Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1438 E. 2018/1128 K. 13.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1438
KARAR NO : 2018/1128

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 11/12/2014
KARAR TARİHİ : 13/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … und … firması ile müvekkili arasında 02.12.2011 tarihli sözleşme düzenlendiğini, bu sözleşmeye istinaden davalı firmaya makine ve ekipmanların üretilip montajlarının yapıldığını fakat davalı firmanın sözleşme bedeli olan KDV dahil 306.800 € borcuna karşılık 241.800 ödemede bulunduğunu, kalan 65.000 € bakiye alacağı ise ödemeden kaçındığını belirterek bakiye alacağı davalıdan talep edildiğini, ayrıca yine davalı firmanın iş başlangıcında peşinen ödemiş olduğunu, 130.000 € avansa karşılık olarak müvekkili tarafından davalıya verilen 325.000 TL tutarında teminat çekinin de müvekkiline iade edilmediğini, sözleşmenin ifası süresince müvekkil firma tarafından karşılanması taahhüt olunan 2 adet boşaltma körüğü ile 2 adet filtresinin temininde sorunlar yaşandığından dolayı davalı firma ile varılan mutabakat çerçevesinde anılan emtiaların davalı tarafından temin edilmesi bedellerinin ise müvekkil şirkete fatura edilerek müvekkil şirketin sözleşme ile belirlenen alacağından mahsup edilmesinin kararlaştırıldığını fakat davalı tarafından temin edilen ekipmanlara ait faturalarının müvekkili şirket ile paylaşmadığını, bu yöndeki sözlü ve yazılı taleplerin karşılıksız kaldığını öne sürerek; müvekkili şirketin ödenmeyen alacakların tespiti şimdilik 10.000.00 € tutarındaki alacağının dayanağını teşkil eden faturanın ödeme tarihi olan 27.07.2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilinin ve aynı sözleşme çerçevesinde davalıya tevdi ve teslim olunan teminat senedinin müvekkili şirkete iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı firmanın sözleşmede kararlaştırılan ekipmanları kusurlu olarak süresinde teslim etmediğini, zamanında teslim edilmeyen ekipmanların başkaca firmalardan karşılandığını, teslim edilmeyen bu ekipmanların bedellerinin ise; … : 9.200 €, … fitler: 35.000 €, … serpentine : 5.600 € toplamda KDV hariç 49.800 € KDV dahil 58,764 £ olduğunu, resmi defterlerde görünen KDV dahil 65.000,00 € alacaklarından sadece malzeme gider olarak 58.764.00 € düşülürse 6,236.00 € yaptığını, bunların üstüne de gümrük ve ithalat masrafları, taşıma ücretleri, firmaları tarafından yaptırılan montaj hizmetleri, sigorta ve sözleşmeye göre belirtilen gecikme cezaları da eklendiğinde müvekkilinin alacaklı hale geldiğini, müvekkili firmanın iyi niyeti neticesi cezai şart ve diğer yaptırım uygulamadığını, ancak gelinen noktada bunları saklı tuttuğunu, davacının tebliğ edildiğini iddia ettiği faturasının kabul edilmediğini ve 14.12.2011 tarihi itibariyle eksikliklerin davacı firmaya iletildiğini, davacı firmanın eksiklikleri gidermediğinden müvekkilinin zarara uğradığını beyanla, müvekkili firmanın yapılan isin karşılığını da ödediğini öne sürerek kanuni ve akdi dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
TAHKİKAT, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce delillerin ibrazını müteakip celbi gereken deliller de celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce; … Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak davalının defterleri üzerinde inceleme yapılarak dava konusu talep ile ilgili defter kayıtlarının suretlerinin incelenmesine ilişkin alınan 02/11/2016 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi anılı raporunda özetle;
”Davacı firma ile davalı firma 02.12.2011 tarihinde düzenledikleri sözleşmeye göre davacı firma sözleşmede belirtilen ekipmanları üretip, montajını yapacak davalı firma da bu ekipmanlar karşılığında 306.000 Euro ödeyecektir. Davacı firma sözleşmede belirtilen … ,… fitler , … serpentine ekipmanlar haricinde, diğer ekipmanları 01.06.2012 tarihli … nolu, 03.06.2012 tarihli … nolu, 08.06.2012 tarihli … nolu, 12.06.2012 tarihli … nolu, 17.07.2012 tarihli … nolu sevk irsaliyeleri ile davalı firmaya teslim ettiği dava dosyasında tespit edilmiştir. Bu konuda da taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur.
Uyuşmazlık noktası teslim edilmeyen ekipmanların fiyatı konusunda olmaktadır. Davacı firmanın, davalı firmaya 10.02.2014 ve 23.03.2014 tarihli göndermiş olduğu yazışmada firmamız adına alınan ekipmanların 22.000 Euro civarında olduğunu tahmin etmekteyiz denilmiştir. Davalı firmanın da göndermiş olduğu cevabi yazışmada alınan ekipmanların KDV dahil 58.764 Euro olduğunu kalan 6.236 Euro bakiyenin de gümrük ve ithalat masrafları, taşıma ücretleri, montaj hizmetleri, sigorta ve sözleşmeye göre belirtilen gecikme cezalarını ilave ettiğinde borçlu olduğumuz bakiyenin üzerine çıktığını beyan etmiştir.
Davacı firmanın 14.12.2011 tarihli yapılacak işlerle ilgili davalı firmaya göndermiş olduğu teklif formunda teslim edilmeyen ekipmanların sözleşme içinde ki montaj dahil bedelleri aşağıda ki şekilde belirtilmiştir:
… 9.200 EURO, … 35.000 EURO, … serpentine 5.600 EURO davacı firmanın teslim etmediği ekipmanları kendisi davalı firmaya KDV hariç 49.800 EURO, KDV DAHİL 58.764 EURO’ya mal edeceğini beyan ettiği görülmüştür.
Davacı firmanın 24.12.2010 tarihinde … Noteri … tarafından onaylanan … nolu yevmiye defteri incelendiğinde davalı firmadan işin başlangıcında almış olduğunu belirttiği 130.000 Euronun işlenmediği, yine 24.12.2010 tarihinde … Noteri … tarafından onaylanan … nolu 2011 yılı defteri kebiri incelendiğinde davalı firma ile herhangibîr ticari ilişkinin görülmediği tespit edilmiştir.
Davacı fırmanın yevmiye defteri incelendiğinde fatura tarihi olan 19.07.2012 tarihinde 306.800 EURO’nun 19.07.2012 tarihinde TL kur üzerinden karşılığı olan 676.739,44-TL’lik malın veresiye olarak davalı firmaya satıldığı ve bu satış karşılığında davalı firmadan fatura tarihi olan 19.07.2012 tarihine kadar herhangi bir ödeme yapılmadığı şeklinde kayıt içerdiği görülmüştür. 31.12.2012 tarihinde ise yevmiye defterinde 120 alıcılar hesabının ka…ılmasında 65.000-TL alacak bakiyesi verilerek ka…ıldığı tespit edilmiştir.
Yine davalı firmanın 30.12.2012 tarihli … Noteri tarafından onaylanan … nolu defteri kebiri incelendiğinde 19.07.2012 tarihinde 120 alıcılar hesabının borç kalanına 676.739,44-TL’nin işlendiği ve 120 alıcılar hesabının 31.12.2012 tarihinde 676.739,44-TL borç kalanı ile ka…ıldığı görülmektedir. Bunun anlamı davacı firmanın 676.739,44-TL bedelli malı davalı firmaya 19.07.2012 tarihinde veresiye olarak verdiği ve yine 31.12.2012 tarihine kadar da davalı firmanın herhangi bir ödemede bulunmadığıdır.
Davacının ticari defter incelemesinde; tek düzen muhassebe ilkelerine göre tutulmadığı, yevmiye defteri ile defteri kebirin uyumsuz olduğu, öncesinde hiçbir kaydın yer almadığı, yevmiye defterinin kapanışında davalıdan 65.000-TL (Euro değil) alacaklı gösterildiği, defteri kebir de ise; 676.739,44-TL alacaklı gösterildiği tespit edilmiştir.
Davalının teslim edilen ekipmanlar için toplamda 241.800 euro ödeme yaptığı konusunda iki tarafinda kabul ettiği dava dosyasında görülmektedir.
Tüm dava dosyası incelendiğinde; davacı tarafin işin başlangıcında davalıya sunmuş olduğu teslim edilmeyen ekipmanların sözleşmede ki fiyatını da gösteren 14.12.2011 tarihli teklif formu sayın mahkemece kabul görecek ise; davacı firmanın teslim etmediği ekipmanların KDV dahil 58.764 Euro olduğundan 6.236 Euro alacağı olduğu,ancak davalı firmanın teslim edilmeyen ekipmanları ne kadar bedelle mal ettiğine göre karar verecek ise; davalı firmanın ticari defterlerinin ve fatura incelemelerinden sonra alacak miktarının bulunması kanaatına varılmıştır.” şeklinde beyan ve mütalaada bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce; davacı defterlerinin incelenmesine ilişkin talimat raporu ile davalı defterleri ile dosya ve gerektiğinde dava konusu makinalar üzerinde mahkememizce HMK 278/son maddesi gereğince teknik bilirkişiye veren yetki kullanılmak suretiyle bilkirkişiler Mali-Hukukçu Yrd. Doç. Dr. … ile Mali Bilirkişi Prof. Dr. … ve Prof. Dr. Makina mühendisi … marifetiyle inceleme icra edilerek konuya ilişkin 10/10/2017 tarihli rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı raporlarında özetle;
”Dosya içeriğinin incelemesine esas olmak üzere 01 Haziran 2017 günü davalı firmanın bulunduğu … Mh. … Cad. … adresindeki işletmeye gidilmiş ve davalı tarafından, davacı ile anlaştığı üzere 2 (iki) adet boşaltma körüğü ile 2 (iki) adet filtrenin dahil olduğu sistem keşfen incelenmiştir.
Davacı firma tarafından …-… No’lu sözleşmeye istinaden 2 adet 150 m3 Kum Ürün … Malzeme ve Ekipmanlarının yapılacağı vaat edilmiştir. Ancak davacı tarafından eksik bırakılan ve davalı tarafından tamamlanan malzemeler Ek 1.1 Fiyat Listesi (… 1.1 Price Detail) nde belirtilmiştir ve karşılıklı imzalanmıştır.
Dosyada, davalının bu malzemeleri temin ettiği fiyatları gösteren faturalara rastlanmamıştır (sadece bir bölüm mevcuttur); ancak söz konusu sistemin tamamlandığı ve çalışır vaziyette olduğu belirlenmiştir.
Bu durumda; tamamlanmış olan sistem de göz önüne alınarak, aynı firma (… Group) mamullerini içeren bu liste fiyatları esas alınması söz konusu olmakta ise de; davalının dilekçelerinde net bir rakam görülmemesi sebebiyle değerlendirmenin tam olabilmesi için: … için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler; … için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler; … serpentine için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler; gümrük ve ithalat masraf belgeleri, taşıma ücreti belgeleri; montaj ücret belgelerinin eklenmesi gerekmektedir.
Bunların eklenmesi durumunda dava konusu eksik malzemelere (davacı tarafından, davalının tamamlamasını istediği ve sözleşmeye konu olan), davalı tarafından ödenen miktar ve yapılan diğer masraflar (Gümrük ve ithalat masraf belgeleri, taşıma ücreti belgeleri; montaj ücretleri gibi) ile birlikte harcamalar açığa çıkacaktır. Dosyada, davalının malzemeleri temin ettiği fiyattan gösteren faturalara rastlanmamıştır (sadece bir bölüm mevcuttur); ancak söz konusu sistemin tamamlandığı ve çalışır vaziyette olduğu belirlenmiştir. Net bir değerlendirme yapılabilmesi için … için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler; … için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler; … serpentine için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler; IV-Gümrük ve ithalat masraf belgeleri, taşıma ücreti belgeleri; montaj ücret belgelerinin eklenmesi gerekmektedir.
Bunların eklenmesi durumunda dava konusu eksik malzemelere (davacı tarafından, davalının tamamlamasını istediği ve sözleşmeye konu olan), davalı tarafından ödenen miktar vc yapılan diğer masraflar (Gümrük ve ithalat masraf belgeleri, taşıma ücreti belgeleri; montaj ücretleri gibi) ile birlikte harcamalar belirlenebilecektir.” şeklinde beyan ve mütalaada bulunmuşlardır.
Mahkememizce; davalı tarafın itirazları ve davacının beyanları ile özelllikle davalının 3.şahıslardan aldığını beyan ettiği tesisat ve malzeme ve sair harcamaların ihtilafa konu iş ile ilgisi olmak kaydıyla ve davacıya yansıtılmasının mümkün olup olmadığı da tespit edilerek gerektiğinde bu malzemenin rayiç bedellerinin belirlenerek bu doğrultuda davacı alacağından mahsubu suretiyle var ise davacının talep edebileceği alacağın temerrüt haliyle tespiti babında alınan 20/09/2018 tarihli ek rapor teminle dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişiler anılı ek raporlarında özetle;
”Davacı tacirdir. T.T.K. m. 18/2 hükmü ile bağlıdır. Dava konusu olayda ispat yükü davacıdadır. Davacı vekili, dava dilekçesinin nihayetinde dosyaya sunduğu delil listesinin (7), sırasında müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtlarını delil olarak göstermiştir. … AHM Tal. … sayılı dosyasından aldırılan 02.11.2016 t. Mali Bilirkişi Raporunun tetkikinden, davacının 2011 yılına ait ticari defterlerinin 6762 s, TTK m, 82 ve müteakip maddelerinde, 2012 yılına ait ticari defterlerinin ise 6102 sayılı T.T.K. m. 64 ve müteakip maddeleri ile HMK m. 222 de belirli kanuni şartları taşımadıkları anlaşılmakla, 2011 ve 2012 yıllarına ait ticari defterlerinin davacı lehinde delil olma ve ispat kuvvetine sahip olmadıkları, anlaşılmıştır. Genelde hukuk sistemimizde sözleşme hukukuna egemen olan esas ilke ahde vefa (Pacta Sunt Servanda) kuralıdır. Buna göre sözleşme koşulları sonradan her ne sebeple olursa olsun değişmiş olsa bile borçlu edimini verine getirmekle yükümlüdür. Zira gerek hukuksal güvenlik ve gerekse doğruluk kuralı bunu emreder. 02.12.2011 t. sözleşme taraflarına karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmedir. Sözleşmeye göre davacı yüklenici, KDV dahil 306.800 € bedelli “2012 yılı son döneminde İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından ihale olunan “Çamur Kurutma Tesisi kapsamındaki -nihai ürün stok filosu, … boşaltma, …bas, … ve … ekipman montajı” işini yapıp davalı şirkete noksansız, olarak ve sözleşme tarihinden itibaren (150) gün içinde teslim etmeyi, davalı ise davacının 306.800 € bedelli işi tam ve noksansız olarak teslimi halinde davacıya 306.800 € ödemeyi üstlenmiştir.
Davalının 02.12.2011 t. sözleşmeye istinaden davacıya 02.12.2011 de peşin 130.000 Euro olmak üzere toplam 241.800 € tutarında ödeme yaptığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı tarafından davalı firmaya kesilen … sayılı 306.800 € bedelli “…-… nolu sözleşmesi ile …, …, … ve … sayılı (6) adet irsaliyesine istinaden (2) adet 150 m3 Kuru Ürün …su Malzemeleri ve Ekipmanları” konulu bir adet satış faturası kesilmiştir. (Davacı tarafından kesilen 19.07.2012/306.800 € bedelli faturanın davalı şirkete tebliğ edildiğini gösteren vesaik davacı tarafından dosyaya sunulmamıştır.) Davacının davalı firmaya kesmiş bulunduğu … bedelli satış faturası, akit safhası ile değil icra safhası ile ilgili bir hesap pusulasıdır. Fatura sözleşmenin ifa safhasıyla ilgili olduğu için 6762 sayılı TTK.nun 23/2 (6102 s.TTK.m.20/2) maddesine göre süresinde itiraz olunmamak suretiyle kabul edildiği varsayılan fatura içeriği ancak sözleşmenin ifa safhasıyla ilgili olarak faturada yer alması olağan sayılan satılan malın cinsi veya yapılan işin adedi, türü, bedeli gibi hususlara ilişkin olabilir. Sözleşmenin kuruluşu aşamasında başta var olmayıp, ifa ile ilgili hususlarda sözleşmeyi değiştiren ve diğer tarafın durumunu ağırlaştıran kayıtların sonradan faturaya konulması durumunda -ki buna muhatabınca itiraz, edilmese dahi- bu kayıtların faturanın zorunlu ve olağan içeriğinden kabul edilmesi, düzenlemenin şekline olduğu kadar amacına da aykırı düşecektir.
Nitekim, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu toplantısındaki tartışmalar sırasında 6762 sTTK.nun 23/2 (6102 s.TTK.m.20/2) maddesi hükmündeki karinenin faturanın olağan içeriği (mutad münderecatı) hakkında geçerli olması gerektiği, mutad içeriğin ifa ile ilgili hususlarla sınırlı olduğu kabul edilerek, faturaya sözleşmeyi değiştiren veya diğer tarafın durumunu ağırlaştıran kayıtlar konulduğu taktirde, olağan (mutad) olmayan bu hususlara faturayı alanın süresinde itiraz etmemesi durumunda-bu kayıtlarla sorumlu olmayacağı, benimsenmiştir.
Davacının, 02.12.20111, sözleşmeden kaynaklanan ediminin (306.800 Euro’nun) 65.000 € tutarındaki kısmını ifa etmediği, 02.12.2011 t. sözleşmeye göre 65.000 £ tutarında eksik ifa bulunduğu hususunda da taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı eksik ifa tutarının 22.000 € olduğunu davalı şirketten (65.000-22.000=) 43.000 Euro alacaklı olduğunu iddia etmekte, davalı ise eksik ifa ve cezai şart bedelinin 65.000 € dan daha fazla 69.676 € olduğunu savunmaktadır. Dosya içeriğindeki Davalı … firma vekilinin 11.03.2016 tarihli dilekçesine ekli … GmbH firmasının; … adına hazırlanan Fatura … nolu; 30.11.12 tarihli; Sipariş Numarası: …-…; … Müşteri numaralı Fatura (Tercümesi de eklenmiş/2 sayfa): … antetli … İstanbul adına … 13.12.2012 tarihli Ticari Fatura Total Değer: 119.146,00 €
Buna ekli listede bulunan: 2 set … ve Yükleme üniteleri dahil (HS-Code: …. kg: 55.000,00 € KDV dahil) 26.12.2012 tarihli Gümrük Evrakları {İthalatçı: … İst. Tali Şube-lhracaatçı:… adına/… Filtresi ve Yükleme Körükleme/119.146,00 C /6 kap-2 SeM.534,0 kg/Mal Bedeli: 282.376,02 TL) Ekli Liste Bu malzemeler davalı firmanın başka siparişlerine yöneliktir. Hepsi beraberce gelmiştir,(Ayrıca: Sabit Bobin, Yedek Parça, Çek Valfler, Basınç Transmitter, küresel vana, selonoid vana, bitiş anahtarı, adaptör, seviye ölçer, debimetre, eksenel fan, kesme musluğu, pompa-36 adet-3 set/51.090,90 … makine imzalı ve 14.12.2011 tarihli Belge; … 2 Adet- … GmbH … için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler / 9.200,00 € … – 2 Adet- … için dahil olan ekipmanların net fiyatlarını gösteren belgeler / 35.000,00 € …e 1.1 Price Detail Pos No:… -4 Adet- … serpentine için dahil olan ekipmanların net fiyatlarım gösteren belgeler / 5.600,00 € toplam KDV hariç: 49.800,00 € KDV Dahil: 58.764,00 ‘dur.
Davacının (3). şahıslardan aldığını beyan ettiği tesisat ve malzeme ve sair harcamalarının ihtilafa konu iş ile ilgisi olmakla davacıya yansıtılmasının mümkün olduğu, davalının dosyaya delil olarak sunmuş olduğu belgeler üzerinden bu tespitin somut olarak yapılamadığı ancak eksik ifaya konu malzemenin rayiç bedellerinin tespitinde bu harcamalar, özün önceliği ve denkleştirici adalet ilkesinden hareketle aşağıdaki şekilde eksik ifaya konu malzemenin rayiç bedeli dahil edilmiştir. Takdir yüce mahkemenindir.
Dava konusu, 2012 yılı son döneminde İstanbul Su ye Kanalizasyon İdaresi tarafından ihale olunan “Çamur Kurutma Tesisi kapsamındaki -nihai ürün stok filosu, … boşaltma, …bas, … ve … ekipman montajı” olan ve Toplam Değeri: 260.000,00 € + %18 KDV = 306.800,00 € olan ancak temininde sıkıntı yaşanan: 2 adet Boşaltma Körüğü ile 2 adet Filtre (emini işi yapılan anlaşma gereğince davacı tarafından değil davalı tarafından yapılmış olmakla;
Davacının eksik ifadesi sebebiyle davalı şirketçe tamamlanan eksik işlemin sözleşme tarihi itibariyle rayiç bedeli aşağıdaki şekilde toplam 49.448,30 € olarak hesap ve tespit edilmiştir.
Malzeme Bedeli 36.500 €
Kurulum Bedeli 1.200 €
Devreye Alma Bedeli 650 €
Genel Giderlerin Payı: (36-500+1200+650=) 38.350×0.10 42.185 €
KDV(42,l85x%!8=) 7.593,30 £
Rayiç Bedel Tutarı 49.778,30 €
Davalı vekilinin, 02.12.2011 t. sözleşmede mevcut 11 ve 12 nolu kalemler “… (11.100 €) ve “…” (9.200 €) olmak üzere toplam 20,300 € tutarındaki işi kısmen teslim edilmiş bulunmakla, bu yönden de davacının ifasında eksiklik bulunduğunu iddia ederek 20.300 Euro’nun da eksik ifa tutarına eklenmesini talep etmiş ise de, davalı 02.12.2011 t. sözleşmenin (I I) ve (12). maddelerinde mevcut toplam 20.300 €+KDV bedelli işin kısmen teslim edilmiş olduğunu beyan ve ikrar etmiş olduğu halde (11). ve (12). kalemde mevcut mezkur için ne kadarı nasıl, ne zaman ve ne şekilde teslim aldığını gösteren belgeleri dosyaya sunmamış olmakla; kurulumuzca bu konuda herhangi bir inceleme yapılamamıştır. Takdir yüce mahkemenindir.
Taraflar arasında münakit 02.11.2011 t, sözleşme, taraflarına karşılıklı borç yükleyen belirli süreli bir sözleşmedir. Sözleşmenin süresi (150) gün olmakla için nihai teslim tarihi 02.04.2012 dir.
Davacı yüklenici, yüklendiği işi (150) gün içinde eksiksiz olarak tamamlayarak davalı işverene teslim etmediği takdirde geciktiği her hafta için sözleşme bedeli üzerinden (%2) (maximum %10) cezai şart bedeli ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir. Davacı tacirdir, TTK m. (18/2) hükmü ile bağlıdır. Davacının davalıya yapmış olduğu teslimatları gösteren irsaliyeler dosyada mübrezdir.
Davacının aralarında münakit 02.11.2012 t. sözleşmedeki edimlerinin eksik ifa ettiği gibi üstlendiği işi en geç 02.04.2012 tarihine kadar davalıya teslim etmediği sabit olmakla; temerrüt tarihinin 02.04.2012 olarak kabulü gerekir: Bu durumda davalının sözleşmeye bağlılık ilkesi yönünden davacıdan gccikme sebebiyle talep edebileceği (105) gün =15 haftalık süreyle uygulanması gereken, cezai şart oranı (15×0.02=) %3 isabet etmekte ise de davalının davacıdan talep edebileceği maximum ceza-i şart oranının (%10) üzerinden talep edileceği ceza-i şart tutarının (260.000×0,10=) 26.000 € olduğu, davalının (260.000×0.06=) 15.600 € tutarındaki talebi ile bağlı olduğu, ceza-i şart tazminatının belirlenmesi (TBK m.51) vc indirilmesi {TBK m. 52) eş deyişle, nihai ceza-i şart tutarının tayininin münhasıran yüce mahkemeye ait olduğu, izahtan varestedir. Takdir yüce mahkemenindir.
Davacı ile davalı arasında münakit 02.11.2011 t. sözleşmeden kaynaklanan borç/alacak tutarının tespiti: 02.11.2011 t. sözleşme bedeli (KDV Dahil) 306.800,00 € davalının davacıya yaptığı ödemeler tutarı 241.800,00 €, eksik ifanın rayiç bedeli, (KDV Dahil) (-) 49.778,30 €, gecikmeden kaynaklanan ceza-i şart 15.600,00 €, davalının bakiye alacağı 378.30 €’dur.
Dava dosyası üzerinde yapılan ek inceleme sonucu bilirkişi görüşü; temerrüdü 02.04.2012 t. itibariyle oluşan davacının, 65.000 € tutarındaki alacağından, eksik ifadan 49.778,30 € ve ceza-i şart bedelinden kaynaklanan 15.600 € olmak üzere toplam 65.378,30 Euro tutarındaki davalı alacağının takas mahsubu halinde, davacının davalıya (65.378,30-65.000=) 378.30 € tutarında borçlu konumda bulunduğu, ceza-ı şart tutarının belirlenmesi (TBK m. 51) ve indirilmesi (TSK m.52) hususunun münhasıran yüce mahkemeye ait olduğu yolunda oluşmuştur.” şeklinde mütalaada bulunmuşlardır.
Davalı vekili mahkememize sunmuş olduğu 15/10/2018 tarihli dilekçesi ile; 15.600,00Euro olarak talep ettiği cezai şart talebini bilirkişi raporu doğrultusunda 10.400,00Euro arttırarak toplam 26.000,00 Euro olarak ıslah etmiş, ancak karşı dava veya birleşen davası bulunmadığından ıslah talebi mahkememizce işleme konulmamıştır.
Davalı vekili yine 11/12/2018 tarihli dilekçesi ile ıslah beyanlarının takas mahsup beyanı şeklinde yorumlanması talebiyle takas/mahsup beyanında bulunmuştur.
Dava; 02.12.2011 t. sözleşme İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından ihale olunan “Çamur Kurutma Tesisi kapsamındaki -nihai ürün stok filosu, … boşaltma, …bas, … ve … ekipman montajı” işinin üstlenildiği ve ifa edildiğinden bahisle bakiye alacağın tahsili istemine ilişkindir. Davalı yan; işin eksik ve geç teslim edildiği, kendilerinin alacağının bakiye davacı alacağının üstünde olduğundan bahisle davanın reddini savunmuştur.
Yanlar arasında; 02.12.2011 t. sözleşme İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından ihale olunan “Çamur Kurutma Tesisi kapsamındaki -nihai ürün stok filosu, … boşaltma, …bas, … ve … ekipman montajı” işine ilişkin sözleşme aktedildiği, sözleşmeye göre davacı yüklenici, KDV dahil 306.800 € bedelli “2012 yılı son döneminde İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından ihale olunan “Çamur Kurutma Tesisi kapsamındaki -nihai ürün stok filosu, … boşaltma, …bas, … ve … ekipman montajı” işini vapıp davalı şirkete noksansız, olarak ve sözleşme tarihinden itibaren (150) gün içinde teslim etmeyi, davalı ise davacının 306.800 € bedelli işi tam ve noksansız olarak teslimi halinde davacıya 306.800 € ödemeyi üstlendiği, davalının 02.12.2011 t. sözleşmeye istinaden davacıya 02.12.2011 de peşin 130.000 Euro olmak üzere toplam 241.800 € tutarında ödeme yaptığı, davacı müteahhidin taahhüdünde bulunan 2 adet boşaltma körüğü ile 2 adet filtresinin temininde sorunlar yaşandığı ve taraflar arasında varılan mutabakat çerçevesinde anılan ekipmanların davalı tarafından temin edilmesi bedellerinin davacı ş şirkete fatura edilerek davacı alacağından mahsup edilmesi hususlarında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Davacı taraf; eksik ifa tutarının 22.000 € olduğunu, davalı şirketten (65.000-22.000=) 43.000 Euro alacaklı olduğunu iddia etmekte, davalı taraf ise ise eksik ifa ve cezai şart bedelinin 69.676 € olduğunu savunmaktadır.
Bu kapsamda mübrez 20.09.2018 tarihli ek raporda bilirkişilerin neticeten “Davacı ile davalı arasında münakit 02.11.2011 t. sözleşmeden kaynaklanan borç/alacak tutarının tespiti: 02.11.2011 t. sözleşme bedeli (KDV Dahil) 306.800,00 € davalının davacıya yaptığı ödemeler tutarı 241.800,00 €, eksik ifanın rayiç bedeli, (KDV Dahil) (-) 49.778,30 €, gecikmeden kaynaklanan ceza-i şart 15.600,00 €, davalının bakiye alacağı 378.30 €’dur ve temerrüdü 02.04.2012 t. itibariyle oluşan davacının, 65.000 € tutarındaki alacağından, eksik ifadan 49.778,30 € ve ceza-i şart bedelinden kaynaklanan 15.600 € olmak üzere toplam 65.378,30 Euro tutarındaki davalı alacağının takas mahsubu halinde, davacının davalıya (65.378,30-65.000=) 378.30 € tutarında borçlu konumda bulunduğu, ceza-ı şart tutarının belirlenmesi (TBK m. 51) ve indirilmesi (TSK m.52) hususunun münhasıran yüce mahkemeye ait olduğu yolunda oluşmuştur.” şeklindeki tespiti mahkememizce de benimsendiğinden davacının tespit edilen 15.978,30 Euro davacı alacağından davalının 15.600 Euro cezai şart alacağı mevcut/takas mahsup yapıldığında 378,30 Euro davacının davalıdan alacaklı olacağı ancak davanın 10.000 Euro üzerinden açılmış olması nedeniyle asıl davada davacının davalıdan alacak talebinde bulunamayacağı, davalının 15.600 Euro cezai şart alacağının asıl davada müddeabih miktarı olan10.000 Euro ile takas mahsubu sonrası kalan 5600 Euro kısım için davacının dava konusu teminat çekine ilişkin borçluluğu devam etmekle ; … şübesine ait keşidecisi … makine olan 325.000 TL bedelli çekten (5600 eurox 2.8221 dava tarihi kur=)15.803,76 TL nin mahsubu ile 309.196,24 TL yönünden her ne kadar teminat çekinin iadesi talep edilmiş ise de; çoğun içinde azda vardır kuralı gereği aynı zamanda borçlu olunmadığının tespiti talebini de içerdiğinden borçsuzluk kararı verilmesi cihetine gidilmiştir.
Mahkememizce icra edilen yargılama ve tekmil dosya münderecatından edinilen vicdani kanaat gereğince; davacı tarafın alacak istemli davasının; davalı tarafın mahkememizce de benimsenen 15.600,00Euro cezai şart alacağının takas mahsunu neticesinde davacı alacağı tespit edilemediğinden reddine, davacı tarafın teminat çekinin iadesine ilişkin davanın kabulü ile; … şubesine ait keşidecisi … olan 325.000,00TL bedelli ve keşide tarihi bulunmayan çekin davalıdan alınarak davacıya iadesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda yazılı nedenlerle;
1-Davacı tarafın alacak istemli davasının; davalı tarafın mahkememizce de benimsenen 15.600,00Euro cezai şart alacağının takas mahsunu neticesinde davacı alacağı tespit edilemediğinden REDDİNE,
2-Davacı tarafın teminat çekinin iadesine ilişkin davanın kabulü ile; … şubesine ait keşidecisi … olan 325.000,00TL bedelli ve keşide tarihi bulunmayan çekin davalıdan alınarak davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 6.028,78 TL (478,60TL peşin+5.550,18TL tamamlama) harçtan 35,90TL‘nin mahsubu ile arda kalan 5,992,88TL’lik kısmın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 3.324,00TL ücret-i vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 2.180,00TL ücret-i vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzereoy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/12/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …