Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1138 E. 2022/453 K. 21.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1138 Esas
KARAR NO : 2022/453

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2017
KARAR TARİHİ : 21/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı şirket vekili dava dilekçesinde özetle; taraflarınca ikame edilen ve … 8. Asliye Ticaret Mahkemesinde … nolu dava dosyası üzerinden görülmekte olan çek iptali talepli davada17.10.2017 keşide tarihli 54.500 TL bedelli müşteri çekinin bankaya ibraz edilmesi neticesinde tarafımıza istirdat davası açılması konusunda süre verildiğini, müvekkili şirketin hamili olduğu … Bankası TAO …Şubesinin… IBAN ve … çek nolu, 54.500,00 TL miktarlı ve 17.10.2017 vade tarihli çekin şirket merkezinde zayi edilmesi ile rıza hilafına elden çıktığını, müvekkili şirket tarafından tedbir konusu çekin müvekkilline ticari ilişkisi nedeniyle daha önce gönderilen mallar karşılığında davadışı …A.Ş.’den alındığını, … Bankası T.A.O … Şubesi müşterisi … Ticaret A.Ş….IBAN ve … no’lu, 54.500,00 TL miktarlı ve 17/07/2017 vade tarihli çek … tarafından 17.07.2017 tarihinde bankaya ibraz edilmiş olup, …8. Asliye Ticaret Mahkemesi… no’lu dosyaya istinaden çekin zayi olduğu iddiası üzerine ÖDEMEKTEN MEN KARARI çekin arka yüzüne şerh düşülerek çekin aslı banka tarafından davalı çek hamili ciranta … ‘e teslim edildiğini, dava neticelenene değin takdiren teminatsız olarak çeke ilişkin ödemenin tedbiren durdurulmasına, çek üzerindeki imzanın müvekkili şirket yetkililerine ait olmadığının tespitine, davanın ve taleplerinin kabulü ile müvekkili şirketin davalılara borcunun olmadığının tespitine, müvekkili şirketin rızası hilafına elinden çıkan … Bankası TAO …Şubesinin … IBAN ve … çek nolu, 54.500,00 TL miktarlı ve 17.10.2017 vade tarihli çekin istirdadına, yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin davalılara tahmiline karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmış, ancak davaya karşı cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
DELİLLER, TAHKİKAT VE GEREKÇE:
Dava; rıza dışında elden çıktığından bahisle davaya konu çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ve çekin istirdatı istemine ilişkindir.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan bilirkişi raporunda özetle;
Dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonucu bilirkişi görüşü;
1. Dava konusu çek’in (1).cirantası (ciro imzası ispata muhtaç) davacı şirketin: HMK.m.222 yönünden lehinde delil olma ve ispat kuvvetine sahip bulunan ticari defterleri, kayıtları ve dayanağı belgelerine göre, davacı şirket ile dava konusu çekin (2).cirantası: (3).davalı şirket arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığının sabit bulunduğu,
2. Dava konusu çekin (2).cirantası: (3).davalı şirketin 2017 yılına ait ticari defter kayıtlarını ve dayanağı belgelerini ibraz etmediği için (3).davalı şirket ile davacı arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığının tespit edilemediği ” şeklinde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda; Davacı tarafın, davaya konu … Bankası TAO … Şubesinin … IBAN ve … çek nolu, 54.500,00 TL miktarlı, 17.10.2017 vade tarihli çekin rıza dışında elden çıktığı ve imzanın şirket yetkililerine ait olmadığından bahisle borçlu olunmadığının tespiti ve çekin istirdatı talebiyle eldeki davayı ikame ettiği, çekin ciro silsilesinin incelenmesinde keşidecinin … Ticaret A.Ş., lehtarın davacı, sonraki cirantanın davalı şirket, 3. Cirantanın …, sonraki cirantanın davalı … ve son cirantanın … olduğu, davalı taraflarca davaya cevap verilmediği gibi çekin mahkememize sunulması yönünde çıkarılan ihtaratlı davetiyelere rağmen çekin dosyamız kapsamına sunulmadığı, mahkememizce alınan ve taraflarca itiraz edilmeyen bilirkişi raporunda davacı şirket ile kendisinden sonraki ciranta olan davalı şirket arasında ticari bir ilişki olmadığının belirlendiği, çek aslının dosyaya ibraz edilmemiş olması nedeniyle imza incelemesi yapılamadığından davacının davaya konu çekte imzasının olduğunun kabul edilemeyeceği anlaşılmakla davacının anılan çek nedeniyle davalılara borçlu olmadığına karar vermek gerekmiştir.
İstirdat isteminin incelenmesinde ;talep tüm davalılara yöneltilmiş ise de çeki ciro eden ve çek elinde bulunmayan davalı şirketin ve Davalı …’ın çeki iadesinin mümkün olmadığı, talebin sadece davalı …’e yöneltilebileceği,TTK’nın 790. maddesindeki “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.” şeklindeki düzenleme karşısında şeklen düzgün olan ciro silsilesi kapsamında davalı …’in şeklen yetkili hamil olduğu, yine TTK’nın 792. maddesi uyarınca; “Çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek sözkonusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü geçerli olmakla ispat yükü davacı taraf üzerinde olup, davacının çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve çeki elinde bulunduran şahsın kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerektiği, davacı ile davalı … arasında başka cirantalar da bulunduğu ve bu nedenle kötüniyet/ağır kusur olgusunun ispatlanamadığı anlaşılmakla istirdat isteminin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
… Bankası T.A.O. … Şubesi, 17/10/2017 keşide tarihli … çek nolu 54.500,00-TL bedelli çek sebebiyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
Çekin istirdatı talebinin reddine,
2- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 3.722,90 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 930,73 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.792,17 TL harcın davalılardan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan 1.410,00 TL yargılama giderinin, davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4- Davalı taraf yargılama gideri yapmadığından bu hususta bir karar verilmesine yerolmadığına,
5- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 7.885,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacıya ödenmesine,
6- Taraflarca yatırılan avansların kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, istek halinde ilgili tarafa iadesine,
7- Davacı tarafça yatırılan 930,73 TL peşin harç ile 31,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 962,13 TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır