Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/158 E. 2019/1006 K. 20.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/158 Esas
KARAR NO : 2019/1006
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 12/02/2016
KARAR TARİHİ : 20/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin 11/05/2015 tarihinde davalı ile 9.000.000 Kcal/h 300 metreküp dizayn şartlarında çalışacak soğutma kulesi yapılması hususunda sözleşme yapıldığını, davalının 2015 yılı ağustos ayı içerisinde söz konusu soğutma kulesini tamamlamış ve teslimini yaptığını, sözleşmenin 7 maddesinde su kulesinin kurulumdan itibaren 2 yıl garantili olduğu kararlaştırıldığı, 28/12/2015 tarihinde su kulesinin arıza yaptığını ve soğutma kulesindeki eliminatör parçalarının kırıldığı, arızaya herhangi bir müdahele edilmediği ve su kulesinin dolgu malzemelerinin biguleri parçalanarak su kulesinin çalışamaz hale geldiği, su kulesindeki 28/12/2015 tarihinde meydana gelen arza … Noterliğinin … ihtarnamesiyle davalıya gecikmeksizin bildirildiği, davalının … Noterliği aracılığıyla göndermiş olduğu ihtarname de, arızanın davacı tarafın kendi kusurundan kaynaklandığı ve bu sebeple garanti kapsamına girmediğini bildirdiğini, … SHM’nin … D.İş dosyası ile su kulesinin bulunduğu yerde tespit yaptırıldığını, yapılan tespitte su kulesindeki arızanın giderilmesi için 26.766,68 TL + KDV masrafın gerektiğini, müvekkil firmanın arızanın giderilmemesinden kaynaklı çok fazla zarar edeceğinden dolayı bilirkişi raporunda tespit edilen 33.696,08 TL bedelle tamir edildiğini, davalı tarafından imalatı ve kurulumu yapılmış su kulesindeki mevcut arızanın imalat hatasından kaynkalanması ve mevcut arızanın müvekkil firma tarafından giderilmesinden ötürü fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla 31.584,00 TL’nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; delil tespitinin kesinlikle kazanılmış bir hak olmadığını, yapılan bilirkişi incelemesi teknik yönden eksik ve hatalı olduğunu, davaya konu su kulesi hatasız olarak teslim edildiği ve teslimat sırasında makine mühendisleri tarafından kontrol edildiği, … SHM’nin … D.İş dosyasında alınan bilirkişi raporuna itiraz edildiğini, davacı firma sogutma kulesinden duyduğu memnuniyetten kaynaklı olarak 2. defa su kulesi siparişi verdiğini, davaya konu su kulesinde meydana gelen arızanın davacının kendi kusurundan kaynaklı olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemekle davacının talep ettiği arıza tamirat bedelinin fahiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; eser sözleşmesine konu emtiada meydana gelen arızanın imalat hatasından kaynaklandığı iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir.
Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış ve tarafların delilleri toplanmıştır. Davaya konu … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Davacı vekili tarafından taraflar arasındaki sözleşme, fatura ve ihtarname suretlerinin ibraz edildiği görülmüştür.
Mahkememizce görevlendirilen … …, … ve …’den 28/11/2017 tarihinde rapor alınmış ve alınan raporda özetle; “… Davaya konu olayda taraflar arasında ihtilaf teşkil eden hususta, davalı imalatçı firma ( imalat ve kapasite ) hatalarına garanti vermek suretiyle inşa ettiği ve çalışır vaziyette teslim ettiği su soğutma kulesinin, dava konusu hasar/arıza 28.12.2015 tarihine kadar davacı … işletmesinde kullanılan su kulesinde dolgu malzemesi olarak kullanılan bigudilerin dışan çıkarak emiş fam ile kule dışına dağılmasına neden olan arızanın imalat kaynaklı olup olmadığı noktasında toplandığı, davacı … Tic. AŞ. nin davalı … İnşaat San ve Tic.Ltd.Şti ile 11.05.2015 tarihinde imzalanan sözleşmenin 6. maddesinde …’ in kulenin inşası sırasında yapılan işi yetkili elemanları ile kontrol edeceği belirtilmiştir. Su soğutma kulesinin montajı ve tesisata bağlanarak kullanılır vaziyette teslim edilmesi ve devreye alınarak teslimi aşamasında davacı … firmasının mühendisleri tarafından kontrol edilmesinde, herhangi bir çekince yada ihtirazı kayıtla teslim aldığına dair bir belge ve bilgi dosyada mevcut olmayıp su cihazın arızanın meydana geldiği 28.Aralık 2015 tarihine kadar gerek tasarım sıcaklık değerlerini sağlaması (tespit edilen debide 60 C/30 C/ 25C sıcaklıklara göre suyu istenen sıcaklığa kadar soğuttuğu) ve gerekse mekanik tüm aksamlarının problemsiz çalıştığı anlaşıldığı, buna karşın davalı yan hasar tarihi öncesinde … A Ş. nin 14.10.2015 te kendilerine ulaşan talebinde yapımı sırasında istenirse daha yüksek kapasiteye çıkarılacak şekilde inşa olunan su kulesi için ek 126.000 adet dolgu teklifi istediği, ancak bu teklif sonrasında kendileri tarafından temin olunmayan bigudilerin piyasadan temin olunarak sisteme dahil edilmesi nedeniyle hasamı oluştuğu husus beyan ve iddia olunmasına rağmen, gerek taraf delilleri arasında gerekse Sayın Mahkeme dosyasına sunulan raporunda bu konuda herhangi bir belirleme yada tespit bulunmadığı anlaşıldığı, soğutma kuleleri bir işletmede proses esnasında ısınan suyun hava ile soğutulmasında kullanılan cihazlardır. Bu sistemlerde proseste ısınan su nozül adı verilen fıskiyelerle yukardan aşağıya doğru gönderilirken su ile zıt istikamette soğuk dış ortam havası sıcak suyun arasından geçirilir. Bu esnada hava ısınırken su soğur ve kulenin altında toplanan soğuyan su tekrar prosese gönderilir. Su soğutma kulelerinde hava, suyu soğutmak için arasından geçerken havanın nem miktarı artar ve bu esnada hava su damlalarım da taşıyabilir. Bu da sistemden tonlarca suyun eksilmesine sebep olur. Bunu önlemek ve hava içindeki su damlalarım da tutmak için eliminatör de denilen … tutucu konularak suyun dış atmosfere atılması ve dolayısıyla su miktarının eksilmesi önlenmek isteneceği, soğutma kulelerinin (alışma performansım arttırmak için hava ve su temas yüzeyini mümkün mertebe arttırmak, aynı zamanda da suyu zerreler haline getirmek de gereklidir. Bunu sağlamak için de kulelerde grid tip, film tip veya bigudi tipi gibi farklı dolgu malzemeleri kullanılır. Dolgu malzemesi havanın su ile temasım arttırarak ve su taneciklerini parçalayarak su ile hava arasındaki ısı geçiş yüzeyinin arttırılmasına yardımcı olacağını, davaya konu su soğutma kulesinde Bigudi tipi (rasching rings) dolgu malzemesi kullanılmaktadır. Bu malzemenin her birinin yüksekliği 63 mm ve çapı 60 mmdir. Bunlar kulede sıcak su nozüllerinin altındaki kısımda bir yatak oluşturacak şekilde yığın şekilde serbest olarak konumlandırılır. Bigudi yığınının Üst kısmında ise nozüller ile sıcak su boraları ve omuı da üzerinde … tutucu tabaka bulunur. … tutucu (Eliminatör) PVC malzemeden ana kolektör ve tali boruların üst seviyesine kadar tüm yüzeyi kaplayacak şekilde yerleştirilir. … tutucu ısman havanın arasından geçtiği bir kısımdır. Normal durumda … tutucu altlarından sıkı bağlanan panjurlar halinde olduğundan alt kısmında bulunan dolgu malzemesinin de su soğutma kulesi dışına çıkışına izin vermeyeceğini, … tutucuların montajı komplike bir montaj olmadığı ve bu nedenle eğer … tutucunun imalatında, panellerinin mesnetlenmesiııde gevşek bağlantı ile bağlanması söz konusu olsaydı ,bu durum su soğutma kulesinin ilk devreye alma ve test aşamasında Davacı firma kontrol mühendisleri tarafından da gözle ve basit muayene ile kolaylıkla fark edilebilecek ve kendini belli edeceği de açıktı olduğu, teknik olarak dava konusu su soğutma kulesinde meydana gelen arızanın imalat hatası kaynaklı olamayacağı, … tutucuların parçalanmasına bir dış mekanik kuvvetin sebep olmuş olacağı belirtilerek sonuç olarak; Nihai Takdir ve değerlendirme Muhterem Mahkemeye ait olmak üzere dava dosyasına sunulu bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi sonucunda dava konusu su soğutma kulesi … tutucu (eliminatörde) meydana gelen parçalanmanın ve bağlı olarak su soğutma kulesindeki arızanın imalat hatası kaynaklı olamayacağının…”mütalaa edildiği görülmüştür.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna karşı itirazları doğrultusunda mahkememizce görevlendirilen … …, … ve ‘den 07/05/2019 tarihinde alınan ek raporda özetle; “…Davacı tarafından … Sulh Hukuk Mahkemesi nin … D.Iş sayılı dosyası ile yaptırılan tespitte arızaya sebep olunan hususun kullanıcı hatası olmadığı belirtilmiş Ağustos/2015 teslimat tarihinden sonra dava konusu hasar/arızanın 28.12.2015 tarihinde oluştuğu, hasar öncesinde davacının 14.10.2015 tarihli kapasite artırım talebi bulunduğu, su soğutma kulesinde fanın emiş bölgesinde hava hızlan düzgün dağılım göstermyeceği, hız değerleri ölçüm noktasının fandan olan mesafesine ve aynı mesafede merkezden olan uzaklığına göre de farklılık gösterir. Zira bölge türbülanslı olduğu için fandan belli uzaklıktaki üci bir alanda bir noktada alınan tek ölçüm değerinin yüksek olsa dahi o alanda her yerde a mı değerde hız olduğu anlamına gelmez. Bir ağ şeklinde hız ölçümleri yapıldığı takdirde ortalama değerlerin daha düşük olacağı görülecektir. Hızlar fandan uzaklaştıkça su soğutma kulesinin kesit alam da fandan sonra genişlediği için hızla düşecek ve … tutucuların olduğu bölgede iyice yavaşlayacaktır. Kök raporda da kastedilen kulenin zorlanmış hava hızlarının olduğu bölgelerdeki ortalama mertebeler olup, … tutucuların olduğu bölgede hızlar çok daha düşük değerlerde olacağından … tutucuların parçalanmasına hava hızları yol açmayacak olduğu, Bilirkişi Kurulu’nca dosya üzerinden inceleme yapılmış olup, mahallinde yapılan D.Iş. dosyası ile yaptırılan tespitte de hızlarla ilgili bir tespit de ayrıca bulunmamakta olup bu nedenle kök raporda varılan kanaatin değiştirilmesini gerektiren yeni bir hususun bulunmadığının…”mütalaa edildiği görülmüştür.
Huzurdaki davada; taraflar arasında 11/01/2015 tarihli, davacının soğutma suyu ihtiyacı için Model … tipi soğutma kulesinin davalı tarafından yapılması işini konu alan eser sözleşmesinin akdedildiği hususu sabit olup uyuşmazlığın, davalı tarafından imalatı ve teslimi yapılan soğutma kulesinde 28/12/2015 tarihinde meydana gelen arızanın niteliği, arızanın imalat hatasından yahut kullanıcı hatasından kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespitine yönelik olarak davalının meydana gelen zarardan sorumlu olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Somut olayda davacı taraf arızanın imalat hatasından kaynaklandığını iddia etmiş olup, TMK’nın 6. maddesi bağlamında bu husustaki ispat külfetinin davacı taraf üzerinde olduğu anlaşılmıştır. Her ne kadar davadan önce … Sulh Hukuk Mahkemesi marifetiyle davacı yanın delil tespiti talebi kapsamında bilirkişi raporu temin edilmiş ve anılı raporda arızanın imalat hatasından kaynaklandığı yönünde görüş belirtilmiş ise de delil tespitinin somut olayda olduğu gibi karşı tarafın yokluğunda yapılmış olması hâlinde, mahkemenin, dilekçeyi ve delil tespiti tutanağı ile varsa bilirkişi raporunun bir suretini derhal karşı tarafa tebliğ etmek zorunda olup karşı taraf, delil tespiti kararı icra edilinceye (delil tespiti yapılıncaya) kadar delil tespiti kararına itiraz edebilecektir. Delil tespiti kararı icra edildikten sonra, hem delil tespiti kararına hem de delil tespiti işlemine itiraz edilebilir. Karşı taraf, delil tespiti yolu ile alınmış olan bilirkişi raporuna itiraz ederse, delil tespitini yapmış olan mahkemenin, aynı bilirkişiden ek rapor istemesi gerekir. Aksi hâlde, itiraza uğramış olan bilirkişi raporu, davada delil olarak kullanılamaz. Nitekim, Hukuk Genel Kurulunun, 10/02/2010 tarih ve 2010/13-26 E., 2010/73K. sayılı kararında da aynı ilkeler vurgulanmıştır. Bu nedenle somut olayda davalının yokluğunda yapılan tespit ve alınan bilirkişi raporuna davalı tarafça itiraz edilmekle mahkememizce konusunda uzman yeniden oluşturulan bilirkişi kurulu aracılığıyla sözleşmeye konu soğutma kulesinde meydana gelen arızanın imalat hatasından kaynaklanan ayıplar mı yoksa kullanıcı hatasından kaynaklanan arızalar mı olduğu konusunda açıklamalı, denetime elverişli rapor alınması yoluna gidilmiştir. Bu kapsamda dosyada mübrez kök ve ek raporlar kapsamında gerekli incelemelerin yapıldığı, imalata konu soğutma kulesinde bulunan … tutucuların ısınan havanın arasından geçtiği kısım olup normal durumda … tutucu altlarından sıkı bağlanan panjurlar halinde olduğundan alt kısmında bulunan dolgu malzemesinin de su soğutma kulesi dışına çıkışına izin vermeyeceği, … tutucuların montajının komplike bir montaj olmadığı ve bu nedenle eğer … tutucunun imalatında, panellerinin mesnetlenmesinde gevşek bağlantı ile bağlanması söz konusu olsaydı , bu durumun su soğutma kulesinin ilk devreye alma ve test aşamasında davacı firma kontrol mühendisleri tarafından da gözle ve basit muayene ile kolaylıkla fark edilebilecek ve kendini belli edecek derecede açık olacağı, teknik olarak dava konusu su soğutma kulesinde meydana gelen arızanın imalat hatası kaynaklı olamayacağı, … tutucuların parçalanmasına ancak bir dış mekanik kuvvetin sebep olmuş olacağı kanaatine varıldığı, bu kapsamda bilirkişi kurulu raporunun teknik inceme ve değerlendirmeleri mahkememizce denetime elverişli ve ayrıntılı, gerekçeli açıklanmakla hükme esas alınmaya elverişli bulunduğu, dolayısıyla meydana gelen zararın imalat hatasından kaynaklandığı iddiası ispata muhtaç kalıp davalının sorumlu tutulmasını gerektirir bir durumun tespit edilemediği anlaşılmakla; davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihi itibarıyla alınması gerekli 44,40 TL maktu red karar ve ilam harcının davacı tarafından yatırılan 539,38 TL peşin harçtan mahsubu ile arta kalan 494,98 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Kendisini vekille temsil ettiren davalı lehine hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 3.790,08 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair; davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.20/11/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır