Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1471 E. 2018/138 K. 21.02.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/1471 Esas
KARAR NO: 2018/138
DAVA : İtirazın İptali (Acentalık Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 19/12/2014
KARAR TARİHİ: 21/02/2018
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentalık Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil sigorta şirketi ile borçlu…Sigorta Aracılık Hizm LTD ŞTİ aralarında 10/08/2006 tarihinde yetkili acentelik sözleşmesi imzalandığını, müvekkil sigorta şirketi ile borçlu…Sigorta Aracılık Hizm LTD ŞTİ aralarındaki ticari ilişkiye teminat olmak üzere müvekil şirket lehine davalı yan … tarafından 20/07/2007 tarihinde gayrimenkul ipoteği tesis edildiğini, müvekkil şirket lehine tesis edilmiş olan gayrimenkul ipoteğinin paraya çevrilmesi için yapılacak olan yasal takipten önce taraflara MK 887.maddesi gereğince 02/09/2009 tarihinde Beyoğlu 38.noteri 76818 yevmiye nolu ihtarname ile bildirimde bulunduğunu, borçlu/davalı yanın haksız itirazları nedeniyle takibin durduğunu, bu nedenlerle davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamını ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; alacaklının, kredi asıl borçlusu ile kefile aynı gün takip başlattığını, İstanbul 10. İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasından dosyanın tarafları ile hiçbir ilgi ve alakası olmayan kişilere tebligatlar yapılarak dosyanın tamamlanmaya çalışıldığını, davacı tarafın hiçbir tarihte cari hesap sözleşmesi sunmadığını, çünkü mevcut olmadığını, dava alacağının ne kadar olduğu açık ve net olarak belirlenemediğini, bu nedenlerle davanın esastan reddini ve açılmamış sayılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; dava dışı asıl borçlu…sigorta aracılık şirketi ile akdedilen acentelik sözleşmesi ile doğan ticari ilişkiye teminat olmak üzere davalı adına kayıtlı ipotek verilen taşınmaza ilişkin ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
İstanbul 10. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası celp edilmiştir. Anılı takip dosyasının tetkikinde; davacı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile 200.000TL asıl alacak üzerinden ve 200.000TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek %50 faiz, icra harç ve giderleri ile avukatlık ücreti ile birlikte tahsili istemi ile takibin başlatıldığı, davalı ipotekli taşınmaz malikinin borca ve faize itirazı üzerine takibin durduğu, işbu davanın kanuni süresi içerisinde ikame edildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından dava dışı…Sigorta Aracılık LTD ŞTİ ile akdedilen 10/08/2006 tarihli yetkili acente sözleşmesi sureti, ipotek resmi senet sureti, 01/01/1998-13/01/2012 tarihleri arası ekstre, Beyoğlu 38. Noterliği’nin 02/09/2009 tarihli MK 887 maddesi uyarınca bildirim beyanına ilişkin ihtarname ve tebliğ şerhi suretinin ibraz edildiği görülmüştür.
Muğla Milas Tapu Müdürlüğü’ne yazı yazılarak,… nolu bağımsız bölümde kayıtlı taşınmaz üzerindeki ipotek akit tablosu ve resmi senetlerle birlikte tapu kaydı celp edilmiştir.
Mahkememizce alınan mali müşavir bilirkişi Cevat Peker tarafından hazırlanan 07/11/2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Sigorta şirketleri sigorta mevzuatı ve acente yönetmeliği hükümleri çerçevesinde Sigorta Muhasebesi tekniği gereğince, acentelerin gerçekleştirdikleri üretime ilişkin primleri zamanında sigorta şirket kayıtlarına aktarmadığı takdirde sigorta şirketi belirlenen süre sonunda acenteden tahsil edemediği prim alacaklarını kanuni takibe almkata ve buna ilişkin sonuç hesaplarını Kanuni Takipteki Alacaklar hesabına aktararak buradan izlediği, somut uyuşmazlıkta da davacı … şirketince bu yolun izlendiği, dosyaya ibraz edilenen belgelerden ve inceleme sürecinde sunulan belge ve hesap ekstrelerinden anlaşıldığı, davacı … şirketi tarafından sunulan 01/08/2008-31/08/2016 tarihleri arası ekstreye göre …Sigorta Aracılık Hiz LTD ŞTİ toplam borcunun 266.433,46TL olduğu, bu borcu oluşturan işlemlerin üç ayrı toplam kayıtla davacı şirketin Kanuni Takipteki Alacaklar hesabına yansıdığı görüldüğü, yukarıda hesap ekstresi özetinde de belirtildiği üzere bu kayıtların;
31/10/2008 tarihinde BA01205 referans numarası ve 3405 acente kodu ile…Sigorta kanuni Takip devri açıklaması ile 120.000,00TL tutarında borç,
31/12/2008 tarihinde BA0100261 referans numarası ve 3090 acente kodu ile .. Sigorta DASK Kanuni Takip açıklaması ile 4.293,48TL tutarında borç,
31/12/2008 tarihinde BA0100261 referans numarası ve 3090 acente kodu ile…Sigorta DASK Kanuni Takibe virman açıklaması ile 176.082,31TL tutarında borç kaydı yapıldığı,
Davacı … şirketinin üretime ilişkin branş bazında ayrıntılı ekstre kayıtlarından kanuni takipteki alacaklar hesabına yansıyan bu üç toplam kaydın ilki…sigorta Aracılı Hiz Ltd Şti (acente kodu ..) adına yapılanmasına karşın sonraki iki kaydın dava ile ilgili olmayan …Sigorta( acente kodu .. adıyla yapıldığı, bu uyuşmazlığın nedeni inceleme sürecinde davacı şirkete sorulmuş şirket yetkililerince …Sigorta adıyla yapılan iki kayıtta acente adının ve kodunun seven (.. sigorta kod ..) yazıldığını, esasen bu iki kaydın da…sigorta aracılık hiz şti ye ait olduğu belirtildiği ve buna ilişkin olarak şirketin…sigorta aracılık hiz ltd şti ye ait tüm üretim kayıtları belge olarak sunulduğu, dava dosyasına ibraz edilen bu üretim kayıtları incelendiğinde 120.000,00TL borç tutarı gibi diğer iki borç tutarının da (4.293,48TL ve 176.082,31TL ) 3405 acente kodlu…sigorta aracılık hiz ltd şti adına tahakkuk eden üretim kayıtlarından oluştuğu, diğer yandan İstanbul 10. İcra Dairesinin 201/478 sayılı dosyasına ibraz edilen 01/01/1998-13/01/2012 tarihleri arası ekstrede …Sigorta adıyla kayıt yapılan 4.293,48TL ve 176.082,31TL tutarındaki kayıtların toplamı olan 180.375,79TL lik tutarın 31/12/2008 tarihinde… referans numarası ile … acente kodlu…sigorta aracılık hiz ltd şti adına kayıtlı olduğu, dolayısıyla söz konusu iki kaydın…sigorta aracılık hiz ltd şti nin branş bazında oluşan üretim kayıtlarının kanuni takipteki alacaklar hesabına aktarılırken seven …sigorta adıyla kaydedildiği, bu çerçevede davacı … şirketinin ibraz ettiği ekstre kayıtlarına göre dava tarihi itibariyle 266.431,46TL tutarında alacaklı olduğu, davacı tarafından ibraz edilen taraflar arasında 12/11/2008 tarihinde imzalanan protokole göre acentenin(…sigorta aracılık hiz ltd şti) ana para borcunun 300.198,88TL olduğu, masraflar vekalet ücreti ve faizle birlikte toplam borcunun ise 385.331,00TL olduğu, bu borcun acentenin TC Ziraat Bankasından alacağı krediden karşılanacağının beyan ve taahhüt edildiği, acentenin kredi talebinin reddedilmesi halinde ise borcun tanzim edilecek bonolarla (tutarları belirtilmiş 19 adet bono) ödeneceği, davacı … şirketinin ibraz edilen hesap ekstreleri esas alındığında 266.431,46TL tutarında alacaklı olduğu, ancak davacı … şirketinin dava konusu olan ilgili döneme ait ticari defterlerinin, defter tasdik bilgilerinin çoğunu ibraz edememesi sebebiyle ibraz edilen hesap ekstrelerine göre her ne kadar 266.431,46TL alacaklı gözükse de mevcut durum itibariyle alacağının tartışmalı olacağı, dosyaya gerek davalı gerekse dava dışı…sigorta aracılık hiz ltd şti tarafından ibraz edilmiş herhangi bir belgeye rastlanmadığı, dava dışı…Sigorta Aracılık Hizm LTD ŞTİ, gerek inceleme gününde ve gerekse daha sonrasında ticari defterlerini ibraz etmediği, davacı …Sigorta AŞ’nin dava konusu dönemlere ( 2006,2007,2008 ve 2009) ilişkin ticari defterlerinden 2006,2007 yıllarına ait olanların tasdik işlemlerinin ibraz edilememesi, 2008 ve 2009 yıllarına ait defterlerin ise, tasdik işlemlerinin eksik olarak beyan etmesi sebebiyle TTK ve HMK çerçevesinde ticari defterlerinin şirketlerin lehine delil olabilme niteliği taşımayacağı, davacı … şirketinin ibraz ettiği ekstre kayıtlarına göre, dava tarihi itibarile 266.431,46TL tutarında alacaklı olduğunun görüldüğü, ancak davacı … şirketinin dava konusu olan ilgili döneme ait ticari defterlerinin /defter tasdik bilgilerinin çoğunu ibraz edememesi sebebiyle, 266.431,46TL olarak görülen alacağının, mevcut durum itibariyel tartışmalı olacağı…” yönünde mütalaada bulunulduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan mali müşavir bilirkişi Türkan Özdemir ve Cevat Peker tarafından hazırlanan 18/10/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Davacının takip tarihi itibariyle dava dışı acenteden 266.433,46TL tutarında alacağının kayıtlı olduğunun belirlendiği, davalının dava dışı acentenin borçları için 200.000TL’ye kadar 2.derecede ipotek tesis edilen gayrimenkul üzerindeki ipoteğin paraya çevrilmesine yönelik takipte bildirdiği itiraza ilişkin tespit edilen borcun ipotek miktarı olan 200.000TL ipotek miktarı takibe konu edildiği, ipotek belgesinde %50 faiz kararlaştırıldığı, takip kayıtlarda tespit edilen dava dışı acente borcunun ödenmemesi sebebiyle davalı ipotek Verene Beyoğlu 38. Noterliğinin 02/09/2009-76878 yevmiye nolu ihtarnamesinin 04/09/2009 tarihli tebliğ şerhi içeriği rapor içersinde mevcut olup ihtara konu borcun ihtar tarihi itibariyle yine kayıtlarda 274.184,27TL olarak mevcut olduğu, ihtardan sonra 7.750,81TL’lik alacaklandırıcı/mahsup- tahsilat kaydı neticesinde 266.433,46TL tutarda kalan borç olduğu ve takibe de 266.433,46TLU olarak tespit edilen acente borcu sebebiyle ipotek tutarı 200.000TL’nin konu edildiği…” yönünde mütalaada bulunulduğu anlaşılmıştır.
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi ve tüm dosya kapsamından edinilen vicdani kanaat sonucunda; davacı … şirketi tarafından dava dışı asıl borçlu şirket ile aralarındaki acentelik sözleşmesi kapsamındaki ticari ilişkiye teminat olmak üzere davalı adına kayıtlı ipotekli taşınmaza ilişkin ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla asıl borçlu ile davalı aleyhine takibin başlatıldığı, işbu icra takibine davalı ipotekli taşınmaz malikinin itirazı üzerine yalnızca taşınmaz maliki davalı yönünden itirazın iptali davasının ikame edildiği, asıl borçlu…Sigorta Aracılık Hizm LTD ŞTİ’nin ise dava dışı bırakıldığı, itirazın iptali davalarının takibe sıkı sıkıya bağlı olması nedeni ile uyuşmazlığın dava ve takip konusu ipotek resmi senedi çevçevesinde değerlendirilip çözümlenmesinin gerektiği, huzurdaki davada davalı …’in borçtan şahsen mesul olmayıp, dava dışı asıl borçlu şirketin borcu için ipotek veren konumunda olduğu, Türk Medeni Kanunu’nun 887.maddesinin; ”İpotekli taşınmazın maliki borçtan şahsen sorumlu değilse, alacaklının ödeme isteminin ona karşı etkili olması bu istemin hem borçluya hem kendisine karşı yapılmış olmasına bağlıdır şeklindedir.” şeklinde düzenlendiği, bu hükme göre, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabilmek için ipotek veren davalıya ihtarda bulunulmasının zorunlu olup, dava kapsamında takip talebinden evvel davalı adına ilgili ihtarnamenin tebliğ edildiği, bununla birlikte TMK 887 ve İİK’nın 148 vd. hükümleri gereğince ipotek veren taraf ile asıl borçlu arasında mecburi dava arkadaşlığının bulunması nedeniyle davanın asıl borçlu ile birlikte ipotek veren hakkında ikame edilmesinin gerekmesi, her iki tarafın da dava edilmesinin zorunlu olup, aralarında zorunlu dava arkadaşlığının mevcudiyetine rağmen somut olayda davanın yalnızca ipotek veren 3. şahıs aleyhine açıldığı, pasif husumete ilişkin bu hususun HMK’nın 114/1-d ve 115. maddeleri uyarınca resen nazara alınmasının gerektiği, yargılamada gelinen aşama itibari ile dava edilmeyen dava dışı asıl borçlu şirketin davaya dahil edilmesinin hukuki dinlenilme hakkı (HMK 27. madde) bağlamında somut olay adaletine uygun düşmeyeceği kanaatine varılmakla; davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-TMK 887 delaleti ile HMK nın 114/d-115/2 maddeleri gereğince davanın USULDEN REDDİNE,
2-Başlangıçta yatan 2.415,50-TL harçtan karar tarihi itibariyle alınması gereken 35,90-TL harcın mahsubu sonucu 2.379,60-TL fazla harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’nın 6.maddesine göre hesaplanan 2.180,00-TL ücret-i vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4- Yargılama giderlerinin davacı tarafın üzerinde bırakılmasına,
5- Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/02/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza