Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1122 Esas
KARAR NO : 2019/960
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/11/2015
KARAR TARİHİ : 07/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkili ile davalı arasında; 08.05.2014 tarihinde imzalanan …. Noterliği 08.05.2014 tarih ve … yevmiye sayı ile tasdikli Uçak İşletme Sözleşmesi gereği davalının maliki olduğu,… tescil işaretli, … seri no.lu … Marka … tipi deniz uçağı ile 20.05.2014 tarihinde imzalanan …. Noterliği 20.05.2014 tarih ve … yevmiye sayı ile tasdikli Uçak İşletme Sözleşmesi gereği davalının maliki bulunduğu … tescil işaretli … seri nolu … Marka … tipi deniz uçağının işletilmesinin sözleşmelerin 4.1 maddesinde yazılı 1 (bir) yıllık işletme süresi için davacıya verildiğini ve anılan sözleşmelerin süre sonunda yenilenmediğinden 09.05.2015 ve 21.05.2015 tarihlerinde sona erdiğini, … Noterliği 19.03.2015 tarih ve … yev. nolu ve … Noterliği 19.03.2015 tarih ve … yev. nolu sözleşmelerin yenilenmeyeceğini bildiren ihtarnamelerin davalıya gönderildiğini, sona eren işbu sözleşmeler dolayısı ile; davalının müvekkiline ödenmeyen 4 adet faturadan doğan 525.998,06 TL borcu kaldığını, müvekkilinin borcun ödenmesi için davalıya … Noterliği 21.07.2015 tarih ve … yev. nolu ihtarname keşide ettiğini, ihtarnamenin davalıya 23.07.2015 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak; borcun ihtarnamede verilen 3 (üç) günlük süre içinde ödenmediğini, anılan sebeplerle davacının alacaklı olduğu dava konusu tutarın davalıdan tahsil edilmesi için işbu davanın ikame mecburiyetinin hasıl olduğunu, sözleşmelerdeki bu açık hükme rağmen, davalının; müvekkilince sözleşmeler süresince işletilen iki uçağı kaptan pilot olarak uçuran …’nun uçaklardaki uçuş saatlerine tekabül eden uçuş hizmet bedellerini ve işletme giderlerini içeren faturalardan doğan borcunu müvekkiline ödememesinin açıkça sözleşmelere ve yasaya aykırı olduğunu beyanla; 525,995,06 TL alacağın 27.07.2015 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek TCMB en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan hükmen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; işletme sözleşmesi gereğince yükümlülüğü söz konusu uçakların işletimini sağlamak olan davacının; Charter seferlerinin yönetimi, işletimi, düzenlenmesi ve sürekli uçuşa elverişliliğini sağlaması gerektiğini, dolayısıyla, uçuş için uygun nitelikteki pilotların temininin sağlanmasının tamamen davacı …’e ait olduğunu, izlemesi gereken yöntemin uçuş için temin edeceği pilotlarla bir sözleşme akdederek, bu sözleşmeleri uçak sahibi olan müvekkili … A.Ş’ye onaylattırmak olduğunu, ancak, davacı firmanın sahibi olan …’nun sözleşmesel yükümlülüğünü yerine getirmediğini, hem de davalı müvekkilinden sözleşme süreleri boyunca piyasa standartlarının çok üzerinde fahiş işletme bedelleri aldığını, bunun yanı sıra onay verilmiş herhangi bir sözleşmesi olmadığı halde ve yine neye göre hesaplama yaptığı taraflarınca anlaşılamayan bir şekilde fahiş bir uçuş bedeli belirlediğini, kendisinin davaya konu edilen uçuş bedellerini talep etme hakkı olmamasına ve uçuşlara ilişkin herhangi bir sözleşme olmamasına rağmen pilotlarla “firma yetkilisi” olarak yaptığı sözleşme ile kendi çalıştırdığı examiner kaptan özelliğe sahip olan uçuş saati kendisinden çok daha deneyimli … isimli kaptan pilottan daha yüksek bir ücreti, kendi adına talep ettiğinin ortada olduğunu, davacının AOC (Air Operatör Certifıcate-Hava İşletme Ruhsatı) belgesi olmadığından maliki olduğu uçaklarının işletimini yapamayan ve işletme sözleşmesi yapmak durumunda kalan davalı müvekkilinin durumundan yararlanmak, haksız kazanç elde etmek amacıyla kötü niyetle hareket edildiği hususunu akıllara getirdiğini, dava konusu yapılan “yansıtılmayan kaptan giderleri” ne ilişkin iki adet faturanın dayanağı olarak gösterilen sözleşme maddesinde “… işletme giderleri başlıklı 7.madde de geçen uçağa ve işletmesine ilişkin aşağıda sayılan masraflar ve ücretler dahil ve ancak “bunlarla sınırlı olmamak üzere uçağın işletmesine ait tüm giderler” şeklinde düzenlendiğini, maddede belirtilen “işletme giderlerinin/kapsamı’2 hususunda değerlendirme yapılırken, davacının yaptığı gibi sınırsız, limitsiz bir şekilde kendi avantajına yorumlayıp “ülkemiz havacılık piyasasında uygulamada genel geçer olan” durumlara göre yorumlanması gerektiğini, davacı tarafından, davalı müvekkilinden salt sözleşmede “uçağın işletmesine ait tüm giderler” ifadesinin yer alması gerekçe gösterilerek faturalara dayanak yapılan belgeler arasında 2014 yılından itibaren kaptan pilotların market alışverişleri, emlak komisyoncusuna verilmiş olan komisyon tutarı, su, elektrik faturaları gibi harcamalarında talep edildiğinin görüldüğünü, söz konusu faturaları …. Noterliği vasıtasıyla gönderildiğini, 16.12.2014 tarihli … yev. nolu ihtarname ile iade edildiğini, davalı müvekkilinin % 96 hissesinin … Büyükşehir Belediyesi, diğer hisselerinin Büyükşehir Belediyesinin diğer şirketlerine ait olan ve 5216 Sayılı yasanın 26. maddesine dayanılarak kurulmuş bir A.Ş. olduğunu ve Sayıştay’ın denetimine tabi olduğunu, bu yönlerden haksız ve yersiz talep edilen dava konusu uçuş bedellerini ve harcamalarının ödemesinin mümkün olmadığını, bu nedenlerle, dava konusu edilen faturalar arasında yer alan 13.04.2015 tarih, “… kaptan ücreti” ve “yansıtılamayan kaptan giderleri” açıklamalı iki adet faturayı kabul etmeleri hukuken mümkün olmadığından müvekkili tarafından …. Noterliğinin 20.04.2015 tarihli … yev. no.lu ihtarname ile davacıya iade edildiğini yine “… kaptan ücreti” ve “yansıtılmayan kaptan giderleri” açıklamalı iki adet faturanın da aynı nedenler ile …. Noterliğinin 10.06.2015 tarihli … yev. no.lu ihtarname ile davacıya iade edildiğini beyan ederek; haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gereken deliller de celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce; tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde, iddia ve savunma doğrultusunda işletme iktisatçısı Prof. Dr. … ile hukukçu Prof. Dr. … ve sektör uzmanı emekli THY Müfettişi … marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 23/08/2017 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı raporlarında özetle;
“Taraflar arasında, davalının maliki olduğu uçakların davacı tarafından işletilmesi konusunda akdedilen 2 ayrı “Uçak İşletme Sözleşmesine göre davacı tarafından keşide olunan/ ancak davalı tarafından ödenmeyip yasal süresi içinde itiraz edilen 4 adet fatura konusu hizmetin, taraflar arasında yapılan Uçak İşletim Sözleşmesi hükümlerine uygunluğu ile fatura konusu hizmet bedelinin sivil havacılık sektör genel uygulamalarına göre değerlendirilmesi neticesinde:
Fatura konusu davalı Kaptan Pilot … tarafından gerçekleştirilen uçuş hizmet bedelinin Uçak İşletme Sözleşmelerinin 7. maddesinin amir hükmü muvacehesinde uçakların maliki/davalı … A.Ş’den talep edilebileceği, ancak,
Davaya konu olan … no.lu ve … faturalarda Kaptan Pilot … tarafından… uçağıyla 243.31 saat … uçağıyla ise 122.43 saat uçuş yapıldığı belirtilmekte ise de; DHMİ Hava Seyrüsefer Daire Başkanlığınca yazılan 07/06/2016 tarih ve … sayılı yazıda, bu uçaklarla 08 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında Kaptan Pilot … tarafından gerçekleştirilen uçuş süresinin; … uçağıyla 21 saat 36 dakika,… uçağıyla 30 saat 10 dakika olduğu belirtilmekte olduğundan, Pilot … nun 08 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında davalı şirket uçaklarıyla gerçekleştirdiği uçuşların, ucus süresinin tespitinin önem arz ettiği,
Dava konusu faturalarda Kaptan Pilot … için belirlenen 400 USD’lik uçuş saat ücretini, aynı uçaklarla uçuş yapan ve dava dosyasında iş sözleşmesi bulunan pilot … ‘ye takdir edilen 7.000 USD’Iik aylık ücret ile;
T.C. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün … sayılı “Uçucu Ekip Uçuş Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatının 8. maddesinde genel havacılık faaliyetleri için belirlenen bir aylık 110 saat uçuş süresine göre mukayese ettiğimizde; faturalarda belirlenen uçuş saat ücretinin Pilot …’ ye ödenen 7.000/110=64 USD uçuş saat ücretine göre aşırı yüksek olduğunun görüldüğü,
Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan … ve … no.lu faturaları oluşturan gider kalemleri Uçak işletme Sözleşmelerinin 7. … İşletme Giderleri maddesi ile pilot … ile yapılan sözleşmesinin 2.6. maddesi hükümleri göz önünde bulundurularak değerlendirildiğinde;
Bu faturalarda görülen gider kalemlerinden sadece davacı … tarafından yapılan yabancı kaptan kira bedeli ödemesinin (toplam 3.350 TL+29.370 TL) Uçak İşletme Sözleşmelerinin 7. … İşletme Giderleri maddesi kapsamında değerlendirilerek davalı … A,Ş’ ye fatura edilebileceği” şeklinde beyan ve mütalaada bulunmuşlardır.
Mahkememizce; DHMİ Seyri Sefer Daire Başkanlığına müzekkere yazılarak dava konusu uçakların iniş yaptığı tüm deniz havalimanları ile gerekli yazışma sağlanarak bu doğrultuda davacı şirket pilotu …’nun tüm uçuş süresini gösterir bilgi ve belgelerin celbi sağlandıktan sonra mevcut bilirkişi heyeti marifetiyle ek inceleme icra edilerek konuya ilişkin 07/02/2018 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı ek raporlarında özetle;
“Davacı şirket kaptan pilotu …’nun 08.05.2014-21.05.2015 tarihleri arasında davalı şirkete ait… uçağıyla 243,31 saat, … uçağıyla 140,94 saat uçtuğunun, dosyaya sunulu seyir defteri sayfalarında görülmekte olduğu ve bu seyir defterinin davalıya aylık olarak gönderildiği belirtilerek,
Seyir defteri kayıtlarına göre Pilot …’nun yukarıda belirtilen sürede yaptığı uçuş süresinin:… uçağı ile 562 seferde 297,42 saat; … uçağıyla 295 seferde toplam 159,06 saat olarak yer aldığı bu nedenle DHMİ’den gelen 07.06.2016 tarihli yazıda belirtilen sürenin eksik ve hatalı olduğu ifade edilmiştir. Bunun üzerine Mahkeme Başkanlığın’ca DHMI Genel Müdürlüğüne yazılan 07.11.2017 tarihli yazıda; Pilot …’nun 07.06.2016 tarihli yazıyla bildirilen… ve … uçaklarıyla uçuş sayı ve süresinin bu pilot tarafından doldurulan uçuş planı kayıtlarına göre eksik olduğu belirtilerek; …’nun bu uçaklarla 8 Mayıs 2014- 21 Mayıs 2015 tarihleri arasındaki uçuşlarının eksiksiz olarak bildirilmesi istenilmiş ve DHMİ Genel Müdürlüğünce, Kaptan Pilot … tarafından … ve… tescilli hava araçlarıyla havalimanı birimlerine sunulan uçuş planlarından elde edilen uçuş bilgileri görevli Mahkeme Başkanlığına bildirilmiştir.
Bilirkişiliğimizce DHMİ Genel Müdürlüğünce gönderilen evrak üzerinde yapılan incelemede: gönderilen belgelerde
1) … ve … uçaklarıyla 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan uçuşların kalkış ve varış meydanları ile uçuş süreleri dökümünün yer aldığı bir listenin,
2) Bu uçaklarla … tarafından gerçekleştirilen uçuşlar için yazı ekinde belirtilen havalimanlarına verilen uçuş planlarının dökümünün yer aldığı görülmüştür.
Uçuş planlanndaki … tarafından yapılan uçuşların meydan, kalkış tarih ve saati bilgisi tespit edilerek; bu uçuşların süreleri… ve … uçaklarının 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yaptığı uçuş sürelerinin dökümünün bulunduğu listeden hesaplanmak suretiyle yapılan tespitte:
Kaptan Pilot … tarafından;… ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan uçuş süresi toplamı 146 saat 14 dakika olarak hesaplanmış, ancak, Pilot …’nun… ve … uçaklarıyla yaptığı uçuşlar için bazı havalimanlarına verdiği uçuş planlarında belirtilen bazı uçuşlara ait bilgiler, adı geçen uçaklarla 8 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan uçuş listesinde bulunamadığından; Bu uçuşlara ait süreler, Pilot …’nun toplam uçuş saatine dahil edilememiştir.
Öte yandan: davacı vekilince bilirkişi raporunda;… ve … uçaklarında pilot olarak görev yapan …’nin aylık 7.000 USD maaşı ve SHGM nin … talimatında belirlenen bir aylık maksimum uçuş süresi baz alınarak, davacı şirket pilotu … Hanîbu için takdir edilen 64 USD uçuş saat ücreti hesaplanmasına; …’ye aylık maaşına ilave olarak yapılan ev kirası vs. gibi ekstra ödemelerin dahil edilmediği, aylık uçuş süresinin her zaman 110 saat olmadığı, …’nin kıdeminin kaptan …’dan daha düşük olduğu gerekçesiyle, itirazda bulunulmuştur.
23.08.2017 tarihli bilirkişi raporunda yapılan tespit; Kaptan Pilot …’nun… ve … uçaklarıyla gerçekleştirdiği uçuşlardaki uçuş/saat ücreti için Yüce Mahkemece yapılacak ücret takdirinde göz önünde bulundurulabilecek asgari uçuş/saat bedeli değerlendirmesi olup,… ve … uçaklarının uçuşu için görevlendirilen kaptan pilotun davacı firmaya kıdem ücreti vb. maliyet oluşturabileceğinin yüce mahkemece değerlendirilebileceği açıktır.
Davacı vekilince bilirkişi raporuna; davalı uçaklarını uçurmak için istihdam olunan pilotun davacı üzerinde oluşan tüm giderlerinin davalıdan tahsili işletme sözleşmesi gereği olduğu gerekçesiyle; davacı tarafından pilot … için yapılan yabancı kaptan çalışma izni giderleri, yabancı kaptan telefon giderleri, yabancı kaptan telefon faturası, yabancı kaptan yakıt giderleri, yabancı kaptan İski giderleri, yabancı kaptan elektrik giderleri, yabancı kaptan ADSL giderleri, yabancn kaptan kira, aidat, masraflar, yabancı kaptan deposito giderlerinin davalıdan tahsil edilmesi gerekliği itirazında bulunmakla ise de; İşletme sözleşmesinde uçaklar ve işletilmesine ilişkin davacı tarafından yapılacak ve davalıdan lalep edilebilecek giderler maddeler halinde sayılmış olup; yukarıda belirtilen giderler bunlar arasında bulunmamaktadır.
Diğer taraftan yukarıda sayılan giderler tarafımızca; sözleşmenin 7. Maddesinde yer alan “bunlarla sınırlı olmamak üzere uçağın işletmesine ait tüm giderler” kapsamında, uçağın işletilmesi (uçurulması) faaliyetiyle ilgili gider olarak mütalaa edilmemektedir.
DHMİ Genel Müdürlüğünce gönderilen;… ve … uçaklarının 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yaptığı uçuşların kalkış ve varış meydanları ile uçuş süreleri dökümü ile bu uçaklarla pilot … tarafından gerçekleştirilen uçuşlar için (yazı ekinde belirtilen) havalimanlarına verilen uçuş planı dökümüne göre;
Kaptan Pilot … tarafından… ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan toplam uçuş süresi 146 saat 14 dakika olarak hesaplanmış, Ancak, Kaptan Pilot …’nun bu uçaklarla yaptığı uçuşlar için (yazı ekinde yer alan) havalimanlarına verdiği uçuş planlarında görülen bazı uçuşlara ait bilgiler, adı geçen uçaklarla 8 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan uçuşların listesinde bulunamadığından; bu uçuşlar Kaptan Pilot … ‘nun tarafından gerçekleştirilen toplam uçuş süresine dahil edilememiştir” şeklinde beyan ve mütalaada bulundukları görülmüştür.
Mahkememizce; kök ve ek raporla bilirkişilerce gerekli bağlantı bulunmadığından tarafların beyan ve itirazları da değerlendirilmek ve kök ve ek raporla gerekli bağlantı kurularak neticeten var ise davacı alacağının temerrüt hali ile birlikte tereddüte mahal vermeyecek ve hükme esas alınacak şekilde tespiti için kök ve ek raporu hazırlayan mevcut bilirkişiyi heyeti marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 18/06/2019 tarihli 2.ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler 2. ek raporlarında özetle;
“Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan … ve … no.lu faturaları oluşturan gider kalemleri Uçak işletme Sözleşmelerinin 7, … İşletme Giderleri maddesi ile pilot … ile yapılan iş sözleşmesinin 2.6. maddesi hükümleri göz önünde bulundurularak değerlendirildiğinde;
Bu faturalarda görülen gider kalemlerinden sadece davacı … tarafından yapılan yabancı kaptan kira bedeli ödemesi olarak; davacının davalıya kestiği 29.05.2015 tarih, … no.lu 4.047,73 TL faturada belirtilen belirtilen 3.350,00 TL ve davacının davalıya kestiği 13.04.2015 tarih, … no.lu 44.567,60 TL faturada belirtilen 29.370,00 TL olmak üzere davacının davalıdan TL olarak (3.350,00 TL + 29.370,00 TL=) 32.720,00 TL alacaklı olduğu hesaplanmaktadır.
Kaptan Pilot … tarafından… ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan toplam uçuş süresi 146 saat 14 dakika olarak hesaplanmış olup;
Davacı vekilince bilirkişi raporunda belirtildiği üzere;… ve … uçaklarında pilot olarak görev yapan …’nin aylık 7.000 USD maaşı ve … nin … talimatında belirlenen bir aylık maksimum uçuş süresi (110 saat) baz alınarak, davacı şirket pilotu … için takdir edilen yaklaşık 64 USD uçuş saat ücreti olduğu hesaplanmaktadır. Ancak; Sektör heyet üyemiz tarafından sektöre teamül gereği 80,00-90,00 USD kadar saat ücreti ve her ikisinin ortalaması olarak ta 85,00 USD uçuş saati ücreti olduğu belirtildiğinden, buna göre davacının; 146,14 saat uçuş saati (resmi olarak ve Sivil Havacılık Genel Müd. verilerine göre) x 85,00 USD/uçuş sa. olmak üzere davalıdan 12.421,90 USD + 2.235,94 USD % 18 KDV olmak üzere, 14.657,84 USD alacaklı olduğu hesaplanmaktadır.
Buna göre, davacının 14.657,84 USD alacağının davalının temerrüde düştüğü 27.07.2015 tarihli TCMB döviz efektif kuru olan 2,7462 TL ile değerlenmesi ile davacının USD alacak yönünden 40.253,36 TL alacaklı olduğu, dolayısıyla nihai takdir Sayın Mahkeme’nize ait olmak üzere;
Davacının 32.720,00 TL ve 40.253,36 TL olmak üzere, toplamda 72.973,36 TL 27.07.2015 tarihinde davalıdan alacaklı olabileceği hesaplanmaktadır. Davacı taraf 27.07.2015 temerrüt tarihinden itibaren 525.998,96 TL asıl alacağına avans faizi yürütülmesini talep etmiştir.
Davacı tarafından dava konusu edilen alacak iddiasına yönelik olarak … Noterliği 21.07.2015 tarih ve … yev. no.lu ihtarnameye göre, davalının verilen 3 günlük ödeme süresine göre, 27.07.2015 tarihinde temerrüde düştüğü görülmektedir. Buna göre, 27.07.2015 temerrüt tarihinden 16.11.2015 dava tarihine kadar davacının yukarıda hesaplanan; 72.973,36 TL asıl alacağına 2.351,14 TL işlemiş faiz hesaplanmış olup, işlemiş faizin takdiri Sayın Mahkeme’nize aittir.
Başlangıç/Temerrüt Tarihi Bitiş/Dava Tarihi Gün Sayısı Faiz Oranı Asıl Alacak tutarı Faiz Tutarı
27.07.2015 16.11.2015 112 10,50% 72.973,36 2.351,14
TCMB verilerinden 27.07.2015 temerrüt tarihi itibariyle avans faizi oranının %10,50 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 72.973,36 TL asıl alacağına temerrüt tarihinden itibaren %10,50 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebilecektir.” şeklinde beyan ve mütalaada bulunmuşlardır.
Davalı vekilinin zamanaşımı ve hak düşürücü süreye ilişkin itirazları mahkememizin 07/11/2019 tarihli celsesinde incelenmiş ve dava; zamanaşımı ve hak düşürücü süresi içerisinde açıldığından yerinde görülmeyen istemin reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dava; taraflar arasında aktedilen uçak işletme sözleşmelerinden kaynaklı fatura alacağının tahsili istemine ilişkindir.Davalı yan; davanın reddini savunmuştur.
Yanlar arasında; …. Noterliği 08.05.2014 tarih ve … yevmiye numaralı Uçak İşletme Sözleşmesi gereği davalının maliki olduğu,… tescil işaretli, … seri no.lu … Marka … tipi deniz uçağı ile yine aynı noterliğin 20.05.2014 tarih ve … yevmiye nolu Uçak İşletme Sözleşmesi gereği davalının maliki bulunduğu … tescil işaretli … seri nolu … Marka … tipi deniz uçağının işletilmesine yönelik sözleşmelerin aktedilerek işletme hakkının 1 (bir) yıl için davacıya verildiği ve sözleşmelerin süre sonunda yenilenmediğinden 09.05.2015 ve 21.05.2015 tarihlerinde sona erdiği hususlarında herhangi bir ihtilaf yoktur.
Yanlar arasındaki ihtilaf; davacı tarafça davalıya keşide edilen faturalar nedeniyle davacının davalıdan alacak talebinde bulunup bulunamayacağı ve miktarına ilişkindir.
Mübrez kök ve ek raporlarla; … Seyrüsefer Dairesi Başkanlığın’dan alınan taraflar arasındaki sözleşmeye konu uçakların uçuş sürelerine ilişkin yazı cevapları ve taraflar arasında, davalının maliki olduğu uçakların davacı tarafından işletilmesi konusunda akdedilen 2 ayrı “Uçak İşletme Sözleşmesi”ne göre davacı tarafından keşide olunan, ancak davalı tarafından ödenmeyip yasal süresi içinde itiraz edilen 4 adet fatura konusu hizmetin, taraflar arasında yapılan Uçak İşletim Sözleşmesi hükümlerine uygunluğu ile fatura konusu hizmet bedelinin sivil havacılık ve sektör uzmanı bilirkişinin de görüşü doğrultusunda sektör genel uygulamalarına göre değerlendirilmesi neticesinde;
Dava konusu faturalarda Kaptan Pilot … için belirlenen 400 USD’lik uçuş saat ücretini, aynı uçaklarla uçuş yapan ve dava dosyasında iş sözleşmesi bulunan pilot … ‘ye takdir edilen 7.000 USD’Iik aylık ücret ile; … Genel Müdürlüğünün … sayılı “Uçucu Ekip Uçuş Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatının 8. maddesinde genel havacılık faaliyetleri için belirlenen bir aylık 110 saat uçuş süresine göre mukayese edildiğinde; faturalarda belirlenen uçuş saat ücretinin Pilot …’ ye ödenen 7.000/110=64 USD uçuş saat ücretine göre aşırı yüksek olduğu,
İstihdam edilen pilotun davacı üzerinde oluşan tüm giderlerinin davalıdan tahsili hususunun işletme sözleşmesinin gereği olduğu gerekçesiyle davacı tarafın talepleri arasında yer alan; Pilot … için yapılan yabancı kaptan çalışma izni giderleri, yabancı kaptan telefon giderleri, yabancı kaptan telefon faturası, yabancı kaptan yakıt giderleri, yabancı kaptan İSKİ giderleri, yabancı kaptan elektrik giderleri, yabancı kaptan ADSL giderleri, yabancı kaptan kira, aidat, masraflar, yabancı kaptan deposito giderlerinin; Uçak İşletme Sözleşmesi’nde düzenlenen uçaklar ve işletilmesine ilişkin davacı tarafından yapılacak ve davalıdan talep edilebilecek giderler arasında bulunmadığı, yine bilirkişi heyetince sözleşmenin 7. maddesinde yer alan “bunlarla sınırlı olmamak üzere uçağın işletmesine ait tüm giderler” kapsamında, uçağın işletilmesi faaliyetiyle ilgili gider olarak mütalaa edilmediği, bu faturalarda görülen gider kalemlerinden sadece davacı … tarafından yapılan yabancı kaptan kira bedeli ödemesi olarak; davacının davalıya kestiği 29.05.2015 tarih, … no.lu 4.047,73 TL faturada belirtilen belirtilen 3.350,00 TL ve davacının davalıya kestiği 13.04.2015 tarih, … no.lu 44.567,60 TL faturada belirtilen 29.370,00 TL olmak üzere davacının davalıdan TL olarak (3.350,00 TL + 29.370,00 TL=) 32.720,00 TL alacaklı olduğu, Kaptan Pilot … tarafından… ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan toplam uçuş süresi 146 saat 14 dakika olarak hesaplandığı;… ve … uçaklarında pilot olarak görev yapan …’nin aylık 7.000 USD maaşı ve … nin … talimatında belirlenen bir aylık maksimum uçuş süresi (110 saat) baz alınarak, davacı şirket pilotu … için takdir edilen yaklaşık 64 USD uçuş saat ücreti olduğunun hesaplandığı, ancak; sektör bilirkişisi tarafından sektöre teamül gereği 80,00-90,00 USD kadar saat ücreti ve her ikisinin ortalaması olarak da 85,00 USD uçuş saati ücreti olduğu belirtildiğinden, buna göre davacının davalıdan; 146,14 saat uçuş saati (resmi olarak ve Sivil Havacılık Genel Müd. verilerine göre) x 85,00 USD/uçuş sa. olmak üzere 12.421,90 USD + 2.235,94 USD % 18 KDV olmak üzere, 14.657,84 USD alacaklı olduğu, davacının 14.657,84 USD alacağının davalının temerrüde düştüğü 27.07.2015 tarihli TCMB döviz efektif kuru olan 2,7462 TL ile değerlenmesi ile davacının USD alacak yönünden 40.253,36 TL olduğu ve neticeten davacının davalıdan; 32.720,00 TL ve 40.253,36 TL olmak üzere, toplamda 72.973,36 TL alacak talebinde bulunabileceği belirlenmiş olmakla; mahkememizce de denetlenen ve hükme yeterli görülen mübrez raporlar benimsendiğinden 72.973,36 TL üzerinden davanın kısmen kabulü gerekmiştir.
Mahkememizce icra edilen yargılama ve tekmil dosya münderecatından edinilen vicdani kanaat gereğince; davanın kısmen kabulü ile 72.973,36TL’nin 27/02/2015 temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlardan avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda yazılı nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile 72.973,36TL’nin 27/02/2015 temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlardan avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 60.387,16TL ilam harcından peşin ve ıslahla alınan 19.402,10TL’nin mahsubu ile bakiye 40.985,06TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 19.431,10TL harçlar toplamının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 49.310,66TL ücret-i vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 21.076,15 TL ücret-i vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 6.646,00TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 5.171,30TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/11/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …