Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1078 E. 2018/906 K. 16.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1078
KARAR NO : 2018/906

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 16/10/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı bankanın … Şubesi tarafından düzenlenmiş olan 21/12/2012 tarih ve … nolu 140.000,00-TL tutarındaki kesin teminat mektubunun vadesinin 31/07/2014 tarihinde sona erecek olması sebebiyle müvekkil idare bakımından 6100 sayılı HMK’nın 389.maddesi gereğince “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından” haklı ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, müvekkil idare ile yüklenici … Ltd. Şti arasında imzalanan hizmet alımı sözleşmesi nedeniyle davalı bankanın … şubesinin düzenlemiş olduğu 21/12/2012 tarih ve başkanlığının yüklenicinin bu işe ilişkin kesinleşmiş borcu olarak bildirmiş olduğu 114.202,37-TLtutarındaki sosyal güvenlik prim borcu ile maliye bakanlığı … Defterdarlığı … Vergi Dairesinin yüklenicinin bu işe ilişkin işyerine ait borcu olarak bildirmiş olduğu 15.500,00-TL tutarındaki vergi borcunun 4735 sayılı kamu ihale sözleşmeleri kanununun 13.maddesi hükmü uyarınca ödenebilmesi için nakde çevrilmesine ilişkin müvekkil idare talebini hukuka aykırı olarak yerine getirilmemesi nedeniyle, kesin teminat mektubu bedeli olan 140.000,00-TL’nin ilk talep tarihi olan 17/02/2014 gününden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı bankadan tahsilini talep ettiğini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı bankaya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı vekili tarafından verilen 04/07/2014 tarihli dilekçedeki hususların hukuken kabulü mümkün olmadığını, SGK ve vergi borcunun teminat mektubuna konu işten kaynaklanıp kaynaklanmadığı müvekkil banka tarafından anlaşılamadığını, öncelikle bu nedenle tazmin talebi yerine getirilemediğini, ayrıca firmaya hak ediş ödemesi yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise ödeme yapmadan evvel ilişiksiz belgesi alınıp alınmadığı da bilinmediğini, zira ödeme yapılmış ise ödemeden önce SGK ve vergi dairesinden ilişiksiz belgesi alınması gerekmekte olduğunu, alınmadan ödeme yapılmış ise bu sorumluluğun müvekkil bankaya yüklenmesi söz konusu olmaması gerektiğini, hukuki dayanaktan yoksun haksız ve yersiz açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya kapsamına alınan 04/08/2015 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava konusu olay hakkında denetime elverişli ve bilimsel verilere uygun rapor düzenlenebilmesi için … sicil numaralı işyerinin 30/06/2014 tarihi itibariyle toplam 121.412,34-TL tutarında borcunun bulunduğu beyan edildiğinden ve davalı taraf da cevap dilekçesinde aynı sicil numaralı işyerinin 03/01/2014 tarihi itibariyle borcunun bulunmadığını iddia etmesine rağmen, aynı işyerinin SGK tarafından 30/06/2014 tarihi itibariyle 121.412,34-TL tutarında borcunun bulunduğu anlaşıldığından ve bu tutarın doğru olup olmadığının tespiti için Mahkememiz tarafından uygun bulunması durumunda SGK Başkanlığı … SGM’den … sicil numaralı işyeri dosyasının ıslak imzalı suretiyle Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı …nden davaya konu işin Saha Rezerv Belirleme ve Geliştirme Projesinde işçi çalıştırma ihale dosyasının ıslak imzalı suretleri ile 31/12/2013 tarihli borç tutarı ile ilgili ıslak imzalı bilginin dosyaya ibrazı gerekmekle birlikte, bu konuda takdir ve yorumun Mahkememize ait olduğunu, 31/12/2013 tarihi itibariyle ne tutarda borcunun bulunduğunun öğrenilmesi gerekmekle birlikte, bu konuda takdirin Mahkememize ait olduğunu mütalaa etmiştir.
Dosya kapsamına alınan 24/05/2016 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Dava dışı … Adi Ortaklığının 30/06/2014 tarihi itibariyle toplam 121.412,34-TL tutarında SGK borcunun bulunduğunun anlaşıldığını, 30/06/2014 tarihinden sonra da asıl borca faiz işleyeceğinden, bu tutarın ek rapor hazırlandığı tarih itibariyle daha da artacağının düşünüldüğünü, davacı tarafından dava dışı firmanın … Vergi dairesine 15.500,00-TL tutarında borcunun bulunduğu belirtilmesine rağmen, kök rapor hazırlandıktan sonra Mahkemeye hitaben düzenlenen 09/11/015 tarihli dilekçede dava dışı şirketin vergi borcunun bulunduğu ile ilgili herhangi bir yazıya rastlanmadığından bu konuda takdirin Mahkememize ait olduğunu, yapılan tespitler neticesinde 140.000,00-TL tutarındaki teminat mektubunun nakde çevrilip çevrilmeyeceği konusunda takdirin Mahkememize ait olduğunu mütalaa etmiştir.
Dosya kapsamına alınan 26/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava dışı … Adi Ortaklığının 30/06/2014 tarihi itibariyle toplam 121.412,34-TL tutarında Sosyal Güvenlik Kurumuna borcunun olduğunu, davacı tarafından dava dışı firmanın … Vergi dairesine 15.500,00-TL tutarında borcunun bulunduğunu, davacı idarenin yüklenici tarafından verilen teminat mektubunun yüklenicinin vergi ve SGK borçlarının ödenebilmesini teminen nakde çevrilmesi talebinin hukuka uygun olduğunu mütalaa etmiştir.
Dava; … … şubesi tarafından düzenlenen 21/12/2012 tarih ve … nolu 140.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun ilk talep tarihi olan 17/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı bankadan tahsili talebine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacı idare ile dava dışı yüklenici … Ltd. Şti. arasında imzalanan hizmet alımı sözleşmesi nedeniyle davalı bankanın … şubesinin düzenlemiş olduğu 21/12/2012 tarih ve … nolu 140.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun, SGK Başkanlığının yüklenicinin bu işe ilişkin kesinleşmiş borcu olarak bildirmiş olduğu 114.202,37-TL tutarındaki sosyal güvenlik prim borcu ile Maliye Bakanlığı … Defterdarlığı … Vergi Dairesinin yüklenicinin bu işe ilişkin işyerine ait borcu olarak bildirmiş olduğu 15.500,00-TL tutarındaki vergi borcunun 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 13. maddesi hükmü uyarınca ödenebilmesi için nakde çevrilmesine ilişkin davacı idare talebinin hukuka aykırı olarak yerine getirilmediğinden bahisle kesin teminat mektubu bedeli olan 140.000,00-TL’nin ilk talep tarihi olan 17/02/2014 gününden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı bankadan tahsilinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Gelir İdaresi Başkanlığı … Vergi Dairesi Başkanlığı … Vergi Dairesi Müdürlüğü’ nün 02.11.2017 tarihli müzekkere cevabında; dava dışı … Adi Ort.’nın 31.12.2013 tarihi itibariyle faaliyetine son vermiş olup ödevlinin 31.12.2013 tarihi itibariyle vergi borcunun olmamasına rağmen, 2013 yılı 12. Ayına ait katma değer vergisi ve gelir stopaj beyannamelerinin verilmesi sonucu; 31.10.2017 tarihi itibariyle 26.01.2014 vade tarihli 15.142,98-TL vergi aslı, 9.575,43-TL gecikme zammı olmak üzere toplam 24.718,41-TL vergi borcunun bulunduğu bildirilmiştir.
Yine Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü … Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından davacı idareye 02.06.2014 tarihinde bildirilen yazı cevabı içeriğinden; … Adi Ort.’nın … Ankara adresinde kurulu sondaj ve etüt işçisi çalıştırılması işinden dolayı prim, işsizlik ve damga vergisi borç türünden kaynaklanan 109.786,13-TL borç aslı ve 30.06.2014 tarihi itibarıyla hesaplanan toplam 121.412,34-TL borcunun bulunduğu bildirilmiştir.
Davaya konu … şubesi tarafından düzenlenen 21/12/2012 tarih ve … nolu 140.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun; “…yüklenici taahhüdünü anılan kanunlar ile ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmediği takdirde, protesto çekmeye hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve … Ltd. Şti. ile idareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bulun akıbet ve kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın, yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin idarenize nakden ve tamamen, talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi … T.A.O.’nun imza atmaya yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla ve … T.A.O. ad ve hesabına taahhüt ve beyan ederiz. ” şeklinde düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına alınan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan 26.04.2017 havale tarihli bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere; davacı idare ile dava dışı yüklenici … Adi Ortaklığı arasında imzalanan 26.12.2012 tarihli 4734 Sayılı Kanunun 3. Maddesi (f) bendi kapsamında yapılacak sondaj ve etüt işçiliği hizmet alımında uygulanacak birim fiyat hizmet sözleşmesinin 11.4.2 maddesinde; “Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve SGK’ya olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminatın paraya çevrilerek borçlarına mahsup edileceği varsa kalanının yükleniciye iade edileceği” nin düzenlendiği, yukarıda belirtildiği gibi dava dışı yüklenicinin … Ankara adresinde kurulu sondaj ve etüt işçisi çalıştırılması işi kapsamında; 15.142,98-TL vergi aslı, 9.575,43-TL gecikme zammı olmak üzere toplam 24.718,41-TL vergi borcunun ve prim, işsizlik ve damga vergisi borç türünden kaynaklanan 109.786,13-TL borç aslı ve 30.06.2014 tarihi itibarıyla hesaplanan toplam 121.412,34-TL SGK borcunun bulunduğu, davacı idarenin 17.02.2014 tarihinde teminat mektubunun nakde tahvili ile dava dışı yüklenicinin vergi ve SGK’ ya olan borçlarının ödenmesinin talep edildiği; ancak davalı banka tarafından bu talebin reddedildiği anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere teminat mektubu lehdar ile muhatap arasındaki ilişki çerçevesinde oluşması muhtemel riskin tamamının veya bir kısmının 3.kişi durumunda olan banka tarafından garanti edilmesi amacıyla düzenlenen hukuki bir belgedir. Teminat mektuplarında garantör bankanın ödeme yükümlülüğünün tazmin şartları için teminat mektubu ile garanti altına alınan riskin doğması şarttır. Teminat mektubu sebebiyle oluşabilecek olan riziko ise, bizatihi lehtarın muhataba karşı yükümlendiği yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya kamu ihalelerine ilişkin mevzuat gereği lehtarın SGK ve vergi borçlarının oluşması halinde doğabilecektir. SGK ve vergi borçlarının ödenmemesi gerekçesine dayalı olarak teminat mektubunun paraya çevrilmesi için ise; ilgili dairelerin SGK ve vergi borçlarının bahsi geçen işle ilgili doğması gerekmektedir. Somut olayda; Mahkememizce yapılan yazışmalarda dava dışı yüklenici … Adi Ort.’nın … Ankara adresinde kurulu sondaj ve etüt işçisi çalıştırılması işinden dolayı SGK ya kesinleşmiş 121.412,34-TL prim, işsizlik ve damga vergisi borç türünden kaynaklanan borcu bulunduğu, yine 15.142,98-TL vergi aslı, 9.575,43-TL gecikme zammı olmak üzere toplam 24.718,41-TL vergi borcunun bulunduğu, söz konusu borcun teminat mektubuna konu iş nedeniyle doğduğu anlaşıldığından davacı idarenin davaya konu … şubesi tarafından düzenlenen 21/12/2012 tarih ve … nolu 140.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun ilk talep tarihi olan 17/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı bankadan tahsili talebinin yerinde olduğu anlaşılmış ve davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- DAVANIN KABULÜ İLE;
… şubesi tarafından düzenlenen 21/12/2012 tarih ve … nolu 140.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun ilk talep tarihi olan 17/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı bankadan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 9.563,40-TL ilam harcından peşin alınan 2.390,85-TL’nin mahsubu ile bakiye 7.172,55-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 2.390,85-TL peşin harç ve 25,20-TL başvurma harcı olmak üzere toplam 2.416,05-TL’ nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 13.950,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 2.335,35-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/10/2018

Katip …

Hakim …