Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/177 E. 2018/1231 K. 27.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/177
KARAR NO : 2018/1231

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 13/02/2015
KARAR TARİHİ : 27/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından şirket kullanımına tahsis edilen doğalgaz sayacının … nolu tesisatta kullanılan, … tip, … nolu sayaç arızalanması üzerine 12.11.2014 tarihinde … Çağrı Merkezi’ni arayarak davalıya arıza bildiriminde bulunduğunu, davalıdan dönüş alamaması üzerine 20.11.2014 tarihinde ikinci kere arıza bildiriminde bulunduğunu, davalının 21.11.14 tarihinde ilgili sayacı söktüğünü ve davacıya kaçak kullanım ve sayaca müdahale iddiası ile 22.01.15 tarihli yazı ve 1.663.339,47TL bedelli … numaralı, 21.01.15 tarihli faturayı tebliğ ettiğini davacının da bu iddia ve faturaya 04.02.15 tarihinde itiraz ettiğini belirtmiş. Davalının iddiasının aksine davacının sayaca müdahalede bulunmadığını, sayacın arızalandığını, arıza öncesi sayaç kullanım bedellerinin de aylık ciroları ile paralel olduğunu, suçu kabul anlamına gelmemekle birlikte en son Eylül 2014’te davalının sayacı kontrol ettiğini bu sebeple de davalının cezaya konu sürenin hesaplamasında hatalı işlem yaptığını beyan ederek; davalı şirketin kaçak doğalgaz kullanımı nedeniyle müvekkiline tahakkuk ettiği doğalgaz faturasından dolayı borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının … nolu tesisatın kayıtlı olduğu taşınmazda 16,04.2012 tarihinde sözleşme imzalayarak gaz kullanımına başladığını, 21.11.14 tarihli kontrolde, ilgili sayacın 15.11.14 tarihinde tespit edilen göstergeden daha düşük göstergede olduğunun tespit edildiğinden aynı gün sayacın değişimi yapılarak sökülen sayacın incelendiğini, davacının sayaca müdahalede bulunduğunu ve kaçak gaz kullanımının tespit edildiğini, davaya konu faturanın da bu tespite istinaden mevzuat hükümleri uyarınca geriye dönük bir yıl üzerinden tesisata takılan yeni sayacın kullanım değerleri göz önüne alınarak kaçak kullanım faturası düzenlendiğini, yapılan tüm işlemlerin mevzuata uygun olduğunu, sayacın müdahale gördüğüne -oynama olduğuna- ilişkin sayaç fotoğraflarının dosyaya sunulduğunu, Eylül 2014’te sayaç kontrolü olmayıp fatura okunmasına gelindiğini, ayrıca bahsi geçen m60’ın doğalgaz kaçağı ite ilgili olduğunu, bu olaya uygulanmayacağını beyan ederek; haksız ve mesnetsiz davanın reddini savunmuştur.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gereken deliller de celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce; davacı tarafın ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda işletme mali bilirkişi … ile doğalgaz uzmanı … ve Enerji Hukukçusu … marifetiyle inceleme icra edilerek ve ayrıca teknik bilirkişiye doğalgaz saati ve davacının üretim tesisini inceleme yönünden HMK 278/ son mad. gereğince yerinde inceleme yetkisi yine mali bilirkişi tarafından davacının ihtilaftan öncesindeki 3 yıla ait ticari defterlerinin de incelenerek ihtilaf dönemindeki tüketim karşılaştırılmasının yapılması yönünden iddia ve savunmayı karşılar mahiyette müşterek rapor tanzimi istenilmiş ve anılı bilirkişilerce de ayrıntılı olarak hazırlanan 04/12/2015 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı raporlarında özetle;
”Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından müvekkili şirket kullanımına tahsis edilen … nolu tesisatta kullanılan, … tip, … nolu doğalgaz sayacının arızalanması üzerine 12.11.2014 tarihinde … Çağrı Merkezi’ni arayarak davalıya arıza bildiriminde bulunduğunu, davalıdan dönüş alamaması üzerine 20.11.2014 tarihinde ikinci kere arıza bildiriminde bulunduğunu, davalının 21.11.14 tarihinde ilgili sayacı söktüğünü ve müvekkiline kaçak kullanım ve sayaca müdahale iddiası ile 22.01.15 tarihli yazı ve 1.663.339,47TL bedelli … numaralı, 21.01.15 tarihli faturayı tebliğ ettiğini davacının da bu iddia ve faturaya 04.02.15 tarihinde itiraz ettiğini, davalının iddiasının aksine müvekkilinin sayaca müdahalede bulunmadığını, sayacın arızalandığını, arıza öncesi sayaç kullanım bedellerinin de aylık ciroları ile paralel olduğunu, suçu kabul anlamına gelmemekle birlikte en son Eylül 2014’te davalının sayacı kontrol ettiğini, bu sebeple de davalının cezaya konu sürenin hesaplamasında hatalı işlem yaptığını beyan ederek; davalı şirketin kaçak doğalgaz kullanımı nedeniyle müvekkiline tahakkuk ettiği doğalgaz faturasından dolayı borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının … nolu tesisatın kayıtlı olduğu taşınmazda 16,04.2012 tarihinde sözleşme imzalayarak gaz kullanımına başladığını, 21.11.14 tarihli kontrolde, ilgili sayacın 15.11.14 tarihinde tespit edilen göstergeden daha düşük göstergede olduğunun tespit edildiğinden aynı gün sayacın değişimi yapılarak sökülen sayacın incelendiğini, davacının sayaca müdahalede bulunduğunu ve kaçak gaz kullanımının tespit edildiğini, davaya konu faturanın da bu tespite istinaden mevzuat hükümleri uyarınca geriye dönük bir yıl üzerinden tesisata takılan yeni sayacın kullanım değerleri göz önüne alınarak kaçak kullanım faturası düzenlendiğini, yapılan tüm işlemlerin mevzuata uygun olduğunu, sayacın müdahale gördüğüne -oynama olduğuna- ilişkin sayaç fotoğraflarının dosyaya sunulduğunu, Eylül 2014’te sayaç kontrolü olmayıp fatura okunmasına gelindiğini, beyan ederek; haksız ve mesnetsiz davanın reddini savunmuştur.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gereken deliller de celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce; davacı tarafın ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda işletme mali bilirkişi … ile doğalgaz uzmanı … ve enerji Hukukçusu … marifetiyle inceleme icra edilerek rapor ve ek rapor temin edilmiş,ancak mevcut bilirkişi raporlarının hükme yeterli görülmemesi nedeniyle mevcut raporlar iptal edilmeksizin heyet değişikliğine gidilerek davacı tarafın rapora karşı itirazlarını giderir nitelikte ve tüm dosya kapsamı nazara alınmak suretiyle bilirkişiler olarak Prof. Dr. …, Prof. Dr. … ve … marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 15/10/2018 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
” Dosyada mübrez Y.Doç.Dr, …; Y.Doç.Dr. … ve Mali Bilirkişi … tarafından hazırlanan 03.11.2017 tarihli bilirkişi ek raporunda; sayaç üzerinde tekraren müdahalelerin yapıldığı; bu müdahalelerin davacı … Ltd. Şti. tesisinde ve sayacın burada kurulu bulunduğu dönemlerde gerçekleştiği; 2013 vc 2014 senelerinde sayacın değiştirilmesinden önceki dönemlerde gerçekleşen düşük doğal gaz tüketim seviyeleri ve sayacın değiştirilmesinden hemen sonraki yüksek tüketim düzeylerinin, üretim miktarlanndaki değişime bağlı olduğu, ancak ve ancak aylık üretim miktarlarını ispatlayan belgelerin dava dosyasına sunulması ile mümkün olabileceğinin belirtildiği;
Davacı … vekili tarafından 08.12.2017 tarihli olarak hazırlanan ve Bilirkişi Raporuna beyan vc itiraz dilekçesinde; müvekkili şirketin sayaç üzerinde hiçbir değişiklik yapmadığı, kaçak enerji kullanan bir şirketin kaçak kullanımının ortaya çıkmaması için arıza bildiriminde bulunamayacağının açık olduğu, sayacın 3 ay boyunca müvekkili şirketin hakimiyeti altında bulunmadığı, bu süre dahilinde incelemeye dahi tutulmadığı, sayacın hangi koşullar altında dahi tutulduğunun bilinmediği; müvekkili şirkette kimi zaman yüksek yakıt tüketimi gerektiren üretim yapılırken kimi zaman daha az yakıt tüketimi gerektiren üretim yapılabildiği; üretim ile yakıt tüketimi arasındaki ilişkiyi açıklayabilmek için 27.07.2016 tarihli dilekçe ve eklerinde üretimi yapılan siparişler sunulduğu; aynı dilekçede aylık ciro bilgilerinin dc sunulduğu ancak üretim ile ödeme her zaman aynı ay içerisinde gerçekleştirilmediğinden aylık ciro bilgilerinin üretimi temel almadığı; davalı tarafın sayacın fotoğrafını çektiği ve ölçüm yaptığı 15.11.2014 tarihinin kontrol işleminin yapıldığı tarih olarak kabul edilmesinin uygun olacağının belirtildiği, faturanın bir yıldan kısa sûre için kesilmesi gerektiğinin açık olduğu, mahkemenin 15.11.2014 tarihini son tarih olarak kabul etmemesi durumunda davalı yönetmeliğinin 43. Maddesi gereğince her yıl sayaç kontrol yükümlülüğü altında olduğundan 16.04.2014 tarihi kontrol işleminin gerçekleştirildiği tarih olduğu; her iki halde (rapordaki) davalı tarafın kestiği 21.11.2013-21.1 … fatura aralığını kapsamadığı, davalının mevzuata aykırı hareket ederek müvekkiIi şirketin mağduriyetini arttırdığı; davalı tarafça hukuki temelden yoksun faturalandırma işlemi yapıldığı, bu nedenle müvekkili şirketin davaya konu fatura kapsamında borçlu olmadığının tespitinin talep edildiği;
Sayaç üzerinde yapılan ayrıntılı incelemeler sonrasında hazırlanan bilirkişi tespit raporu dikkate alınmıştır.
a – Sayacın sağ nıt köşesindeki mühür, cıvata başı ve gövde halkası arasında yapılan tel bağlantısına göre, çeşitli zamanlarda çekilen fotoğrafların kontrol edildiği;
Buna göre tel bağlantısının, 14.05.2014 tarihindeki 1 nolu foto … tipi, 22.08.2014 tarihindeki 2 nolu fotoğrafla B tipi; 13.09.2014 tarihindeki 3 nolu fotoda A tipi, 27.09.2014 arihindeki 4 oolu fotoda ise B tipi düzende yapıldığı belirlenmiş olduğu Yani söz konusu tarihler arasında tekrar tekrar mühürün açılıp yeniden bağlandığı tespit edilmiştir ki mühür açılmadan bu dönüşümlerin yapılmasının mümkün olmadığı sabittir.
b – Sayacın sol üst köşesindeki mühür, cıvata başı ve gövde halkası arasında yapılan tel bağlantısına göre, çeşitli zamanlarda çekilen fotoğrafların kontrol edildiği:
Buna göre tel bağlantısının, 14.05.2014 tarihindeki l0 ve 12 nolu fotolarda A tipi, 13.09.2014 tarihindeki 6, 9 ve 13 nolu fotolarda B tipi, 27.09.2014 tarihindeki 7 nolu fotoda ise A tipi düzende yapıldığı belirlenmiş olduğu Yani söz konusu tarihler arasında tekrar tekrar mühürün açıhp yeniden bağlandığı tespit edilmiştir ki mühür açılmadan bu dönüşümlerin yapılmasının mümkün olmadığı sabittir.
c – Diğer bir hususunda;15.11.2014 tarihli ve 15 nolu foto ile 21.11.2014 tarihli ve 16 nolu foto arasında numarator değerleri arasında uyumsuzluk olduğu; fotolardan 15.11.2014 tarihinde … m3 olarak okuna değerin, 21.11.2014 tarihinde … değerine yani zaman ilerlemesine rağmen sayaç numaratörünün 437 m3 gerilediği tespit edilmiştir. Bu durum, mekanik esaslı olan numaratorün bir doğal gaz tesisatı üzerinde takılı ve basınçlı iken, dışarıdan müdahale olmaksızın geriye dönmesinin mümkün olmadığı, bunun gerçekleşebilmesi için sayaçtan ters yönden doğal gaz veya basınçlı hava geçmesinin gerekli olduğu ya da numaratör ile oynanması gerekmektedir.
Davacı … firmasının doğalgaz kullanım ve sayacın incelenmesi ve üretim durumu:
Ticaret ünvanı: … Ltd. Şti.
Firma İmalatı: Soyunma dolabı, dosya dolabı, klasör ve Icart dolapları, kütüphane vc kitaplıkları, protıl masa ve ve ranza grupları vs.
… Çelik Mobilya, 2012 Nisan ayından itibaren İstanbul …’de bulunan 27.000 m-‘lik kapalı alanın 13.000 m2 sinde, en yeni teknoloji makine parkuru ve yüksek teknoloji elektrostatik toz boya hattı ıle seri üretimini sürdürmektedir.
Firmanın durumu incelendiğinde; firmanın yaptığı işin sezonluk veya zamanın herhangi bir bölümünde artan veya eksilen bir iş olmadığı, sürekli bir İmalat işi olduğu ayrıca yapılan incelemelerde; davacı firmanın (kendi WEB sayfasında ifade ettiği), 2012 Nisan ayından bu yana da kendisine ait, İstanbul …’de bulunan 27.000 m2’lik kapalı alanın 13.000 m2 sinde, cn yeni teknoloji makine parkuru ve yüksek teknoloji elektrostatik toz boya hattı ile seri üretimini sürdürdüğü anlaşılmaktadır.
Sayaç kronolojisine göre:16.04.2012 Doğal Gaz Sözleşmesi başlangıcı … için 17.04.2012 Sayaç ilk okuma 12.11.2014 Davacı sayaçta arıza var bildirimi yapıyor.
15.11.2014 270.981 m3 davalı kurum fotoğraf çekme 20.11.2014: davacı sayaçta arıza var bildirimi tekrar yapıyor sayaç sökme tarihi: 21.11.2014: 270 544 m3 tutanaklar tanzim ediliyor.
Davacı kurumun üretim nedeni ile bulunduğa sahada tükettiği gerçek doğalgaz tüketim miktarı hesabı:
Geniş ürün yelpazeli çok geniş alana hitap ettiği ürünlerin imalatında, yeni saatin takıldığı süre boyunca tükettiği doğalgazın m3 ortalama miktarının dikkate alınması hakkaniyetli olacaktır. Buna göre de saatin takıldığı tarihin hemen akabinde ilk okumadan başlanılarak 24.11.2014 dosya içeriğinde bulunan en son okuma yapılan tarihli (29.07.2015) faturada gösterilen doğalgaz m3 toplamı ile toplam gün sayılara dikkate alınarak ortalama yapılmasının hakkaniyetli olduğu kanısına varılmıştır.
Kıyas Döneminde Tahakkuk Eden: 21.11.2013 – 05.11.2014:270 822-349 gün için 64.956 m3,
Buna göre: kıyas Dönemi: 21.11.2013-21.11.2014 tarihleri arası (365 gün için): 740,295547 m3/gün x 365 gün= 270.207,874 m3
Kıyas Döneminde Tahakkuk Eden: 21.11.2013 – 05.11.2014:270.822-349 gün için 64.956 m3 miktar çıkarılırsa: 270.207,874 – 64.956,00 – 205.251,874 m3 = 205.252 m3 olarak bulunacaktır. Yönetmeliğe göre ceza miktarı: 205.252 m3 x 2 = 410.504 m3 olacaktır
Fatura değerlerine göre:
Düzeltme Katsayısı: 205.252 m3 x 1,278627 – 262,440,749; Ort. fiili üst ısıl değer (kwh/m3): 10,938216
Tüketilen enerji miktarı (kwh) = 262.440,749 x 10,938216 = 2.870.633,60 Toplam Tüketim Bedeli (TL/kwh) = 0,09418957 x 2.870.633,60 = 270.383,74 TL KDV (% 18) = 48,669,07 TL Fatura Tutarı: 319.052,81 TL
Cari Hesap Borcu (Kaçak Kullanım Bedeli % 200: 540.767,48 TL)
Ödenecek Bedeli: 859.820,29 TL olabileceği kanısına varılmıştır.” şeklinde beyan ve mütalaada bulunmuşlardır.
Dava;kaçak kullanım nedeniyle tahakkuk ettirilen doğalgaz faturasına ilişkin borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı taraf davanın reddini savunmuştur.
Davacı şirketin; …/ İstanbul adresinde bulunan fabrikası için davalı firma nezdinde doğalgaz abone oluşturduğu, davalının 21.11.14 tarihinde doğalgaz sayacını sökerek incelemeye aldığı ve bilahare davacıya kaçak kullanım ve sayaca müdahale iddiası ile 22.01.15 tarihli yazı ve 1.663.339,47TL bedelli … numaralı faturayı tahakkuk ettirdiği hususlarında yanlar arasında herhangi bir ihtilaf yoktur.
Yanlar arasındaki ihtilaf; davaya konu sayaca herhangi bir müdahalenin bulunup bulunmadığı, kaçak kullanımın söz konusu olup olmadığı, davacı tarafa tahakkuk ettirilmesi gereken faturanın miktarı ile neticeten davacının davalıya aralı fatura nedeniyle borçlu olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
Mübrez raporla dava konusu sayaca davalı doğalgaz firmasının bilgisi ve onayı dışında müdahale edildiği, sayacın düşük ölçüm yaptığı, kaçak kullanımın sabit olduğu ve Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ile konuya ilişkin tebliğler gereğince; 859.820,29 TL kaçak kullanım bedeli dahil faturanın tahakkuk ettirilmesi gerektiğinin mütalaa edildiği, mahkememizce denetlenen mübrez raporun dosya kapsamıyla uyumlu olduğu anlaşılmakla ;1.663.389,47 TL fatura- 859.820,29 TL raporda tespit edilen= 803.569,18 TL üzerinden davanın kısmen kabulü gerekmiştir.
Mahkememizce icra edilen yargılama ve tekmil dosya münderecatından edinilen vicdani kanaat gereğince; davanın kısmen kabulü ile; davaya konu … nolu, doğalgaz tesisatına ait … nolu 1.663.389,47TL bedelli faturanın 803.569,18TL’si yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine, tedbirin 859.820,29TL üzerinden kısmen kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda yazılı nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile; davaya konu … nolu, doğalgaz tesisatına ait … nolu 1.663.389,47TL bedelli faturanın 803.569,18TL’si yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
Tedbirin 859.820,29TL üzerinden kısmen kaldırılmasına,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 54.891,81TL ilam harcından peşin alınan 28.406,54TL’nin mahsubu ile bakiye 26.485,27TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 28.406,54TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 49.092,77TL ücret-i vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 48.342,81 TL ücret-i vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 3.921,50TL yargılama gideri ile davalı tarafından yapılan yapılan 36,50TL yargılama giderinin, davanın red ve kabul durumuna göre takdiren oranlanması sonucunda 1.875,60TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzereoy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/12/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …