Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1244 E. 2021/747 K. 04.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1244
KARAR NO : 2021/747
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 18/12/2015
KARAR TARİHİ : 04/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin, davalı otobüs firmasıyla … plakalı otobüsün alınarak, davalı şirkette çalışmak suretiyle işletilmesi konusunda protokol ile anlaştıklarını, buna göre söz konusu aracın gayri resmi olarak 1/2’sinin müvekkiline ait olacağını, resmiyette ise davalı şirkete ait olacağını, davacı müvekkilinin araç kendisinden alınmadan önce tüm taksitlerini ödediğini, senetleri ve ödemiş olduğu makbuzları defalarca davalıdan istemesine rağmen bu evrakların kendisine verilmediğini, davalının protokolde yer alan hususların hiçbirine uymadığını, bugüne kadar müvekkiline ait kredilerin otobüste çalışılmak suretiyle ödendiğini, müvekkili otobüste yapılan usulsüzlüğü tespit etmesine rağmen ve bunu üst yönetime bildirmesine rağmen bu kişiler hakkında hiçbir işlem yapılmadığını, sonrada zarar ettiği bahanesiyle kendisine borç çıkarıldığını, protokolün a 7. maddesi gereğince çalışılacak personelin şirket tarafından SGK’lı yapılması gerekirken hiçbirinin yapılmadığını, müvekkilinin sözleşmede yazmasına rağmen tesis bedellerini ödemediği için bu ortaklığı bitirdiğini, 2013 ün 11. ayında tesislerle yeni sözleşme yapıldığını fakat sözleşme gereği ödenmesi gereken paranın müvekkiline ödenmediğini, ayrıca söz konusu aracın kaskosunun 18.500 TL’sinin şirket tarafından ödenmesi gerekirken müvekkili tarafından ödendiğini, bu parayı da istemelerine rağmen hala ödenmediğini, bunlarla ilgili olarak davalı tarafa …. Noterliğinden 25/12/2014 tarihinde … yevmiye numarasıyla ihtar gönderdiklerini, söz konusu alacaklarının buna rağmen ödenmediğini, protokolde yazan diğer tüm maddelere de uyulmamış olduğundan, araç şirkette şu anda çalıştığından öncelikle söz konusu aracın yarısının müvekkili adına tescilini, ayrıca protokol şartlarına uyulmadığından dolayı protokolün e maddesinin sondan ikinci fıkrası gereğince şimdilik 1.000 TL cezai şartın müvekkiline ödenmesini, sonuç olarak; … plakalı aracın 1/2’sinin müvekkili adına tescilini, tescil olmadığı takdirde müvekkilinin ödemiş olduğu taksitleri, tesis ücreti ve cezai şartla ilgili sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca şimdilik 1.000 TL’nin müvekkiline ödenmesini, müvekkilinin aracın kaskosu için ödemiş olduğu 18.500 TL’nin ödenmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça davalı müvekkili şirket aleyhine açılan işbu dava dürüstlük kurallarına aykırı olarak açılmış olup, haksız ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu, davacının, bireysel olarak … İstanbul güzergâhında otobüsçülük yapmakta iken yeterli sayıda aracı olmadığı için davalı müvekkili şirket ile çalışmak istediğini, davalının mali verileri ve maddi imkanları yeterli olmadığı ve bankalar nezdinde yeteri kadar kredisi olmadığı için davalı müvekkili şirket ile ortak otobüs almak için görüştüklerini, görüşmeler neticesi … plaka sayılın otobüsün 400.000 TL’ye satın alınmasına karar verildiğini, bu bedelin 130.000 TL’sinin müvekkili şirkete ait bir aracın devri ile ödendiğini, bakiye 270.000 TL için … Bankası’ndan müvekkili şirket adına kredi çekildiğini, aradaki anlaşmaya göre çekilen kredinin faizler hariç 200.000 TL’sini davacı taraf ve faizler hariç kalan 70.000 TL’sinin de müvekkili şirket tarafından ödeneceğini, hal böyleyken davacı tarafın, çalışmaya başladıktan çok kısa bir süre sonra sürekli mazeretler üretip şirket kurallarına uymadığını ve özellikle dava dilekçesinde aksinin iddia edilmesine rağmen, şirket adına çekilen krediden payına düşen kısmı ödemediğini, müvekkili şirket tarafından yatırılan ve davacı hissesine düşen banka borçları istendiğinde, davacının hiçbir zaman ödeme yapmadığını, yine taraflar arasındaki protokol 01/05/2013 tarihinde yapılmış olmasına rağmen Ocak 2014 tarihinde davacının ortaklığı bırakıp gittiğini, bu tarihlerden de açıkça anlaşılacağı üzere, yaklaşık 7 ay kadar davacı taraf ile çalışıldığını, protokol gereği zaten üç ay üst üste taksit/senet ödenmemesinin protokolün haklı fesih sebebi olduğunu, kaldı ki toplamda kullanılan 270.000 TL anaparalı kredinin tüm yükümlülüğünün davalı müvekkili şirket üzerinde kaldığını, bugün itibariyle davalı müvekkili şirketin kredi borcunun devam ettiğini, ayrıca protokolün d-3/4 maddesinde, sorumluluğu davacıya ait yazıhanelerde başka firmaların bilet satışında bulunamaz hükmünün mevcut olduğunu, davacı sözleşmeye aykırı hareket ederek yazıhaneden müvekkilinin ismini silerek başka firmanın acentası olarak aynı güzergaha otobüs bileti sattığını, bu hususun … Noterliğinin 07.02.2014 tarih, … yevmiye nolu düzenleme şeklindeki tutanak ile tespit edildiğini, protokolün e-12 maddesindeki özel hüküm gereği davacının davalı müvekkili şirkete 100.000 TL cezai şart ödemesi gerektiğini, davacıdan protokol kapsamında hesap vermesi istendiğinde “ben hesap vermiyorum ve artık sizinle çalışmıyorum” diyerek ortaklığı hukuka aykırı ve cezai şart ödenecek biçimde Ocak 2014’de terk edip gittiğini, ortaklığı terk tarihinde davacının şirkete 19.276 TL borcunun kaldığını, bu durumun tutanakla tespit edilmiş ve tutanağın da davacı tarafından imzalanmış olduğunu, davacının otobüsün yarısının kendi adına tescilini talep etmiş olduğunu, aracın mülkiyetinin nakline dair sözleşmelerin noterde resmi şekilde yapılmadıkça tarafları bağlamadığını, dava dilekçesindeki iddialardan birisinin de araca ait kasko ödemelerinin davacı … … tarafından yapıldığı olup, aksine araca ait kasko poliçesi ödemeleri olan 2.000,00 TL+5.595,00 TL+1.475,00 TL ile 3.758,00 TL bedelli mali sorumluluk ve koltuk sigortaları poliçeleri ödemelerinin tamamının müvekkili şirket tarafından yapıldığını, yapılan tüm bu ödemelerin dekontları davalı müvekkilinde olduğunu beyanla davalı müvekkili şirket aleyhinde açılmış bulunan TMK anlamında dürüstlük kurallarına aykırı, haksız ve hukuki mesnetten yoksun olan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sona eren adi ortaklık nedeniyle alacak talebine ilişkindir.
Mahkememizce taraflarca sunulan ve başka yerlerden celp edilen deliller incelenmiş, tanıklar talimat aracılığıyla ve duruşmada dinlenmiş, dava konusu … plakalı otobüsün sicilde davalı şirket adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Dosya tarafların ticari defter ve kayıtları ile tüm deliller üzerinde inceleme yapılarak iddia ve savunma doğrultusunda rapor tanzim edilmek üzere bilirkişi heyetine tevdii edilmiştir. Bilirkişi heyeti 22/11/2017 tarihli raporunda özetle; … plakalı araç için … Bankası’ndan davalı şirket adına 03/05/20136 tarihinde, 48 ay vadeli ve 270.000 TL bedelli kredi çekildiğini, taksit ödemelerinin 03/06/2013 tarihinde başladığını, aracın 03/05/2013 tarihinde davalı şirket adına tescil edildiğini, kredinin tüm taksitlerinin davalı tarafından ödendiğini, davacı tarafından sunulan belgelere göre aracın kaskosu için 18.455,50 TL’nin davacı tarafından ödendiğini, bu durumda davalıdan yarısı oranında 9.972,50 TL’yi talep edebileceğini tespit ve beyan etmiştir. Dava konusu otobüsün güzergahları itibariyle 01/06/2013 ila 01/01/2014 tarihleri arasındaki emsal kazançlar ile otobüsün başkaca şirketlere kiralanıp kiralanmadığı
araştırılmış, yeniden oluşturulan bilirkişi heyetinden tarafların itirazları ile iddia ve savunma kapsamında rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti 20/05/2019 tarihli raporunda özetle; taraflar arasında 01/05/2013 tarihli bir protokol düzenlenmiş olduğunu, bu protokol gereğince … plakalı aracın 400.000 TL bedelle alındığını, bedelin 130.000 TL’sinin davalı tarafından davacıya devredilen araç ile ödendiğini, kalan kısım için … Bankası’ndan kredi çekildiğini ve kredi taksitlerinin tamamının davalı tarafından ödendiğini, davacının protokol ile üstlendiği yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davacı otobüsün kasko poliçe bedelinin 18.455,50 TL’lik kısmını kendisinin ödediğini iddia etmiş ise de, kendisi ve yakınlarının kredi kartlarından yapılan ödemeleri delil olarak gösterdiğini, davacının başka otobüsleri de olması sebebiyle bu ödemelerin hangi otobüse ait olduğunun anlaşılamadığını, toplam ödeme miktarının 13.850 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, bilirkişi heyetinden bu kez, dava konusu otobüsün değeri, gelir-gider durumu ve her bir ortak yönünden tasfiye payının belirlenmesi hususunda ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti 27/01/2020 tarihli ek raporunda özetle; taraflar arasında imzalanan protokole göre … plakalı otobüs bedeli için çekilen 270.000 TL krediye ait taksitlerin toplam 200.000 TL’lik kısmının davacı tarafından ödenmesi gerektiğini ancak davacının söz konusu yükümlülüğüne uymadığını, kredi taksitlerinin tamamının davalı tarafından ödendiğini, protokolün işlevsiz kaldığını ve davacının kusuru nedeniyle bozulduğunu, davacı otobüse ait kasko giderlerinin bir kısmını kendisinin ödediğini ispatlamış olduğundan ödemiş olduğu 13.850 TL kadar davalıdan 01/07/2015 tarihi itibariyle alacaklı olduğunu, davalı şirket defterlerinin incelenmesi neticesinde, 104.478,84 TL hasılatının, buna karşılık belgeli giderlerinin 149.454 TL olduğunu, ayrıca davacının 2 şoför, 1 muavin maaşı ile kiraların ve yazıhane masraflarının belgesiz olarak karşılandığını iddia ettiğini, kayıtların incelenmesi ile gayrisafi gelirler 104.478,84 TL iken yalnızca yakıt bedelinin 110.899 TL olması karşısında otobüslerin bu şekilde çalıştırılmaya devam etmesinin rasyonel olmadığını, bu durumun gerçeği yansıtmadığını, … Ticaret Odası’ndan gelen kayıtlara göre 2013 yılı net karının 5.223,90 TL, davacının payının ise 652,98 TL olduğunu, 31/12/2013 tarihi itibariyle davacının ortaklık tasfiye payının otobüs bedelinin yarısı yani 200.000 TL olduğunu ancak bu bedeli ödememiş olması sebebiyle, taraflar arasında bir ortaklık olduğunun kabul edilmesi halinde ortaklıktan alacağı ile ortaklığa ödeyeceği borç aynı olduğundan kendisine ödenecek bir tasfiye payının bulunmadığını tespit ve beyan etmiştir.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasında imzalanan … ve … … Ortak Çalışma Protokolü başlıklı belgede; “… plakalı otobüsün 1/2’sinin davacıya, 1/2’sinin davalıya ait olacağı, davalının 1/2 payı kapsamında otobüs bedelinin 130.000 TL’sine karşılık davacıya … marka bir araç verdiği, otobüsün bedeli için davacının banka kredisi çekeceği, kredinin 200.000 TL’sinin davacı tarafından ödeneceği, kalan 70.000 TL’nin davalının sorumluluğunda olduğu, otobüsün gelir gider hesabının davalının merkezinde yapılacağı, otobüste çalışan personelin sigorta kayıtlarının yapılacağı ve SGK primlerinin taraflarca payları oranında ödeneceği, davacının … Turizm adı altında işlettiği tüm yazıhanelerinin … adı altında işletileceği, davacının yazıhanelerinde %15 komisyonla bilet satacağı, Mesudiye yazıhanesinin ay sonunda gelir gider hesabının yapılacağı ve pay bazında paylaştırılacağı, otobüste sunulacak ikramların ve çalışacak personelin bedellerinin davalı tarafından ödeneceği, protokolün 01/05/2013 tarihinde yürürlüğe gireceği, 5 yıl süre ile geçerli olduğu, protokole uymayan ve bozan tarafın 100.000 TL cezai şart ödeyeceği” hususlarının düzenlendiği, davalı tarafından, davacı tarafça gönderilen ancak dosyaya sunulmayan 25/12/2014 tarihli ihtarnameye cevaben gönderilen 15/01/2015 tarihli ihtarname ile; davacının sözleşmeden doğan kredi taksitlerini ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediği, sözleşmeye aykırı hareket ederek yazıhaneden davacının unvanını silmek suretiyle başka firmalara ait bilet satışı yaptığı, bu nedenle sözleşmenin e-12 maddesi uyarınca 100.000 TL cezai şart bedelini ödemesi gerektiği, araca ait 3.758 TL kasko bedeli ödemelerinin taraflarınca yapıldığı, SGK prim cezalarının yarısından davalının sorumlu olduğu, işyerini ve ortaklığı 2014 yılı Ocak ayında terkederek gittiği beyan edilerek 100.000 TL cezai şart bedeli, tutanakla kabul ettiği 19.276 TL bedeli, kasko, mali mesuliyet ve koltuk sigortaları için ödenen bedelin yarısı olan 6.414 TL’yi 7 gün içerisinde ödemesi, aksi halde yasal yollara başvurulacağının ihtar edildiği, davacının cevaben gönderdiği … Noterliği’nin 06/02/2015 tarihli ihtarnamesi ile; sözleşmede yazmasına rağmen tesis bedellerinin ödenmemesi sebebiyle ortaklığı bitirdiğini ve kredi taksitlerini ödediğine dair belgeleri dava aşamasında sunacağını beyan ederek 7 gün içerisinde 25/12/2014 tarihli ihtarnamedeki taleplerinin yerine getirilmesini aksi halde hukuki yollara başvurulacağını ihtar ettiği, taraflar arasındaki adi ortaklığın sona erdiği hususunda bir uyuşmazlık bulunmadığı, davacının taleplerinin adi ortaklık sözleşmesi ile Türk Borçlar Kanunu’nun 642 643. maddeleri kapsamında değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Davacı vekiline 22/02/2018 tarihli 6 nolu duruşmada, dava dilekçesi ile davaya konu otobüsün 1/2 hissesinin tescili talep edildiğinden (tasfiye payı) taraflarca sunulan protokolde kararlaştırılan 400.000 TL otobüs değeri nazara alınarak 1/2 hisseye tekabül eden 200.000 TL yönünden eksik harcını ikmal etmek üzere bir sonraki duruşmaya kadar süre verilmiş, 26/04/2018 tarihli 7 nolu duruşmada davacı vekili söz konusu harcı yatırmayacaklarını beyan etmiş olduğundan bu talep yönünden dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiş, bu tarihten itibaren 3 aylık süre içerisinde eksik 3.415,50 TL peşin harç ikmal edilmek suretiyle yenileme işlemi yapılmadığından davacının … plakalı aracın 1/2 hissesinin adına tescili talebi yönünden HMK’nın 150. ve Harçlar Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Davacı, dava dilekçesi içeriğinde 1.000 TL cezai şart bedeli ile 18.500 TL kasko bedeli talep etmiş olduğundan bu talepler yönünden yapılan değerlendirmede; alınan bilirkişi kök ve ek raporları ile tespit edildiği üzere davacının, ortaklığa konu … plakalı otobüsün 1/2’sinin bedeli için çekilen banka kredisinin 200.000 TL’sini ödemediği, tüm kredi ödemelerinin davalı tarafından yapıldığı, bu şekilde davacının protokole aykırı davrandığı, davalı tarafın protokole aykırı davrandığını ise ispat edemediği, bu nedenle de protokolün E.12. maddesi uyarınca cezai şart bedeli talep edilemeyeceği, kasko bedeli yönünden ise, her ne kadar … plakalı aracın kasko bedellerinin tarafınca ödendiğini iddia edilerek bir takım ödeme belgeleri ibraz etmiş ise de; sunulan ödeme belgeleri ile söz konusu otobüs kasko bedeli arasında bağlantı kurulamadığı anlaşılmakla bu talepler yönünden davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının … plakalı aracın 1/2 hissesinin adına tescili talebi yönünden davanın açılmamış sayılmasına,
2-Davacının cezai şart ve kasko bedeli taleplerinin reddine,
3-Tescil talebi yönünden karar ve ilam harcı 59,30 TL peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-Cezai şart ve kasko bedeli talepleri yönünden karar ve ilam harcı 59,30 TL’nin peşin alınan 3 273,72 TL harçtan mahsubu ile kalan 214,42 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 4.080 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 04/11/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır