Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2017/1022
KARAR NO: 2019/681

DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 13/11/2017
KARAR TARİHİ: 12/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil davalı taraftan olan dava konusu vaki alacağının tahsili amacıyla davalı hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı tarafın haksız ve kötü niyetli itirazı üzerine takibin durduğunu, davalı tarafın itirazının haksız ve soyut olduğunu, bu sebeple duran takibin harekete geçmesi ve müvekkilin alacağının tahsili imkanının sağlanması için huzurda görülen itirazın iptali davasını açma zaruretinin doğduğunu, davalı banka müvekkilin… Şubesi nezdindeki… işyeri numaralı, … Pos numaralı TR … iban numaralı post hesabından tahsil edilen; 22/09/2017 tarih, 29.500,00-TL tutarlı ve … işlem numaralı, 26/09/2017 tarih, 9.500,00-TL tutarlı ve 0004 işlem numaralı, 26/09/2017 tarih 8.500,00-TL tutarlı 0002 işlem numaralı, 26/09/2017 tarih 7.500,00-TL tutarlı 0001 işlem numaralı toplam 55.000,00-TL’sini hiçbir haklı gerekçe olmaksızın müvekkile ödememiş olduğunu, müvekkilin davalı taraftan olan dava konusu alacağı her türlü banka kaydı ile açıkça ortada olmakla limit nitelikte olduğunu, müvekkilin dava konusu likit alacağına kötü niyetli olarak itiraz eden davalı tarafın alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazmiatnına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil bankanın …Şubesi ile davacı arasında… nolu üye işyeri sözleşme imzalandığını, müvekkil bankaya ait POS terminali üzerinden 19/09/2017 – 26/09/2017 tarih aralğında yurtdışı kartlarla ve şifre girilmeksizin şüpheli nitelikte harcama işlemleri gerçekleştiğini, akabinde kart hamili bankalarından slip belge talebi geldiğini, bu durum üzerine uluslararası … ve … card kuralları uyarınca muhtemel banka zararını önlemek için üye işyeri hesabındaki para üzerine bloke konulduğunu, visa mastercard kuralları uyarınca yüz yüz işlemlerden doğan harcamalar için kart hamilinin itirazı nedeniyle kartı çıkartan bankalardan üye işyeri bankasına gelecek slip talebi chargeback süreçlerinde işyeri bankasının okunaklı ve imza/şifre ile tanımlanmış slip kopyasını ibraz etme zorunluluğunun bulunduğunu, bu süreç içinde slip belgeleri üye işyeri bankasınca kartı çıkaran bankaya gönderilememesi halinde harcama tutarı kart bankasına geri gönderilir, bir kısım harcamalardan dolayı itirazlar geldiğinin görüldüğünü, kartı çıkaran bankanın işlem tarafımdan yapılmıştır neden kondu ile itiraz gelme süresi bloke tarihinden itibaren 120 gündür, mal ve hizmet almadım neden konu ile itiraz gelme süresi bloke tarihinden itibaren 540 gün, kart çıkaran bankalarca harcama belgesi talep edilip itiraz sürecini başlatmış olduklarını, diğer kart hamillerinin de itiraz etme ihtimalinin oldukça yüksek olduğunu, bu tür kart hamili itirazlarında harcama bedellerinin üye işyeri bankası üzerinde bırakıldığından, üye işyeri sözleşmesi uyarınca bankanın bloke koyma hakkının bulunduğunu, davacı üye işyerinde gerçekleşen işlemlerin sıklıkla görülen şüpheli tipine uyması, nitetkim hemen harcamaların akabinde bir kısım kart hamillerinden itiraz gelip bankalarınca slip ve sair belgelerin istenilmiş olması bloke konulmasına neden teşkil ettiğini, şüpheli işlemler sonucu oluşabilecek zararların engellenmesine yönelik olduğunu, yapılan satışların alışılmışın dışında yüksek miktarda ve tek seferde şifresiz olduğunu, slipler üzerine imza alındığını, aynı kartlarla aynı tarihte farklı tutarda satış yapıldığını, red cevabı alınıncaya kadar bu işlemlere devam edildiğini, yapılan işlemlerin dolandırıcılık maksadıyla veya çalıntı-kayıp kartlarla fiktif işlem tipine uyduğunu, üye işyeri sözleşmesinin 3.2.10 , 3.2.8, 3.3.1.1 maddesi uyarınca davacı üye işyeri hesabına bloke konulduğunu, neticeten ulaslararası Visa ve master card yeknesak kuralları ile sözleşme hükümleri dahilinde şüpheli görülen işlemler nedeniyle yasal süreler içinde bloke konulduğunun belirtildiğini, takip ve tüm ferilerine itiraz edilip takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki üye işyeri sözleşmesi, davacıya ait işyeri adına açılan mevduat hesabına yönelik kayıtların ibraz edildiği görülmüştür.
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası celp edilmiştir. Takip dosyasının tetkikinde; davacı tarafından davalı aleyhine 55.000,00-TL asıl alacak ve 531,05-TL faiz takip tarihinden itibaren (fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla) asıl alacağa işleyecek yıllık %9,75 faiz ile birlikte tahsili talebinde bulunduğu, davalı takip borçlusunun borca ve borcun ferilerine itiraz ettiği görülmüştür.
Makmemizce görevlendirilen bilirkişiler …, … ve… tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda özetle; ”…Davalı banka ile davacı üye işyeri ( …) arasında POS üye işyeri sözleşmesinin akdedilmiş olduğunu, bu sözleşmeye istinaden üye işyerine POS makinesi bağlanmış olduğunun anlaşıldığını, davalı banka davacı üye işyerinin 22/09/2017 ile 26/09/2017 tarihi aralığında POS cihazı kanalıyla yapmış olduğu satış bedellerine blokaj uygulamış olduğunu, davalı bankanın olası riskleri önlemek için tedbiren blokaj uygulamasının sözleşme şartlarına ve bankacılık yerleşik teamüllerine göre yerinde olduğu kanaatine varılmış olduğunu, davalı banka … ve… Card kuralları uyarınca itirazın türüne ve neden koduna göre işlem tarafımdan yapılmamıştır için 120 gün ve neden kodu mal ve hizmet almadım için 540 günlük itiraz süresi içinde kart hamillerinin itiraz etme haklarının bulunmakta olduğunu, kart hamillerinin 120 ve 540 günlük itiraz süresi doluncaya kadar blokajı çözmeme hakkının bulunmakta olduğunu, blokenin 04/11/2017 tarihinde konulduğu nazara alındığında, rapor tarihi 01/03/2019 kadar geçen süre 481 gün olduğunu, bu süre 29/04/2019 tarihinde dolmakta olduğunu, dolayısıyla daha henüz bu 540 günlük süre dolmamış olduğunu, belirtilen gerekçelerle takdirin mahkemede ait olmak üzere davalı bankanın şüpheli olarak algıladığı işlem bedellerini … ve…Card yeknesak kuralları ile sözleşme hükümleri uyarınca 29/04/2019 tarihine kadar bloke hesapta tutmasının yerinde olduğunu…” mütalaa ettikleri anlaşılmıştır.
Huzurdaki davada taraflar arasında 25/11/2016 tarihli üye işyeri sözleşmesinin akdedildiği ve anılı sözleşme gereğince davalı bankaca davacı üye işyerine pos cihazının bağlandığı anlaşılmış olup somut olaydaki uyuşmazlığın; davacının davalı bankanın tahtakale şubesi nezdindeki (işyeri numaralı) hesabında bulunan 55.000TL’ye haklı bir gerekçe olmadan davalı banka tarafından bloke konulup konulmadığı, davacının blokenin kaldırılması talebi karşısında ödeme yapmayan davalı bankanın icra takibine itirazında haklı olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Bu kapsamda yapılan inceleme neticesinde ilk olarak Üye işyeri sözleşmesinin 9.5. maddesinde; ”Banka, üye işyerinin rutin işleyişine ve normal harcama davranışlarına aykırı, riskli ve şüpheli veya hileli bir işlem tespit ettiği veya bu şekilde bir işlem kendisine bildirildiği veya herhangi bir nedenle gerekli gördüğü takdirde, üye işyeri hesabına bloke koyabilir ve bu şüpheli işlemlerle ilgili herhangi bir sorun olmadığına kanaat getirinceye kadar bloke ile kapatma işlemini devam ettirebilir.” düzenlemesinin mevcut olduğu görülmüştür. Söz konusu sözleşme hükmü düzenlemesine göre, bankanın üye işyeri hesabına bloke koyma hakkı açık bir şekilde ifade edilmiştir. Bununla birlikte bankaya sözleşme ile bu hak tanınmakla birlikte TMK’nın 2. maddesi bağlamında dürüstlük kuralı ilkesi gözetilerek bu hakkın geniş yorumlanarak keyfi olarak kullanılmaması ve üye işyerinin ticari hayatının da sekteye uğratılmaması gerekmektedir. Bu kapsamda davalı banka da üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmeli, kendisine ulaşmış ise chargeback taleplerini süresinde üye işyerine bildirmeli, gerekli belgeleri istemeli ve belgeleri yeterli görürse chargeback talebini kabul edip, üye işyerinin hesabından o tutarda parayı çekmeli/bloke etmelidir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2015/5022 esas, 2015/12890 karar sayılı emsal kararında da belirtildiği üzere) Dolayısıyla chargeback talepleri bankaya ulaştıktan sonra, riskin doğmuş olacağının kabulü ile doğan risk tutarınca ve chargeback süresince blokaj işlemi gerçekleştirilmesi gerekirken; somut olayda olduğu gibi doğması muhtemel riskler nedeniyle üye işyerinin sanal pos hesabındaki tüm tutar üzerine, davacı üye işyerinin hesaptaki tasarrufunu da engelleyecek şekilde yapılan blokaj işleminin haksız ve keyfi bir işlem olduğu, bu suretle hesapta para üzerine bloke koyan davalı bankanın davacı aleyhine sebepsiz zenginleşmesine yol açtığı sonuç ve kanaatine varılmakla; davanın kabulüne, likit olan alacak nedeni ile davacı yararına icra inkar tazminatına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.

H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı takip dosyasında, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan 55.000,00 TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazın iptali ile takibin 55.000,00 TL asıl alacak üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %9,75 oranını geçmemek üzere değişen oranlarda avans faizi uygulanmak sureti ile takibin diğer kayıt ve şartlarla aynen devamına,
2- Alacağın % 20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 3.757,05-TL harçtan peşin alınan 661,61-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.095,44-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 31,40-TL başvuru harcı, 661,61-TL peşin harç, 1.950-TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 124,50-TL olmak üzere toplam 2.767,51-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 6.400-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Tarafların yatırmış olduğu gider avansından kullanılmayan kısmının, hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgili taraflara iadesine; iade giderinin ilgili tarafça yatırılan avanstan karşılanmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır