Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2013/288
KARAR NO : 2018/790

DAVA : İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/10/2013
KARAR TARİHİ : 14/09/2018

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … tarafından müvekkil şirket aleyhine … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasıyla kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığını, icra takibine karşı … İcra Hukuk Mahkemesi … esas sayılı dosyasında imzaya itiraz nedeniyle icra takibinin iptalini istediğini, davanın reddine karar verildiğini, icra takibine konu … şubesine ait … nolu çek yaprağının büyük ihtimalle müvekkil şirketin eski ortaklarından … tarafından imzalandığını, bu konuda soruşturmanın devam ettiğini, icra takibine konu çekin öncelikle … a cirolandığını, … ın çekteki tüm usulsüzlükleri bildiği halde çeki kötü niyetle ortağı …’nın yeğeni olan icra dosyasında alacaklı gözüken … a cirolandığını, kısacası takip dayanağı çekte şirketi ilzam edecek şirket nam ve hesabına atılmış bir imza bulunmadığını, bu nedenle imzayı açıkça imza inkar ettiklerini, bu nedenlerle icra dairesine girecek paranın davalı alacaklıya ödenmemesi için teminatsız ihtiyati tedbir kararı verilmesini, takibin iptalini ve çekte yazılı miktar olan 140.000TL nin %20 si üzerinden kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilin iyi niyetli yasal hamil olduğunu, … İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasındaki kararın işbu davada delil teşkil etmesi gerektiğini, itiraz edilen çekteki imza ile aynı imzalı başka çeklerin itirazsız ödenmesi, davacı şirketin dolandırıcılık kastıyla hareket ettiğinin göstergesi olduğunu, davacı tarafça çekteki imzanın … ın eli ürünü olduğu ve bu şahsın şirketin eski ortağı olduğunun açıkça ikrar edildiğini, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı diğer davalı … tarafından aleyhlerinde icra takibi başlatıldığından bu icra takibine icra mahkemesinde yapılan itirazın reddedildiğinden bahisle eldeki menfi tespit davasını açmış ise de kabulünün mümkün olmadığından reddilmesi gerektiğini, çeki imzalayan şahsın bu konuda yetkili olduğu görünüşü uyandığı ancak ticaret hukukunda hukuki görünüşe güven ilkesi gereği davacının borçtan sorumlu tutulamayacağını, bankadan aynı firmaya ait ödenmiş çekler olduğunu öğrenince fazlaca inceleme yapma gereği duymadan çeki kabul ettiğini, yani müvekkilin iyi niyetli üçüncü kişi olduğunu, davacının ileri sürdüğü hukuki ilişkilerden müvekkilin bir suç örgütüne üye olduğu, eldeki davaya konu çekteki imzanın yetkili kişi tarafından atılmadığını bildiği anlamlarının çıkarılmasının mümkün olmadığını, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına dayanak çek yönünden davacı keşideci şirketin tahrifat ve imzaya vaki itirazları kapsamında menfi tespit istemine yöneliktir.
… İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … esas sayılı takip dosyası ve takip dosyasına dayanak çek aslı istenmiş olup, gelen yazı cevabında çek aslının … İcra Hukuk Mahkemesi … esas sayılı dosyasında olduğu bildirilmiştir.
… İcra Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … esas sayılı dosyası içerisinde mevcut … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası ve takibe dayanak çek aslı celp edilmiştir.
Mahkememizin 24/10/2013 tarihli ara kararında … İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … esas sayılı takip dosyası için ihtiyati tedbir kararı verildiği görülmüştür.
… Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne yazılan müzekkeremize yanıt verildiği anlaşılmıştır.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak, … soruşturma sayılı dosyası celp edilmiştir.
… İcra Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … esas, … karar sayılı dosyasının celp edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce … Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılarak, SMM bilirkişi … marifetiyle hazırlanan 09/12/2015 tarihli bilirkişi raporu temin edilmiştir. Anılı raporda özetle; “…Dava dosyasında bulunan belgelerin; … Asliye Ticaret Mahkemesi … esas sayılı dava dosyası, … İcra Hukuk Mahkemesi … esas sayılı dosyası, … İcra Müdürlüğü … esas sayılı icra dosyası ve davacı tarafın ticari defterleri olduğunu, davacı şirket ile davalılar arasında herhangi bir ticari bağ bulunmadığı, söz konusu çekin davacı şirketin mali verilerinde verilen çekler hesabında kaydının gözükmediği…” yönünde mütalaada bulunulduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirket yetkililerinden mahkememiz huzurunda alınan imza örnekleri, şirket yetkililerinin resmi kurumlar önünde atmış olduğu imzaları içerir belge asılları ve takibe dayanak yapılan çek aslı ile mahkememiz dosya kapsamı ve takibe konu çekteki imzanın davacı şirket yetkililerinin eli ürünü olup olmadığı hususunda Mahkememizce görevlendirilen adli grafoloji ve sahtecilik uzmanı bilirkişiler …, … ve … marifetiyle hazırlanan 24/07/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…İnceleme konusu ve mukayese imzaların binoküler streomikroskop, lup, uv ışık kaynağı ve diğer büyütme, aydınlatma ve görüntüleme cihazlarından müteşekkil inceleme ortamında grafolojık, grafometrik ve kaligrafik metotlarla ve fiziki unsurlar bakımından yapılan incelenmesinde tespit edilen bulgular;
I) a) İnceleme konusu imzalarla mukayese edilmek üzere oluşturulan imza portföyünde yer alan davacı şirket yetkililerine ait imzalann kendi aralarında grafolojık yönden tutarlılık gösterdikleri,
Davacı şirket yetkililerinden …’a ait imzaların genel karakteristik yapılan itibariyle sağ bölümden yukarıya doğru yönlendirilerek üçgen tarzı bir grafik yapı oluşturan kalem hareketleri ile başlatılarak Üçgen tarzı yapının alt ucunun iki adet yatay çizgi halinde devam ettirilmesi, kalem kaldırıldıktan sonra yatay çizgiler üzerine gelecek şekilde bukle ve grama örgüleri oluşturulup son gramanın alt ucu çengeİsi biçim halindeki dikey hat oluşturulması suretiyle tersim edildikleri, imza kompozisyonunun üst orta bölümünde aynca yay şeklinde noktalama işaretinin yer aldığı,
Diğer şirket yetkilisi …’a ait imzalann tersiminde ise majıskül (D) harfi İle oluşturulup bu harfm alt ucunun keşide çizgisi halinde uzatıldığı, kalem kaldırıldıktan sonra bu çizgi üzerine (u) harfi tarzı gramalar yapılandırılıp gr amaları kesen dönüş hareketleri gerçekleştirildiği izlenmekte, İmza kompozisyonun alt orta bölümünde noktalama İşareti konumlandırıldığı aynca müşahede edildiği,
Buna mukabil farklı strüktürdeki keşidecî imzasının majiskül (C) harfi tarzı oluşumla başlatılarak kalem kaldırıldıktan sonra yatay doğrultuda bukle ve grama örgüsü yapılandırılması, son gramanın (1) harfi tarzı yükseltilmesi suretiyle tamamlandığı görülmekte, aynı çekte keşide tarihindeki düzeltmeye İlişkin imzanın ise keşideci imzası ılc benzer tarzda olmakla birlikte başlangıç bölümünün gramalarla bağlantısız şekilde oluşturulduğu izlendiği,
Dolayısıyla tetkik, konusu imzalarla mukayese imzalar arasında temel grafolojik parametreler olan tersim tarzı, işleklik derecesi, meyil ve istikamet, seyir, sürat, istif, itiyatları ve baskı unsurları bakımından uygunluk ve benzerlikler bulunmadığı tespit edildiği,
B) İnceleme konusu çekteki keşide tarihinin günler ve aylar hanesi bölümlerindeki mevcut rakamların bu bölümlerde daha önce mevcut rakamların sıvı düzeltici İle kapatılmasından sonra yazılmış bulunduğu, özellikle aylar hanesi bölümünde yoğun madde kullanıldığı görülmekle birlikte, yapılan incelemedesöz konusu sıvı düzeltici kullanımı öncesi orijinal keşide tarihi 01.02.2012 olarak yazılmış olduğu halde aylar hanesindeki (2) rakamının sürşarj suretiyle (3) rakamına dönüştürülmüş olduğu, ayrıca aylar hanesindeki rakamların alt bölümüne haricen söz konusu (3) rakamının yazıldığı ve mevcut parafin atıldığı görülmekte, keşide tarihinin aylar ve günler hanesi daha sonra sıvı düzeltici madde ile kapatıldıktan sonra farklı fiziki evsafla kalemle halen mevcut rakamların yazılmış bulunduğu,
Sonuç olarak;
1) a) İnceleme konusu … Şubesi’ne ait, … seri nolu,
24.12.2012 keşide tarihli çek aslının sağ alt bölümündeki keşideci imzası ile keşide tarihindeki düzeltmeye İlişkin imzanın mavcut mukayese imzalarına kıyasla davacı şirket yetkilileri … ve …’ın eli ürünü olmadığı,
b) İnceleme konusu çekin orijinal keşide tarihinin “01.02.2012” olduğu halde, ilk aşamada bu tarihin 01.03.2012 tarihine dönüştürüldüğü, İkinci aşamada ise 01.03-2012 tarihinin sıvı düzeltici ile kapatılmasından sonra halen mevcut keşide tarihinin yazılmış bulunduğu sonucuna varıldığı,
c) … nolu kasa evrakı kapsamında tetkik konusu çek ile birlikte yer alan, … Şubesi’ne ait … seri nolu, … keşide tarihli, üzerinde “Ödendi” ibaresi bulunan çekteki imzalarla İnceleme konusu çekteki imzaların mukayesesi yönünde ara kararda inceleme istemi bulunmadığından bu yönde inceleme yapılmadığı, tetkiki biten yukarda evsafı yazılı tüm belgeleri içerir dava dosyası İle ekindeki … Es. nolu adlı dosya, … nolu icra dosyası fotokopilerinin aynen iade edildiği…” yönünde mütalaada bulunulduğu anlaşılmıştır.
Huzurdaki davada uyuşmazlık; davaya konu çek üzerindeki imzanın davacı şirket yetkililerine ait olup olmadığı, çek üzerindeki tarihle ilgili tahrifat yapılıp yapılmadığı, davacı yanın benzer nitelikteki çekleri ödeyip ödemediği ve uyuşmazlığın Türk Ticaret Kanunu’nun 732. maddesine göre çözümlenmesi gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
Nitekim 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Sebepsiz Zenginleşme” başlıklı 732.maddesinin dördüncü fıkrası aynen: “Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir.” şeklinde düzenleme altına alınmıştır.
Ayrıca Türk Ticaret Kanunu’nun kambiyo senetlerine ilişkin hükümleri poliçe esası üzerine kurulmuştur. Kanun kambiyo senetlerinin ortak olan hükümlerine poliçe başlığı altında yer vermiş ve bono ve çek hakkında ise ortak hükümlere yollama yapmakla yetinmiştir. (TTK 818/1-m madde) Kambiyo senetlerinde sebepsiz zenginleşmeye ilişkin özel düzenleme poliçe hükümleri arasında yer almaktadır. Çek konusunda TTK 818/1-m hükmü, çekte sebepsiz zenginleşmeye ilişkin olarak TTK 732. maddesine atıf yapmaktadır. Bu açıdan, TTK’nın 732. maddesinin çeklere de uygulanabilirliği noktasında herhangi bir tereddüt bulunmamaktadır.
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan bir haktır.
Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekmektedir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır. Zararın varlığının kabulü için, hamile ait ve tahsili mümkün olan bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu borçlu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması, yani sebepsiz olması yeterlidir. (Bozgeyik, H.: Kambiyo Senetlerinde Sebepsiz Zenginleşme, Cilt:VII, Atatürk Üniv. Huk. Fak. Dergisi Haziran-2003, s.589 vd.)
TTK’nın 732. maddesi uyarınca ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini veya senet bedelini cirantalardan birine veya hamile ödediğini savunan keşideciye aittir. Diğer bir deyişle keşideci, ancak bu ispat yükümlülüğünü yerine getirdiği takdirde sorumluluktan kurtulabilir. Zira, hamilden temel ilişkiyi ve bu temel ilişkiden ötürü keşidecinin bir borcunun bulunmadığını ispat etmesi beklenemez. Bu nedenle keşidecinin, sebepsiz zenginleşmesinin söz konusu olmadığını ispat etmesi gerekmektedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/19-1630 esas, 2018/1186 karar sayılı kararı)
Çek üzerindeki keşide tarihinin değiştirildiği iddiasında, ibraz süresi belirlenirken değişiklikten önceki keşide tarihi esas alınmalıdır. Huzurdaki davada grafoloji ve sahtecilik uzmanı bilirkişiler marifeti ile yapılan inceleme sonucunda çekin orijinal keşide tarihinin “01.02.2012” olduğu halde, ilk aşamada bu tarihin ”01.03.2012” tarihine dönüştürüldüğü, İkinci aşamada ise ”01.03.2012” tarihinin sıvı düzeltici ile kapatılmasından sonra halen mevcut keşide tarihinin (24/12/2012) yazılmış bulunduğu tespit edilmiştir. Anılı bilgiler ışığı altında somut olaya bakıldığında; davacı keşidecinin, tahrif edilen ve şirket yetkilisi olmayan eski ortak tarafından atıldığı bildirilen imza nedeni ile çekte borçlu olmadığının tespitine ilişkin olarak dava açtığı, süresinde ibraz edilmeyen çek hamilinin kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını yitireceği, davacı ile davalı (lehtar) Yeni evrim şirketi dışındaki davalı takip alacaklısı … ve diğer davalılar arasında temel ilişki bulunmayıp ciro yolu ile devraldıkları, dava dilekçesindeki açıklamalar ve iddianın ispatı bakımından somut olayda TTK’nın 732. maddesindeki koşulların oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi ve davacı keşidecinin bu çekten ötürü sebepsiz zenginleşmediğini usulen kanıtlamak zorunda olduğu ancak işbu hususun huzurdaki davada davacı keşideci tarafından ispatlanamadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca her ne kadar davalı lehtar ile davacı keşideci arasında temel ilişkiden kaynaklı hükümlerin tatbiki gerekecek olsa ve grafolojik inceleme neticesinde davaya konu çek üzerindeki keşideci imzasının davacı şirket yetkilileri … ve …’ın eli ürünü olmadığı tespit edilmiş ise de yetkisiz temsilci tarafından imzalanarak aynı kişiye verilmiş ve bedeli ödenmiş başka çeklerin bulunması halinde bu şekilde keşide edilen çeklerin şirket tarafından benimsenmiş olduğunun kabulünün gerekeceği, nitekim davaya konu çekin seri numarasının …, bedeli ödenen diğer çekin seri numarasının ise … olduğu, her iki çekin 140.000 TL bedelli olduğu, böylece iki çekin de arka arkaya düzenlenmiş seri çekler oldukları , … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası kapsamında da tespit edildiği ve basit bir inceleme ile dahi fark edilebildiği üzere her iki çek üzerindeki keşideci imzasının da aynı kişinin eli ürünü olduğu, bu hali ile davacı şirketin eski ortağı tarafından imzalandığı belirtilen çekin davacı şirket tarafından benimsendiği sonucuna ulaşılmakla; sübut bulmayan davanın reddine, İİK 72. maddesi uyarınca huzurdaki davada ihtiyati tedbir kararı alınmış ve tedbir kararı teminat yatırılmak suretiyle uygulanmış olmakla İİK 72/4 maddesi uyarınca davalı takip alacaklısı … yararına alacağın % 20’si oranındaki 40.457,89-TL tazminatın davacıdan alınarak işbu davalıya verilmesine, diğer davalıların tazminat istemlerinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-İİK 72/4 maddesi uyarınca davalı … yararına alacağın % 20’si oranındaki 40.457,89-TL tazminatın davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine, diğer davalıların tazminat istemlerinin reddine,
3-Alınan 3.454,60-TL peşin harçtan, alınması gereken 35,90 TL harcın mahsubu ile artan 3.418,7TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan masrafın kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 18.087,35 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafın yatırmış olduğu gider avansından kullanılmayan kısmının, hükmün kesinleşmesinden sonra talep halinde ilgili tarafa iadesine,
7-Hükümden sonra, gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliğine, 5 (beş) adet tebligat giderinin davacı tarafından yatırılan gider avansından karşılanmasına,
Dair; davacı vekili ile davalı … vekilinin ve davalı …’ın yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/09/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza