 145-TL olduğu, davacının 145-TL fiyat ile eşdeğer aracı kiralayarak işine devam edebildiği ve bu yolla da zararının sınırlanmış olduğu, onarım süresince davacının kendi aracı yıpranmayacağı için sağlanan avantaj karşılığı kira bedelinden 25-TL indirim yapılmasının uygun olduğu, minibüsün onarım için serviste kaldığı sürece davacının günlük net zararının 120 TL ve 6 gün için toplam zararının 720-TL olduğu anlaşılmakla; anılı zarar kalemi yönünden 720-TL’nin davalı araç maliki ve davalı sürücüden tahsilinin gerektiği sonucuna ulaşılmakla; davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
A-1.000-TL değer kaybına ilişkin maddi tazminatın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
B-720-TL aracın kullanılamamasından kaynaklı maddi tazminatın, davalılar … ve …’ den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
C-Fazlaya dair istemin reddine,
2-Alınması gereken 117,49-TL harçtan peşin alınan 34,16-TL harcın mahsubu ile bakiye 83,33-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 29,20-TL başvuru harcı ve 34,16-TL peşin harç olmak üzere toplam 63,36-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan toplam 2.388,80-TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 2.054,36-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 1.720-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 1.000-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … şirketine verilmesine,
7-Tarafların yatırmış olduğu gider avansından kullanılmayan kısmının, hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgili taraflara iadesine; iade giderinin ilgili tarafça yatırılan avanstan karşılanmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, dava miktarı itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.26/12/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza