Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1139 Esas
KARAR NO : 2021/890
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 20/12/2017
KARAR TARİHİ : 14/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş dava dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından … Sigorta Poliçesi ile sigortası yapılan sigortalı iş yerinde, davalı şirket tarafından üretilen ve gaz dolumu yapılan tüp veya tüplerin patlaması sonucu maddi hasarlı yangın çıktığını, … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından alınan bilirkişi raporunda yangının çıkış nedeni olarak, odadaki tüplerin piminden tüp içindeki uçucu gazların dengesini sağlamak için odada zamanla sızıp bu uçucu gazların dolmaya başladığını ve uçucu gazların basit şekilde tutuşmalarından kaynaklı patlama meydana geldiğinin belirtildiğini, sigortalı iş yerinde yapılan ekspertiz sonucunda 175.975,00 TL ilk hasarın tespit edildiğini ve … All Risk Sigorta Poliçesi ile sigortalı iş yerinin hasarının 28/04/2016 tarihinde müvekkili tarafından tazmin edildiğini, sigortalının zarar ile ilgili dava ve talep haklarını müvekkili şirkete devrettiğini, davalıya gönderilen rücu ihtarlarının karşılıksız kaldığını, müvekkilin alacağının tahsili için …. İcra Müd.’nün 2017/… sayılı dosyası ile takip başlattıklarını beyanla takibe vaki davalının haksız itirazını iptalini, takibin devamını ve davalının %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; hasarın oluşumunda müvekkili şirketin sorumluluğunun veya kusurunun tespit edilmediğini, yangının açıkça müvekkili şirkete ait tüpler nedeni ile ortaya çıktığına veya tüplerde imalat hatası olduğuna ilişkin açık, net ve kesin bir tespitin de bulunmadığını, kusurun dava dışı sigortalı da olduğunu, davacının olaya karıştığını iddia ettiği … marka tüp/tüpleri bilirkişi incelemesine esas olmak üzere mahkemeye sunmasının gerektiğini, davacının elinde tüp var ise olayda kullanılan tüp olup olmadığının da tartışılması gerektiğini, davacının sigortalısının getirilen tüpün bayi tarafından sisteme takılmasını beklemesi zorunlu iken, sigortalının kendi hür iradesiyle mevzuata aykırı biçimde tüpü cihaza kendisinin bağlaması veya daha sonra kullanmak için birden fazla tüpü muhafaza etmesinin kendi kusurlarının olduğunu açıkça ortaya koyduğunu, olayın tüpün ayıplı üretilmesinden değil, tamamen yanlış ve bilinçsiz kullanılmasından kaynaklandığını, davacının talep ettiği alacak miktarına da itiraz ettiklerini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde özetle; … CBS tarafından alınan raporda güneş ışınlarıyla ısınan iç duvarların etkisiyle bordum katın sıcaklık derecesi yükseldiğinden tüp içindeki uçucu gazların basit şekilde tutuşmalarından kaynaklı patlama meydana geldiğinin tespit edildiğini bu nedenle davalının sorumluluk ve kusur atfedilmesi için herhangi bir delilinin bulunmadığı iddiasının haksız ve mesnetsiz olduğunu beyanla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gerekli delillerde celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce celp edilen …. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… takip sayılı icra dosyasının yapılan tetkikinde; takibin davacı tarafça davalı aleyhine sigorta tazminatının rücuen tahsili talebine istinaden faizler dahil toplam 167.479,86 TL alacağın avans faizi ile birlikte tahsili için yapılan ilamsız icra takibinden ibaret bulunup davalının vekili marifetiyle yasal süre içerisinde sunduğu itiraz dilekçesi ile; ödeme emrine, borca, ferilerine itiraz ettiği, takibin durduğu ve davanın yasal süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyasının delillerini, hasar dosyası, … ACM dosyası, savcılık soruşturma dosyası, LPG konusunda uzman bilirkişi Prof. Dr. …, yangın konusunda uzman bilirkişi Prof. Dr. …, sigortacı bilirkişi … ve kimya mühendisi Prof. Dr. … ‘den alınan bilirkişi heyet kök ve ek raporu ve tüm cevabi yazılar oluşturmaktadır.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları ile dosya üzerinde LPG konusunda uzman bilirkişi Prof. Dr. …, yangın konusunda uzman bilirkişi Prof. Dr. …, sigortacı bilirkişi … marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin bila tarihli kök raporu teminle dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler anılı kök raporunda özetle;
“Yangın olayı … Mahallesi … Cad. No: … adresinde bulunan … Alış-Veriş merkezinde meydana gelmiştir. Olay akşam saat 21:00 de bildirilmiş, rapora göre İtfaiye olay yerine 21:03 de varmış, varıldığı anda alevli ve dumanlı yangın olayının mevcut olduğu, su ve köpük kullanılarak yangının söndürüldüğü, yangının ve soğutmanın ertesi gün saat 10:30 da tamamlandığı belirtilmiştir.
Söndürmeden sonra yapılan incelemede “… Market alışveriş merkezinde çıkan yangında üç katlı olan marketin, bodrum katı, giriş katı ve birinci katı tüm market alev aldığından ve tamamen yandığından dolayı içindeki malzemeler, markaları ve kaç tane oldukları ve market evrakları tamamen yandıklarından tespit edilememiştir.” olarak sonuç belirtilmiştir.
Olay Yeri İnceleme Raporunda işyerinin bodrum üzeri giriş ve birinci kat olmak üzere üç katlı olduğu, tüm hacimlerde ağır yanma olayının meydana geldiği, giriş katında mutfak kısmında işyeri güvenlik cihazlarının olduğu, İşyerinde yangının yanma yoğunluğundan dolayı muhtemelen bodrum katta başladığının tahmin edildiği belirtilmiştir.
İşyerinde bulunan ürün buzdolaplarının merkezi soğutma sistemli olduğu, bu soğutma sistemlerinin dış ünitelerinin binanın dış kısmında olduğu ve hasarlanmadığı, ayrıca işyeri klimalarının da dış ünitelerinin de sağlam olduğu tespit edilmiştir.
Bomba uzmanlar heyeti tarafından verilen 02.11.2015 tarihli raporda bodrum katın depo olarak kullanıldığı, patlamanın meydana geldiği işyerinin dış duvarları ve camekan kısımlarının patlamanın basıncı ile tamamen yerlerinden sökülerek caddeye savrulmuş halde oldukları, duvar kısımlarının ise bloklar halinde bütün parçalar halinde papatya sokağa doğru devrildiği, yine aynı noktada kafes tel içinde bulunan jeneratörün duvar ile beraber sokağa doğru savrulduğu, jeneratörde herhangi bir patlama emaresi olmadığı, bodrum katında işyeri içerisinden bodrum kata iniş merdivenleri olduğu, merdivenlerin iniş istikametine göre sol yan duvarının içten dışarı (marketin içine doğru) blok halinde devrilmiş olduğu, bodrum kat giriş kapısının patlamanın etkisiyle yerinde olmadığı, kapı kasasında yapılan incelemede bodrum kat yönünden market içine doğru kapı menteşe kısımlarında metal yırtılmalarının olduğu tespit edilmiştir.
Bodrum katta herhangi bir pencere veya havalandırma tertibatının olmadığı, bodrum katın tamamen yanmış halde olduğu, bol miktarda gıda ve içecek maddesinin etrafa saçılmış olduğu, bodrumdaki mutfak tüplerinin itfaiyece dışarıya çıkarıldığı, yine merdiven altı ve merdiven altına yakın kolonların dibinde mutfak tüplerine ait boşluk ve izlerin olduğu, çok miktarda deterjan, çamaşır suyu deodorant v.b. kimyasalın saçılmış ve yarı yanmış vaziyette olduğunun görüldüğü;
Bodrum zemininde bir patlama çukuru olmadığı ve bu patlamanın bomba kaynaklı olmadığı tespit edilmiştir.
TC … Ağır Ceza Mahkemesi 2018/… E ve 2019/ … sayılı kararında, üçlü bilirkişiden alınan heyet raporunda, yangının bodrum katta bulunan tüplerden (LPG tüpü) çıkan gazın ortamda birikmesi ve ark veya kıvılcım alması sonucunda patlaması ile meydana geldiği ve … … yetkilisi, şirket müdürü …’ın birinci derecede asli kusurlu olduğu, suç tarihi olan 01.11.2015 tarihinde, işyeri olan … … işyerinin müdürü olan …’ın olayın meydana gelmesinde sanığın yetkilisi olduğu şirkete ait marketin bodrum katındaki tüplerin zaman içerisinde gaz kaçırarak patlayabileceğini öngörmesi ve buna göre gerekli tedbirleri alması gerektiği halde bununla ilgili hiçbir. Eylemde bulunmayarak olayın meydana gelmesinde taksirinin olduğu belirtilerek hapis cezası ile cezalandırılmasına, ayrıca olayda marketin ortağı ve işletmeni olan … ‘ın da kusurlu olduğu belirtilerek; savcılığa suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi Heyeti Mütalaa Ve Kanaat:
Olay Ve Olayın Meydana Geldiği Binanın İncelenmesi
01.11.2015 tarihinde saat 21:15 sıralarında … Mahallesi … Cad. No: … adresinde bulunan … Alış-Veriş merkezinde patlama ve yangın meydana gelmiştir. Olayın meydana geldiği alışveriş merkezinin bulunduğu bina, üst katları konut olarak kullanılan girişt asma kat* 4 katlı bir binadır. Binanın ve alış-veriş merkezinin ön cephesi … Caddesine açılmaktadır. Girişe göre sol yan cephesi ise … sokağa bakmaktadır. Alışveriş merkezi bodrum, giriş ve giriş üzeri bir kat olmak üzere üç kattan müteşekkildir. Olaydan önce giriş katın ön cephesi vitrin camı ile kapalıdır. Giriş katta mutfak bölümü mevcuttur. Binada yangın algılama, yangın söndürme, gaz alarm algılama gibi yangın güvenliği açısından alınmış önlemlerin varlığından bahsedilmemektedir.
Bodrum kat ise soğuk hava deposu ve kalan alanlarda ise depo olarak kullanılan bir mahaldir.
Bodrum kat duvarları toprak temaslıdır. Bomba Uzmanları tarafından hazırlanmış raporda bodruma giriş kattan bir merdivenle inildiği, havalandırmasının olmadığı, penceresi olmadığı belirtilmiştir. Bu durumda bodrum kata güneş ışınlarının ulaşması, bu mahalli güneş ışınlarının aşırı ısıtması teknik açıdan mümkün değildir. Bu nedenle … Cumhuriyet Savcılığı tarafından yaptırılan 16.11.2015 tarihli Elektrik-Elektronik Mühendisi … imzalı raporda belirtilen bodrumun güneş ışınları ile aşırı ısınması nedeniyle tüplerdeki uçucu gazların ortama yayıldığı şeklindeki gazın ortama yayılma sebebi ise bodrumun zeminden aşağıda olması ve toprak temaslı olması sebebiyle isabetsizdir.
EKSPER RAPORU: Dava dışı … … San. Ltd. şirketi tarafından Davacı … Sigorta A.Ş. nezdinde sigortalısı … adına 26.06.2015-2016 vadeli … sayılı … poliçesi 26/06/2015 tarihinde düzenlenmiştir. Bu poliçe ile sigortalanan makine bodrum kattaki Soğuk hava deposu ve bu deponun soğutma Sistemidir.
… … San. Ltd. şirketi tarafından yangın ihbarı davacı sigorta şirketine 01.11.2015 tarihli yangından 26 gün sonra, 27/11/2015 tarihinde yapılmıştır. Bu ihbar üzerine açılan 3094589 sayılı hasar dosyası kapsamında yapılan eksper incelemesi 28/11/2015 tarihinde olaydan 27 gün sonra yapılmıştır.
Hazırlanan raporda işyerinin içinin tamamen boşaltıldığı, temizlenmiş olduğu, hasar öncesinde tamamı vitrin camı olduğu belirlenen işyeri ön cephesinin briket tuğla duvar ile örülmüş olduğu, işyeri yan ve arka cephelerinde yıkılan yerlerin tuğla duvar ile örülmüş olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan eksper incelemesi sonucunda savcılık tarafından alınan bilirkişi raporundaki görüş ile “ sigortalı işyeri bodrum katında bulunan tüpler içerisindeki gazların sızdığı ve akabinde sızan gazın elektrik kablolarının meydana getirdiği şerare etkisi ile alevli bir şekilde yanmaya başladığı “ sonucuna ulaşılmıştır.
Eksper raporunda konu tüplerin … marka olduğu bilgisinin edinildiği belirtilmiştir.
Yangın Olayının İncelenmesi Ve Kusur Değerlendirmesi
Dava konusu yangın ile ilgili yapılan incelemelerde ;
1- Patlamanın bodrum katta olduğu
2- Patlamanın bir bombadan kaynaklanmadığı;
3- Patlama ve yangın olayında hızlandırıcı madde izine rastlanmadığı tespit edilmiştir.
Dava konusu yangın olayının meydana geldiği marketin bodrum katında bomba uzmanları tarafından yapılan incelemede bu katta soğuk hava deposu ve bunun dışındaki kısmen depolama alanı olarak kullanılan hacimde depolanmış deodorant gibi birtakım kimyasallar gibi diğer emtianın yanı sıra … … San. Ltd. şirketi tarafından LPG tüplerinin merdiven altı ve merdiven altına yakın kolonların dibinde depolandığı belirtilmiştir. Bu tüplerin söndürme esnasında patlamaması için İtfaiye tarafından dışarıya çıkarıldığı da bilinmektedir.
LPG sıvılaştırılmış petrol gazı (Liguified Petroleum Gas) anlamına gelir. Sıvı halde, basınç altında ve ortam sıcaklığında depolanır. Bütan ve Propan gazlarının karışımıdır. Gaz kaçaklarının anlaşılabilmesi için LPG, merkaptanlar ve kükürt bileşenleri ile kokulandırılır.
Dosyaya sunulu … sayılı faturadan, dava dışı … tarafından 20.09.2015 tarihli … yetkili bayiinden 30 adet 2 kglık kamp tüp, 35 adet 12 kglık mutfak tüpün olaydan 11 gün önce satın alındığı anlaşılmaktadır.
Eğer satın alınan tüplerden bazılarında imalat hatası kaynaklı vanalarından gaz sızıntısı olsaydı, tüplerin satın alınmasından sonraki ilk birkaç gün içinde ayırt edici kokuları sebebiyle farkedilir ve önlem alınmazsa da hemen akabinde yangın olayına sebep olabilirdi. Ancak dava konusu patlama tüplerin satın alındığı ve bodrumda depolandığı tarihten 11 gün sonra meydana gelmiş olup bu durum tüplerin vanalarının imalat hatalı olduğu ve gaz kaçırdığı savını ortadan kaldırmaktadır.
Bu tüplerin parçalandığı, yarıldığı, gövde bütünlüğünün bozulduğu ve buna bağlı olarak gaz çıkışı olduğu yönünde bir tespit, beyan, bilgi v.b olmadığı gibi, tüpleri dışarıya çıkaran İtfaiye tarafından da tüplerde yarılma, parçalanma, delinme veya tüp gövde bütünlüğünün bozulması ile ilgili bir tespit ve kayıt da Yangın Raporunda bulunmamaktadır. Bu durumda yangının tüplerdeki bir delinme veya yarılma veya benzeri bir hasarından kısaca imalat kusurundan kaynaklı gaz çıkışı ile başlamadığı ve tüplerin patlamadan sonra da hasarsız dışarıya çıkarıldığı gözönüne alındığında mevcut yangın ve patlama hasarına dayanacak mukavemette imal edildiği anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulu belge ve bilgiler arasında yangından sonra tüpler üzerinde yapılmış ve tüplerin ve/veya bazılarının vanalarının imalat hatalı olduğu yönünde bir tespit de bulunmamaktadır.
Dolayısıyla yangın olayının Davalı … A.Ş. tarafından üretilen tüplerdeki bir imalat hatasından kaynaklanmadığı ve davalı firmaya kusur izafe edilemeyeceği görüş ve kanaatine varılmıştır.
LPG tüpleri içinde atmosfer basıncının 4-5 kat üzerinde bir basınçta tutulan sıvı yakıt bulunmaktadır. Bu yakıt, kullanım esnasında tüpün üzerine takılan ve detantör adı verilen basınç ayarlayıcı regülatör ile basıncı düşürülerek gaz fazına geçirilmekte ve gaz yakıt olarak ocakta yakılabilmektedir.
İçinde basınçlı sıvı yakıt bulunan tüplerin vanalarının da dış darbelerden korunması için üzerinde koruyucu kapakları bulunmaktadır. Bu tüplerin baş aşağı veya yatay pozisyonda tutulmaması ve istiflenmemesi gerekmektedir. Keza boş yada dolu her durumda tüplerin bodrum ve kapalı alanlarda bekletilmemesi, depolanmaması da şarttır. Bunun yanı sıra tüplerin yakınında bir ısı kaynağı, radyatör, ısıtıcı da bulunmaması gerekir. Yine tüplerin depolandıkları yerlerde dış darbelerden korunması, devrilmelerini engelleyecek bariyerlerle çevrilmesi gerekir.
Dava konusu yangın olayı açısından bodrum katta depolandığı belirtilen tüplerin dava dışı firma tarafından ne şekilde istiflendiği, istiflenirken yukarıda sayılan hususlara dikkat edilip edilmediği belli değildir.
Market tarafından bodrum katta tutulan tüplerin vana koruyucu kapaklarının, bir dış darbe alması sonucunda tüpün vanasından gazın çıkması veya baş aşağı veya yatay pozisyonda bırakılan veya depo alanında devrilerek düşen bir tüpün vana kısmından sıvı halde gaz çıkışının olması ve bunun sonucunda ortamdaki gazın bodrumdaki elektrik kaynaklarından gelen ark veya kıvılcım ile tutuşarak patlamaya ve yangına sebep olması mümkündür.
Yangın bir başka elektrik kaynaklı yangın olarak mesela soğuk hava depolarında özellikle evaporatörlerde defrost amacıyla kullanılan resistans hatlarındaki arıza, kısa devre, v.b. Elektrik kaynaklı olarak-başlayabilmekte, ardından depo alanındaki plastik ve kağıt esaslı ambalajlar vasıtasıyla ilerleyerek ortamdaki tüplerin de aşırı ısınmasına ve içlerindeki gazın ortama yayılarak hacim içinde gaz yakıtın bir anda yanması ile basınç dalgasına(patlamaya) da sebep olması mümkündür.
Dava dışı … … San. Ltd. şirketi sahibi ve yetkilileri Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereğince LPG tüplerinin zemin seviyesinden yukarıda, gerekirse açıkta mümkün değilse havalandırmalı özel bir mahalde depolamaları gerekirken tüm bu hususlara aykırı olarak havalandırması ve penceresi dahi olmayan zeminden aşağıdaki bodrum katında depolamıştır.
Aynı yönetmelikte “Md 105-b) Tüpler, yangına en az 120 dakika dayanıklı ayrı binalarda veya bölmelerde, radyatör ve benzeri ısı kaynaklarından uzakta bulundurulur ve tüplerin devrilmemesi veya yuvarlanmaması için gerekli tedbirler alınır.” maddesine aykırı olarak, tüplerin depolandığı yerin diğer hacimlerden 2 saat yangına dayanıklı duvar ile ayrılması gerekirken, dava konusu olayda tüpler merdiven altında diğer depolama malzemeleri ve deodorantlar gibi yanıcı ve parlayıcı maddelerle bir arada, devrilmemesi veya yuvarlanmaması için herhangi bir önlem alınmadan depolanmıştır.
Aynı yönetmelik Madde 109 (6) İşyeri veya topluma açık her türlü binada zemin seviyesinin altında kalan tam bodrum katlarında LPG tüpü bulundurulamaz.” maddesini de dava dışı … … Ltd. şirketi sahibi ve yetkilileri ihlal etmişlerdir.
Dosya tümüyle incelendiğinde dosyaya sunulu belge ve bilgilere dayalı mevcut bulgulara göre;
Yangın olayının Davalı … A.Ş. tarafından üretilen tüplerdeki bir imalat hatasından kaynaklanmadığı ;
Market bodrum katında bulunan depolanmış deodorantların ve muhtelif yanıcı malzemelerin bir şekilde tutuşmasıyla veya bodrum katta soğuk hava deposundaki evaporatör defrost hatlarındaki elektrik arızası kaynaklı olarak yangının başlamasının mümkün olduğu; yangın başladıktan sonra ise depolanmış LPG tüplerinin aşırı ısınması ile tüplerdeki LPG gazının açığa çıkması ve tutuşması sonucunda yangının patlamayla üst katlara yayıldığı;
Dava dışı … … San. Ltd. şirketinin dikkatsiz, ihmalkar ve yürürlükteki yönetmeliklere ve kuralları ihlal ederek zemin seviyesinden aşağıda, havalandırmasız ve penceresiz bodrum katta, 120 dakika yangına dayanıklı özel bölme yerine diğer emtia ile bir arada yanıcı /patlayıcı madde ihtiva eden LPG tüplerini barındırmaları, dolayısıyla yürüklükteki yönetmelik ve kurallara aykırı uygulamaları sebebiyle bu patlama ve yangın olayının meydana gelmesinde 44100 oranında kusurlu olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
Hasar İncelemesi;
Dava dışı … … San. Ltd. şirketi tarafından Davacı … Sigorta A.Ş. nezdinde sigortalısı … adına 26.06.2015-2016 vadeli … sayılı … poliçesi 26/06/2015 tarihinde düzenlenmiştir.
… … San. Ltd. şirketi tarafından yangın ihbarı davacı sigorta şirketine 01.11.2015 tarihli yangından sonra, 27/11/2015 tarihinde yapılmıştır. Bu ihbar üzerine açılan 3094589 sayılı hasar dosyası kapsamında yapılan ekspertiz incelemesine göre; bir adet 27,5 m2 derin dondurucu ve iki adet 39 m2 soğuk odadan müteşekkil soğuk hava tesisi yapımı, 198.300,00 TL hasar tespit edilmiş, bir önceki soğuk hava tesisinin 56 kg bakır borulama,1050 kg çelik hurda toplam 2772,00 TL sovtaj düşüldükten sonra tazminat tutarı 195.528,00 TL olarak tespit edilmiştir.
Poliçe uyarınca uygulanan 410 muafiyet ile nihai hasar miktarı 175.975,20 TL olarak belirlenmiş ve sigortalı … A.Ş. ne ödenmiştir.
Kapasite ve boyutlar açısından soğuk hava deposu ve derin dondurucuların anahtar teslim fiyatı olarak tespit edilen tutarın kadri marufunda olduğu değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak;
Deliller ve hukuki değerlendirmelere göre varılacak sonuç tamamen Mahkemenin takdirinde olmak üzere; dosyaya sunulu belge ve bilgilere dayalı mevcut bulgulara göre
Dava dışı … … San. Ltd, şirketinin dikkatsiz, ihmalkar ve yürürlükteki yönetmeliklere aykırı uygulamaları sebebiyle bu patlama ve yangın olayının meydana gelmesinde %100 oranında kusurlu olduğu;
Yangın olayının Davalı … A.Ş. tarafından üretilen tüplerdeki bir imalat hatasından kaynaklanmadığı ve davalı firmaya kusur izafe edilemeyeceği;
Kapasite ve boyutlar açısından soğuk hava deposu ve derin dondurucuların anahtar teslim fiyatı olarak tespit edilen tutarın kadri marufunda olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce önceki bilirkişi heyetine kimya mühendisi Prof. Dr. …’in dahili ile davacı vekilinin rapora itirazlarının karşılanması amacıyla hüküm kurmaya ve İstinaf ile Yargıtay denetimine elverişli ek rapor düzenlenmesi istenilmiş ve konuya ilişkin21/10/2021 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı ek raporlarında özetle;
“Heyetimiz tarafından dosyada mübrez tüm belge ve bilgiler detaylı incelenerek elde edilen tespitler çerçevesinde kök rapor hazırlanmıştır. Heyetimize ek rapor aşamasında Kimya Y. Müh. Prof. Dr. …’in de dahil olmasıyla tüm dosya kapsamı yeniden incelenmiş, irdelenmiş, davacı vekilinin itirazları değerlendirilerek aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır.
Davalı vekilinin dosyada sunulu beyanı bulunmamaktadır.
DAVACI İTİRAZ 1: Davacı vekili kök rapora yaptığı itirazda, yangın sebebinin belirlendiğini, Daha önce dosyaya sunulu … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından alınan bilirkişi raporunda yangının çıkış sebebi olarak “odadaki tüplerin piminden tüp içindeki uçucu gazların (etan, propan, bütan v.b) dengesini sağlamak için odada zamanla sızıp bu uçucu gazların dolmaya başlaması” olarak gösterildiği, raporda bu uçucu gazların basit şekilde tutuşmalarından kaynaklı patlama meydana geldiği belirtildiği,
Müvekkili sigorta şirketi tarafından aldırılan ekspertiz raporunda “Sigortalı mahalde meydana gelen hasarın; binanın içerisinde bulunan tüplerin sızıntı yapması ve sızan gazların alev alarak yanması neticesinde meydana geldiği” belirtildiği, ifade ederek yangının tüp kaynaklı olduğunu belirtmiş ve heyetimizin sonucuna itiraz etmiştir.
DEĞERLENDİRME: 01.11.2015 tarihinde saat 21:15 sıralarında … Mahallesi … Cad. No: … bulunan iş yeri … merkezinde bir patlama ve akabinde yangın olayı meydana gelmiştir.
Bu olayın ardından olay yerini bizzat görerek inceleyen ekipler tarafından hazırlanan üç rapor vardır. :
* Bomba uzmanları raporu
* İtfaiye Raporu
* Olay yeri Raporu
Bu üç raporda da yangının sebebine yönelik bir tespit yoktur:
İtfaiye Ekibi aynı zamanda davalıya ait tüpleri bodrumdan çıkaran ekiptir. Eğer yangın tüplerin vanalarının gaz sızdırması sonucu yangın başlasaydı İtfaiye uzman ekibinin çıkarılan tüplerden bunu tespit etmesi mümkün olurdu.
Oysa İtfaiye raporunda Yangının Çıkış Sebebi kısmında tespit edilemediği belirtilmiştir.
Olay Yeri İnceleme uzmanları tarafından da olay yeri incelenmiş, bodrum katta yoğun yanmanın meydana geldiği tespit edilmiş, ancak burada da yangının sebebine yönelik bir tespit yapılmamıştır.
Bomba Uzmanları Tarafından Hazırlanan Raporda bodrumda zemin içinde bomba çukuru olmadığı tespit edilmiştir. Bu raporda Yangın Çıkış Sebebine yönelik bir açıklama yoktur. Bomba uzmanlar tarafından hazırlanan raporda “ ..herhangi bir pencere veya havalandırma tertibatının olmadığı, bodrum katın tamamen yanmış halde olduğu, …merdivenlerin iniş kısmında elektrik panolarının olduğu, ..çok miktarda deterjan, çamaşır suyu, deodorant v.b. Kimyasalın saçılmış ve yarı yanmış vaziyette olduğu görülmüştür.” Tespiti vardır.
Davacı yan tarafından dosyaya sunulan Elektrik-Elektronik mühendisi Bilirkişi Sn. … tarafından tanzim edilmiş 16 Kasım 2015 tarihli bilirkişi raporu ise, teknik olarak böyle bir patlama ya trafo veya jeneratör kaynaklı olabileceği ihtimalini gözönüne bulundurarak 09 Kasım 2015 tarihinde Savcılık olay gününe ait Mobese videoları, fotoğrafları ile inceleyerek yaptığı değerlendirmeyi raporda sunmaktadır. Bilirkişi mobese videoları ve fotoğraflar sonucunda yaptığı değerlendirmede “…bodrum katın herhangi bir havalandırmasının olmadığı ve bodrum katta tüplerin bulunduğu tespit edilmiştir. Bodrum katta gündüz vaktinden güneş ışınlarıyla ısınan iç duvarların etkisi ile bodrum katın sıcaklık derecesi yükselmiştir. Odadaki tüplerin piminden tüp içindeki uçucu gazların (propan, etan, bütan v.b) dengesini sağlamak için odada zamanla sızıp bu uçucu gazlar dolmaya başlamıştır. Bu uçucu gazların basit şekilde tutuşmalarından kaynaklı patlama meydana geldiği tahmin edilmektedir.” Denilmektedir.
Keza davacı sigorta şirketinin talebiyle yapılan ve dosyaya sunulu olan … sayılı hasar dosyası kapsamında aldırılan ekspertiz raporunda Davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalısı tarafından ihbarın 27.11.2015 tarihinde olaydan 27 gün sonra yapıldığı, 28.11.2015 tarihinde yapılan ekspertizde işyeri içinin tamamen boşaltıldığı ve temizlenmiş olduğu, işyeri ön vitrin camı olan ön cephenin briket duvar, işyeri yan ve arka cephelerinde olay sırasında yıkılan alanların tuğla duvar ile örüldüğü, bodrumdaki soğuk hava depolarının ve makinaların boşaltıldığı belirtilmektedir.
Dolayısıyla ekspertiz raporunda bilirkişi raporu esas alınarak bir kanaate varılmıştır.
Dosyaya sunulu olan ve Sigorta Eksper raporunda da esas alınan bilirkişi raporunda dışarıya penceresi ve havalandırması olmayan bodrum katta bulunan tüplerin gündüz vaktinden güneş ışınlarıyla ısınan iç duvarların etkisi ile bodrum katın sıcaklık derecesi yükseldiğini ve bu nedenle tüp içindeki uçucu gazların dengesini sağlamak için odada zamanla sızarak bu uçucu gazların dolmaya başladığı şeklindeki açıklama bilimsel temele dayanmayan isabetsiz bir sonuç olup, toprak temaslı olan bodrumlarda, dış ortam sıcaklığı çok yüksek dahi olsa toprak sıcaklığının ortalamada 15 C – 20 C mertebelerinde olması sebebiyle aşırı yüksek iç sıcaklıklar meydana gelmeyeceği gibi, iç ortam sıcaklığı 25-30 C olan yerlerde de tüpler içindeki sıvı haldeki LPG buharlaşarak tüpün vanasından kendiliğinden dışarı çıkmayacağı değerlendirildiğinden bu rapora itibar edilmesi mümkün değildir.
DAVACI İTİRAZ 2: Bilirkişi raporunda vardığı kanaatlerini net tespitler üzerinden değil müphem varsayımlara dayandığı hususu
DEĞERLENDİRME: Heyetimiz tarafından yapılan değerlendirmede dosyada mübrez ve olay yerini bizzat görerek inceleme yapan uzmanların raporlarında belirtilen tespitler esas alınmıştır.
Bu raporlardan davalıya ait tüpleri dışarıya çıkaran İtfaiye uzmanları tarafından yangının tüp kaynaklı olduğuna dair bir tespitin olmayışı, İtfaiye tarafından da tüplerde yarılma, parçalanma, delinme veya tüp gövde bütünlüğünün bozulması ile ilgili bir tespit ve kayıt da Yangın Raporunda bulunmaması, bu tüplerin parçalandığı, yarıldığı, gövde bütünlüğünün bozulduğu ve buna bağlı olarak gaz çıkışı olduğu yönünde bir tespit, beyan, bilgi v.b olmadığı gibi, tüpleri dışarıya çıkaran İtfaiye tarafından da tüplerde yarılma, parçalanma, delinme veya tüp gövde bütünlüğünün bozulması ile ilgili bir tespit ve kayıt da Yangın Raporunda bulunmamaktadır. Bu durumda yangının tüplerdeki imalat kusurundan kaynaklı gaz çıkışı ile başlamadığı ve tüplerin patlamadan sonra da hasarsız dışarıya çıkarıldığı gözönüne alındığında mevcut yangın ve patlama hasarına dayanacak mukavemette imal edildiği anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulu belge ve bilgiler arasında yangından sonra tüpler üzerinde yapılmış ve tüplerin ve/veya bazılarının vanalarının imalat hatalı olduğu yönünde bir tespit de bulunmamaktadır. Dolayısıyla yangın olayının Davalı … A.Ş. tarafından üretilen tüplerdeki bir ayıp veya imalat hatasından kaynaklanmadığı ve davalı firmaya kusur izafe edilemeyeceği görüş ve kanaatine varılmıştır.
İTİRAZ 3: Bilirkişi raporunda hem davalı firmanın ürettiği tüplerin yangın olamayacağını tespit ettiğini, hem de fiziki bir müdahale sonucu tüplerden gaz çıkışı olabileceğini ve yangının bu nedenle başlayabileceğini varsayımsal olarak tespit ettiğini, ikinci ihtimalin gerçekleşmesi durumunda birinci ihtimalin vardığı tespitin dayanaksız kalacağı hususu:
Değerlendirme:
Davalı gaz şirketinin kusur veya sorumluluğu, tüplerde ayıp veya imalat hatalı olması ve bunun da mevcut tespitler vasıtasıyla ispatlanması gerekmektedir. Raporda yukarıda tekrar açıklandığı üzere İtfaiye ekipleri tarafından tüpler bizzat dışarı çıkarılmış , ancak itfaiye raporunda yangın sebebi olarak tüplerdeki bir ayıp veya imalat hatası kaynaklı olarak yangının başladığı yönünde bir tespit yapılmamıştır. Keza Olay yeri inceleme tarafından da tüplerle ilgili bir tespit yoktur.
Davacı yan tarafından da tüp ve vanaları incelettirilmemiş, bir tespit yapılmamıştır. Eksper raporu olaydan 27 gün sonra tüm yangın enkazı temizlendikten, inşaat yapıldıktan sonra yapılmıştır. Bu raporda da tüpler üzerinde bir tespit ve inceleme yoktur.
Dolayısıyla heyetimiz tarafından yapılan değerlendirme, dosyada mevcut delillere dayanmakta ve dosyadaki tespitler kullanılarak meydana gelen yangının davalı şirketin dolumunu ve satışını yaptığı tüplerin imalat hatasından kaynaklı olup olmadığı irdelenerek yangının tüplerdeki ayıp veya imalat hatasından kaynaklanmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
Diğer yandan davacı yanın dava dışı sigortalısı Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Maddelerine aykırı olarak havalandırmasız ve zemin seviyesinden aşağıda bodrumda depolanmaması gereken tüpleri depolamış, algılama ve söndürme tedbirlerini işyerinde sağlamamış olup, yangın hasarının meydana gelmesinde asli kusurludur.
Heyetimiz tarafından hazırlanan kök raporda Yangının bu tip bir olayda olası sebepleri irdelenirken özellikle bodrumda tüplerin depolanmasının sakıncaları anlatılmış ve bu sırada depolama hatalarının yangına sebebiyet verebileceği de irdelenmiştir. Bu irdeleme tam tersine vanaların imalat hatasının olmadığı tespiti ile çelişki yaratmamaktadır.” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Dava; …. İcra Müdürlüğünün 2017/… esas sayılı dosyası ile 01/11/2015 tarihli yangın sonucu sigortalısının zararını tazmin eden davacı sigortanın TTK’nun 1472. maddesi uyarınca sigortalısının halefi sıfatıyla ödediği bedeli davalıdan tahsil etmek amacıyla başlattığı icra takibine davalı yanın itirazının iptali isteminden ibarettir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sonucunda, mahkememizce alınan alanında uzman bilirkişilerin ayrıntılı ve gerekçeli olmakla, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunan raporları ile dava konusu yangın olayının meydana gelmesine davalı imalatı tüplerdeki hatanın neden olmadığı hususunun ortaya konulduğu, ceza soruşturma ve kovuşturması sırasında alınan raporlarda her ne kadar dışarıdaki sıcak havanın bodrum kat iç duvarlarını ısıtması sonucu ortam sıcaklığının artması ile tüplerdeki pimlerden gaz çıkışı olması suretiyle patlamanın gerçekleştiği ifade edilmiş ise de, söz konusu görüşün bilimselliğe yakın olmadığının ve tahmine dayalı olduğunun mahkememiz dosyasına rapor ibraz eden bilirkişi heyetince ifade edildiği, yangın çıkış sebebinin davalı imalatı tüplerindeki ayıptan kaynaklandığının somut olarak ispatlanamadığı, yangının başka bir sebeple meydana gelmiş olması ihtimalinin mevcut olduğu, zira patlamanın tüplerden kaynaklandığının tespiti halinde dahi davacı sigortalısının bu patlamanın önlenmesi için gerekli önlemleri almış olduğunun, bir diğer deyişle patlamaya müterafik kusuru ile sebebiyet vermemiş olmasının da gerektiği, fakat dosya kapsamından belirlendiği üzere davacı sigortalısının LPG tüplerini mevzuata uygun şekilde zemin seviyesinin üstünde ve havalandırması bulunan bir ortamda muhafaza etmediği, nitekim… Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/… Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama neticesinde sigortalı şirket işyeri sahibinin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile ilgili yönetmeliklerde iş verene yüklenen yükümlülüklere aykırı hareket ederek iş yeri deposunda tüp bulundurarak, bu deponun havalandırılmasını sağlamayarak meydana gelen patlama ve yangına ve neticesinde bir kişinin ölümüne ve iki kişinin yaralanmasına sebep olduğundan cezalandırıldığı, ceza mahkemesince mahkumiyete karar verilmiş olması sebebiyle TBK’nun 74. maddesinin uygulanması ile ilgili gelişen Yargıtay içtihatları uyarınca bu mahkumiyet kararının mahkememiz kararına etkisinin değerlendirilmesinin gerektiği düşünülecek olsa dahi, söz konusu ceza mahkemesi yargılamasının iş bu dosyanın davalısı şirket aleyhine olmayıp davacının sigortalısı aleyhine yürütülen kovuşturmaya ilişkin olduğu ve davacı sigortalısının kusurunun ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ile ilgili olarak mahkemesince araştırma yapılarak karar verildiği, böylece ceza yargılaması sırasında tüpler hakkında verilmiş bilirkişi görüşlerinin evleviyetle mahkememizi bağlayıcı özellikte olmadığı, ceza yargılamasında alınan raporların aksinin mahkememizce benimsenen bilirkişi kök ve ek raporu ile tespit edildiği anlaşıldığından, davacı yanın davalı imalatı tüplerdeki ayıp sebebiyle yangının meydana geldiği hususunu ispatlayamadığı ve bu sebeple davacı sigortanın davalı şirkete rücu koşullarının bulunmadığı kanaati ile davanın reddine dair açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafından yatırılan 2.022,07 TL peşin harçtan 59,30-TL’in mahsubu ile arda kalan 1.962,77 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 19.860,59 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/12/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza