Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/740 Esas
KARAR NO : 2021/295

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/06/2016
KARAR TARİHİ : 20/05/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında …Türkiye için 01/04/2013 tarihinde …Sözleşmesi imzalandığını, davalının müvekkiline herhangi bir bildirimde bulunmadan adresini değiştirdiğini, bu durumun uygulamada haklı fesih sebebi olarak kabul edildiğini beyanla müvekkilin alacağının tahsili, için takibe vaki davalının haksız itirazını iptalini, takibin devamını ve davalının %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması talep ve dava etmiştir.
Davalı yana usulüne uygun tebligata rağmen davaya karşı herhangi bir yanıt vermemiştir.

TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gerekli delillerde celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce celp edilen İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı icra dosyasının yapılan tetkikinde; takibin davacı tarafça davalı aleyhine cari hesap ve ihtarname masrafları alacağına istinaden faizler dahil toplam 106.975,96 TL alacağın yasal faizi ile birlikte tahsili için yapılan ilamsız icra takibinden ibaret bulunup davalının yasal süre içerisinde sunduğu itiraz dilekçesi ile; yetkiye, ödeme emrine, borca, ferilerine itiraz ettiği, takibin durduğu ve davanın yasal süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı yan her ne kadar icra müdürlüğünün yetkisine itiraz etmiş ise de, HMK’nun 10. ve TBK’nun 89/1-1. maddesi uyarınca davacının yerleşim yeri itibarıyla takibin başlatıldığı icra müdürlüğü yetkili olduğundan yetki itirazının reddine karar verilerek davanın esasına geçilmiştir.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda SMMM bilirkişisi …ve hukukçu bilirkişi… marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 02/07/2018 bilirkişi kök raporu teminle dosyamız arasına katılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler anılı kök raporunda özetle;
” Davacı…Tic. A.Ş.; davalı …’dan alacaklı olduğunu iddia ettiği 98.658,33 TL ile ilgili olarak İstanbul …İcra Müdürlüğünün…Esas sayılı dosyası aracılığıyla icra takibi başlatmıştır. Davalı … borcu kabul etmeyerek, itirazda bulunmuştur. Bunun üzerine iş bu itirazın iptali davası açılmıştır.
Davacı…A.Ş. ile davalı … arasında …Türkiye için 01.04.2013 tarihinde … Sözleşmesi yapılmıştır. Davalının sözleşmeye aykırı davranışları olduğunu ileri süren davacı yan, davalıya şu ihtarnameleri göndermiştir.
25.11.2014 tarihli ihtarname ile davalının davacı yana herhangi bir bildirimde bulunmadan adresini değiştirmiş olduğu tespit edilmiş ve bu durumun sözleşmeye aykırı olduğu kendisine ihtar edilmiştir.
30.01.2015 tarihli ihtarnamede davalı tarafın vadesi geçen 47.440,01 TL’lik borcu ödememesinin sözleşmeye aykırılık teşkil etmiş olduğu, 900,00 USD’lik senedin davalı tarafından ödenmemiş olduğu, sözleşme gereği 15 günlük telafi süresi içerisinde telafisinin sağlanması konusunda davalı taraf ihtar edilmiştir.
21.04.2015 tarihli ihtarname de ise önceki ihtarnamelerdeki olumsuzlukların giderilmemesi nedeniyle 19.02.2015 tarihi itibariyle yapılan sözleşmeyi haklı nedenlerle feshettiklerini, sözleşmeden kaynaklı hakların artık kullanılmaması gerektiği ve o tarihe kadar olan borçların ödenmesi gerektiği ihtar edilmiştir.
Davalı taraf yukarıdaki ihtarnamelere cevap vermemiş sadece İcra Dairesine verilen dilekçede hiçbir borcunun bulunmadığını beyan ederek takibi durdurmuştur.
Ticari defterlerin süresinde tasdik edilmiş (2015 yılı envanter hariç) ve usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu anlaşılmıştır.
Defter kayıtlarına ilişkin bilgiler:
Davacıya ait yukarıdaki birleştirilmiş cari hesaplar tablosundan da anlaşılacağı üzere ticari defterler ve belgeler davacı işyerinde incelenmiştir. Buna göre; 31.12.2015 tarihi itibariyle davacı defterlerine göre davalı …’dan 70.470,58 TL alacaklı olduğu görülmektedir.
Davalı … 28.05.2018 tarihindeki inceleme gününde gelmemiştir. Defter ve belgelerinin yerinde incelenmesi için talepte de bulunmadığından borcun varlığına ilişkin kendisine ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamamıştır.
Sonuç olarak;
Dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile davacı ve davalı beyanları, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ve davacıya ait 2014 ve 2015 yıllarına ait defterleri üzerinde yapılan incelemeler ile yukarıda açıklamaya çalıştığımız tespit ve değerlendirmeler sonucunda;
Davacı ile davalı arasında 2013 yılından itibaren ticari ilişkinin başlamış olduğu, taraflar arasında …Türkiye için 01.04.2013 tarihinde… Sözleşmesi yapılmış olduğu,
Davacı taraf ticari defterlerinin tam olduğu ve kayıtların usulüne uygun tutulduğu ve kayıtlara göre davalıdan 31.12.2015 tarihi itibariyle 70.470,58 TL alacaklı olduğu,
Davalının icra dosyasındaki borcunun bulunmadığı iddiasını delillendiremediği, ticari defterlerini incelemeye sunmadığı” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce davacı tarafın bilirkişi raporuna karşı itirazları da değerlendirmek suretiyle davacı tarafın alacak talepleri ayrıştırılarak ve sözleşme kapsamında talep edilip edilmeyeceği değerlendirilmek maksadıyla bilirkişilerden ek rapor alınmış ve konuya ilişkin 19/06/2018 tarihli 1. Ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı 1. Ek raporlarında özetle;
“Davacı … A.Ş.’nin 2014 ve 2015 yılları defterleri incelendiğinde;
Ticari defterlerin süresinde tasdik edilmiş (2015 yılı envanter hariç) ve usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu anlaşılmıştır.
Defter kayıtlarına ilişkin bilgiler:
Davacıya ait yukarıdaki birleştirilmiş cari hesaplar tablosundan da anlaşılacağı üzere ticari defterler ve belgeler davacı işyerinde incelenmiştir. Buna göre; 31.12.2015 tarihi itibariyle davacı defterlerine göre davalı …’dan 70.470,58 TL alacaklı olduğu görülmektedir.
Dava kapsamında sunulu bulunan vadesi 01.11.2014 ve tanzim tarihi 01.04.2013 olan 900,00 USD tutarındaki senedin ticari defterlerde kaydı bulunmamaktadır. Ticari işlemler başlamadan evvel verildiği için ve de uygulamada çoğu zaman olduğu üzere teminat amaçlı düzenlenen senetler deftere kaydedilmediğinde bu senedin de teminat senedi mahiyetinde verilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla yukarıda hesaplanan 70.470,58 TL alacak tutarının içerisinde bulunmakta olup davacı tarafından alınması gereken ayrı bir alacak değildir.
Davacı …Tic. A.Ş.’nin kök raporumuzda hesaplamış olduğumuz alacak tutarına ilişkin itirazları incelendiğinde; 10.467,36 TL ve 17.720,46 TL tutarındaki ödemelerin her ne kadar 2015 yılında gerçekleştirilmiş olsa da 2016 yılında faturası kesilecek bir tutara ilişkin olduğu açıklanmış ise de cari hesap şeklinde bir çalışma olduğundan ve ödeme yapılırken hangi işlem için yapılmış bir ödeme olduğu bildirilmediğinden ve de davalının cari hesaptan kaynaklı borcu olduğundan bu hesaptan mahsup edilmiş olması olağan ve ticari teamüllere uygun bir durumdur. Bu nedenle bu ödemelerin 2016 yılında düzenlenecek faturalara avans olarak ödenmiş olduğunu kabul etmek olanaklı değildir.
Davalı … 28.05.2018 tarihindeki inceleme gününde gelmemiştir. Defter ve belgelerinin yerinde incelenmesi için talepte de bulunmadığından borcun varlığına ilişkin kendisine ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamamıştır.
Sonuç olarak;
Dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile davacı ve davalı beyanları, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ve davacıya ait 2014 ve 2015 yıllarına ait defterleri üzerinde yapılan incelemeler ile sonradan sunulan bilgi ve belgelere kapsamında yapılan yeniden değerleme sonucunda;
Davacı ile davalı arasında 2013 yılından itibaren ticari ilişkinin başlamış olduğu, taraflar arasında…Türkiye için 01.04.2013 tarihinde…Sözleşmesi yapılmış olduğu,
Davacı taraf ticari defterlerinin tam olduğu ve kayıtların usulüne uygun tutulduğu ve kayıtlara göre davalıdan 31.12.2015 tarihi itibariyle 70.470,58 TL alacaklı olduğu,
10.467,36 TL ve 17.720,46 TL tutarındaki ödemelerin her ne kadar 2015 yılında yapılmış olsa bile 2016 yılında düzenlenecek faturanın karşılığı olduğundan bu hesaptan düşülmemesi gerektiği yönündeki davacı savlarının ticari teamüllere ve muhasebe prensiplerine uygun olmadığı,
Dava dosyasında yer alan vadesi 01.11.2014 ve tanzim tarihi 01.04.2013 olan 900,00 USD tutarındaki senedin ticari defterlerde kaydının bulunmadığı, dolayısıyla yukarı hesaplanan alacak tutarının içerisinde bulunduğu, ayrıca bir davalı borcu olmadığı,
Davalının icra dosyasındaki borcunun bulunmadığı iddiasını delillendiremediği, ticari defterlerini incelemeye sunmadığı” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce kök ve ek raporda davacı alacaklarının dayanakları ve talep koşulları faturalar bazında ayrıntılı olarak değerlendirilip incelenmediğinden ve cari hesap incelemesi ile yetinildiğinden iş bu defa davacı tarafın 2013 ve 2014 tarihli ticari defter ve belgelerinin mali müşavir bilirkişi marifetiyle incelenmek suretiyle davacı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinin bu celse geçen beyanları dikkate almak suretiyle karşılanması, taraflar arasındaki… sözleşmesinin sözleşmeye ve kanuna uygun olarak temerrüt halleri de tartışılmak suretiyle haklı nedenle feshedilip edilmediği, haklı nedenle feshedilmiş ise davcı tarafın sözleşme hükümleri gereğince talep edebileceği alacak miktarı, ayrıca sözleşmenin 15.04.2015 tarihi itibarıyla feshedilmiş olması karşısında fesih tarihinden sonraki bedellerin talep koşullarının oluşup oluşmadığı ve neticeten davalı tarafça yapılan ödemenin takipten sonra yapılmış ödemeler olduğu da nazara alınığında öncelikle davacının takip tarihi itibariyle talep edebileceği alacağın belirlenmesi akabinde yapılan ödemenin öncelikle faiz ve masraflardan mahsubu kuralı gereğince bir bir ödeme tarihi itibariyle işlem tesis edilerek neticeten son ödeme tarihi olan 31.12.2015 ödeme tarihi itibariyle davacının talep edebileceği asıl alacak ve faizin tespiti ve itirazların karşılanması babında bilirkişilerden ek rapor alınmış ve konuya ilişkin 27/01/2020 tarihli 2. Ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı 2. Ek raporlarında özetle;
” Taraflar arasında “…Lisans Sözleşmesi” imzalanmış olup 2013 yılından itibaren yürürlüğe girmiştir. Sözleşme kapsamında davacı tarafından düzenlenen faturalar davalı tarafından ödenmeye başlanmıştır. Ancak davalı yan münhasıran bulunduğu yer için sözleşme yapmış olmasına karşın adres değişikliğini davacı yana bildirmemiştir. Bunun yanı sıra düzenlenen faturaları ödememeye başlamış ve de bu konuda kendisine gönderilen ihtarnamelere cevap dahi vermemiştir. Bu durumda davacı yan tarafından taraflar arasındaki sözleşme haklı olarak 15.04.2015 tarihinde feshedilmiş ve 24.04.2015 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Bu durumda sözleşme 15.04.2015 tarihinde feshedildiğine göre davacının bu tarihten itibaren davalıya bir hizmeti de söz konusu değildir. Davacıya ait marka, logo ve diğer haklar davalı tarafından kullanılamayacağından bu tarihten sonraki dönemler için davacının düzenlenmiş olduğu faturaların da dayanağı olmayacaktır.
Davalının aşağıdaki tabloda görüleceği üzere 15.04.2015 tarihi sonrası bir ödemesi söz konusu olmadığından öncelikle faiz ve masraftan karşılanması ve sonrasında asıl borç düşülmesi uygulaması olamayacaktır. Avans hesaplarının cari hesaba virmanı söz konusu olup onlarında daha evvelde ödenmiş olan avanslar ve ödemeler olduğu anlaşılmaktadır.
Daha öncesi incelemelerde 2013 yılına ilişkin defter ve belgeler incelemeye sunulmadığından 340 Alınan Avanslar hesabının incelenmesi söz konusu olamadığından 900,00 USD tutarındaki senet teminat senedi olarak değerlendirilmiştir. Bu kez 2013 yılı defterleri de incelendiğinde 3.600,00 USD alacağın 340 Alınan Avanslar hesabında takip edildiği ve sonuçta cari hesaba yansıtıldığı ve de bu hesapta bulunan 900,00 USD değerindeki (1.627,83 TL) senedin ise tahsilinin yapılamadığı, yapılamamasına karşın bu hesapta yer aldığı anlaşıldığından bu tutarın davacı alacaklarına ilavesi gerekecektir.
İlaveten senedin defterlerde kayıtlı 100,00 TL olan protesto masrafının da yine davacının alacaklarına ilave edilmesi gerekmektedir. Ancak kök raporumuzdaki hesaplamada yukarıdaki tabloda görüleceği üzere 01.01.2015 tarihli virman hareketi ile bu tutarın zaten ilave edilmiş olduğu görülmektedir. Buna göre davacının 31.12.2015 tarihli alacaklı olduğu tutar aşağıda da görüleceği üzere 72.098,41 TL olacaktır.
Cari hesap alacakları 70.470,58 
900,00 USD Senet Alacağı 1.627,83
Toplam 72.098,41
Öte yandan taraflar arasındaki sözleşme 15.04.2015 tarihli bildirim ile sonlanmış olduğundan bu tarihten sonrası için davacının davalıya bir hizmeti, sözleşme gereği sunulan logo ve marka kullandırımı söz konusu olmadığından bu tarihten sonraki faturalar da dayanaksız kalacaktır. Bu nedenle bu tarihte sonra düzenlenen aşağıdaki faturaların davacı alacağından çıkarılması gerekmektedir.
Sonuç olarak yukarıda hesaplanan 72.098,41 TL davacı alacağından 15.04.2015 tarihi sonrasında düzenlenen faturalar toplamı 34.470,10 TL’nin düşülmesi neticesinde davacının 37.628,31 TL alacağı kalmaktadır.
Faiz hesabına gelince; TCMB tarafından avans işlemlerinde uygulanan faiz oranı 14.12.2014 – 31.12.2016 arasında %10,50 olduğundan bu orana göre 15.04.2015 tarihinden itibaren takip tarihi 12.11.2015 tarihine kadar olan faiz tutarı aşağıda hesaplandığı gibi 2.283,99 TL olacaktır.
Faiz = (Anapara x Faiz Oranı)/365 x Gün
Faiz = (37.628,31 x %10,50)/365 x 211
Faiz = 2.283,99 TL
Davacı … A.Ş.’nin 2013, 2014 ve 2015 yılları defterleri incelendiğinde;
Ticari defterlerin süresinde tasdik edilmiş (2015 yılı envanter hariç) ve usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu anlaşılmıştır.
Defter kayıtlarına ilişkin bilgiler:
Davacıya ait yukarıdaki birleştirilmiş cari hesaplar tablosundan da anlaşılacağı üzere ticari defterler ve belgeler davacı işyerinde incelenmiştir. Ayrıca 11.11.2019 tarihinde mahkeme kaleminde de sunulan defter ve belgeler incelenmiştir.
Buna göre; 31.12.2015 tarihi itibariyle davacı defterlerine göre davalı …’dan 72.098,41 TL, 15.04.2015 tarihi itibari ile de 37.628,31 TL alacaklı olduğu görülmektedir.

Davalı … 28.05.2018 tarihindeki inceleme gününde gelmemiş idi. Bu kez yeniden belirlenen 11.11.2019 tarihindeki inceleme gününe de gelmemiştir. Defter ve belgelerinin yerinde incelenmesi için talepte de bulunmadığından borcun varlığına ilişkin kendisine ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamamıştır.
Sonuç olarak;
Dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile davacı ve davalı beyanları, İstanbul …İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyası ve davacıya ait 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ait defterleri üzerinde yapılan incelemeler ile sonradan sunulan bilgi ve belgeler kapsamında yapılan yeniden değerleme sonucunda;
Davacı ile davalı arasında 2013 yılından itibaren ticari ilişkinin başlamış olduğu, taraflar arasında … Türkiye için 01.04.2013 tarihinde …Sözleşmesi yapılmış olduğu, davalının adresini değiştirdiği halde davacıya bildirmemesi ve düzenlenen faturaları ihtarnameler çekilmiş olmasına rağmen ödememesi nedeniyle davacı tarafından yapılan feshin haklı olduğu,
15.04.2015 tarihinde yapılan fesih sonrası davalıya hizmet verilmediği, davacının marka ve logo haklarının kullanımını davalıya sağlamamasından dolayı bu tarihten sonraki davalıya düzenlenen faturaların dayanaklarının bulunmadığı,
Davacı taraf ticari defterlerinin tam olduğu ve kayıtların usulüne uygun tutulduğu ve kayıtlara göre davalıdan 15.04.2015 tarihi itibariyle 37.628,31 TL, 31.12.2015 tarihi itibariyle 70.470,58 TL alacaklı olduğu,
Davacının 15.04.2015 tarihi itibariyle hesaplanan 37.628,31 TL alacaklı olduğuna hükmedilmesi ve de TCMB avans faiz oranına göre faiz hesaplanması gerektiği sonucuna varılması halinde 2.283,99 TL faiz hesaplandığı,
Davalının icra dosyasındaki borcunun bulunmadığı iddiasını delillendiremediği, ticari defterlerini incelemeye sunmadığı” şeklinde mütaalada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce önceki raporlar iptal edilmeksizin bilirkişi değişikliğine gidilerelek, tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde iddia ve savunma doğrultusunda mali müşavir Mehmet Adil Seçğin marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 19/10/2020 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi anılı raporunda özetle;
“Davacı Şirket, 2013-2014 Yılı Ticari defterler ile dava konusu muhasebe hesap ve kayıtları:
Davacının, 2013-2014 Ticari defterlerine ait noter açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında yapıldığı, ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, birbiri ile uyumlu olduğu ve doğruladığı, Davacı şirketin 2013-2014 takvim yılına ait kanuni defterlerinin; HMK’nun 222/2 maddesi hükümlerine göre delil teşkil ettiği tespit edilmiştir.
Davacının, 2015 Hesap dönemine ait Yevmiye ve Kebir defterlerini e- defter uygulaması ile tuttuğu, ancak Envanter defteri açılış tasdikinin zamanında yaptırılmadığı bu nedenle; Davacı şirketin 2015 takvim yılına ait kanuni defterlerinin; HMK’nun 222/4 maddesi hükümlerine göre aleyhine delil teşkil ettiği tespit edilmiştir.
Davacı ticari defterleri ile dava konusu muhasebe hesap ve kayıtlarına göre; 15.10.2015 (Ödeme Emri) tarihinden itibaren, Toplam 3.600,00.USD senet tutarının TL ye çevrilmesi ve protesto masrafı olan 100,00.-TL ile birlikte davacının davalıdan 98.668,33.-TL alacağının olduğu tespit edilmiştir.
Davacının davalıdan 31.12.2015 tarihinde tüm alacağının senetler dahil 70.469,58.-TL olduğu, tespit edilmiştir.
01.04.2013 Tarihli Senet Protokolü:
01.11.2014 vadeli 900,00.-USD tutarlı senedin ödenmediği ve protesto olduğu, ödeme emri tarihinde; 01.11.2015 vadeli 900,00.-USD senedin de muaccel hale geldiği, tespit edilmiştir.
01.04.2013 Tarih 7801573 Sayılı … Sözleşmesi:
Taraflar arasında akdedilen sözleşme; 20.000,00.-USD Artı KDV olmak üzere 5 yılı kapsayan … başlangıç ücretiyle, başladığı, aylık …, Ulusal tanıtım fonu ve Uluslararası ofis ücreti olmak üzere 3 ayrı ücretlendirme yapıldığı, ödemelerin her ayı takip eden 5. Günde yapılması gerektiğinin belirtildiği,
Sözleşmenin Genel ödeme koşulları başlıklı 9. Maddesinin a fıkrasında: … alanın borcunu zamanında ve tamamen ödememesi halinde %20 gecikme cezası yükleneceği,
Sözleşmenin sona ermesi başlıklı 19 maddenin a bendinin 1. Maddesi “… alan …a yada diğer 3. Şahıslara karşı iş bu sözleşme gereği olan mali yükümlülüklerin herhangi birini vadesi gelmesi halinde ödemezse” yine 2. maddesi gereği, …tarafından düzenlenen bir poliçe direktifi, normu, işletim talimatı ya da kuralının herhangi bir hükmünü ya da bunlara yapılan değişikliği ya da bunlara yapılan bir eki ihlal ederse hükmü gereği davacı tarafından tek taraflı feshedildiği, tespit edilmiştir.
Davacı tarafından davalıya keşide edilen ihtarnameler:
25.11.2014 tarihli ihtarname ile davalının davacı yana herhangi bir bildirimde bulunmadan adresini değiştirmiş olduğu tespit edilmiş ve bu durumun sözleşmeye aykırı olduğu kendisine ihtar edildiği, ihtarın 28.11.2014 tarihinde davalının kendisine tebliğ edildiği,
30.01.2015 tarihli ihtarnamede davalı tarafın vadesi geçen 47.440,01 TL’lik borcu ödememesinin sözleşmeye aykırılık teşkil etmiş olduğu, 900,00 USD’lik senedin davalı tarafından ödenmemiş olduğu, sözleşmenin 9 maddesinin a fıkrası uyarınca %20 ceza şartı ile birlikte 56.928,01.-TL olarak ödenmesi sözleşme gereği 15 günlük telafi süresi içerisinde telafisinin sağlanması aksi takdirde sözleşmenin tek taraflı feshedileceğinin ihtarının yapıldığı, ihtarın, 04.02.2015 tarihinde davalının daimi çalışanı …imzasına tebliğ edildiği tespit edilmiştir.
21.04.2015 tarihli ihtarname de ise önceki ihtarnamelerdeki olumsuzlukların giderilmemesi nedeniyle 19.02.2015 tarihi itibariyle yapılan sözleşmeyi haklı nedenlerle feshettiklerini, sözleşmeden kaynaklı saklı kaldığını, … haklarının artık kullanılmaması gerektiği aksi takdirde tüm hukuki ve cezai sürecin başlatılacağının ihtarının yapıldığı, ihtarnamenin 24.04.2015 tarihinde kapısına zorunlu haber kağıdı yapıştırılarak muhtarlığa tebliğ edildiği tespit edilmiştir.
İstanbul … İcra Dairesi… Esas Sayılı Dosyası:
İstanbul … İcra Dairesi… Esas Sayılı Ödeme emri; davacı vekili tarafından 90.998,88.-TL Cari hesap alacağı, 7.569,45.-TL (2.700.-USD ve kur farkı) olmak üzere 98.588,33.-TL asıl alacak 7.939,63.-TL faiz ve 378.-TL ihtar masrafları olmak üzere toplam 106.905,96.-TL üzerinden düzenlendiği, davalı tarafından “Alacaklıya Ödeme emrinde bahsi geçen borç ile ilişkisi olmadığı” yönünde itiraz ederek takibi durdurduğu tespit edilmiştir.
Temerrüdün Oluşumu ve Faiz hesaplamaları:
Borçlu temerrüdünü düzenleyen Türk Borçlar Kanunu’nun 117. maddesi uyarınca, muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Bu bağlamda ilgili hüküm uyarınca muaccel ve ifası mümkün olan bir borcun, ifayı kabule hazır bir alacağın varlığına rağmen zamanında ifa edilmemesi ve kural olarak alacaklının ihtarıyla borçlu temerrüdü oluşmaktadır. Davacının davalıya keşide ettiği, 30.01.2015 tarihli ihtarnamede davalı tarafın vadesi geçen 47.440,01 TL’lik borcu ödememesinin sözleşmeye aykırılık teşkil etmiş olduğu, 900,00 USD’lik senedin davalı tarafından ödenmemiş olduğu, sözleşmenin 9 maddesinin a fıkrası uyarınca %20 ceza şartı ile birlikte 56.928,01.-TL olarak ödenmesi sözleşme gereği 15 günlük telafi süresi içerisinde telafisinin sağlanması aksi takdirde sözleşmenin tek taraflı feshedileceğinin ihtarının yapıldığı, ihtarın, 04.02.2015 tarihinde davalının daimi çalışanı … imzasına tebliğ edildiği bu nedenle temerrüt şartlarının oluştuğu,
Ödeme emrinde davacının talep ettiği, Avans Faizi oranının Yıllık %10,50 olduğu,
https://www…gov.tr/wps/wcm/…/…/…+TR/Main+Menu/Temel+Faaliyetler/Para+Politikasi/Reeskont+ve+Avans+Faiz+Oranlari
Tebliğ tarihinin 04.02.2015 atıfet 15 gün son gün 19.02.2015 ödeme emri tarihi 09.11.2015
Geciken gün: 264 gün
47.440,01x %10,50 x264 gün/365=3.602,84.-TL olmak üzere 47.440,01.-TL asıl alacak üzerinden ödeme emri tarihine kadar toplam 3.602,84.-TL ticari avans faizi talep edebileceği tespit edilmiştir.
Fesih tarihinden sonra davacı tarafından düzenlenen faturalar:
21.04.2015 tarihli ihtarname de ise önceki ihtarnamelerdeki olumsuzlukların giderilmemesi nedeniyle 19.02.2015 tarihi itibariyle yapılan sözleşmeyi haklı nedenlerle feshettiklerini, sözleşmeden kaynaklı saklı kaldığını, … haklarının artık kullanılmaması gerektiği aksi takdirde tüm hukuki ve cezai sürecin başlatılacağının ihtarının yapıldığı,
Sözleşmenin sona ermesi başlıklı 19 maddenin a bendinin 1. Maddesi …alan … a yada diğer 3. Şahıslara karşı iş bu sözleşme gereği olan mali yükümlülüklerin herhangi birini vadesi gelmesi halinde ödemezse” yine 2. maddesi gereği, …tarafından düzenlenen bir poliçe direktifi, normu, işletim talimatı ya da kuralının herhangi bir hükmünü ya da bunlara yapılan değişikliği ya da bunlara yapılan bir eki ihlal ederse” hükmü gereği davacı tarafından haklı olarak tek taraflı feshedildiği,
Fesih tarihinden sonra davacının davalıya aşağıdaki faturaları tanzim ettiği,
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin davacı tarafından haklı fesih nedenleriyle 19.02.2015 tarihinde feshettiği, ancak 14.03.2015 tarihinden 15.10.2015 tarihine kadar davalıya 8 adet olmak üzere toplam 39.144,45.-TL daha fatura daha tanzim ettiği, tespit edilmiştir.
Vakıaların Değerlendirmesi:
Taraflar arasında 01.04.2013 Tarihinde 7801573 Sayılı … Sözleşmesi akdedildiği,
Davalının edimlerini yerine getirmeyerek sözleşmeye aykırı davrandığı bu nedenle davacının davalıya keşide ettiği ihtarnameler neticesinde haklı nedenlerle sözleşmeyi 19.02.2015 tarihinde feshettiği,
Davacı taraf 2013-2014 ticari defterlerin, HMK 222/2 maddesine göre delil teşkil ettiği, ancak 2015 ticari defterlerinin HMK 222/4 maddesi gereği aleyhine delil teşkil ettiği,
Fesih tarihi itibariyle davacının muhasebe hesap ve kayıtlarında davalıdan 51.954,43 .TL cari hesap alacağı, 3.602,84.-TL ticari avans faizi ve vadesi geçen (01.11.2014 vadeli 900,00.-USD karşılığı, yine 01.11.2015 vadeli 900,00.-USD karşılığı ) 5.046,30.-TL ve ihtar masrafları olan 378,00.-TL ile birlikte toplam 60.981,57.-TL alacağının olduğu,
Davacının ödeme emrinde vadesi gelmeyen 900,00 USD senet karşılığı, 2.523,15 .-TL ile sözleşmenin feshinden sonra davalıya düzenlediği, fatura toplamı olan 39.144,45.-TL toplam 41.667,60.-TL asıl alacağı fazladan takip konusu yaptığı,
İstanbul … İcra Dairesi… Esas Sayılı Ödeme emrine, davalı tarafından edilen itirazın 57.000,73.-TL asıl alacak, 3.602,84.-TL faiz ve 378.00.-TL ihtar masrafı olmak üzere toplam 60.981,57.-TL üzerinden iptali ile icra inkar tazminatı hükmünün yüce mahkemenizin takdirinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce davacı itirazlarının karşılanması ayrıca raporun 7. Sayfasının son paragrafında yapılan faiz hesaplamasının raporun 9. Sayfasının ilk paragrafında ikinci kez asıl alacağa ilave edilip edilmediğinin belirlenerek var ise maddi hatanın düzeltilmesi, davacı vekilince ibraz olunan faturalar ile birlikte celp edilen vergi kayıtlarının tetkik edilerek alternatifli inceleme yapılması ve davalı yanca yapılan 31/12/2015 tarihli ödemelerin 09/11/2015 takip tarihinden sonra olduğu nazara alındığında, TBK’nun 100. Maddesine uygun olarak takipten sonra yapılan ödeme tarihine kadar faiz işletilerek ödemeyi önce faizden geri kalanının asıl alacaktan düşülmesi suretiyle dava tarihindeki davacı yan alacağının tespiti baabında ayrıntılı gerekçeli hüküm kurmaya ve denetime elverişli ek rapor alınarak konuya ilişkin 28/01/2021 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi anılı ek raporunda özetle;
“İtirazların Değerlendirilmesi:
Faiz Hesaplamaları:
Yapılan Hesaplama: Davacının davalıya keşide ettiği, 30.01.2015 tarihli ihtarnameye göre yapılmış olup davacının davalıdan talep ettiği, 47.440,01.-TL üzerinden tebliğ tarihi verilen atıfet ile birlikte değerlendirilip aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.
Ödeme emrinde davacının talep ettiği, Avans Faizi oranının Yıllık %10,50 olduğu,
https://www….gov…/wps/wcm/…/…/…+…/Main+Menu/Temel+Faaliyetler/Para+Politikasi/Reeskont+ve+Avans+Faiz+Oranlari
Tebliğ tarihinin 04.02.2015 atıfet 15 gün son gün 19.02.2015 ödeme emri tarihi 09.11.2015
Geciken gün: 264 gün
47.440,01x %10,50 x264 gün/365=3.602,84.-TL
Davacının ticari defter ile dava konusu muhasebe hesap ve kayıtlarına göre 15.01.2015 tarihinde davalıdan 47.540,01.-TL alacağının olduğu, temerrüde konu olan ihtarname tarihinin ise 30.01.2015 olduğu, ihtarnamede davacının 47.440,01.-TL alacağını talep ettiği, tebliğ tarihi, atıfet günü hep birlikte değerlendirilip aşağıdaki hesabın yapıldığı,
Ödeme emrinde davacının talep ettiği, Avans Faizi oranının Yıllık %10,50 olduğu,
https://www…gov.tr/…/wcm/…/…/…+TR/Main+Menu/Temel+Faaliyetler/Para+Politikasi/Reeskont+ve+Avans+Faiz+Oranlari
Tebliğ tarihinin 04.02.2015 atıfet 15 gün son gün 19.02.2015 ödeme emri tarihi 09.11.2015
Geciken gün: 264 gün
47.440,01x %10,50 x264 gün/365=3.602,84.-TL
İhtarname tebliğ tarihinden sonra, davacı tarafından 14.02.2015 tarihinde davalı adına düzenlenen 006509 seri numaralı 4.414,42.-TL bedelli fatura hesaba dahil edilmediği Bu nedenle ödeme emri tarihinde davacının davalıdan 47.540,01+4.414,42= 51.954,43.-TL asıl alacağı olduğu Kök rapora aşağıdaki gibi yazıldığı, hesap hatasının söz konusu olmadığı,
Fesih tarihi itibariyle davacının muhasebe hesap ve kayıtlarında davalıdan 51.954,43 .TL cari hesap alacağı, 3.602,84.-TL ticari avans faizi ve vadesi geçen (01.11.2014 vadeli 900,00.-USD karşılığı, yine 01.11.2015 vadeli 900,00.-USD karşılığı ) 5.046,30.-TL ve ihtar masrafları olan 378,00.-TL ile birlikte toplam 60.981,57.-TL alacağının olduğu,
31/12/2015 tarihli ödemelerin 09/11/2015 takip tarihinden sonra olduğu nazara alındığında, TBK’nun 100. maddesine uygun olarak takipten sonra yapılan ödeme tarihine kadar faiz işletilerek ödemeyi önce faizden geri kalanının asıl alacaktan düşülmesi suretiyle dava tarihindeki davacı yan alacağının tespiti:
Davacının 340 .01.0573 hesap koduyla Alınan sipariş avanslarında davalı ile ilgili bir hesabı daha olduğu, bu hesabın sene sonunda virman yapılarak davalının borcundan aşağıdaki gibi düşüldüğü;
31.12.2015 340.01.01.0573 hesaptan …
10.467,36 88.199,97
31.12.2015 120.03.33.0573 hesaptan ..
9,93 88.190,04
31.12.2015 340.01.02.0573 hesaptan …
17.720,46 70.469,58
Davalı tarafından 31.12.2015 tarihinde yapılan herhangi bir ödeme olmadığı, bu alacak miktarının davalı yanca davacıya daha önce verilen sipariş avanslarından …suretiyle alacak kaydı girildiği, davacının bu hesapları 31.12.2015 tarihinde (Dönem sonunda) …şeklinde kapattığı, KÖK raporda yapılan hesaplamaların bu nedenle TBK 100 maddesine göre uygun olduğu,
Davacı vekilince ibraz olunan faturalar ile birlikte celp edilen vergi kayıtlarının karşılaştırılması:
…Vergi Dairesi Başkanlığı … Vergi Dairesi Müdürlüğü 18.12.2020 tarih …-250.02-E… Sayılı yazısına Davalı BA formunda: Davalı tarafından davacıdan herhangi bir belge alındığının beyanın olmadığı, Davalının, ilgili vergi dairesine verdiği Ba formunda; VUK 396 sayılı genel tebliğine istinaden KDV dahil 5.000,00.-TL üzeri olmayan aylara ilişkin alış ve satışların bildirilmesine gerek olmadığı, bu nedenle ticari defterlerdeki kayıtlarla ba-bs formlarındaki bildirimlerin uyuşmasının mümkün olmadığı,
Sonuç olarak;
Taraflar arasında 01.04.2013 Tarihinde…Sayılı Franchising Sözleşmesi akdedildiği,
Davalının edimlerini yerine getirmeyerek sözleşmeye aykırı davrandığı, bu nedenle davacının davalıya keşide ettiği ihtarnameler neticesinde; 19.02.2015 tarihinde haklı nedenlerle sözleşmeyi feshettiği,
Davacı taraf 2013-2014 ticari defterlerin, HMK 222/2 maddesine göre delil teşkil ettiği, ancak 2015 ticari defterlerinin HMK 222/4 maddesi gereği aleyhine delil teşkil ettiği,
Fesih tarihi itibariyle davacının muhasebe hesap ve kayıtlarında davalıdan, 51.954,43 .TL cari hesap alacağı, 3.602,84.-TL ticari avans faizi, vadesi geçen (01.11.2014 vadeli 900,00.-USD, yine 01.11.2015 vadeli 900,00.-USD bedelli ) dolar senetlerine karşılık 5.046,30.-TL ve ihtar masrafları olan 378,00.-TL ile birlikte toplam 60.981,57.-TL alacağının olduğu,
İstanbul … İcra Dairesi …Esas Sayılı Ödeme emrine, davalı tarafından edilen itirazın 57.000,73.-TL asıl alacak, 3.602,84.-TL faiz ve 378.00.-TL ihtar masrafı olmak üzere toplam 60.981,57.-TL üzerinden iptali,
Ayrıca: davacının; ödeme emrinde vadesi gelmeyen, 01.11.2016 vadeli 900,00 USD senet karşılığı, 2.523,15.-TL ile sözleşmenin feshinden sonra davalıya düzenlediği faturalar toplamı, 39.144,45.-TL olmak üzere toplam: 41.667,60.-TL asıl alacak yönünden hükmün yüce mahkemenizin takdirinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. ” şeklinde mütaalada bulunduğu görülmüştür.
Dava; taraflar arasındaki 01/04/2013 tarihli … Sözleşmesi kapsamında düzenlenen faturalar ve 01/04/2013 tarihli senet protokolü uyarınca senet bedellerinden oluşan cari hesap alacağı ile ihtarname masraflarının tahsili için başlatılan icra takibine davalı yanın itirazının iptali isteminden ibarettir.
Mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık noktalarında icra edilen yargılama ve tüm dosya kapsamında edinilen vicdani kanaat gereğince; davalı yanın sözleşmeye aykırı olarak adres değiştirmesi ve ödeme yükümlülüklerini vadesinde yerine getirmemesi nedeniyle Kadıköy … Noterliğinin… yevmiye nolu ihtarnamesi ile taraflar arasındaki sözleşmenin davacı tarafça feshedildiği, ihtarname 24/04/2015 tarihinde davalı yana tebliğ edilmekle bilirkişi raporlarındaki farklı kabullerin aksine fesih tarihinin fesih bildiriminin davalı yana ulaştığı 24/04/2015 tarihi olduğu, usulüne uygun olarak tutulmakla delil vasfını haiz davacı yan ticari defterlerine göre davalı yanın 2013 ve 2014 yılında düzenlenen faturalara ilişkin kısmi ödemelerinin bulunduğu, 01/04/2013 tarihli… Sözleşmesi’nin imzalanmasıyla sözleşmenin ayakta olduğu müddetçe düzenlenen faturaların davacı yana ödeneceği, davalı yanın ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldıran sözleşmeyi feshettiğine dair dosyada bir belge bulunmadığından sözleşmenin feshine kadar düzenlenen faturalar nedeniyle davalı tarafın davacı yana borçlu olduğu, davacı yanca kesilen faturalar royalty kullanım bedeli, reklam fonu, network kullanım bedeli, uluslararası ofis ücreti gibi içeriklerden ibaret olmakla, sözleşmenin feshi ile bu hizmetler son bulduğundan 24/04/2015 fesih tarihi sonrasında kesilen 15/05/2015 tarihli faturadan 15/10/2015 tarihli faturaya kadar toplam bedeli 29.689,31 TL olan 6 faturaya ilişkin talebin mahkememizce yerinde görülmediği, taraflar arasındaki 01/04/2013 tarihli senet protokolü uyarınca her biri 900 USD bedelli 4 senedin davalı tarafça ödeneceğinin taahhüt edildiği, protokole göre senetlerden birinin vadesinde ödenmemesi halinde diğer senetlerdeki alacakların da muaccel olacağı, 01/11/2013 tarihli ilk senet ödenmiş ise de diğerleri ödenmediğinden ve söz konusu protokol TBK’nun 259. maddesine uygun olduğundan takip tarihi 09/11/2015 itibarıyla vadesi gelen 01/11/2014 tarihli ve 01/11/2015 tarihli senetlere ek olarak 01/11/2016 tarihli senedin de muacceliyet şartının geçerliliği nedeniyle talep edilebilir hale geldiği, toplam 3.600 USD’den ödenmeyen 2.700 USD senet bedelleri için kur hesaplaması sonucu davacı yanın defterlerinde kayıtlı ve ana hesaba … edilen 7.569,45 TL alacağın mahkememizce makul ve yerinde bulunduğu, takip tarihinde henüz vadesi gelmemiş 900 USD de 7.569,45 TL’lik kur hesaplamasına dahil edildiğinden davacı alacağına ayrıca eklenecek bir meblağın bulunmadığı, takip talebinde cari hesaba dahil edilmeyen …ve … yevmiye nolu ihtarname masraflarının da istendiği görülmekle, her ne kadar dosya kapsamına bir kısım noter makbuzları sunulmuş ise de, bu ihtarnamelere ilişkin makbuz bulunmadığından davacı yanın bu ihtarname masraflarına ilişkin talebinin masrafını ispatlayamadığından reddinin gerektiği, her ne kadar davacı vekilince, davalı tarafça yapılan ödemelerin 2016 yılında kesilecek faturalar nedeniyle yapılan avans ödemeleri olduğundan bahisle davacı alacağından düşülmemesinin gerektiği ifade edilmiş ise de, anılı 10.467,36 TL, 9.93 TL ve 17.720,46 TL bedelli virmanların sözleşme fesih tarihinden sonra kesilen faturalar nedeniyle davacı yanın alacaklı olacağının mahkememizce kabul edilmemiş oluşu ve söz konusu işlemin cari hesap mantığına aykırı olması nedeniyle talep yerinde olmadığından toplam bedeli 28.197,75 TL olan virmanların da davacı alacağından tenzilinin gerektiği, bu kapsamda davacı yanın toplam 98.658,33 TL alacak talebinden davalı ödemeleri olan 28.197,75 TL ile fesih tarihinden sonra kesilmekle mahkememizce kabul görmeyen 29.689,31 TL’nin düşümü neticesinde davacı yanın 40.781,27 TL alacaklı olduğu, davacı yanca Kadıköy … Noterliği’nin … yevmiye nolu, 30/01/2015 tarihli ihtarnamesi ile ödeme talebinde bulunulmakla, ödemenin 15 günlük süre içinde yapılması talep edildiğinden 19/02/2015 temerrüt tarihinden 09/11/2015 takip tarihine kadar hesaplanan 3.602,84 TL işlemiş avans faizinin yerinde olduğu anlaşılmakla, davanın kısmen kabulü ile 40.781,27 TL asıl alacak ve 3.602,84 TL işlemiş faizden ibaret toplam 44.384,11 TL yönünden davalı yanın itirazının iptaline, cari hesabı oluşturan alacak fatura ve senetlere dayanmakla davalı yanca da bilineceğinden likit olan alacağa istinaden başlatılan takibe haksız itiraz nedeniyle alacağına geç kavuşan davacı lehine %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine dair açıklanan gerekçelerle aşağıdaki hükmün kurulması cihetine gidilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
İstanbul … İcra Müdürlüğünün… esas sayılı takip dosyasında, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan 40.781,27 TL asıl alacak 3.602,84 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 44.384,11 TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu miktara vaki itirazın iptali ile asıl alacak 40.781,27 TL’ye takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmak sureti ile takibin diğer kayıt ve şartlarla aynen devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Alacağın % 20’si oranındaki 8.876,82 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 3.031,87 TL karar harcından 1.307,01 TL peşin harcın mahsubu ile 1.724,86 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 1.307,01 TL peşin harç ve 29,20 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 1.336,21 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 6.569,92 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.228,80 TL (bilirkişi ücreti, tebligat v.s.) yargılama giderinin ret ve kabul oranına göre hesap edilen 1.339,62 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
20/05/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza