Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/45 E. 2023/717 K. 18.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/45 Esas
KARAR NO : 2023/717

DAVA : Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 10/06/2016
KARAR TARİHİ : 18/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 08.05.2013 tarihinde İpekyolu üzeri …Beldesi No:47 Nusaybin, Mardin adresinde mukim tehlikesiz atık transfer istasyonlarının işletilmesi faaliyet konulu ve … Fabrikası adı altında bir işyeri açarak ticari hayata atıldığını, tacir olan müvekkilinin komple yeni yatırım adı altında işletmesinin makine ve ekipmanlarını tedarik için kredi kullanmaya karar verdiğini, bu nedenle T.C. …Bakanlığına başvurduğunu ve kendisine Yatırım Teşvik Belgesi verildiğini, müvekkilinin bu tür kredilerin kullanılabilmesi için bakanlıkça tek adres olarak gösterilen …Bankası Nusaybin şubesine başvurduğunu, bir teminat gerekmediği halde bankanın ipotek dayatmasına maruz kaldığını, müvekkilinin 2 adet taşınmazı ipotek ettirdiğini, onaylanan kredisiyle makine ve ekipman satın almak istediğini ancak kredinin doğrudan kendisine değil makineleri alacağı yere ödenmesi dayatmasına maruz kaldığını, makine ve ekipmanları… …Gaziantep adresinden 305.000,00 TL bedelle satın aldığını, makinelerin bedeli için …Bankası Nusaybin şubesinden 30.06.2014 tarihinde 100.000,00 01.07.2014 tarihinde 194.785,00 TL ve 11.07.2014 tarihinde 4.990,00 TL ve 21.07.2014 tarihinde 5.000,00 TL yollandığını, aynı zamanda …Sigorta tarafından İşyerim Sigorta Poliçesi kapsamında sigortalandığını, müvekkilinin işyerinde 09.01.2016 tarihinde yangın çıktığını,… Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının raporuna göre yangının elektrik kontağından çıktığını, işyerinde yangının makinelerden başlamış olamayacağının, dışarıdan da kıvılcım sıçramayacağının, bina içine Molotof vb. atılmış olamayacağının tespit edildiğini, yangın nedeniyle … C. Başsavcılığının 2… S …K sayılı Kovuşturmaya Yer Olmadığına karar verildiğini, davacının zararını karşılaması için davalıya tüm belgeleri verdiğini, …Bankası Nusaybin Şubesinin kötü niyetli olarak Zeyilname gönderdiğini, 6 ay sonra 201.000 TL olarak haksız şekilde belirlediğini, ancak ödemenin bu zeyilname nedeniyle …Bankası Nusaybin şubesine ödeneceğini belirttiğini, İbranameyi tüm kanuni hakları saklı kalmak üzere imzaladığını, ancak müvekkilinin gerçek zararının karşılanmadığını, mağdur edildiğini belirtmiş ve şimdilik 250.000 TL’nin olay tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıya ait işyerinin müvekkili tarafından sigorta yapıldığını, davacının makinelerini 305.000,00 TL Bedelle yaptırdığını, Eksper …tarafından düzenlenen 06.04.2016 tarihli Yangın Hasarı Ekspertiz Raporunda makine bedellerine ilişkin 305.000,00 TL talep edildiğinin ancak …Makine yetkilisi … ile görüşülerek 265.000,00 TL lik teklif alındığını, ardından pazarlık usulüyle 220.000,00 TL bedel üzerinde mutabık kalındığını, ayrıca hurda makinelerin toplam 10.000,00 TL sovtaj bedeliyle geri alınacağının belirtildiğini, bina yangın hasarının 25.611-TL ve makine hasarının 211.000,00 TL olmak üzere toplam tazminatı 226.611,00 TL olarak hesaplandığını, bu miktarın 25.611,00 TL’sinin bina sahibine, bakiye 201.000-TL’sinin ise 21.06.2016 tarihinde davacıya ödendiğini, Halk Bankası Nusaybin şubesinin dain mürtehin olduğunu, bu nedenle 201.000,00 TL’nin anılan bankaya ödendiğini belirtmiş ve bakiye borcunun olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE
Dava, davalıya sigortalı olan davacının iş yerindeki yangın nedeniyle meydana gelen maddi hasar bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizce davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, istinaf edilen karar sonrası İstanbul BAM 45. H.D. DOSYA NO: 2020/998 ,KARAR NO: 2022/1383 sayılı ilamı ile, “…Davalı tarafça sunulan cevap dilekçesinde uyuşmazlığa konu hasarla ilgili olarak 25.611 TL bina hasadının davalı sigorta şirketi tarafından bina sahibine ödendiği belirtilmiş ancak işbu ödemeye ilişkin 02.05.2016 tarihli … Sigorta A.Ş. yönetim kurulu kararının bir örneği dosyaya ibraz edilmiş ise de dava dışı sigortalıya yapılan ödemeye ilişkin makbuzların yer aldığı, dava dışı taşınmaz malikine yapıldığı iddia olunan ödemelere ilişkin belgelerin dosya içerisinde mevcut bulunmadığı anlaşılmaktadır. Öncelikle taşınmaz malikine, davaya konu hasar nedeniyle yapıldığı iddia olunan ödemeye ilişkin makbuzunu dosyasından alınması gerekmektedir.
Her ne kadar taşınmaz maliki tarafından 10.03.2016 tarihli ”belgedir” başlıklı beyan dilekçesinde davacının işyerinde çıkan yangın kapsamında tüm zararları karşıladığı belirtilmiş ise de karşılanan zarar miktarı açık olarak belirtilmediği anlaşılmakla dava dışı taşınmaz malikine kim/kimlerin ödeme yaptığı ve yapılan ödeme miktarının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. ” şeklinde verilen kararın kaldırılmasına karar vermiştir.
Davacı vekili 25/04/2023 tarihli celsede verdiği beyan ile belirtilen 25.611,00 TL tutarlı alacaklarından feragat ettiklerini belirtmiştir.
Davalı sigorta şirketine dava konusu 08/05/2013 tarihinde Nusaybin Mardin’de meydana gelen yangın hadisesi ile ilgili olmak üzere dava dışı bina maliki …’a yapılmış bir ödeme olup olmadığı sorulmuş, Davalı sigorta şirketi tarafından sunulan 11/02/2019 tarihli cevabi yazıda dava dışı bina maliki …’a yapılmış bir ödeme yapılmadığının bildirildiği görülmüştür.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; 30.06.2015-30.06.2016 vadeli 13219873 sayılı XL İşyerim Sigorta Poliçesi ile; sigortalı davacı… tarafından kiralık olarak yapı tarzı çelik beton tam kagir olan sigortalının Kiracı ” olarak faaliyet gösterdiği işyerinde bulunan …Yangın ve ek teminatlarına karşı davalı Sigorta Şirketinin Banka Acentesi …Bankası Nusaybin Şubesi tarafından alınan teklife istinaden tanzim olunan 400.000.00 TL sigorta bedeli üzerinden sigorta güvencesi altına alındığı, ilgili poliçede …Bankası Nusaybin Şubesi’ nin … sıfatının varlığına dair bir not yada şerhin bunmadığı , adı geçen bankanın sadece poliçe tanzimine aracılık eden “Acente” sıfatının bulunduğu görülmüştür.
Dosya kapsamına ibraz edilen davacı sigortalının imzasını taşımayan 13.01.2016 tarihli XL İşyerim Sigortası … bilgisi değişikliği zeyilnamesi tanzim olunduğu ancak ilgili Zeyilname tarihi dikkate alındığında dava konusu yangının meydana geldiği 09.01.2016 tarihinden sonra tanzim olunduğu ve işbu poliçe kuvertürüne giren yangın rizikoları açısından davacı sigortalıya karşı Türkiye Halk Bankası Nusaybin Şubesi nin ” Öncelikli Alacaklı” olduğu hususunun ileri sürülemeyeceği anlaşılmıştır.
09.01.2016 tarihinde davalı nezdinde sigortalı işyerinde… Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının raporuna göre elektrik kontağından çıkan yangında hasar zarar görmüş olup, bu hususun taraflar arasında ihtilafsız olduğu anlaşılmıştır.
Davalı sigorta kuruluşu tarafından atanan Sigorta Eksperi … tarafından tanzim olunan 06.04.2016 tarihli 2016/2/008 sayılı Yangın Hasar Ekspertiz Raporunda ; enflasyonlu yangın bina sigorta bedelinin 52,643,84 TL ve yangın demirbaş sigorta bedelinin 421,150,68 TL olduğu bildirilmiştir.
Poliçe ön yüzünde yer alan 400.000.00 TL sigorta bedeli teminat kapsamındaki bir tehlikenin gerçekleşmesi veya sigortalının üçüncü şahıslara karşı sorumlu duruma düşmesi halinde, sigortacının ödemekle yükümlü olduğu, poliçede belirtilen ve tazminata esas oluşturan azami bedel olup, sigortacının bu tutarın üzerine davacı sigortalısına karşı bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
24.01.2018 tarihli Bilirkişi Kök Raporunda da ifade edildiği üzere dosyada bulunan ve … … tarafından düzenlenen 27.06.2014 tarihli ve 1 no.lu fatura içeriğine göre dava konusu makinelerin ilk satın alma bedellerinin 305.000,00 TL olduğu ve bu miktarın kadri maruf olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporunda belirtildiği üzere; Dava dosyasında bulunan ve … İstasyonlarının İşletilmesi ve Lastik Geri Dönüşüm İstasyonu… tarafından düzenlenen 20.09.2016 tarihli fatura içeriğine göre hurda makine bedeli olarak 8.220 Kg hurda makine ile 2.100 Kg hurda çatı malzemesinin toplam bedeli 3.199,00 TL olarak hesap olunmuştur.
H…Ltd Şti tarafından dosyaya sunulan 12.05.2017 tarihli yazıda, dava konusu makineler olan: Tel çekme makinesi,Çift taraflı şeritleme makinesi,Kırma makinesi 100,Manyetik bant makinesi,Yükleme bandı,Ara bant,… marka elektrik panosu 6 adet…olmak üzere tüm makinelerin hammaddesinin ithal çelik olduğu,fiyatının Dolar kuruna bağlı olduğu, fatura tarihindeki dolar kurunun 2,13 TL olduğu, yangın tarihinde ise 2,99 TL olduğu, kur artışı nedeniyle makinelerin yangın tarihindeki değerinin 420.000,00 TL olduğu, ayrıca her makinenin bir elektrik panosunun olduğu, bunun da makinenin fiyatına dahil olduğu belirtilmiş olup, taraflar arasında münakit Yangın Sigorta Poliçesi Genel Ve Özel Şartları uyarıca yangın demirbaş sigorta bedeli 400.000.- TL tutarın enflasyonlu sigorta bedeli olan 421,150,68 TL ile sigortacının sorumluluğunun aşamayacağı hususunun kabulü gerekmiştir.
Uyuşmazlık konusu poliçenin rayiç değer esasına göre tanzim olunduğu hususu ile Dolar/TL kuruna bağlı yangın tarihindeki demirbaş/makine bedelinin 420.000 – TLolacağı buna göre; olup, 420.000,00 TL sigorta bedelinden % 5 oranında ( 21.000.00 TL)eskime tenzili 2.000.00 TL Makine Kablo Değişim Bedeli İlavesi Sonrası (420.000,00 TL -21.000.00 TL+2.000.00 TL = Demirbaş Hasar Tutarının 401.000.00 TL olduğu, davalı sigorta kuruluşu tarafından tespit olunan bu tutardan bina sahibine toplam ödenen 25.611,00 TL dışında kalan bakiye 201.000,- TL’nın karşılanmış olduğu tespit olunmakla davacının taraflar arasında münakit poliçe kapsamında karşılanmamış zararının 200.000.- TL olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan Yangın Sigortası Genel Şartları B-8 maddesinde yer alan “Sigortacı kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç bir ay içinde sigortalıya ödemek zorundadır.” hükmü uyarınca en erken hasarla ilgili Ekspertiz Raporunun tanzim olunduğu 06.04.2016 tarihinden 30 gün sonrasına isabet eden 06.05.2016 tarihinde sigortacının temerrüde düştüğü ,ve hasarın ticari işltmeye ilişkin olmakla avans faizi uygulamak gerektiği anlaşılmıştır.
Anılan durum karşısında 03.08.2009 tarihinde meydana gelen yangın hasarı dolayısıyla davacının yangın tarihi itibariyle geçerli poliçesinde “… ve …”kaydı bulunmadığından aktif husumet ehliyetinin bulunduğu ve bakiye 200,000.-TL tazminatı 06.05.20l6 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte kabulü gerektiği kanaati ile davacının 25.611,00 TL lik alacak talebi yönünden de feragat beyanı dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 200.000-TL tazminatın 06/05/2016 temerrüt tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 13.662-TL Harçtan peşin alınan 4.269,38-TL harcın mahsubu ile bakiye 9.392,62-TL harcın davalıdan tahisili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 31.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan ilk gider, tebligat ve müzekkere gideri ile bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.527,98-TL. yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 5.222,38-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 84,01-TL tebligat ve müzekkere giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 16,80-TL nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine.
7-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde istinafı kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/07/2023

Katip
(e-imza)

Hakim
(e-imza)

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*