Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/36 E. 2023/364 K. 13.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/36 Esas
KARAR NO : 2023/364
DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 17/01/2023
KARAR TARİHİ : 13/04/2023

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkillerinin İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün … sicil sayısına kayıtlı Davalı … Anonim Şirketinin hissedarları olup, Şirket sermayesinin toplamda % 50’sine sahip olmakla birlikte, Müvekkillerinden … …’un maliki olduğu payların 650 adedine (Şirket sermayesinin %1’ine) ilişkin yargılaması devam eden bir uyuşmazlık bulunduğundan, pay defterinde payların toplamda %49’una sahip göründüğünü
Müvekkillerinden … …, 2014 yılından itibaren Şirket sermayesinin diğer yarısına sahip olan dava dışı pay sahiplerinin haksız ve kötü niyetli girişimleriyle yönetimden uzaklaştırıldığını,
Önce müşterek imza yetkisi hukuka aykırı ve nihayetinde butlanla malul olduğu kesin kararla tespit edilen bir yönetim kurulu kararıyla kaldırıldığını, sonra da pay oranlarındaki uyuşmazlık henüz çözülmemişken, yönetim kurulu üyeliğine seçimi reddedildiğini, Şirket, 2014 yılından bu yana gayri faal olmakla birlikte, 2014 başından itibaren Şirket yönetiminden uzaklaştırılan … …’un ve çocuklarının Şirket’in iş ve işlemleri ile malvarlığı üzerindeki tasarrufları hakkında bilgi alması haksız ve dayanaksız gerekçelerle ve çeşitli bahanelerle engellendiği ,
Müvekkillerinin 2014 yılından bu yana dava dışı pay sahipleri ve bunlar tarafından seçilen yönetim kurullarınca sevk ve idare edilen Davalı bünyesinde usulsüz işve işlemler sonucu Şirket nezdinde ortaya çıkan zararlar dolayısıyla ciddi ölçüde zarar gördüğünü, Zira Şirket’in kontrolünü elinde bulunduran diğer pay sahibi bloğunun işlemleri nedeniyle kâr payı alınamadığını,
Şirket’in mevcut yönetim kurulu, dava dışı pay sahipleri tarafından seçilmiş ve sadece onların çıkarları doğrultusunda hareket ettikleri için, Şirket’in her türlü bilgisi, belgesi ve kaynağı dava dışı pay sahiplerine açık ve erişilebilir olmasına rağmen, Müvekkillerine Şirket’in işlemleriyle ilgili, genel kurul toplantıları öncesinde incelemeye açılması zorunlu olan ve doğru resmi yansıtıp yansıtmadığı dahi şüpheli olan bilanço ve gelir tabloları haricinde tek bir bilgi dahi paylaşılmadığını
Müvekkillerinin Şirket yönetiminden uzaklaştırıldığı tarihten bu yana yapılan iş ve işlemlerle ilgili, ilgili dönemlerde yönetim kurulu üyeliği yapmış olan kişiler aleyhinde …. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 2022/… E. numaralı dava ikame edildiği Anılan davada davalı konumunda bulunan yönetim kurulu üyelerinin Şirket taşınmazlarını değerinin çok altında bedellere ve yetkisiz bir şekilde elden çıkarttığını, Şirket taşınır malları, hammadde, mamul ve yarı mamuller üzerinde şüpheli ve usulsüz tasarruflarda bulunduğunu, Şirket ve dava dışı pay sahipleri arasında mütemadi bir nakit alışverişine girerek Şirket menfaatine aykırı şekilde üçüncü kişilere finansman menfaati sağladığını, Şirket malvarlıklarını dava dışı pay sahiplerinin menfaatine özgülemiş ve yönetim gideri altında şüpheli tasarruflarda bulunulduğunu,
Davalı nezdinde alınan 25.02.2014 tarihli butlanla malul kararla Müvekkili … …’un imza yetkisi kaldırılıp, … … yönetimden uzaklaştırıldıktan sonra Şirket taşınmazları üzerinde girişilen tasarruflar Davalı Şirket’i zarara uğrattığını, İstanbul ili … ilçesi … Mahallesi … parselde kayıtlı 1.980 m2 yüzölçümlü fabrika niteliğindeki taşınmaz, batıl olduğu kesin mahkeme kararıyla tespit edilen 25.02.2014 tarihli yönetim kurulu kararı uyarınca …’un münferit imzasıyla, rayiç değerinin milyonlarca Amerikan Doları altına satıldığını, Bu satış yetkisiz olmakla birlikte, genel kurul izni dahi alınmadan gerçekleştirildiğini, Şirket’in İstanbul ili … ilçesi … Mahallesi … parselde bulunan 8.480 m2 yüzölçümlü taşınmaz ve üzerindeki 4.906 m2 betonarme karkas fabrika binası, yine değerinin çok altında bir bedel karşılığında 20.10.2017 tarihinde herhangi bir genel kurul izni olmaksızın satıldığını, Şirket’e ait İstanbul ili … ilçesi … Mahallesi 193 pafta 1160 ada 86 parselde bulunan 5 numaralı bağımsız bölüm, 24.10.2016 tarihinde yine değerinin neredeyse yarısı karşılığında satıldığını
Müvekkillerinin 14.09.2022 tarih ve 34042 yevmiye numaralı ihtarname ile Şirket’in 2021 mali yılına ilişkin olağan genel kurul toplantısının yapılmasını ve toplantı öncesinde bazı bilgi ve belgelerin kendilerine iletilmesini talep ettiğini, Davalı Yönetim Kurulunun talebi kabul ettiğini, bilgi ve belgelere ilişkin talepleri haksız, mesnetsiz ve ilgisiz gerekçelerle geri çevirdiğini,müvekkillerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımı haksız ve hukuka aykırı şekilde engellendiğini ve bu şekilde şirket’in uğradığı zararların üstü örtülmeye çalışıldığını , ayrıca özel denetçi atanması taleplerinin 03.11.2022 tarihinde gerçekleştirilen genel kurul toplantısında reddedildiğini belirterek ;
Davanın kabulüne , Davalı … A.Ş.’ye TTK m. 439 uyarınca mali suiistimal ve adli muhasebe, taşınır ve taşınmaz değerlemeleri ve finans konusunda uzmanlığı bulunan bir özel denetçi veya denetçi heyeti atanmasına, atanacak özel denetçiye TTK m. 441 uyarınca dilekçelerinin III. numaralı bölümünde belirtilen konularda denetleme, araştırma ve inceleme yetkisi verilmesine, ve yargılama giderleri ile yasal vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /Davalı vekili 17/02/2023 tarihli cevap dilekçesinde ve özetle;
Usule ilişkin beyanlarında ;Davacılar tarafından 2012-2013 ve 2014 yıllarına ait olağan genel kurul toplantısında davacıların talebi ve genel kurulun oybirliği aldığı karara istinaden …. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2016/… E. sayılı dosyasında özel denetçi tayinine ilişkin açılan dava görüldüğünü ve sadece 2021-2022 yılı ile ilgili belirli işlemler hakkında bilgi alma ve inceleme hakkı yönünden talepleri kabul edilmiş, geçmiş dönemler ile ilgili talepleri tümüyle red edildiğini, tüm itiraz hakları saklı tutarak belirtilen dönem açısından huzurdaki davada derdestlik itirazında bulunduklarını
Davacılar tarafından …Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2022/… E. sayılı dosyası ile talep olunan İnceleme ve Bilgi Alma Hakkının Kullanılmasına ilişkin davanın 15.02.2023 tarihinde kısmen kabul kısmen red edildiğini,
Davacılar tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2022/… E. Sayılı dosyasında, huzurdaki davada denetlenmesi talep olunan dönem ve konular ile ilgili olarak yönetim kurulu üyeleri aleyhine sorumluluk ve tazminat talepli dava açıldığını, davanın huzurdaki “özel denetçi atanması” talepli davada davacıların elde etmek istedikleri delillere ulaştıktan sonra ortaya çıkacak sonuçların değerlendirileceği bir dava mahiyetinde olduğunu
Denetçi talepli huzurdaki dava; sonuçları itibariyle yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları ve tazminata mahkum edilmeleri ile ilgili dava dosyasının geniş kapsamı içinde kalmakta ve o davanın sadece bir delilini teşkil etmek için pay sahiplerine tanınmış bir hakkın kullanılması olduğundan Davacılar tarafından açılan …. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2022/… E sayılı dosyası, huzurdaki dava dosyasından daha önce açıldığı için işbu davanın açılmasında davacıların hukuki yararı bulunmadığını, bildirmiştir.
Esasa ilişkin beyanlarında ; Davalı şirket; hissedarları iki kardeş ve onun çocuklarından oluşan bir aile şirketi olup, davacıların dilekçelerine başlarken müvekkillerinin birlikte, Şirket’ in %50’ sine sahip olduklarını ama … …’ un maliki olduğu 650 pay ile ilgili uyuşmazlık bulunduğundan pay defterinde payların toplam %49’ una sahip göründüklerini beyan ettiklerini
Şirket yönetim kurulu hazır bulunanlar listesini görüntüye göre değil pay defterine göre düzenlendiğini, Şirket pay defterine göre ihtilaf konusu olduğu belirtilen işbu 650 adet %1’e tekabül eden nama yazılı payların sahibi Necdet … olduğunu, … … tarafından mezkur 650 paya ilişkin olarak dava açılmış olması ve davanın derdest ve temyiz aşamasında olması nedeniyle şirkete yönelik bu beyanda bulunulması davacıların mahkemeyi yönlendirmeye çalışan bir ifadedir ve iyi niyetten yoksun olduğunu,
Derdest bir davanın kesin sonucu beklenirken şirket yönetim kurulu seçimi yapılmaması ile ilgili herhangi bir mahkeme tarafından verilmiş herhangi bir tedbir kararı bulunmadığından davacıların, şirket genel kurul toplantılarında yönetim kurulu seçimi yapılmasının hukuka aykırı bir işlem gibi algı yaratmaya çalışmaları haksız ve kötüniyetli bir yaklaşım olduğunu, davacıların 2021 yılı genel kurul toplantısında talep ettikleri belgeler ve bilgilere ilişkin olarak sadece 2021 yılına ait taleplerinin kısa bir süre içerisinde yönetim kurulu tarafından cevaplandırılacağı tutanağa yazıldığını, Esasen 2021 yılı hesaplarına yönelik inceleme hakkının kullandırılmasına ilişkin davacıların talepleri şirket tarafından belirli koşullarda kabul edilmişken talep edebileceklerinden fazla belge inceleme ve bilgi alma talebi konusunda ısrarlı olmaları ve inceleme mahalli ile ilgili belirlenen koşullara uymayacaklarını bildirmeleri, aksine davranışın suç teşkil edeceğine dair yönetim kurulu üyelerine yönelttikleri ithamlar nedeniyle bu talepleri reddedilmek zorunda kalındığını ,
Şirketin 2012-2013-2014 yılları olağan genel kurul toplantıları ilanlı olarak 25.12.2015 ve 25.01.2016 tarihinde ,Şirketin 2015-2016-2017 yılları olağan genel kurul toplantısı ilanlı olarak 21.12.2018 tarihinde, Şirketin 2018-2019-202 yılı olağan genel kurul toplantıları ilanlı olarak 12.10.2021 tarihinde ve 12.11.2021 tarihinde ,Şirketin 2021 yılı olağan genel kurul toplantısı ilanlı olarak 03.11.2021 tarihinde yapıldığını , Tüm bu toplantılar öncesinde yasanın aradığı koşul ve kurallar dairesinde tüm finansallar şirket merkezinde hissedarların incelemesine hazır bulundurulmuşlar ayrıca toplantılar sırasında talepleri üzerine birer sureti de elden teslim edilmiş olduğunu, … …, …’ un fiilen yönetime katılmadığı ve kendisi tarafından bizzat yönetilen döneme ilişkin şirketin belgelerini görmediği iddiası ile iyi niyetten yoksun taleplerde bulunduğunu
… …’ un 20.03.214 tarihinde bankalardaki kefaletini kaldırması üzerine (şirkete haber vermeden) otomatik ödemede olan elektrik faturaları ve benzeri birçok ödemenin yapılamadığı, işten çıkarılan işçilere ödenmesi gereken bedellerin ödenemediği ve şirketin hacizlerle karşı karşıya kalmasına sebebiyet verilmesi üzerine yönetim kurulu 30.11.2016 tarihinde şirket hissedarlarından şirkete para koymaları konusunda karar almış ve bu konuda ihtarname gönderdiğini, buna karşılık ödemelerin yapılmaması üzerine gayrıfaal şirket kasasında hiç para bulunmaması nedeniyle şirkete ait taşınmazların satılarak borçların ödenmesi zorunluluğu doğduğunu, bu süreçte taşınmaz satışından elde edilen karların dağıtılmayarak özel bir fonda tutulması halinde kurumlar vergisinden doğan muafiyetin kullanılmasına da özen gösterildiğini, belirterek ;davanın öncelikle derdestlik nedeni ile usulden reddine,davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine, davanın reddine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacılara yükletilmesine, karar verilmesini talep etmiştir .
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava ;TTK 439 maddesi gereğince özel denetçi atanması talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık mahkememizce yapılan 13/04/2023 tarihli ön inceleme duruşmasında ,” TTK 439 maddesi gereğince davalı şirketin 03/11/2022 tarihinde yapılan 2021 yılına ait olağan genel kurul toplantısında davacıların özel denetçi isteminin reddedilmesi nedeniyle genel kurul tutanağına eklenen ve dava dilekçesi ekinde sunulan 6 madde halindeki hususlarda özel denetim yapılması için özel denetçi atanması konusunda” şeklinde tespit edilmiştir.
Taraflarca bildirilen; … Valiliği Ticaret İl Müdürlüğüne ait 31/01/2023 tarihli yazı cevabı ekinde, … Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ ne ait 03/11/2022 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısına ait tüm belgeler,01/01/20221-31/12/2021 dönemi yıllık faaliyet raporu , …’nün 20/01/2023 tarihli yazı cevabı ekinde … Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ ne ait ticaret sicil dosyası ile birlikte 03/11/2022 tarihli olağan genel kurul kararları , hazirun cetveli,delil olarak alınmıştır.
Mahkememizce … Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/759 Esas , … Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/… Esas , … Asliye Ticaret Mahkemesi sayılı 2022/767 esas dosyaları uyap üzerinden celp edilerek alınmıştır.
TTK MADDE 439- (1) Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir.
(2) Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır. Hükmü yer almaktadır.
Somut olayda;
İncelenen hazirun cetveli ile davalı şirket paylarını gösteren ticaret sicil kayıtlarına göre;halka açık olmayan davalı … AŞ nin 65.000 adet hisse adedi karşılığında beheri 200 TL eden 13.000.000 TL pay dan oluştuğu
Davacılar … … un 2500 adet hisse karşılığı 500.000 TL (%3,85) pay
Davacı Atila … un 2500 adet hisse karşılığı 500.000 TL (%3,85) pay
Davacı … … un 2500 adet hisse karşılığı 500.000 TL (%3,85) pay
Sahibi oldukları,TTK 439/1 md aranan “sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan” pay sahibi olma koşulunu sağlayamadıkları anlaşılmıştır. Bu davacıların açtıkları davanın; aktif husumet ehliyetleri bulunmadığından HMK 114/1-d md gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine karar verilmiştir.
Davacı … … un açtığı davada; genel kurul toplantısından önce davacının 14/09/2022 ve 14/10/2022 tarihli ihtarnameler ile bilgi alma hakkını kullandığı,
davalı şirketin 03/11/2022 tarihinde yapılan 2021 yılına ait olağan genel kurul toplantısına davacının vekaletin katıldığı,
Yapılan genel kurul toplantısında da davacının bilgi alma talebinde bulunduğu,davacının ayrıca özel denetçi atanması talebinde bulunduğu yapılan oylamada talebin reddedildiği
Davacı … … un 24.350 adet hisse karşılığı 4.870.000 TL (%37,45) pay sahibi olduğu TTK 439 md da aranan dava açma ön koşullarını sağladığı tespit edilmiştir.
Davacı … … özel denetçi tarafından incelenecek özel denetim kapsamı konuları genel kurul toplantısında ve mahkememiz dosyasında 6 başlık halinde açıklamıştır.
Davacının açıkladığı özel denetim kapsamı konular incelendiğinde aynı konu/benzer konularda …. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2016/…-… sayılı ve 07/04/2016 tarihli özel denetçi atanmasına dair kesin kararın verildiği ve denetçi raporu alındığı,
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2022/… -2023/… E sayılı dosyasında görülen bilgi alma hakkı davasında verilen kısmen kabul kararı ile özel denetçi istenen konularda bilgi almanın sağlandığı
….Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2022/… E sayılı dosyasında devam eden şirket yöneticilerinin sorumluluğu davasında da aynı konularda yargılamanın devam ettiği getirtilen dava dosyalarından anlaşılmıştır
Davacının özel denetim istediği konularda verilen kesin mahkeme kararları bulunduğu, ayrıca devam eden yargılamalarda da daha geniş kapsamda inceleme yapıldığı tespit edilmiş olmakla davacının özel denetim yapılmasını istemekte hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmış, davanın HMK 114/1-h md gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1- Davalı tarafın … ATM nin 2016/… esas sayılı dosyası ile olan derdestlik itirazının reddine
2-Davacılar … …, …, … … yönünden TTK 439/1 md aranan aktif husumet ehliyeti bulunmadığından HMK 114/1-d md gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine
Davacı … … yönünden hukuki yarar dava şartı itirazının kabulü ile davanın HMK 114/1-h md gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince 179,90 TL peşin harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına
4-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden , davalı lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 9.200-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Taraf vekillerinin yüzüne karşı TTK 440 md gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 13/04/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır