Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/99 E. 2023/746 K. 13.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/99 Esas
KARAR NO : 2023/746
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2016
KARAR TARİHİ : 13/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Taraflar arasında “Eskişehir İli, … İlçesi, … Mah. … Mevkiinde kain, tapuda … Parselde kayıtlı” taşınmaz üzerinde bulunan otogaz istasyonunun işleticiliği hususunda 15.05.2013 tarihli 5 yıl süreli Bayilik Sözleşmesinin akdedildiğini, Davalının Bayilik Sözleşmesine ilave olarak düzenlemiş olduğu Ürün Alım Taahhütnamesi ile; anlaşmanın yürürlüğü süresince geçerli olmak üzere; yıllık asgari 2.211 ton otogaz almayı, eksik kalan ton üzerinden 20 USD tutarında kâr mahrumiyetini ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, Dava konusu sözleşmenin 17.08.2015 tarihine kadar yürürlükte kaldığını, davalının taahhüdü uyarınca 4.991 ton ürün alması gerekirken, bu dönemde 2.739 ton ürün aldığını, bu kapsamda davalının eksik aldığı 2.252 ton ürün için, 45.044,- USD kâr kaybı borcunun doğduğunu, 45.044,- USD kâr mahrumiyeti alacağından şimdilik 1.000,- USD’nin temerrüt tarihinden itibaren yabancı paraya işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
-09/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Sözleşmenin davalı şirketin kusuru sonucu feshedildiği, bu nedenle davacı tarafın cezai şart bedeli talep edebileceği, Hesaplanan cezai şart bedelinin 45.051,90 $ olarak hesaplandığı, davacının talebinin 45.044,00 $ olduğu, Dava tarihinde TCMB Döviz satış kurunun 3,5382 TL olduğu dikkate alındığında söz konusu cezai şart bedelinin (45.051,90*3,5382-159.402,63) 159.402,63 TL olacağı, Davacının talebinin ise dava tarihindeki kura göre (45.044*3,5382-159.374,68) 159.374,68 TL olarak hesap edildiği, talebe bağlılık gereği davacının davalıdan cezai şart bedeli olarak 45.044 USD karşılığı 159.374,68 TL olduğunun değerlendirilmesinin Sayın Mahkemeye ait olduğu, dava dosyasında mevcut olan 17.07.2018 tarihli YMM Türkan Paşalı tarafından düzenlenen bilirkişi raporunun sonuç bölümünde “Gerek davalının temerrüde düşürüldüğü tarihe yönelik bir tespit yapılamadığından, gerekse dosyada USD cinsinden açılan bir yıl vadeli mevduata fiilen uygulanan faiz oranları ile ilgili veri bulunmadığından temerrüt faiz hesabının yapılamadığı,” görüşünün var olduğu, faiz temerrüt ile ilgili dosyada herhangi bir bilgi ve belge olmadığından bu görüşe aynen iştirak edildiği kanaati bildirilmiştir.
GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında akdedilen akaryakıt bayilik sözleşmesinde yer alan asgari alım taahhüdüne uyulmamasından kaynaklanan kâr mahrumiyeti alacağına ilişkindir.
Taraflar arasında 15.05.2013 tarihinde 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi ve sözleşmenin eki niteliğinde ürün alım taahhütnamesi imzalanmıştır. Dosyada bulunan EPDK kaydına göre, davalı şirketin isteği üzerine, tesisin dava dışı bir şirkete devri nedeniyle 14.08.2015 tarihinde lisansının iptal edildiği görülmekte olup sözleşmenin fiili imkansızlık nedeniyle sona erdiği anlaşılmaktadır. TBK’nın 136/1. madde hükmü uyarınca borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkansızlaşırsa, borç sona erer. Sözleşmenin sona ermesinde davalı şirketin kusurlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle davalı kendi kusuruyla borcun ifasını imkansızlaştırdığından meydana gelen zarardan TBK’nın 112. maddesi uyarınca sorumludur. Taahhütname ile davalı yıllık asgari 2.211 ton otogaz ürününü davacıdan almayı, sözleşme süresinin sonunda veya her bir yıllık anlaşma süresi sonunda hesaplanacak eksik alım miktarı üzerinden ton başına 20 USD kâr mahrumiyeti ödemeyi kabul etmiştir. Taahhütnamenin ( c) bendinde kâr mahrumiyeti miktarının anlaşmanın ifasıyla birlikte talep edilebileceği, (d) bendinde anlaşmanın hitamında veya anlaşmanın ne sebeple olursa olsun sona ermesini müteakip aynı ticari bölgede yeni bir bayilik tesis edilip edilmeyeceğine bakılmaksızın talep edilebileceği, (g) bendinde … A.Ş.’nin anılan kâr mahrumiyeti tutarını mutabakat dahilinde anlaşma süresi sonunda toplam olarak talep etmesine muvafakat ettiği hüküm altına alınmıştır.
Alınan bilirkişi raporunda, sözleşmenin yürürlükte kaldığı dönem içinde davalının eksik alımının 2.252,595 ton olarak ve ton başına 20 $ eksik alım kâr mahrumiyeti uygulaması kararlaştırıldığından toplam kâr mahrumiyet
bedelinin 45.051,90 $ olarak hesaplandığı, davacının 1.000-USD talepte bulunduğu ve harcı bu miktar üzerinden yatırdığı, sözleşmenin sona ermesinde davalı şirketin kusurlu olduğu ve kararlaştırılan kar mahrumiyetini ödemediği anlaşıldığından, davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile; 1.000-USD’nin 30/12/2016 dava tarihinden itibaren fiili ödeme tarihine kadar 3095 sayılı kanunun 4A maddesi uyarınca USD cinsi mevduata uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TCMB’nin efektif döviz satış kurundan hesaplanan TL karşılığının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 241,19-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 60,54-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 180,65-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 3.530,80-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 89,74-TL ilk gider ve 216,50-TL tebligat ve müzekkere gideri ve 6.150,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.456,24-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.13/09/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸
*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*