Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/157 E. 2018/247 K. 21.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/491 Esas
KARAR NO : 2018/4
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 28/04/2016
KARAR TARİHİ : 10/01/2018
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil Şirkete … sayılı Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi ve ona tekaddüm eden ICC (Air) Klozu hükümleri … sayılı Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi kapsamında, … Tüketim Ürünleri Satış … A.Ş. adına sigortalı; 16.08.2014 tarih … nolu 16.08.2014 tarih … nolu fatura muhteviyatı 240 paket muhtelif 1280 kg çikolata/gofret vb. Emtiası, davalı alt/fiili taşıyan tarafından, …’da yerleşik muhtelif BİM marketlerine dağıtılmak üzere … plakalı aracına yüklenerek 16.08.2014 tarihinde tam ve hasarsız teslim alındığını, emtia yüklü olduğu halde … plakalı araç davalı yanca evinin önüne park edildiğini, 18.08.2014 tarihli karakol ifadesine göre 18.08.2014 tarihinde emtia yüklü halde kamyonun çalındığının ihbar edildiğini, daha sonra araç bulunmuş ise de emtiaların bulunamadığını, hasar ihbarı sonrasında yapılan ekspertiz çalışması neticesinde ziyaa bedelinin 13.833,50TL tespit edildiğini, dava konusu sigorta poliçesi müşterek sigorta hükümlerine göre yapılmakla koesürans dağılımına göre hasar bedelinin %25 müvekkil sigorta şirketi uhdesine düştüğünü, 13.833,50TL toplam hasarın %25 ine tekabül eden 3.458,38TL sigorta tazminatı sigortalıya 19.12.2014 tarihinde tediye edildiğini, davalı taşıyıcı meydana gelen zarardan sorumlu olmakla alacağın tahsili için rücu talebine olumlu yanıt verilmediğinden … 30. İcra Müdürlüğü … esas sayılı icra dosyasına kayden icra takibi başlatıldığını, ancak borçlunun icra takibine itiraz ederek takibin durmasını sağladığını,vaki itirazın iptali ile takibin aynı koşullarda devamı ile %20’den aşağı olmamak üzere inkar tazminatı ödemesini temin için işbu itirazın iptali davasının ikamesi zorunluluğu hasıl olduğu hususunu talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı tarafından, dava dışı Ülker’e ait Pasifik’in ürünleri Bim’e dağıtılmak üzere teslim alındığını, ancak burada asıl taşıyıcı firma … AŞ olduğunu, müvekkil …’un çalışanı sıfatında, onun talimatıyla taşıma işini yaptığını, davalıya ödemeleri … yaptığını ve davalı gerekli tüm evrakları …’a teslim edildiğini, bu da asıl sorumluluğun nakliyeci firma …’a ait olduğunu gösterdiğini, Bu sebeple davanın … Lojistik Hizmetleri A.Ş.’ye “ihbar olunmasını”… Lojistik Hizmetleri A.Ş.’ye “ihbar olunmasını” için gereken işlemlerin yapılmasını, davanın 1 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu, davacı eksper raporunda Kdv dahil çalınan emtianın bedelinin 13.833,50-TL olarak belirlendiğini ve kendi paylarına düşen 3.458,38-TL’nin müvekkilden rücusunu talep ettiğini, ancak davanın kabulü anlamına gelmemek kaydıyla, yapılan hesabın neye ve hangi kriterlere göre yapıldığını, hangi rakamın esas alındığının anlaşılamadığını, davacının tek taraflı olarak tanzim edilen eksper raporuna göre elde ettiği bedelin rücusunu talep etmesi mümkün olmadığını, çalınan emtiaların, bedellerinin, miktarlarının kusur konusu gibi tekrar hesaba muhtaç olduğunu ve inceleme yapılması gerektiğini, aracın çalınmasında müvekkilin hiçbir şekilde kusuru ve menfaati bulunmadığını, müvekkilin ne araç kaskosu, ne de taşıma sigortası bulunmadığını, bile bile çaldırmasının söz konusu olmayacağını, aracın oto hırsızları tarafından çalındığını ve ürünlerin de içinde gittiğini, aracın çalınmasıyla illiyet bağı kesildiğinden davalıya kusur ve sorumluluk atfedilmesinin imkansız olduğunu, öncelikle
davaya bakmakla görevli mahkemenin İstanbul Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, davanın zamanaşımına uğramış olduğundan ve hak düşürücü sürede gerekli bildirimlerin yapılmadığından reddine karar verilmesini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; nakliyat emtia sigortası abonman sözleşmesi kapsamında sigortalıya ödenen sigorta tazminatının davalı alt/fiili taşıyandan rücuen tahsili istemi ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce celp edilen … 30. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasında; davacı … tarafından davalı aleyhine 3.458,38TL asıl alacak, 227,83TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 3.686,21TL alacak üzerinden takibin başlatıldığı, davalı takip borçlusunun takibe ve borca itiraz ettiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi, emtea faturalar, sevk irsaliyeleri, kantar fişi, yük anlaşması, taşıma faturası, ehliyet/ruhsat, karakol ifade tutanağı, araç teslim tesellim tutanağı, ekspertiz raporu, ödemeye ilişkin banka dekontu, rücu yazısı suretlerinin ibraz edildiği görülmüştür.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazı yazılarak davalı tarafın müracaatı ile ilgili olarak başlatılan soruşturma evrakı celp edilmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi kapsamında dava …’ye ihbar edilmiştir.
Her ne kadar davalı yanca cevap dilekçesi ile davaya bakmakla görevli mahkemenin … Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu savunulmuş ise de, somut olayda davanın, davacı … şirketinin halefiyet hakkına dayalı olarak açıldığı, halefi olunan sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin mahiyetine bakılarak görevli mahkemenin tespitinin gerektiği, davacı yanın sigortalısı ile davalı arasındaki ilişkinin mutlak ticari işlerden olan taşıma sözleşmesinden kaynaklandığı, dolayısıyla mahkememizin görevli olduğu anlaşılmakla yargılamaya devam olunmuştur. Yine davalı tarafça cevap dilekçesi ile zamanaşımı defisinde bulunulmuş ise de, davacı … şirketinin dava dışı sigortalısına 19/12/2014 tarihinde ödeme yaptığı, icra takibinin ise 05/08/2015 tarihinde başlatıldığı, bu hali ile zamanaşımı süresinin somut olayda dolmadığı anlaşılmakla; davalı tarafın zamanaşımı defisi yönünden ileri sürdüğü savunmaya itibar edilemeyeceği anlaşılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler … ve … marifetiyle hazırlanan 12/05/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi’nde ekli listede yer alan … grubu firmalar muhtelif nakil vasıtaları ile muhtelif ülkelerden ithal veya ihraç edeceği ve ayrıca yurt içinde muhtelif illerde sevkiyatını gerçekleştireceği muhtelif sınai ticari veya sair emteanın araç başına azami 10.000.000USD karşılığı limit ile sigorta edildiği, poliçede yer alan özel notlar kapsamında sigorta bedelinin mal faturalarındaki iskontosuz satış fiyatı üzerinden değerlendirilerek tespit edildiği belirtilerek anılan poliçe ile alınan prim karşılığında hırsızlık rizikolarının sigorta kuvertürüne dahil edildiği, abonman sigorta sözleşmelerinde dava dışı sigortalıya herhangi bir ihbar zorunluluğu olmaksızın sözleşmede belirtilen limitler aşılmamak kaydıyla nakliyat vasıtasıyla taşınmakta olan sigortalı kıymetlere otomatikman kuvertür verildiği, abonman sigorta sözleşmelerinin çerçeve anlaşması olup sigortacı ile sigorta ettiren arasında sigorta ile ilgili bir hukuki ilişki oluşturduğunda her taşıma için ayrıca bir sigorta sözleşmesi ile ilgili sigorta priminin tahakkuku amacıyla düzenlendiği, uyuşmazlık konusu sigorta poliçesi ile I.C.C1/10/82CL252 şartlarına göre teminat verildiğini poliçenin ön yüzüne yazıldığı, sigorta edilen şeyin her türlü riziko nedeniyle uğrayacağı ziyan ve hasara karşı teminat verildiği, klozun 8. maddesinde sigorta teminatının süresinin yer almakta olduğu, buna göre malın taşınmak üzere depo veya istif yerini terk ettiği andan başlayıp taşımanın olağan yolu boyunca devam ederek varma yerinde alıcı ya da son depo veya istif yerine teslimi ile sigortanın son bulacağının belirtildiği, açıklanan bu duruma göre nakliyat sigorta sözleşmesi uyarınca zarar gören sigortalısına ödemede bulunan davacı sigortacının zarara neden olan taşıyan aleyhine rücu davası açmaya hakkı bulunduğunun doktrin ve yüksek mahkeme içtihatlarında da kabul edildiği, davacının sigortalısına yaptığı tazminat ödemesini gösteren deliller uyarınca meydana gelen hasarla ilgili ödemenin geçerli ve yürürlükte olan bir poliçeye dayalı olduğu, dava dışı sigortalı Pasifik Tüketim Ürünleri Satış ve Ticaret A.Ş tarafından dava dışı BİM Birleşik Mağazacılık AŞ- … adına tanzim olunan 16/08/2014 tarihli … sayılı 1858,58TL tutarlı ve 16/08/2014 tarih … sayılı 10.325,90TL tutarlı faturalar muhteviyatı 240 paket muhtelif çikolata, gofret vb emteanın … … Depo’dan dosyada yer alan 238610-238611 sayılı 16/08/2014 tarihli sevk irsaliyeleri kapsamında toplam net 1.280kg olarak … plakalı araç sürücüsü davalı … tarafından teslim alındığı, adı geçen davanın işbu taşıma için 16/08/2014 tarihli seri A- Sıra no 186293 sayılı KDV hariç 1.132TL tutarlı nakliye faturası düzenlediği, davacı delileri arasında yer alan oto hırsızlığı müracaat formunda … Polis Merkezi’ne 17/08/2014 tarihinde saat 21:30 itibariyle başvuran davalı …’ın ifade günü saat 21:30’da aracının yanına geldiğinde ikametinin önüne parkettiği aracının çalındığını ve aracını çalan kimliği belirsiz şahıslardan şikayetçi olduğunu beyan ettiği, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın daimi arama kararı kapsamında dava tarihine kadar fail ya da faillerin bulunamadığı, davacı … şirketine hasarın ihbarına müteakip görevlendirilen … Sigorta Ekspertiz Hizmetleri Ltd Şti tarafından tanzim olunan 08/12/2014 tarih N-2014-2204 sayılı ekspertiz raporunda uyuşmazlık konusu sigorta poliçesinin( … Sigorta AŞ %35- … Sigorta AŞ %25- … Sigorta AŞ %25- … Sigorta AŞ %15 hisse) ye isabet eden sorumluluk limiti uyarınca düzenlendiği, hasarla ilgili herhangi bir muafiyetin öngörülmediği, sefer başlangıç yerinin … … … Depo ve sefer bitiş yerinin İstanbul … olduğu, söz konusu raporda hırsızlığa konu ambalaj şekli 4 palet- toplam 240 koli ve 1.290,88kg olan … marka muhtelif gıda ürünlerinin yüklü olduğu, … plakalı aracın park halinde iken … … ilçesi sınırlarında yükü ile birlikte( 16-17/08/2014 tarihlerinde saat 18:30- 21:30) saatleri arasında çalındığı ve dava konusu zararın taşıyıcı/sürücü ve aynı zamanda ruhsat sahibi olan davalı tarafın sorumluluk alanı içinde gerçekleştiği, hırsızlığa konu olan emtea tutarının KDV hariç 12.808,80TL ve 1.024,70TL KDV olmak üzere toplam 13.833,50TL ve davacı … şirketinin %25 koasürans (müşterek sigorta) esası kapsamında sorumlu olduğu tutarın 3.458,38TL olarak tespit olunduğu, ekspertiz raporu uyarınca çalınma rizikosuna maruz kalan emtea değerlerinin dosyada mübrez fatura bilgilerine uygun ve riziko tarihi dikkate alındığında piyasa rayiç değerlerini yansıttığı, 13.833,50TL sigorta değeri olan emteanın sigortalı tarafından davalıya tesliminden sonra davalının geceleyin evinin bulunduğu mevkide aracı park ederek ve aracın kapılarını kapamasının dışında başkaca bir güvenlik önlemi almaksızın gece istirahate çekilmesi esnasında aracın üzerinde bulunan yükü ile birlikte çalındığı ve olaydan sonra yükü tamamen boşaltılmış olarak bulunduğu, hırsızlığın yoğun olarak yaşandığı bilinen … ‘da sokağa park edilerek, bekçisiz, otopark olmayan, güvenlik unsurları tam olarak sağlanmamış bir mekanda ve oluşabilecek rizikolara yüklü haldeki aracın bu hali ile bırakılmasının davalı kusurunu ortadan kaldırmadığı, taşıyanın yükün güvenli taşınabilmesi için gereken her türlü tedbiri almasının gerektiği, taşıyanın ziyan ve hasardan doğan sorumluluğunun hukuki niteliği gereği tehlike sorumluluğu veya diğer bir deyişle özen borcu ağırlaştırılmış bir kusur sorumluluğu anlamında olduğu, taşıyanın kaçınılmaz ve sonuçlarına engel olunamaz bir olayın varlığı halinde sorumluluktan kurtulabildiği, sonuç olarak meydana gelen hırsızlık nedeniyle sigortalıya yaptırılan sörvey neticesi ödenmek zorunda kalınan 3.458,38TL asıl alacak 227.83TL gecikme faizi dahil 3.686,21TL tazminatın takip itibaren işleyecek reeskont faizi ve yargılama giderleri ile birlikte talep etmeye haklı bulunduğu, davalı yanın hakkında … 3. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile girişilen icra takibine yaptığı itirazın yerinde olmadığı…” yönünde mütalaada bulunulduğu anlaşılmıştır.
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi ve tüm dosya kapsamında edinilen vicdani kanaat sonucunda; somut olayda ihtilafın, sigorta değeri 13.833,50TL olan emtianın, dava dışı sigortalı tarafından davalıya taşıma ilişkisi kapsamında tesliminden sonra davalı araç maliki ve sürücüsünün hakimiyet alanında iken aracın yükü ile birlikte çalınması nedeni ile davalı yanın dava dışı sigortalıya ödenen hasar bedelinden sorumlu olup olmayacağı noktasında toplandığı, dosyada mübrez bilirkişi raporunun ayrıntılı, gerekçeli ve dosya kapsamına uygun olmakla hükme esas alınmaya elverişli bulunduğu, dosyada yer alan bilgi ve belgelerin tetkikinde, davalı araç maliki ve sürücüsünün geceleyin evinin bulunduğu mevkide aracını yüklü olarak park ederek ve aracın kapılarını kapamasının dışında başkaca herhangi bir güvenlik önlemi almaksızın ayrıldığı ve aracın içerisinde bulunan yük ile birlikte çalındığı, hırsızlık olayının gerçekleşmesinden sonra aracın yükü tamamen boşaltılmış olarak bulunduğu, hırsızlık olaylarının sıklıkla yaşandığı mahalde sokağa park edilerek bekçisiz, otoparkı bulunmayan, güvenlik unsurları tam olarak sağlanmamış bir mekanda ve oluşabilecek rizikolara karşı açık vaziyette aracın park edildiği, ayrıca taşıyıcının sorumluluğunun ispat külfeti tersine çevrilmiş bir kusur sorumluluğu niteliğinde olduğu, taşıyıcının eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten gönderilene teslim edildiği tarihe kadar geçen sürede uğramış olduğu ziyan ve hasardan sorumlu olup, bu sorumluluktan yalnızca kendisinin kusuru bulunmadığını ispatladığı takdirde kurtulabileceği, her ne kadar taşıyıcının kusurunun bulunmadığı durumlarda hırsızlık eyleminin varlığının taşıyıcıyı sorumluluktan kurtarabileceğinin kabulü mümkün ise de somut olayda davalı yanın yeterli güvenlik önlemleri bulunmayan bir sokağa aracını yüklü olarak park etmesi nedeni ile kusurlu olduğu ve bu nedenle sorumluluktan kurtulmasının mümkün olamayacağı kanaatine varıldığı, TTK’ nın 880. maddesinin taşıyıcının eşyanın tamamen veya kısmen ziyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda bu tazminatın eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanacağı şeklinde hüküm altına alındığı, dosyada mevcut 16/08/2014 tarihli 1.858,58TL tutarlı ve yine 16/08/2014 tarihli 10.325,90TL tutarlı faturalar uyarınca emtia değerinin 13.833,50TL olarak tespit edildiği, emtianın tamamının ziya veya hasarı halinde ödenecek tazminatın gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı bulunduğu, hırsızlığa konu gıda maddelerinin orjinal ağırlığının net 1290.88 kg olduğu, özel çekme hakkının eşyanın taşıma amacıyla taşıyıcıya teslim edildiği tarihteki veya taraflarca kararlaştırılan diğer bir tarihteki Merkez Bankası’nca belirlenen değere göre TL’ye çevrilerek hasar tutarının belirlenmesinin gerektiği, emtianın teslim alındığı tarih olan 16/08/2014 tarihli TCMB ilgili dönüşüm kurları uyarınca tazmini gereken hasar tutarının 42.279,07TL olarak hesaplandığı, davacı … şirketinin %25 koasürans (müşterek sigorta) esası kapsamında sorumlu olduğu tutarın 3.458,38TL olduğu ve bu bedelin dava dışı sigortalıya 19/12/2014 tarihinde ödendiği, Mahkememizce anılı tespitler ışığında kusurlu bulunan davalı yanın, davacı … tarafından sigortalısına ödenen bu bedel yönünden sorumlu olduğu, her ne kadar sehven kısa kararda işlemiş faiz bedeli kapsam dışında bırakılmış ise de rücuen tazminat alacağına ilişkin talep yönünden davacının mal varlığındaki eksilmenin ödeme tarihinde gerçekleşmesi nedeniyle ödeme gününden itibaren faiz isteminde davacı … şirketinin haklı bulunduğu ancak, kısa kararla gerekçeli kararın çelişemeyeceğine dair usulü ilke gereğince işbu hususun gerekçe içerisinde belirtilmesinin gerektiği kanaatine varılmakla; davanın kabulü ile … 30. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına davalı yanın itirazının iptali ile takibin 3.458,38TL asıl alacak, 227,83TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 3.686,21TL üzerinden ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte takibin diğer kayıt ve şartlarla devamına, davalı tarafın sorumluluğu ve bu sorumluluğun kapsamı yargılama sırasında bilirkişi tarafından düzenlenen kusur raporu kapsamında belirlenmekle, talep edilen alacak miktarının likit olmaması nedeni ile davacı yanın icra inkar tazminatı isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
… 30. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına davalı yanın itirazının kısmen iptali ile, takibin 3.458,38TL asıl alacak üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte takibin diğer kayıt ve şartlarla devamına, fazlaya dair istemin reddine,
2-Alacağın likit olmadığı anlaşılmakla davacı yanın icra inkar tazminatı isteminin reddine,
3-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 252TL ilam harcından peşin alınan 44,53TL’nin mahsubu ile bakiye 207,47TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 78,03TL harçlar toplamının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2,180TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 800TL bilirkişi ücreti ile 246TL posta masrafı olmak üzere 1,046TL yargılama gideri davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, gider avansından arda kalan kısmın, karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/01/2018

Katip e-imza Hakime-imza